Samenvatting Internationaal en Europees recht uvA: alle leerdoelen uitgewerkt!

Literatuur internationaal en Europees recht

Week 1: internationaal recht
Uitleggen hoe de internationale rechtsorde zich in de loop van de geschiedenis heeft
ontwikkeld en in hoeverre deze rechtsorde verschilt van een nationale rechtsorde:
- Eerste vormen van rechtsbetrekkingen tussen gemeenschappen in Mesopotamië en
Griekse stadstaten
- Gedurende grote delen van de geschiedenis waren politieke organisatievormen te zwak
 voorwaarden voor bestaan internationaal publiekrecht ontbraken
- Oorsprong internationaal publiekrecht verbonden met het ontstaan van onafhankelijke en
soevereine staten in Europa  functie: bevordering co-existentie
 1648: Vrede van Westfalen  vredesverdrag: er ontstonden soevereine en
gelijke staten die niet langer onderworpen waren aan een hoger gezag
- Kolonisatie gaf internationaal publiekrecht in geografische zin een mondiaal karakter
 Capitulaties = overeenkomsten tussen Europese staten die de belangen van
hun onderdanen in kolonies beschermden
 1945: zelfbeschikking werd in VN-Handvest aanvaard als rechtsbeginsel 
kolonies werden ontmanteld
o Internationaal publiekrecht omvatte voor het eerst de hele wereld

- Staten stellen hun rechtsorde open aan internationaal recht
- Nationale regels brengen geen rechtsgevolgen tot stand in de internationale rechtsorde
- Internationaal recht kan ook geen rechtsgevolgen bepalen in nationale staten
 Onderscheid betekent ook dat de rechtsordes hun eigen organen kennen
 Internationaal: Europees Hof van de Rechten van de Mens (EHRM),
Internationaal Strafhof (ISH), Internationaal Gerechtshof (IGH)

- Organisatie van de internationale en nationale rechtsorde verschilt
- Nationale rechtsorde is gecentraliseerd  publiek gezag wordt uitgeoefend door de
overheid namens en ten behoeve van de gemeenschap
- In de internationale rechtsorde is centraal gezag zwak  publiek gezag wordt
uitgeoefend door de staten zelf
Organisatievormen internationaal recht:
1. Recht van co-existentie
 Internationaal recht beschermt soevereiniteit binnen staten en daarmee het
vreedzaam naast elkaar bestaan van staten
2. Recht van samenwerking
3. Recht van integratie
 Bescherming en uitvoering van publieke taken georganiseerd op
bovennationaal niveau


De bronnen van het internationaal publiekrecht identificeren en uitleggen in hoeverre deze
bronnen van elkaar verschillen en zich tot elkaar verhouden:

, Literatuur internationaal en Europees recht

Elementen internationaal publiekrecht:
1. Internationale element
 Internationale/nationale karakter van een rechtsregel vloeit voort uit de
rechtsbron
 2 opvattingen
o Dualistisch: internationale en nationale rechtsorde zijn gescheiden
o Monistisch: internationale en nationale rechtsorde zijn één
2. Publieke element
 Internationaal publiekrecht regelt de uitoefening van publiek gezag in de
internationale gemeenschap
 International publiekrecht beschermt publieke belangen
3. Juridische element
 Onderscheidt internationaal publiekrechtelijke normen van andere
(internationale) normen
 Internationaal publiekrecht kent een beperkt aantal bronnen
 Internationale rechtsorde kent geen centraal gezag dat recht kan afdwingen
o Omdat staten soeverein zijn en zij hun eigen hoogste macht zijn  de
staten stellen zelf de wetten op en bepalen of zij internationaal recht
toelaten (instemming)  niet alle regels gelden voor alle staten
o Internationaal recht is decentraal
 Handhaving van normen ligt bij staten zelf
o Integratie van internationaal recht in nationale rechtsorde leidt tot
toezicht
o Reputatie van staten zorgt dat staten zich aan de normen houden
o Internationaal recht wordt beschouwd als recht dat moet worden
nageleefd
o Het internationaal gerechtshof mag alleen een overtreding behandelen
als staten hiervoor toestemming geven
Andere staten kunnen staten wel sanctioneren:
 Door de staat dwars te zitten
 Door sancties te regelen in verdragen




Rechtsbronnen = feiten, gebeurtenissen of procedures die een rechtsorde als rechtscheppend
erkent  leiden tot algemeen, wereldwijd geldend recht
4 rechtsbronnen internationale rechtsorde: artikel 38 Statuut IGH

, Literatuur internationaal en Europees recht



1. ijziging
gewoonterecht
zorgt voor
verwarring, staten
sluiten dan
2. samen
betrekking om
zekerheid te
creëren
3. wijziging
gewoonterecht
zorgt voor
verwarring, staten
sluiten dan
4. samen
betrekking om