Samenvatting tijdvakken 5 t/m 8 - geschiedenis

Tijdvak 5: Ontdekkers & Hervormers - 1500 tot 1600

Kenmerkende aspecten:
●​ Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het
begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
●​ De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de Klassieke Oudheid
●​ Het begin van de Europese overzeese expansie
●​ De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk
in West-Europa tot gevolg had
●​ Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde en de stichting van
een Nederlandse staat


Renaissance → ​ hergeboorte van kunst uit de klassieke oudheid
mensen vinden weer geschriften uit de oudheid


Renaissance
●​ Kunst
●​ Geschriften
●​ Mentaliteit (de manier waarop je in het leven staat)

Kenmerken Renaissance:
●​ Kunst → Kunstenaars: da Vinci, Michelangelo, Donatello
●​ Onderzoek → Wetenschap
●​ Ontdekkingsreizen
●​ Uitvindingen

Memento Mori → ​ Gedenk dat gij zult streven
Mentaliteit: alles draait om god en gemeenschap

Carpe Diem ​ → ​ Pluk de dag
Mentaliteit: jij als mens doet ertoe, je bent uniek. De mens staat centraal

,4 redenen waarom de Renaissance in Italië begon
●​ Rijke handelaren die schilderijen en kunstwerken kochten
●​ Er was nog veel klassiek erfgoed in Italië door de Romeinen
In Italiaanse bibliotheken waren nog geschriften uit de Oudheid
●​ Handelaren en kruisridders hadden veel klassieke teksten en
kunstwerken meegebracht uit Byzantium
●​ Geestelijken lieten hun kerken en paleizen versieren met
standbeelden en schilderijen om interesse te tonen aan de Oudheid


Humanisme → ​ Het streven van gelijkheid voor iedereen

Erasmus vroeg af of het wel klopte wat er in de bijbel stond en
schreef een nieuwe versie hiervan

Kenmerken Renaissancekunst:
●​ Thema’s
-​ Bijbelverhalen
-​ Griekse mythen
-​ Klassieke vormen zoals bogen, zuilen en koepels
●​ Realistisch
-​ Anatomie klopt (door onderzoek naar het menselijk lichaam)
-​ Portretten, vanaf middel geschilderd
-​ Minder verschillen tussen de mens en God / heiligen
-​ Naakt
●​ Symmetrisch
●​ Perspectief
●​ Kunstenaar is bekend, het werk is gesigneerd

,Kunst middeleeuwen Kunst Renaissance

Thema’s Thema’s
-​ God (groot en centraal) -​ Bijbelverhalen
-​ Griekse mythen
-​ Klassieke vormen

Schilder onbekend Kunstenaar is bekend

Onrealistisch Realistisch

Symmetrisch

Perspectief


Waarom past humanisme bij de renaissance
●​ Intellectuelen wilden niet meer kritiekloos de kerk volgen
●​ Net als de klassieke denkers discussieerden ze over politiek,
godsdienst en ethiek
●​ Dat deden ze door:
-​ Nadenken
-​ Argumenteren
-​ Redeneren
-​ Onderzoeken
●​ Op die manier wilden ze de wereld en de mens beter leren begrijpen
●​ Deze levenshouding heet het Humanisme


Middeleeuwen Renaissance

Aarde middelpunt → Wereldbeeld Zon middelpunt van het heelal
bepaald door de kennis uit de bijbel

Betere kaarten

Door ontdekkingen wordt de wereld "groter"

, Ontdekkingsreizen


​ ​ ​ ​ ​ ​
Kaarten​ ​


​ ​ ​ ​ ​ ​ Nieuwe diersoorten
​ ​ ​ ​ Heelal​ ​ ​ en klimaten


​ ​ ​ ​ ​ ​
Veranderend mens- en wereldbeeld


Europese overzeese expansie
Oorzaken voor ontdekkingsreizen
●​ Mogelijkheden:
-​ Betere schepen en instrumenten
-​ Economische omstandigheden →geld om te investeren in
ontdekkingsreizen
-​ Herontdekking van geografische kennis uit de oudheid
-​ Toegenomen macht van koningen
●​ Motieven:
-​ Eigen route naar specerijen
-​ Geloof verspreiden
-​ Nieuwsgierigheid / wetenschappelijke belangstelling


Europa handelde met Azië voor luxe producten
●​ Specerijen
●​ Thee