BE A
BUDD
Y,
NOT
A
Hogeschool Rotterdam Verpleegkunde
VIA SEMESTER
OVK12VIA01
2 Roos W.
‘BLIJF GEZOND’ 02/12/2019
Peste 1
,Inhoudsopgave
Voorwoord.............................................................................................................................................3
Inleiding..................................................................................................................................................3
Vraagstelling...........................................................................................................................................4
Methode.................................................................................................................................................4
Resultaten..............................................................................................................................................5
Hoe vaak komt pesten onder jongeren voor op middelbare scholen in Rotterdam?.........................5
Welke verpleegkundige interventies zijn er al om pesten te verminderen onder jongeren op
middelbare scholen in Rotterdam?....................................................................................................5
Wat voor vormen van pesten komen onder jongeren voor op middelbare scholen in Rotterdam?. .6
Conclusie................................................................................................................................................6
Literatuurlijst..........................................................................................................................................7
Bijlage 1: Plan van aanpak......................................................................................................................7
Inleiding..............................................................................................................................................7
Organisatie.........................................................................................................................................8
Methode.............................................................................................................................................8
Resultaat en kwaliteit.........................................................................................................................8
Activiteiten, tussenresultaten en planning.........................................................................................9
Deelvragen en het interview............................................................................................................10
Risico’s..............................................................................................................................................12
Handtekeningen samenwerkingsovereenkomst...............................................................................13
Bijlage 2: Zoekstrategie........................................................................................................................13
Naam leerling...................................................................................................................................13
Naam leerlingen...............................................................................................................................15
Naam leerling...................................................................................................................................16
Bijlage 3: Het interviewprotocol...........................................................................................................17
Interview protocol Naam leerling.................................................................................................17
Interview protocol van Naam leerling..........................................................................................21
Interview protocol Naam leerling.................................................................................................25
Interview protocol Naam leerling.................................................................................................28
Bijlage 4: Geanonimiseerde uitwerking van alle interviews & ordening en analyse uitwerking ..........30
Interview gepeste participant van Naam leerling.............................................................................30
Interview niet gepeste participant van Naam leerling......................................................................33
Interview gepeste participant van Naam leerling.............................................................................36
Interview niet gepeste participant van Naam student.....................................................................43
2
, Vergelijking interviews.....................................................................................................................46
Analyse.............................................................................................................................................47
Bijlage 5:Toestemmingsformulier getekend door elke geïnterviewde ................................................48
Toestemmingsformulier participant van Naam leerling...................................................................48
Toestemmingsformulier participant van naam leerling....................................................................49
Toestemmingsformulier participant van Naam leerling...................................................................50
Toestemmingsformulier participant van Naam leerling..................................................................51
Voorwoord
Wij zijn ……………... Wij zijn eerstejaars verpleegkunde studenten aan de Hogeschool
Rotterdam. In deze onderwijsperiode van VIA gaan we het hebben over het bevorderen van
gezond gedrag. Wij hebben de opdracht gekregen van school om onderzoek te doen naar
verpleegkundige interventies om ongezond gedrag te verminderen (want geheel voorkomen
is vrijwel onmogelijk) of gezond gedrag te bevorderen. Wij hebben gekozen voor het
onderwerp pesten. Wij richten ons op middelbare scholieren omdat er vrij veel
verpleegkundige interventies zijn voor basisscholen, maar bijna geen interventies voor
middelbare scholen. Daar willen wij verandering in brengen. Onze VIA docent heeft ons
geïntroduceerd in deze VIA-lijn (blijf gezond!) en ons daarin verder begeleid. Wij willen hem
daarvoor bedanken. Wij willen ook alle geïnterviewde bedanken voor hun medewerking, tijd
en eerlijkheid.
Rotterdam, december 2019.
Inleiding
Binnen het voortgezet onderwijs zegt 5% van de leerlingen slachtoffer te zijn geweest van
pesten in 2018. In 2014 ging het om 11% van de leerlingen en in 2016 om 8%. In Rotterdam
daalde het percentage in 2018 met 2,1% naar slechts 3,6% t.o.v. 2016. Het is lastig om de
exacte getallen te vinden over de mortaliteit van pesten, aangezien het één van de oorzaken
van zelfdoding is. De percentages van de incidentie van pesten liggen lager in Rotterdam
t.o.v. het landelijk gemiddelde. Wij denken dat één van de redenen daarvoor is dat er veel
culturele diversiteit in Rotterdam is. Omdat deze risicogroep groter is in Rotterdam t.o.v. het
landelijk gemiddelde, kunnen ze meer steun aan elkaar hebben en krijgen ze op deze manier
minder te maken met pesten (discriminatie).
