Bok mens en omgeving
Week 1
Zelfbewustzijn: is het vermogen om naar jezelf te kijken en te begrijpen
wie je bent, wat je denkt, voelt en waarom je bepaalde keuzes maakt. Het
gaat omhoog als mensen over zichzelf nadenken, in de spiegel zien of
weten dat ze gefilmd worden. Het gevolg hiervan is dat mensen zichzelf
meer toetsen aan hun normen en waarden. Een student die zichzelf vaak
in de spiegel kijkt minder spiekt. Een nadeel van hoge zelfbewustzijn is is
het onderbreken van gedragsroutines. Dit kan leiden tot slechtere
prestaties op taken die je normaal gesproken automatisch afhandelt, en
verklaart mogelijk waarom mensen slecht presteren wanneer anderen veel
van hen lijken te verwachten. Zelfbewustzijn neemt toe waardoor ze
routinetaken slechter doen dan anders. Nog een nadeel is dat het kan
leiden tot angst en depressieve gevoelens. Hierbij ga je na in hoeverre je
voldoet aan de eisen en idealen die je voor jezelf stelt of die anderen
opleggen. Hier zijn twee vormen van.
Publiek zelfbewustzijn: je bekijkt jezelf door de ogen van een
denkbeeldig publiek. Bv je ziet jezelf in je hoofd lezen vanuit ogen van
iemand anders. Dit kan ook de reden zijn dat veel beroemde mensen
alcoholproblemen hebben. Drank en drugs helpen een hoge publiek
zelfbewustzijn te verminderen. Er is gebleken dat een publiek
zelfbewustzijn gerelateerd is aan alcoholmisbruik. Voorbeeld hiervan kan
het spotlight effect zijn.
Privé zelfbewustzijn: De aandacht is gericht op de “binnenkant”.bv
Terwijl je zit te lezen, kun je ook nadenken over wat je ervan vindt en
welke gedachten of gevoelens het bij je oproept.
Zelfbewustzijn hoog bij pubers, denken veel na over hoe ze overkomen.
Bedenken of ze iets anders hadden moeten zeggen (publiek
zelfbewustzijn) en worstelen met de vraag wie ze zijn, wat ze voelen en
wat ze willen (prive zelfbewustzijn)
Dachten eerst dat alleen volwassenen zelfbewustzijn hadden, omdat het
bij hen het makkelijkst is te ondervragen. Bij andere diersoorten of bij
kinderen die nog niet kunnen praten is dit lastiger te meten. Hier is een
test voor gemaakt. De vlekkentest, deze maakt gebruik van spiegels. Elk
wezen dat over zelfbewustzijn en visuele waarneming beschikt moet in
staat zijn zichzelf te erkennen in een spiegel. Terwijl de deelnemers in de
spiegel kijken hebben ze een vlek op hun gezicht. Om te kijken of ze naar
zichzelf kijken i.p.v. de spiegel kijken onderzoekers of ze zichzelf betasten
,op de plaats van de vlek of proberen ze hem weg te wrijven dan is het
zelfbewustzijn.
Zelfkennis: ideeën en gevoelens van mensen over zichzelf, bv als iemand
zichzelf grappig vindt.
Bronnen zelfkennis:
Proprioceptie, zintuigen en prikkelverwerking, als je bv met je
ogen dicht op een been staat en in evenwicht blijft vertrouw je op je
proprioceptie.
Introspectie, je kijkt naar gevoel/ naar binnen. Je vindt iets
mooi/lelijk of vies/lekker je weet of je iets vertrouwt of niet.
Zelfperceptie, je kijkt naar je eigen gedrag en trekt daaruit
conclusies over jezelf. Bv je helpt veel anderen en begint jezelf als
zorgzaam te zien.
Zelfwaarneming, je eigen gedrag observeren.
Zelfwaarnemingstheorie/zelfperceptietheorie van Bem: mensen
leren zichzelf kennen door op een objectiverende manier naar hun
eigen gedrag te kijken en daaruit hun eigenschappen afleiden.
Zelf-schema: een soort kapstok voor informatie over jezelf. Informatie
over jezelf di georganiseerd wordt in het geheugen. Mensen vormen alleen
zelf-schema’s over eigenschappen die ze belangrijk vinden. Twee mensen
kunnen zichzelf slim vinden, maar als de een dit belangrijker vindt komt
het eerder in zijn schema. Een zelf schema ontstaat op basis van de
ideeën die je sinds je vroege jeugd over jezelf leert, maar kan ook later
ontstaan. Als je bijvoorbeeld een lange tijd in een situatie zit waarin
intelligentie belangrijk is. Als een zelfschema gevormd is, zal het niet
gemakkelijk weer veranderen omdat het de informatieverwerking stuurt.
