Wondgenezing in de vier fasen
1. Hemostase (direct na de verwonding)
a. Bloedplaatjes vormen een stolsel om bloedverlies te voorkomen.
b. Fibrinenetwerken stabiliseren het stolsel en vormen een voorlopige barrière.
2. Ontstekingsfase (0-3 dagen)
a. Witte bloedcellen (neutrofielen en macrofagen) verwijderen bacteriën en
dode cellen.
b. Macrofagen scheiden groeifactoren uit die de volgende fase stimuleren.
3. Proliferatiefase (3-10 dagen)
a. Fibroblasten produceren collageen en andere extracellulaire
matrixcomponenten.
b. Endotheelcellen helpen bij het vormen van nieuwe bloedvaten
(angiogenese).
c. Keratinocyten migreren om de huidbarrière te herstellen.
4. Remodelleringsfase (vanaf 10 dagen tot enkele maanden)
a. Collageen type III wordt vervangen door sterker collageen type I.
b. Huidstructuur wordt opnieuw gevormd, maar kan littekens of
textuurveranderingen achterlaten.
Betrokken huidcellen bij het herstel
• Keratinocyten: Sluiten de huidbarrière.
• Fibroblasten: Produceren collageen en elastine voor structureel herstel.
• Macrofagen: Ruimen afval op en stimuleren weefselherstel.
• Endotheelcellen: Vormen nieuwe bloedvaten voor voeding en zuurstofvoorziening.
Tijd tot volledige huidbarrièreherstel
• Oppervlakkige schaafwonden genezen meestal binnen 1 tot 2 weken. Gemiddelde
wondgenezing is 10 dagen.
• De huidbarrière kan zich binnen een paar dagen sluiten, maar volledige
collageenremodelering en herstel van de huidtextuur kunnen weken tot maanden
duren.
Kan microneedling helpen bij huidtextuur en verkleuring?
✅ Ja, microneedling kan helpen, omdat:
• Het stimuleert fibroblasten om nieuw collageen en elastine te produceren.
• Het kan hyperpigmentatie verminderen door celvernieuwing te bevorderen.
• Het maakt de huidstructuur egaler door littekens en ruwheid te verminderen.
• Mocht de patient een hoger huidtype hebben, verminderd dit te hyperpigmentatie.
,❌ Maar let op:
• Het vereist meerdere sessies (meestal 3-6) voor optimaal resultaat.
• Niet geschikt voor actieve ontstekingen of extreem gevoelige huid.
• Kans op tijdelijke roodheid en zwelling.
Waarom verloopt wondgenezing trager bij een oudere huid?
• Minder celvernieuwing: Keratinocyten migreren langzamer, waardoor de
huidbarrière trager herstelt.
• Verminderde collageenproductie: Fibroblasten werken minder efficiënt, wat leidt tot
zwakker bindweefsel.
• Verminderde bloedtoevoer: Minder angiogenese vertraagt de aanvoer van zuurstof
en voedingsstoffen.
• Lagere immuunrespons: Macrofagen en andere immuuncellen werken trager, wat
infectierisico en ontstekingstijd verhoogt.
Structurele veranderingen die verantwoordelijk zijn voor het
stuggere gevoel bij wonden
• Verlies van elastine: Vermindert de elasticiteit en soepelheid van de huid.
• Ophoping van stug collageen type I: Zorgt voor een stijver, minder flexibel litteken.
• Dunner worden van de epidermis: Vermindert de hydratatie en bescherming van de
huid.
• Afname van talg- en zweetklieren: Vermindert de natuurlijke smering, waardoor de
huid droger en stugger aanvoelt.
, • Diabetes: Verhoogde bloedsuikerspiegel kan leiden tot slechtere doorbloeding en
verhoogde kans op infecties.
• Slechte doorbloeding: Verminderde bloedcirculatie in de arterien zorgt voor minder
zuurstof en voedingsstoffen in het wondgebied, wat de genezing vertraagt.
• Onderliggende chronische ziekten: Ziekten zoals chronisch hartfalen of nierfalen
kunnen de algehele conditie van het lichaam verzwakken, wat het genezingsproces
vertraagt.
• Stress: Chronische stress kan het immuunsysteem verzwakken, wat het risico op
infecties verhoogt en het herstel vertraagt.
