bestuursrecht
Hoofdstuk 1 Wat is bestuursrecht?
1.1 het verband tussen besturen en bestuursrecht
Nederland wordt bestuurd op verschillende niveaus. We kennen bvb openbare besturen op
gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. De openbare besturen kennen een
organisatiestructuur die op alle niveaus terugkeert. Een bestuursorganisatie bestaat uit
verschillende onderdelen, ook wel bestuursorganen genoemd. Het college van
burgemeester en wethouders en de gemeenteraad zijn twee ‘bestuursorganen’ van de
gemeente.
Op rijksniveau vormt de regen het (dagelijks) bestuur. De regering bestaat uit de Koning en
de ministers (art. 42 Gw). Zowel het college van burgemeester en wethouders als de
regering maakt deel uit van het Nederlandse openbaar bestuur. Een college van
burgemeester en wethouders bestuurt op gemeentelijk niveau. De regering bestuurt op
landelijk niveau.
Het openbaar bestuur van Nederland mag geen eigen belang behartigen. Zo mag een
college van burgemeester en wethouders niet in strijd met de wet een vergunning verlenen.
Het openbaar bestuur moet het algemeen belang behartigen. De behartiging van het
algemeen belang moet dan ook altijd centraal staan bij de uitoefening van bestuurstaken.
1.2
Het openbaar bestuur behartigt deze belangen door het reguleren en sturen met het oog op
een bepaald algemeen belang onder meer activiteiten van burgers. Daarnaast verricht het
bestuur publieke taken. Dit zijn vaak taken die niet alleen aan burgers kunnen worden
overgelaten. (aanleggen van wegen bvb). Sommige activiteiten van het bestuur kunnen we
daadwerkelijk zien. Zoals het uitrukken van de brandweer of het repareren van de stoep.
Activiteiten van dit bestuur zijn voor burgers het meest zichtbaar.
Op provinciaal niveau is de bestuursactiviteit voor burgers minder zichtbaar. Dit komt omdat
de provinciale overheid vooral coördinerende en soms ook toezichthoudende functies
vervult. Het college van gedeputeerde staten, het dagelijks bestuur van de provincie, oefent
bvb toezicht uit op de gemeente.
Op landelijk niveau worden door verschillende organen van het openbaar bestuur
bevoegdheden uitgeoefend. Denk bvb aan toekenning van studiefinanciering.
1.2.5 autonomie en medebewind
Decentrale overheden (zoals gemeente en provincies) beschikken vaak over ruimte en
tamelijk open bestuursbevoegdheden. Deze bestuursbevoegdheden van provincies en
gemeenten kunnen worden verdeeld in twee soorten bevoegdheden:
● autonome bestuursbevoegdheden;
De bestuursbevoegdheden die verband houden met ‘regeling en bestuur’ van eigen
‘huishouding’ worden ook wel de ‘autonome’ bevoegdheden van provincie en gemeente
genoemd. De ‘autonome’ bevoegdheid houdt onder meer in dat provinciale staten en
gemeenteraden verordeningen kunnen maken op het terrein van hun ‘huishouding’. De
autonome bevoegdheden zijn verder uitgewerkt in de gemeentewet en de provinciewet. In
,deze ‘autonome’ verordeningen kunnen (door de gemeenteraad) autonome
bestuursbevoegdheden zijn toegerekend aan het dagelijks bestuur van de gemeente (het
college van burgemeester en wethouders).
● medebewind
Er is bij medebewind sprake van (verplichte) medewerking door de decentrale
overheidsbesturen aan de uitvoering van wetten in formele zin die op rijksniveau door de
wetgever zijn gemaakt. Het gaat bij medebewind dus eigenlijk vaak om samenwerking
tussen verschillende bestuurslagen. Daarom is het vaak zo dat medebewindsbevoegdheden
aan de op decentraal niveau bevoegde overheidsbesturen vrijheid laten voor een op lokale
situatie toegespitst beleid.
1.4 bevoegdheid
Om verschillende bestuurstaken en daarmee het algemeen belang goed te kunnen
behartigen, zal het bestuur ook tegen de wil van de burgers moeten kunnen optreden.
Daarvoor geeft de wetgever het bestuur de bevoegdheden die te vinden zijn in talrijke
wetten. Dit kunnen wetten in formele zin zijn die worden gemaakt door de regering en de
Staten-Generaal. Maar ook lagere algemene verbindende voorschriften, zoals gemeentelijke
verordeningen. Deze lagere algemeen verbindende voorschriften noemen we wetten in
materiële zin.