Mensen hebben meerdere zelf-schema’s de i onderling verbonden zijn. Het
geheel aan zelfschemas ins een zelfconcept hoe het schema in het zelf
concept word georganiseerd is afhankelijk van iemands zelfcomplexiteit.
Iemand met een hoge zelfcomplexiteit heeft veel zelfschemas die
onafhankelijk van elkaar zijn, bv als een intelligente student, als liefdevolle
partner, als milieubeschermer. Een hoog zelfcomplexiteit beschermt je
tegen negatieve gevolgen. Als je een onvoldoende haalt kun je schema’s
gebruiken die hier los van staan. Ik heb een onvoldoende maar ik ben wel
een goede vriend. Bij iemand waar dit laag is en dus een eenvoudig zelf
concept heeft zal de negatieve ervaring zich uitbreiden over andere
domeinen, waardoor die persoon zich eerder een mislukkeling voelt.
, Zelfevaluatiemotieven:
Zelfverheffingsmotief, men onthoudt de goede dingen van
zichzelf om het zelfbeeld te laten stijgen.
Acuuraatheidsmotief, men zoekt een zelfbeeld dat op zekere
hoogte overeenkomt met de werkelijkheid, wat belangrijk kan zijn bij
het maken van beslissingen. Je wil dat het beeld dat je van jezelf
hebt overeenkomt met hoe je in het echt bent.
Consistentiemotief, mensen neigen om zich op een manier te
gedragen die overeenkomt met hun eerdere overtuigingen,
uitspraken en handelingen. Bv lotje zegt dat ze gaat sporten, dit
verhoogt de druk om het ook echt te doen. Ze wil zich gedragen
naar haar eerdere uitspraak.
Zelfverbeteringsmotief, men zoekt altijd manieren om zichzelf te
blijven ontwikkelen.
Zelfwaardering: vind je jezelf een goed leuk aardig persoon, dan heb je
een hoge zelfwaardering. Twijfel je aan jezelf of maak je je zorgenover
jezelf, dan heb je een lage zelfwaardering.
Expliciete (bewuste) zelfwaardering: Wat je meet als je mensen
vraagt wat ze over zichzelf denken.
Impliciete(obewuste) zelfwaardering: Gaat over aspecten die niet tot
uiting komen als je mensen vragen stelt, maar die aan het licht komen in
zogenaamde indirecte metingen bv lichaamstaal.
Iemand die een lage zelfwaardering heeft kan dus via zijn impliciete
zelfwaardering dit laten zien door een gespannen houding of frunniken
aan het gezicht.
Week 1
Zelfbewustzijn: is het vermogen om naar jezelf te kijken en te begrijpen
wie je bent, wat je denkt, voelt en waarom je bepaalde keuzes maakt. Het
gaat omhoog als mensen over zichzelf nadenken, in de spiegel zien of
weten dat ze gefilmd worden. Het gevolg hiervan is dat mensen zichzelf
meer toetsen aan hun normen en waarden. Een student die zichzelf vaak
in de spiegel kijkt minder spiekt. Een nadeel van hoge zelfbewustzijn is is
het onderbreken van gedragsroutines. Dit kan leiden tot slechtere
prestaties op taken die je normaal gesproken automatisch afhandelt, en
verklaart mogelijk waarom mensen slecht presteren wanneer anderen veel
van hen lijken te verwachten. Zelfbewustzijn neemt toe waardoor ze
routinetaken slechter doen dan anders. Nog een nadeel is dat het kan
leiden tot angst en depressieve gevoelens. Hierbij ga je na in hoeverre je
voldoet aan de eisen en idealen die je voor jezelf stelt of die anderen
opleggen. Hier zijn twee vormen van.
Publiek zelfbewustzijn: je bekijkt jezelf door de ogen van een
denkbeeldig publiek. Bv je ziet jezelf in je hoofd lezen vanuit ogen van
iemand anders. Dit kan ook de reden zijn dat veel beroemde mensen
alcoholproblemen hebben. Drank en drugs helpen een hoge publiek
zelfbewustzijn te verminderen. Er is gebleken dat een publiek
zelfbewustzijn gerelateerd is aan alcoholmisbruik. Voorbeeld hiervan kan
het spotlight effect zijn.
Privé zelfbewustzijn: De aandacht is gericht op de “binnenkant”.bv
Terwijl je zit te lezen, kun je ook nadenken over wat je ervan vindt en
welke gedachten of gevoelens het bij je oproept.
Zelfbewustzijn hoog bij pubers, denken veel na over hoe ze overkomen.