Beinvloedende factoren wondgenezing
→ Motivatie patient
→ Voeding (eiwitten zijn belangrijk voor de wondgenezing)
→ Medicijnen (cytostatica aka chemp, betablokker) hebben effect op de
wondgenezing. Check dus de bijwerking van de medicijnen.
→ Circulatie en zuurstofvoorziening (PAV)
→ Infectie
→ Copingstijl (niet kunnen omgaan met...) bied een luisterende oor aan en motiveer de
patient.
→ Hygiene, gedrag
, Waarom blijft een huid met rosacea langer rood na
wondgenezing?
• Verhoogde vasculaire gevoeligheid: Bloedvaten zetten sneller uit en blijven langer
verwijd.
• Chronische ontsteking: De huid heeft een verhoogde cytokineproductie, wat
ontsteking en roodheid verlengt.
• Vertraagde huidbarrièreherstel: Door een verstoorde talgproductie en verhoogde
gevoeligheid is de barrière minder effectief.
• Hyperreactiviteit van immuuncellen: Macrofagen en mastcellen reageren
overdreven op prikkels, wat tot langdurige roodheid leidt.
• Epidermis is dunner, dus gevoeliger voor de prikkels van buitenaf.
Welke huidprocessen zijn verstoord bij chronische inflammatie?
• Overproductie van pro-inflammatoire cytokines zoals interleukine-1 en TNF-α, wat
leidt tot aanhoudende ontsteking.
• Toename van angiogenese, waardoor er meer oppervlakkige bloedvaatjes ontstaan
die kunnen bijdragen aan roodheid.
• Verhoogde afbraak van collageen door matrixmetalloproteïnasen (MMP’s), wat de
huid dunner en gevoeliger maakt.
• Verminderde huidbarrièrefunctie, waardoor de huid sneller geïrriteerd raakt en
vochtverlies toeneemt.
Kan microneedling helpen bij de roodheid en gevoeligheid?
❌ Nee, microneedling wordt niet aangeraden bij actieve rosacea, omdat:
• De microtrauma’s kunnen de al gevoelige huid verder irriteren en ontstekingen
verergeren.
• De verhoogde vaatvorming en ontstekingsreacties kunnen roodheid tijdelijk doen
toenemen.
• De huidbarrière al verzwakt is, waardoor extra stress het herstel vertraagt.
1. Hemostase (direct na de verwonding)
a. Bloedplaatjes vormen een stolsel om bloedverlies te voorkomen.
b. Fibrinenetwerken stabiliseren het stolsel en vormen een voorlopige barrière.
2. Ontstekingsfase (0-3 dagen)
a. Witte bloedcellen (neutrofielen en macrofagen) verwijderen bacteriën en
dode cellen.
b. Macrofagen scheiden groeifactoren uit die de volgende fase stimuleren.
3. Proliferatiefase (3-10 dagen)
a. Fibroblasten produceren collageen en andere extracellulaire
matrixcomponenten.
b. Endotheelcellen helpen bij het vormen van nieuwe bloedvaten
(angiogenese).
c. Keratinocyten migreren om de huidbarrière te herstellen.
4. Remodelleringsfase (vanaf 10 dagen tot enkele maanden)
a. Collageen type III wordt vervangen door sterker collageen type I.
b. Huidstructuur wordt opnieuw gevormd, maar kan littekens of
textuurveranderingen achterlaten.
Betrokken huidcellen bij het herstel
• Keratinocyten: Sluiten de huidbarrière.
• Fibroblasten: Produceren collageen en elastine voor structureel herstel.
• Macrofagen: Ruimen afval op en stimuleren weefselherstel.
• Endotheelcellen: Vormen nieuwe bloedvaten voor voeding en zuurstofvoorziening.
Tijd tot volledige huidbarrièreherstel
• Oppervlakkige schaafwonden genezen meestal binnen 1 tot 2 weken. Gemiddelde
wondgenezing is 10 dagen.
• De huidbarrière kan zich binnen een paar dagen sluiten, maar volledige
collageenremodelering en herstel van de huidtextuur kunnen weken tot maanden
duren.
Kan microneedling helpen bij huidtextuur en verkleuring?
✅ Ja, microneedling kan helpen, omdat:
• Het stimuleert fibroblasten om nieuw collageen en elastine te produceren.
• Het kan hyperpigmentatie verminderen door celvernieuwing te bevorderen.
• Het maakt de huidstructuur egaler door littekens en ruwheid te verminderen.