1.4.1 vergunningsbevoegdheid
Een veel voorkomende bevoegdheid van het bestuur is de vergunningbevoegdheid. Deze
bevoegdheid is een van de belangrijkste bevoegdheden van het bestuur om ordenend in
maatschappelijke processen te kunnen optreden. Door een vergunning kan het gedrag van
burgers gericht worden beïnvloed omdat zo’n vergunning speciaal bedoeld is voor één
concreet geval.
De juridische constructie is als volgt. Eerst verbiedt de wetgever het verrichten van een
bepaalde activiteit, zoals het bouwen van een bouwwerk, zonder te beschikken over een
daarvoor benodigde vergunning. De wetgever bepaalt vervolgens dat het bouwen zonder
vergunning strafbaar is. Het - met straf bedreigde - verbod dat zo in het leven is geroepen, is
niet absoluut bedoeld. Een burger kan aan het bevoegde bestuur toestemming vragen om
de desbetreffende activiteit te mogen verrichten. Door het verlenen van een vergunning
vervalt het strafbare karakter van de activiteit. Om een ‘vergunningplichtige’ activiteit goed te
kunnen reguleren, mag het bestuur meestal voorschriften verbinden aan de vergunningen.
Sterker nog, vaak is dit het hoofddoel van een vergunningstelsel. Door het stellen van
vergunningvoorschriften kan de vergunde activiteit nauwkeurig worden gereguleerd. Het
aantal voorwaarden dat aan een vergunning wordt verbonden kan erg omvangrijk zijn. De
voorschriften moeten betrekking hebben op het doel van de wet waarop de
vergunningbevoegdheid steunt.
1.4.2 andere bestuursbevoegdheden dan de vergunningbevoegdheid
Het bestuur kan bvb optreden tegen illegale activiteiten door gebruik te maken van een
bestuurlijke handhavingsbevoegdheid. Een belangrijk type handhavingsbevoegdheid is de
bevoegdheid tot het opleggen van de last onder bestuursdwang. Door toepassing van deze
bevoegdheid kan het bestuur een illegale activiteit feitelijk beëindigen.
Verder kunnen bestuursorganen in bepaalde gevallen in de wet de bevoegd zijn verklaard
om een vrijstelling of ontheffing te verlenen voor (bepaalde) wettelijke voorschriften. Aan
,deze bevoegdheid ligt de gedachte ten grondslag dat er bijzondere situaties denkbaar zijn
waarin bepaalde regels beter niet kunnen worden toegepast.
1.4.3 wetmatigheid van bestuur
Een van de fundamentele regels van de democratische rechtsstaat is dat het bestuur in
beginsel niet mag handelen tenzij de wetgever die heeft toegestaan. Algemeen uitgangspunt
is dat het bestuur, om bestuurshandelingen te kunnen verrichten, over een op de wet
gebaseerde bevoegdheid moet beschikken. Ook wel legaliteitsbeginsel, wetmatigheid van
bestuur of legaliteitsvereiste genoemd. Dit beginsel waarborgt de vrijheid voor burgers en
dient tevens de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid. Het beginsel geldt in essentie óók voor
bevoegdheden op basis waarvan een burger kan worden ‘begunstigd’. Denk bvb aan een
subsidiebevoegdheid.
Met normering van bestuursbevoegdheid wordt bedoeld dat er in de wet inhoudelijke en
procedurele voorwaarden zijn opgenomen die het bestuur in acht moet nemen. Deze
inhoudelijke en procedurele regels bepalen de voorwaarden waaronder het bestuur zijn
bevoegdheden mag (en/of moet) uitoefenen. Het bestuursrecht wordt vooral gezien als het
recht dat waarborgen biedt tegen de onrechtmatige uitoefening van bestuursbevoegdheid.
Datzelfde bestuursrecht verleent echter ook bestuursbevoegdheid aan het bestuur. Hierdoor
kan dit bestuur het algemeen belang gericht behartigen.
Dat de wetgever bevoegdheden aan het bestuur verleent en deze bevoegdheden tevens
beperkt en dat het bestuur alleen op grond van en in overeenstemming met deze beperkte
bevoegdheden mag handelen is een kernelement van de democratische rechtsstaat.