Bedenken of ze iets anders hadden moeten zeggen (publiek
zelfbewustzijn) en worstelen met de vraag wie ze zijn, wat ze voelen en
wat ze willen (prive zelfbewustzijn)
Dachten eerst dat alleen volwassenen zelfbewustzijn hadden, omdat het
bij hen het makkelijkst is te ondervragen. Bij andere diersoorten of bij
kinderen die nog niet kunnen praten is dit lastiger te meten. Hier is een
test voor gemaakt. De vlekkentest, deze maakt gebruik van spiegels. Elk
wezen dat over zelfbewustzijn en visuele waarneming beschikt moet in
staat zijn zichzelf te erkennen in een spiegel. Terwijl de deelnemers in de
spiegel kijken hebben ze een vlek op hun gezicht. Om te kijken of ze naar
zichzelf kijken i.p.v. de spiegel kijken onderzoekers of ze zichzelf betasten
,op de plaats van de vlek of proberen ze hem weg te wrijven dan is het
zelfbewustzijn.
Zelfkennis: ideeën en gevoelens van mensen over zichzelf, bv als iemand
zichzelf grappig vindt.
Bronnen zelfkennis:
Proprioceptie, zintuigen en prikkelverwerking, als je bv met je
ogen dicht op een been staat en in evenwicht blijft vertrouw je op je
proprioceptie.
Introspectie, je kijkt naar gevoel/ naar binnen. Je vindt iets
mooi/lelijk of vies/lekker je weet of je iets vertrouwt of niet.
Zelfperceptie, je kijkt naar je eigen gedrag en trekt daaruit
conclusies over jezelf. Bv je helpt veel anderen en begint jezelf als
zorgzaam te zien.
Zelfwaarneming, je eigen gedrag observeren.
Zelfwaarnemingstheorie/zelfperceptietheorie van Bem: mensen
leren zichzelf kennen door op een objectiverende manier naar hun
eigen gedrag te kijken en daaruit hun eigenschappen afleiden.
Zelf-schema: een soort kapstok voor informatie over jezelf. Informatie
over jezelf di georganiseerd wordt in het geheugen. Mensen vormen alleen
zelf-schema’s over eigenschappen die ze belangrijk vinden. Twee mensen
kunnen zichzelf slim vinden, maar als de een dit belangrijker vindt komt
het eerder in zijn schema. Een zelf schema ontstaat op basis van de
ideeën die je sinds je vroege jeugd over jezelf leert, maar kan ook later
ontstaan. Als je bijvoorbeeld een lange tijd in een situatie zit waarin
intelligentie belangrijk is. Als een zelfschema gevormd is, zal het niet
gemakkelijk weer veranderen omdat het de informatieverwerking stuurt.
Mensen hebben meerdere zelf-schema’s de i onderling verbonden zijn. Het
geheel aan zelfschemas ins een zelfconcept hoe het schema in het zelf
concept word georganiseerd is afhankelijk van iemands zelfcomplexiteit.
Iemand met een hoge zelfcomplexiteit heeft veel zelfschemas die
onafhankelijk van elkaar zijn, bv als een intelligente student, als liefdevolle
partner, als milieubeschermer. Een hoog zelfcomplexiteit beschermt je
tegen negatieve gevolgen. Als je een onvoldoende haalt kun je schema’s
gebruiken die hier los van staan. Ik heb een onvoldoende maar ik ben wel
een goede vriend. Bij iemand waar dit laag is en dus een eenvoudig zelf
concept heeft zal de negatieve ervaring zich uitbreiden over andere
domeinen, waardoor die persoon zich eerder een mislukkeling voelt.
, Zelfevaluatiemotieven:
Zelfverheffingsmotief, men onthoudt de goede dingen van
zichzelf om het zelfbeeld te laten stijgen.
Acuuraatheidsmotief, men zoekt een zelfbeeld dat op zekere
hoogte overeenkomt met de werkelijkheid, wat belangrijk kan zijn bij
het maken van beslissingen. Je wil dat het beeld dat je van jezelf
hebt overeenkomt met hoe je in het echt bent.
Consistentiemotief, mensen neigen om zich op een manier te
gedragen die overeenkomt met hun eerdere overtuigingen,
uitspraken en handelingen. Bv lotje zegt dat ze gaat sporten, dit
verhoogt de druk om het ook echt te doen. Ze wil zich gedragen
naar haar eerdere uitspraak.
Zelfverbeteringsmotief, men zoekt altijd manieren om zichzelf te
blijven ontwikkelen.
Zelfwaardering: vind je jezelf een goed leuk aardig persoon, dan heb je
een hoge zelfwaardering. Twijfel je aan jezelf of maak je je zorgenover
jezelf, dan heb je een lage zelfwaardering.
Expliciete (bewuste) zelfwaardering: Wat je meet als je mensen
vraagt wat ze over zichzelf denken.
Impliciete(obewuste) zelfwaardering: Gaat over aspecten die niet tot
uiting komen als je mensen vragen stelt, maar die aan het licht komen in
zogenaamde indirecte metingen bv lichaamstaal.
Iemand die een lage zelfwaardering heeft kan dus via zijn impliciete
zelfwaardering dit laten zien door een gespannen houding of frunniken
aan het gezicht.