De belangrijkste determinanten bij pesten zijn:
Ander uiterlijk
Jaloezie
Afkomst
Soms is er geen specifieke aanleiding
De meeste jongeren die gepest worden zijn/hebben:
Angstig, depressief of teruggetrokken
Overgewicht of obesitas
ADHD
Motorisch onontwikkeld
Slecht sprekend
Autistisch
3
, Homoseksueel
Een migratieachtergrond
Jongeren met een migratieachtergrond worden vaker gepest dan autochtone jongeren,
omdat ze uit een andere cultuur komen en daardoor andere gewoontes hebben en om die
redenen makkelijker slachtoffers zijn van pesten.
Pesten komt het meest voor in de leeftijdscategorie van 10-14 jaar. Vanaf 19 jaar neemt het
pesten af.
De slachtoffers van pesten ontwikkelen meestal een minderwaardigheidscomplex of
depressie. Dit kan in sommige gevallen leiden tot zelfmoord(gedachten). Pesten kan ook
leiden tot maatschappelijke problemen. Denk aan psychologisch werk, werk- en
schoolverzuim, ziekenhuisopnames etc.
Het is ons opgevallen dat er voor basisscholen wel effectieve verpleegkundige interventies
zijn en voor het voortgezet onderwijs niet. Ons doel is daarom om voor het voortgezet
onderwijs een effectieve verpleegkundige interventie te bedenken.
Vraagstelling
Hoofdvraag:
Wat is een effectieve verpleegkundige interventie om pesten te verminderen onder jongeren
op middelbare scholen in Rotterdam?
Deelvragen:
1. Hoe vaak komt pesten voor onder jongeren op middelbare scholen in Rotterdam?
2. Welke verpleegkundige interventies zijn er al om pesten te verminderen onder
jongeren op middelbare scholen in Rotterdam?
3. Wat voor vormen van pesten komen voor onder jongeren op middelbare scholen
in Rotterdam?
Methode
Literatuurstudie:
Voor ons onderzoek hebben we gebruik gemaakt van verschillende databanken zoals
Google Scholar en Digibib.Jeugd. Google Scholar en Digibib.Jeugd hebben we gebruikt
omdat we daar Nederlandse zoektermen konden combineren. Verder hebben wij ook gebruik
gemaakt van de sneeuwbalmethode om zo bij de hoofdbron te komen. Door steeds meer
zoektermen bij elkaar samen te voegen in de databanken, kregen we steeds minder hits en
kwamen we ook op steeds relevantere bronnen uit.
Kwalitatief onderzoek:
We hebben kwalitatief onderzoek gedaan met behulp van semigestructureerde interviews.
Alle vier de participanten waren vriendinnen van ons. Twee van de vier participanten waren
niet gepest. We hebben bewust hiervoor gekozen zodat we onze resultaten kunnen
4
BUDD
Y,
NOT
A
Hogeschool Rotterdam Verpleegkunde
VIA SEMESTER
OVK12VIA01
2 Roos W.
‘BLIJF GEZOND’ 02/12/2019
Peste 1
,Inhoudsopgave
Voorwoord.............................................................................................................................................3
Inleiding..................................................................................................................................................3
Vraagstelling...........................................................................................................................................4
Methode.................................................................................................................................................4
Resultaten..............................................................................................................................................5
Hoe vaak komt pesten onder jongeren voor op middelbare scholen in Rotterdam?.........................5
Welke verpleegkundige interventies zijn er al om pesten te verminderen onder jongeren op
middelbare scholen in Rotterdam?....................................................................................................5
Wat voor vormen van pesten komen onder jongeren voor op middelbare scholen in Rotterdam?. .6
Conclusie................................................................................................................................................6
Literatuurlijst..........................................................................................................................................7
Bijlage 1: Plan van aanpak......................................................................................................................7
Inleiding..............................................................................................................................................7
Organisatie.........................................................................................................................................8
Methode.............................................................................................................................................8
Resultaat en kwaliteit.........................................................................................................................8
Activiteiten, tussenresultaten en planning.........................................................................................9
Deelvragen en het interview............................................................................................................10
Risico’s..............................................................................................................................................12
Handtekeningen samenwerkingsovereenkomst...............................................................................13
Bijlage 2: Zoekstrategie........................................................................................................................13
Naam leerling...................................................................................................................................13
Naam leerlingen...............................................................................................................................15
Naam leerling...................................................................................................................................16
Bijlage 3: Het interviewprotocol...........................................................................................................17
Interview protocol Naam leerling.................................................................................................17
Interview protocol van Naam leerling..........................................................................................21
Interview protocol Naam leerling.................................................................................................25
Interview protocol Naam leerling.................................................................................................28
Bijlage 4: Geanonimiseerde uitwerking van alle interviews & ordening en analyse uitwerking ..........30
Interview gepeste participant van Naam leerling.............................................................................30
Interview niet gepeste participant van Naam leerling......................................................................33
Interview gepeste participant van Naam leerling.............................................................................36
Interview niet gepeste participant van Naam student.....................................................................43
2
, Vergelijking interviews.....................................................................................................................46
Analyse.............................................................................................................................................47
Bijlage 5:Toestemmingsformulier getekend door elke geïnterviewde ................................................48
Toestemmingsformulier participant van Naam leerling...................................................................48
Toestemmingsformulier participant van naam leerling....................................................................49
Toestemmingsformulier participant van Naam leerling...................................................................50
Toestemmingsformulier participant van Naam leerling..................................................................51
Voorwoord
Wij zijn ……………... Wij zijn eerstejaars verpleegkunde studenten aan de Hogeschool
Rotterdam. In deze onderwijsperiode van VIA gaan we het hebben over het bevorderen van
gezond gedrag. Wij hebben de opdracht gekregen van school om onderzoek te doen naar
verpleegkundige interventies om ongezond gedrag te verminderen (want geheel voorkomen
is vrijwel onmogelijk) of gezond gedrag te bevorderen. Wij hebben gekozen voor het
onderwerp pesten. Wij richten ons op middelbare scholieren omdat er vrij veel
verpleegkundige interventies zijn voor basisscholen, maar bijna geen interventies voor
middelbare scholen. Daar willen wij verandering in brengen. Onze VIA docent heeft ons
geïntroduceerd in deze VIA-lijn (blijf gezond!) en ons daarin verder begeleid. Wij willen hem
daarvoor bedanken. Wij willen ook alle geïnterviewde bedanken voor hun medewerking, tijd
en eerlijkheid.