1.5 bestuursbevoegdheid en andere publiekrechtelijke bevoegdheden
Een bestuursbevoegdheid is een bepaald type publiekrechtelijke bevoegdheid. Het betreft
een publiekrechtelijke bevoegdheid die door een bestuursorgaan wordt uitgeoefend.
Publiekrechtelijke bevoegdheid is verdeeld over de drie staatsmachten: de wetgevende
macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. Een publiekrechtelijke
bevoegdheid is iedere bevoegdheid van een overheidsorgaan om positief recht - dat wil
zeggen geldend en afdwingbaar recht - te vormen, vast te stellen of te handhaven.
Kenmerkend voor alle publiekrechtelijke bevoegdheden is dat deze per definitie alleen maar
door een overheidsorgaan uitgeoefend worden.
1.6 formeel en materieel bestuursrecht
Het formeel recht kan worden verdeeld in het bestuursprocesrecht en het
besluitvormingsrecht. Onder formele bestuursrecht wordt in de eerste plaats verstaan het
bestuursprocesrecht. Het bestuursprocesrecht regelt de procedure bij de bestuursrechter.
Het bestuursprocesrecht regelt verder de procedures van bezwaar en administratief beroep.
Verder maken de procedure regels over het tot stand komen van besluiten deel uit van het
formeel bestuursrecht. Denk daarbij bvb aan regels over de termijn waarbinnen het bestuur
op een aanvraag voor een vergunning moet beslissen en regels over de manier waarop een
genomen besluit bekend moet worden gemaakt.
Het materiële bestuursrecht regelt de inhoudelijke verhoudingen tussen burger en bestuur
door vaststelling van rechten en/of plichten van burger en bestuur. Tot het materiële
bestuursrecht rekenen we de wetten waarin bestuursbevoegdheden worden toegerekend en
genormeerd. Deze wetten regelen de inhoudelijke kan van een besluit. Het materiële
, bestuursrecht is voor het overgrote deel neergelegd in bijzondere bestuurswetten. ! Maar let
op! Het materiële bestuursrecht vind je niet alleen in bijzondere bestuurswetgeving. Ook in
de Algemene wet bestuursrecht zijn algemene bepalingen opgenomen die relevant zijn voor
de inhoud van besluiten.
1.7 algemeen en bijzonder bestuursrecht
In het bestuursrecht wordt ook een onderscheid gemaakt tussen algemeen bestuursrecht en
bijzonder bestuursrecht. Bijzonder bestuursrecht gaat over het maatschappelijk leven. Het
behartigt een bepaald onderdeel van het algemeen belang.
Er bestaan veel bestuurswetten op basis waarvan bestuursorgaan publieke belangen
behartigen. Deze wetten kennen aan bestuursorganen steeds beperkte, doelgebonden
bevoegdheden toe. Elk bijzondere wet regelt niet meer dan een specifiek onderdeel van het
algemeen belang. Je zou ook kunnen zeggen dat het bijzonder bestuursrecht 'versnipperd’
is over vele bijzondere bestuurswetten. De versnipperde structuur is een onvermijdelijk
kenmerk van de democratische rechtsstaat.
Het algemeen bestuursrecht bestaat uit regels die voor alle delen van het bijzonder
bestuursrecht relevant zijn. Het gaat dan vooral om procedurele bepalingen. Ons algemeen
bestuursrecht is grotendeels neergelegd in de Awb
1.7.3 de verhouding tussen algemeen bestuursrecht en bijzonder bestuursrecht
De Awb heeft tot doel om algemene leerstukken van het bestuursrecht en
bestuursrechtelijke rechtsnormen die voor alle bijzonder delen van het bestuursrecht
relevant zijn te codificeren. De Awb moet altijd in samenhang met een bijzondere
bestuurswet worden geraadpleegd. De Awb regelt namelijk alleen de procedureregels die
het bestuur in acht moeten nemen bij de uitoefening van een in een bijzondere wet
toegekende bestuursbevoegdheid. In de bijzondere wetgeving kan soms worden afgeweken
van de Awb. In dat geval moet de afwijkende procedure uit de bijzondere wet worden
gevolgd. In de bijzondere wetten tref je de bevoegdheden van het bestuur aan. De Awb
roept geen bestuursbevoegdheden in het leven maar bepaalt alleen welke procedurele
regels in acht moeten worden genomen bij het uitoefenen van die bestuursbevoegdheden.
In verhouding tussen Awb en bijzondere bestuurswet geldt in de regel dat het bepaalde in de
bijzondere wet voorrang heeft.