• Mocht de patient een hoger huidtype hebben, verminderd dit te hyperpigmentatie.
,❌ Maar let op:
• Het vereist meerdere sessies (meestal 3-6) voor optimaal resultaat.
• Niet geschikt voor actieve ontstekingen of extreem gevoelige huid.
• Kans op tijdelijke roodheid en zwelling.
Waarom verloopt wondgenezing trager bij een oudere huid?
• Minder celvernieuwing: Keratinocyten migreren langzamer, waardoor de
huidbarrière trager herstelt.
• Verminderde collageenproductie: Fibroblasten werken minder efficiënt, wat leidt tot
zwakker bindweefsel.
• Verminderde bloedtoevoer: Minder angiogenese vertraagt de aanvoer van zuurstof
en voedingsstoffen.
• Lagere immuunrespons: Macrofagen en andere immuuncellen werken trager, wat
infectierisico en ontstekingstijd verhoogt.
Structurele veranderingen die verantwoordelijk zijn voor het
stuggere gevoel bij wonden
• Verlies van elastine: Vermindert de elasticiteit en soepelheid van de huid.
• Ophoping van stug collageen type I: Zorgt voor een stijver, minder flexibel litteken.
• Dunner worden van de epidermis: Vermindert de hydratatie en bescherming van de
huid.
• Afname van talg- en zweetklieren: Vermindert de natuurlijke smering, waardoor de
huid droger en stugger aanvoelt.
, • Diabetes: Verhoogde bloedsuikerspiegel kan leiden tot slechtere doorbloeding en
verhoogde kans op infecties.
• Slechte doorbloeding: Verminderde bloedcirculatie in de arterien zorgt voor minder
zuurstof en voedingsstoffen in het wondgebied, wat de genezing vertraagt.
• Onderliggende chronische ziekten: Ziekten zoals chronisch hartfalen of nierfalen
kunnen de algehele conditie van het lichaam verzwakken, wat het genezingsproces
vertraagt.
• Stress: Chronische stress kan het immuunsysteem verzwakken, wat het risico op
infecties verhoogt en het herstel vertraagt.
Beinvloedende factoren wondgenezing
→ Motivatie patient
→ Voeding (eiwitten zijn belangrijk voor de wondgenezing)
→ Medicijnen (cytostatica aka chemp, betablokker) hebben effect op de
wondgenezing. Check dus de bijwerking van de medicijnen.
→ Circulatie en zuurstofvoorziening (PAV)
→ Infectie
→ Copingstijl (niet kunnen omgaan met...) bied een luisterende oor aan en motiveer de
patient.
→ Hygiene, gedrag
, Waarom blijft een huid met rosacea langer rood na
wondgenezing?
• Verhoogde vasculaire gevoeligheid: Bloedvaten zetten sneller uit en blijven langer
verwijd.
• Chronische ontsteking: De huid heeft een verhoogde cytokineproductie, wat
ontsteking en roodheid verlengt.
• Vertraagde huidbarrièreherstel: Door een verstoorde talgproductie en verhoogde
gevoeligheid is de barrière minder effectief.
• Hyperreactiviteit van immuuncellen: Macrofagen en mastcellen reageren
overdreven op prikkels, wat tot langdurige roodheid leidt.
• Epidermis is dunner, dus gevoeliger voor de prikkels van buitenaf.
Welke huidprocessen zijn verstoord bij chronische inflammatie?
• Overproductie van pro-inflammatoire cytokines zoals interleukine-1 en TNF-α, wat
leidt tot aanhoudende ontsteking.
• Toename van angiogenese, waardoor er meer oppervlakkige bloedvaatjes ontstaan
die kunnen bijdragen aan roodheid.
• Verhoogde afbraak van collageen door matrixmetalloproteïnasen (MMP’s), wat de
huid dunner en gevoeliger maakt.
• Verminderde huidbarrièrefunctie, waardoor de huid sneller geïrriteerd raakt en
vochtverlies toeneemt.
Kan microneedling helpen bij de roodheid en gevoeligheid?
❌ Nee, microneedling wordt niet aangeraden bij actieve rosacea, omdat:
• De microtrauma’s kunnen de al gevoelige huid verder irriteren en ontstekingen
verergeren.
• De verhoogde vaatvorming en ontstekingsreacties kunnen roodheid tijdelijk doen
toenemen.
• De huidbarrière al verzwakt is, waardoor extra stress het herstel vertraagt.