Rotterdam, december 2019.
Inleiding
Binnen het voortgezet onderwijs zegt 5% van de leerlingen slachtoffer te zijn geweest van
pesten in 2018. In 2014 ging het om 11% van de leerlingen en in 2016 om 8%. In Rotterdam
daalde het percentage in 2018 met 2,1% naar slechts 3,6% t.o.v. 2016. Het is lastig om de
exacte getallen te vinden over de mortaliteit van pesten, aangezien het één van de oorzaken
van zelfdoding is. De percentages van de incidentie van pesten liggen lager in Rotterdam
t.o.v. het landelijk gemiddelde. Wij denken dat één van de redenen daarvoor is dat er veel
culturele diversiteit in Rotterdam is. Omdat deze risicogroep groter is in Rotterdam t.o.v. het
landelijk gemiddelde, kunnen ze meer steun aan elkaar hebben en krijgen ze op deze manier
minder te maken met pesten (discriminatie).
De belangrijkste determinanten bij pesten zijn:
Ander uiterlijk
Jaloezie
Afkomst
Soms is er geen specifieke aanleiding
De meeste jongeren die gepest worden zijn/hebben:
Angstig, depressief of teruggetrokken
Overgewicht of obesitas
ADHD
Motorisch onontwikkeld
Slecht sprekend
Autistisch
3
, Homoseksueel
Een migratieachtergrond
Jongeren met een migratieachtergrond worden vaker gepest dan autochtone jongeren,
omdat ze uit een andere cultuur komen en daardoor andere gewoontes hebben en om die
redenen makkelijker slachtoffers zijn van pesten.
Pesten komt het meest voor in de leeftijdscategorie van 10-14 jaar. Vanaf 19 jaar neemt het
pesten af.
De slachtoffers van pesten ontwikkelen meestal een minderwaardigheidscomplex of
depressie. Dit kan in sommige gevallen leiden tot zelfmoord(gedachten). Pesten kan ook
leiden tot maatschappelijke problemen. Denk aan psychologisch werk, werk- en
schoolverzuim, ziekenhuisopnames etc.
Het is ons opgevallen dat er voor basisscholen wel effectieve verpleegkundige interventies
zijn en voor het voortgezet onderwijs niet. Ons doel is daarom om voor het voortgezet
onderwijs een effectieve verpleegkundige interventie te bedenken.
Vraagstelling
Hoofdvraag:
Wat is een effectieve verpleegkundige interventie om pesten te verminderen onder jongeren
op middelbare scholen in Rotterdam?
Deelvragen:
1. Hoe vaak komt pesten voor onder jongeren op middelbare scholen in Rotterdam?
2. Welke verpleegkundige interventies zijn er al om pesten te verminderen onder
jongeren op middelbare scholen in Rotterdam?
3. Wat voor vormen van pesten komen voor onder jongeren op middelbare scholen
in Rotterdam?
Methode
Literatuurstudie:
Voor ons onderzoek hebben we gebruik gemaakt van verschillende databanken zoals
Google Scholar en Digibib.Jeugd. Google Scholar en Digibib.Jeugd hebben we gebruikt
omdat we daar Nederlandse zoektermen konden combineren. Verder hebben wij ook gebruik
gemaakt van de sneeuwbalmethode om zo bij de hoofdbron te komen. Door steeds meer
zoektermen bij elkaar samen te voegen in de databanken, kregen we steeds minder hits en
kwamen we ook op steeds relevantere bronnen uit.
Kwalitatief onderzoek:
We hebben kwalitatief onderzoek gedaan met behulp van semigestructureerde interviews.
Alle vier de participanten waren vriendinnen van ons. Twee van de vier participanten waren
niet gepest. We hebben bewust hiervoor gekozen zodat we onze resultaten kunnen
4