Hoofdstuk 1 Wat is bestuursrecht?
1.1 het verband tussen besturen en bestuursrecht
Nederland wordt bestuurd op verschillende niveaus. We kennen bvb openbare besturen op
gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. De openbare besturen kennen een
organisatiestructuur die op alle niveaus terugkeert. Een bestuursorganisatie bestaat uit
verschillende onderdelen, ook wel bestuursorganen genoemd. Het college van
burgemeester en wethouders en de gemeenteraad zijn twee ‘bestuursorganen’ van de
gemeente.
Op rijksniveau vormt de regen het (dagelijks) bestuur. De regering bestaat uit de Koning en
de ministers (art. 42 Gw). Zowel het college van burgemeester en wethouders als de
regering maakt deel uit van het Nederlandse openbaar bestuur. Een college van
burgemeester en wethouders bestuurt op gemeentelijk niveau. De regering bestuurt op
landelijk niveau.
Het openbaar bestuur van Nederland mag geen eigen belang behartigen. Zo mag een
college van burgemeester en wethouders niet in strijd met de wet een vergunning verlenen.
Het openbaar bestuur moet het algemeen belang behartigen. De behartiging van het
algemeen belang moet dan ook altijd centraal staan bij de uitoefening van bestuurstaken.
1.2
Het openbaar bestuur behartigt deze belangen door het reguleren en sturen met het oog op
een bepaald algemeen belang onder meer activiteiten van burgers. Daarnaast verricht het
bestuur publieke taken. Dit zijn vaak taken die niet alleen aan burgers kunnen worden
overgelaten. (aanleggen van wegen bvb). Sommige activiteiten van het bestuur kunnen we
daadwerkelijk zien. Zoals het uitrukken van de brandweer of het repareren van de stoep.
Activiteiten van dit bestuur zijn voor burgers het meest zichtbaar.
Op provinciaal niveau is de bestuursactiviteit voor burgers minder zichtbaar. Dit komt omdat
de provinciale overheid vooral coördinerende en soms ook toezichthoudende functies
vervult. Het college van gedeputeerde staten, het dagelijks bestuur van de provincie, oefent
bvb toezicht uit op de gemeente.
Op landelijk niveau worden door verschillende organen van het openbaar bestuur
bevoegdheden uitgeoefend. Denk bvb aan toekenning van studiefinanciering.
1.2.5 autonomie en medebewind
Decentrale overheden (zoals gemeente en provincies) beschikken vaak over ruimte en
tamelijk open bestuursbevoegdheden. Deze bestuursbevoegdheden van provincies en
gemeenten kunnen worden verdeeld in twee soorten bevoegdheden:
● autonome bestuursbevoegdheden;
De bestuursbevoegdheden die verband houden met ‘regeling en bestuur’ van eigen
‘huishouding’ worden ook wel de ‘autonome’ bevoegdheden van provincie en gemeente
genoemd. De ‘autonome’ bevoegdheid houdt onder meer in dat provinciale staten en
gemeenteraden verordeningen kunnen maken op het terrein van hun ‘huishouding’. De
autonome bevoegdheden zijn verder uitgewerkt in de gemeentewet en de provinciewet. In
,deze ‘autonome’ verordeningen kunnen (door de gemeenteraad) autonome
bestuursbevoegdheden zijn toegerekend aan het dagelijks bestuur van de gemeente (het
college van burgemeester en wethouders).
● medebewind
Er is bij medebewind sprake van (verplichte) medewerking door de decentrale
overheidsbesturen aan de uitvoering van wetten in formele zin die op rijksniveau door de
wetgever zijn gemaakt. Het gaat bij medebewind dus eigenlijk vaak om samenwerking
tussen verschillende bestuurslagen. Daarom is het vaak zo dat medebewindsbevoegdheden
aan de op decentraal niveau bevoegde overheidsbesturen vrijheid laten voor een op lokale
situatie toegespitst beleid.
1.4 bevoegdheid
Om verschillende bestuurstaken en daarmee het algemeen belang goed te kunnen
behartigen, zal het bestuur ook tegen de wil van de burgers moeten kunnen optreden.
Daarvoor geeft de wetgever het bestuur de bevoegdheden die te vinden zijn in talrijke
wetten. Dit kunnen wetten in formele zin zijn die worden gemaakt door de regering en de
Staten-Generaal. Maar ook lagere algemene verbindende voorschriften, zoals gemeentelijke
verordeningen. Deze lagere algemeen verbindende voorschriften noemen we wetten in
materiële zin.
