Samenvatting AFP colleges uitgewerkt

AFP 5



College 1:

 heeft kennis van de algemene psychiatrie zoals staat beschreven in Clijsen e.a hoofdstuk 1 &
2 van leerboek psychiatrie (Koenen & Van Pierre, 2015) en kan ervaringen, voorkennis
benoemen over psychiatrie binnen de werk-les.
 verzamelt informatie over het algemeen psychisch functioneren van een zorgvrager en kan
hierbij de verschillende domeinen benoemen voor observatie.
 heeft kennis van het psychiatrisch onderzoek volgens Hengelveld en weet deze toe te passen
binnen casuïstiek (KBS) in de werk-les.
 is in staat het ontstaan van afwijkend gedrag te verklaren vanuit het bio psychosociaal model
en kan dit vertalen naar het stress – kwetsbaarheidsmodel. Hierdoor kan de student het
ontstaan en voortduren van afhankelijk gedrag verklaren.
 kent het verschil tussen classificeren (DSM) en diagnosticeren. De student kan aangeven wat
DSM classificatie is en wat het doel is van de DSM en wat de voor-en nadelen van de DSM
zijn ( classificatiesysteem voor psychische aandoeningen).
 heeft kennis van ontwikkelingspsychologie volgens literatuur.

https://www.gezondheidsuniversiteit.nl/sites/gezondheidsuniversiteit/files/
lesmateriaal_avond_3.pdf

Daly’s

Disability adjusted life years= de uitdrukking van ziektelast door de som van

 aantal verkorte levensjaren door ziekte (vroegtijdige sterfte)
 ziektejaarequivalenten = verlies aan kwaliteit van leven door ziekte.

Diagnostiek psychiatrie

Klinische diagnostiek  klinisch oordeel door onderzoek

Oordelen veranderen in de loop der jaren  bijv multiculturele verandering, homofiliteit wordt
tegenwoordig als normaal gezien terwijl vorige eeuw werd het nog als afwijkend gedrag gezien.

Wanneer is gedrag normaal, wanneer afwijkend en wanneer pathologisch?

Automutilatie = verleggen van emotie naar fysieke pijn.



Psychiatrisch onderzoek

Anamnese, heteroanamnese, psychologische tests, neuropsychologisch onderzoek met gebruik van
psychiatrische meetinstrumenten.

Doelen:

 vaststellen psychiatrische symptomen en hun beloop op zogenoemde statis mentalis.
 Opsporen van oorzaken, lichamelijke oorzaken, erfelijke belasting, sociale factoren en
kwetsbaarheid. Die ertoe bij hebben gedragen dat een psychiatrisch ziektebeeld ontstond, of
die ertoe bijdragen dat het voort bestaat.

,  Vaststellen van ernst vd gevolgen van psychiatrische symptomen: de beperkingen en
handicaps voor de patiënt.

Hoofdgroepen

 Eerste indrukken
Uiterlijk, verzorgd, stank, gebit, stelt hij zich voor, ziektebesef, ziekte-inzicht, ziektegedrag,
gevoelens en reactie onderzoeker, leeftijd schatting
 Cognitieve functies
Aandacht, concentratie, intellectuele functies (decorumverlies) , inprenting en geheugen,
waarneming, denken , zelfbeleving, agnosie.
 Affectieve functies
Stemming en affect, expressie, somatische stemmings en angstequivalenten,
pseudoneurologische klachten (niet verklaarbare klachten).
 Conatieve functies
Psychomotoriek , mimiek en gestiek (gebaren), spraak, driftleven, wilsleven,
persoonlijkheidstrekken (A vreemd, B dramatisch, C angstig), afweermechanismen (Humor,
alles weglachen), dissociëren ( Wegraken door een trigger uit het verleden, uit de situatie
treden en in een andere situatie stappen).
 Persoonlijkheid




Klinisch redeneren psychiatrie

 Kijkt verder dan klachten
 Samenvoegen van factoren die wel/niet tot de ziektedrempel kunnen leiden.
 Kwetsbaarheden worden in beeld gebracht.

,Structuurdiagnose

SSKK = stress , steun, kracht en kwetsbaarheid  faliciterend of inhiberend

Balans draagkracht / draaglast.




Bio- psychosociaal model

, Biologische benadering

Psychologische benadering

Sociale benadering

Interacties tussen elkaar in de ontwikkeling van afwijkend gedrag.



Biologisch perspectief

 Medisch model
 Hersenziekte
 Intrede pathologisch anatomisch onderzoek
 Monocausaal denken ( psychiatrie uit een oorzaak)
 Biologische grondslagen van afwijkend gedrag.
 Stoornis heeft lichamelijke oorzaak
 Zit in de genen
 Lichamelijke oorzaak, behandeling en symptoombestrijding met medicatie.

Psychologisch perspectief

 Kreaplin  afscheiding psychiatrie en neurologie
 Freud  psychoanalyse , bewustmaken innerlijke conflicten
 Psychodynamische modellen (onbewuste conflicten en motieven als oorzaak van afwijkend
gedrag).
 Leer theoretische modellen (invloed van leerervaringen op de ontwikkelingen van afwijkend
gedrag). Bijv angst voor de tandarts, moeder vind het eng dus jij als kind ook.
 Cognitieve modellen (verkeerd denken als oorzaak van afwijkend gedrag).
 Fouten in bewustzijn en het denken
 gebrekkige ontwikkeling als oorzaak afwijkende denkpatronen en gedragingen
 bijvoorbeeld: ontstaan depressie door verkeerde hechting met je moeder.

Sociologisch perspectief

 Maatschappelijke factoren (armoede, werkloosheid, racisme)
 Oog voor resocialisatie  de- institutionalisering (aangepast gedrag aan de omgeving, zo
snel mogelijk iemand de deuren uit en iemand thuis behandelen).