1.4.1 vergunningsbevoegdheid
Een veel voorkomende bevoegdheid van het bestuur is de vergunningbevoegdheid. Deze
bevoegdheid is een van de belangrijkste bevoegdheden van het bestuur om ordenend in
maatschappelijke processen te kunnen optreden. Door een vergunning kan het gedrag van
burgers gericht worden beïnvloed omdat zo’n vergunning speciaal bedoeld is voor één
concreet geval.
De juridische constructie is als volgt. Eerst verbiedt de wetgever het verrichten van een
bepaalde activiteit, zoals het bouwen van een bouwwerk, zonder te beschikken over een
daarvoor benodigde vergunning. De wetgever bepaalt vervolgens dat het bouwen zonder
vergunning strafbaar is. Het - met straf bedreigde - verbod dat zo in het leven is geroepen, is
niet absoluut bedoeld. Een burger kan aan het bevoegde bestuur toestemming vragen om
de desbetreffende activiteit te mogen verrichten. Door het verlenen van een vergunning
vervalt het strafbare karakter van de activiteit. Om een ‘vergunningplichtige’ activiteit goed te
kunnen reguleren, mag het bestuur meestal voorschriften verbinden aan de vergunningen.
Sterker nog, vaak is dit het hoofddoel van een vergunningstelsel. Door het stellen van
vergunningvoorschriften kan de vergunde activiteit nauwkeurig worden gereguleerd. Het
aantal voorwaarden dat aan een vergunning wordt verbonden kan erg omvangrijk zijn. De
voorschriften moeten betrekking hebben op het doel van de wet waarop de
vergunningbevoegdheid steunt.
1.4.2 andere bestuursbevoegdheden dan de vergunningbevoegdheid
Het bestuur kan bvb optreden tegen illegale activiteiten door gebruik te maken van een
bestuurlijke handhavingsbevoegdheid. Een belangrijk type handhavingsbevoegdheid is de
bevoegdheid tot het opleggen van de last onder bestuursdwang. Door toepassing van deze
bevoegdheid kan het bestuur een illegale activiteit feitelijk beëindigen.
Verder kunnen bestuursorganen in bepaalde gevallen in de wet de bevoegd zijn verklaard
om een vrijstelling of ontheffing te verlenen voor (bepaalde) wettelijke voorschriften. Aan
,deze bevoegdheid ligt de gedachte ten grondslag dat er bijzondere situaties denkbaar zijn
waarin bepaalde regels beter niet kunnen worden toegepast.
1.4.3 wetmatigheid van bestuur
Een van de fundamentele regels van de democratische rechtsstaat is dat het bestuur in
beginsel niet mag handelen tenzij de wetgever die heeft toegestaan. Algemeen uitgangspunt
is dat het bestuur, om bestuurshandelingen te kunnen verrichten, over een op de wet
gebaseerde bevoegdheid moet beschikken. Ook wel legaliteitsbeginsel, wetmatigheid van
bestuur of legaliteitsvereiste genoemd. Dit beginsel waarborgt de vrijheid voor burgers en
dient tevens de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid. Het beginsel geldt in essentie óók voor
bevoegdheden op basis waarvan een burger kan worden ‘begunstigd’. Denk bvb aan een
subsidiebevoegdheid.
Met normering van bestuursbevoegdheid wordt bedoeld dat er in de wet inhoudelijke en
procedurele voorwaarden zijn opgenomen die het bestuur in acht moet nemen. Deze
inhoudelijke en procedurele regels bepalen de voorwaarden waaronder het bestuur zijn
bevoegdheden mag (en/of moet) uitoefenen. Het bestuursrecht wordt vooral gezien als het
recht dat waarborgen biedt tegen de onrechtmatige uitoefening van bestuursbevoegdheid.
Datzelfde bestuursrecht verleent echter ook bestuursbevoegdheid aan het bestuur. Hierdoor
kan dit bestuur het algemeen belang gericht behartigen.
Dat de wetgever bevoegdheden aan het bestuur verleent en deze bevoegdheden tevens
beperkt en dat het bestuur alleen op grond van en in overeenstemming met deze beperkte
bevoegdheden mag handelen is een kernelement van de democratische rechtsstaat.
1.5 bestuursbevoegdheid en andere publiekrechtelijke bevoegdheden
Een bestuursbevoegdheid is een bepaald type publiekrechtelijke bevoegdheid. Het betreft
een publiekrechtelijke bevoegdheid die door een bestuursorgaan wordt uitgeoefend.
Publiekrechtelijke bevoegdheid is verdeeld over de drie staatsmachten: de wetgevende
macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. Een publiekrechtelijke
bevoegdheid is iedere bevoegdheid van een overheidsorgaan om positief recht - dat wil
zeggen geldend en afdwingbaar recht - te vormen, vast te stellen of te handhaven.
Kenmerkend voor alle publiekrechtelijke bevoegdheden is dat deze per definitie alleen maar
door een overheidsorgaan uitgeoefend worden.
1.6 formeel en materieel bestuursrecht
Het formeel recht kan worden verdeeld in het bestuursprocesrecht en het
besluitvormingsrecht. Onder formele bestuursrecht wordt in de eerste plaats verstaan het
bestuursprocesrecht. Het bestuursprocesrecht regelt de procedure bij de bestuursrechter.
Het bestuursprocesrecht regelt verder de procedures van bezwaar en administratief beroep.
Verder maken de procedure regels over het tot stand komen van besluiten deel uit van het
formeel bestuursrecht. Denk daarbij bvb aan regels over de termijn waarbinnen het bestuur
op een aanvraag voor een vergunning moet beslissen en regels over de manier waarop een
genomen besluit bekend moet worden gemaakt.
Het materiële bestuursrecht regelt de inhoudelijke verhoudingen tussen burger en bestuur
door vaststelling van rechten en/of plichten van burger en bestuur. Tot het materiële
bestuursrecht rekenen we de wetten waarin bestuursbevoegdheden worden toegerekend en
genormeerd. Deze wetten regelen de inhoudelijke kan van een besluit. Het materiële
, bestuursrecht is voor het overgrote deel neergelegd in bijzondere bestuurswetten. ! Maar let
op! Het materiële bestuursrecht vind je niet alleen in bijzondere bestuurswetgeving. Ook in
de Algemene wet bestuursrecht zijn algemene bepalingen opgenomen die relevant zijn voor
de inhoud van besluiten.
1.7 algemeen en bijzonder bestuursrecht
In het bestuursrecht wordt ook een onderscheid gemaakt tussen algemeen bestuursrecht en
bijzonder bestuursrecht. Bijzonder bestuursrecht gaat over het maatschappelijk leven. Het
behartigt een bepaald onderdeel van het algemeen belang.
Er bestaan veel bestuurswetten op basis waarvan bestuursorgaan publieke belangen
behartigen. Deze wetten kennen aan bestuursorganen steeds beperkte, doelgebonden
bevoegdheden toe. Elk bijzondere wet regelt niet meer dan een specifiek onderdeel van het
algemeen belang. Je zou ook kunnen zeggen dat het bijzonder bestuursrecht 'versnipperd’
is over vele bijzondere bestuurswetten. De versnipperde structuur is een onvermijdelijk
kenmerk van de democratische rechtsstaat.
Het algemeen bestuursrecht bestaat uit regels die voor alle delen van het bijzonder
bestuursrecht relevant zijn. Het gaat dan vooral om procedurele bepalingen. Ons algemeen
bestuursrecht is grotendeels neergelegd in de Awb
1.7.3 de verhouding tussen algemeen bestuursrecht en bijzonder bestuursrecht
De Awb heeft tot doel om algemene leerstukken van het bestuursrecht en
bestuursrechtelijke rechtsnormen die voor alle bijzonder delen van het bestuursrecht
relevant zijn te codificeren. De Awb moet altijd in samenhang met een bijzondere
bestuurswet worden geraadpleegd. De Awb regelt namelijk alleen de procedureregels die
het bestuur in acht moeten nemen bij de uitoefening van een in een bijzondere wet
toegekende bestuursbevoegdheid. In de bijzondere wetgeving kan soms worden afgeweken
van de Awb. In dat geval moet de afwijkende procedure uit de bijzondere wet worden
gevolgd. In de bijzondere wetten tref je de bevoegdheden van het bestuur aan. De Awb
roept geen bestuursbevoegdheden in het leven maar bepaalt alleen welke procedurele
regels in acht moeten worden genomen bij het uitoefenen van die bestuursbevoegdheden.
In verhouding tussen Awb en bijzondere bestuurswet geldt in de regel dat het bepaalde in de
bijzondere wet voorrang heeft.
