WERKGROEPOPGAVEN WEEK 6 – Pluraliteit van schuldenaren en meervoudige
causaliteit
CASUS 1
[Deze casus bouwt voort op casus 4 van week 1, hieronder wordt de casus nog eens
weergegeven]
De 15 jarige Robbert de Vries lijdt aan een ernstige vorm van de geestelijke stoornis
schizofrenie. Onder invloed van deze schizofrene stoornis pleegt hij regelmatig strafbare
feiten. In oktober 2014 wordt Robbert opgenomen in een jeugdinrichting van Stichting
Horizon in Amsterdam. Omdat hij in verband met zijn schizofrene stoornis een gevaar vormt
voor zowel zichzelf als zijn omgeving, is het de bedoeling dat Robbert wordt opgenomen op
de gesloten afdeling van de jeugdinrichting. In dezelfde periode wordt echter ook de 17 jarige
Robert de Vries opgenomen en het is de bedoeling dat hij op de open afdeling van de
jeugdinrichting wordt opgenomen. Als gevolg van onoplettendheid binnen de Stichting
Horizon komt de 17 jarige Robert de Vries op de gesloten afdeling en de 15 jarige Robbert
de Vries echter op de open afdeling terecht, als gevolg waarvan er onvoldoende toezicht op
hem wordt gehouden.
Nog voordat deze persoonsverwisseling wordt ontdekt, weet Robbert de Vries in de avond
van 16 oktober 2014 te ontsnappen en steekt onder invloed van zijn schizofrene stoornis zijn
middelbare school het Amstel College in brand. De school brandt volledig af.
Vervolg casus
Het Amstel College stelt zowel Robbert als Stichting Horizon aansprakelijk voor de
schade als gevolg van de brand. Stichting de Horizon besluit daarop de schade te
vergoeden. Stichting Horizon wenst de door haar aan het Amstel College betaalde
schadevergoeding in zijn geheel op Robbert te verhalen.
Vraag 1
Heeft deze vordering kans van slagen?
Hiervoor kijken we naar het kader van pluraliteit. We hebben Robbert die het in de fik
steekt en dus de daadwerkelijke dader en we hebben deinrichting die Robbert op de
verkeerde afdeling plaats. Robbert kan aansprakelijk worden gesteld, artikel 6:165 BW
geestelijke of lichamelijke stoornis staat toerekening niet in de weg. En de inrichting op
grond van 6:162 BW.In casus gaat het over de interne aansprakelijkheid aangezien de
inrichting de kosten op Robbert wil verhalen.
Normaal geldt de hoofdelijke aansprakelijkheid, artikel 6:102 BW want ze zijn beide
aansprakelijk te houden. Ze zijn dus hoofdelijk verbonden. De onderlinge draagplicht,
het interne, gaan we bepalen aan de hand van de maatstaf van artikel 6:101 BW, hierin
staat de causale maatstaf. Maar we handelen dit niet af op grond van artikel 6:101 BW,
maar aan de hand van het bijzondere artikel 6:165 lid 2 want we hebben met deze
situatie te maken!! Dus Robbert kan ook worden aangesproken door het Amstel College,
maar dat gebeurt hier niet want Horizon wordt aangesproken, dit gaat over de externe
aansprakelijkheid. Maar wij hebben het in casus over de interne draagplicht, namelijk
kan de Horizon de schadevergoeding verhalen op Robbert. De draagplicht. Op grond
1
, van artikel 6:165 lid 2 heeft de vordering geen kans van slagen, aangezien de
Horizon onvoldoende toezicht heeft gehouden waardoor de dader Robbert toe
kon slaan en er schade is ontstaan bij de benadeelde. De hoofdregel van artikel
6:101 jo 6:102 BW gaat hier dus niet op!
Onderlinge draagplicht. 6:10 BW bepaling die ziet op de algemene situatie van meerdere
schuldenaren, hoofdelijk verbonden schuldenaren, ruim toepassingsbereik, ruimer dan
aansprakelijkheidsrecht. Hoofdregel aansprakelijkheidsrecht is 6:102 BW (verwijst naar
6:10), hoofdregel: evenredigheid.
Aanrijdingsarrest: onzelfstandige oorzaken, denk je 1 oorzaak weg, dan is de schade niet
ontstaan. Multicausaliteit. Gaat over de externe aansprakelijk. Hier niet van toepassing.
Gewoon 100% aansprakelijk. Onderling kan hij wel weer deel op Beek verhalen.
102 intern, naar analogie wordt 101 toegepast
101 extern, evenredigheid. Primair causale maatstaf, met mogelijke billijkheidscorrectie.
Hier geldt bijzondere regel: 6:165 lid 2 BW onvoldoende toezicht stichting, de derde is
jegens de dader verplicht tot bijdrage in de schadevergoeding voor het gehele bedrag.
Intern is de Stichting volledig draagplichtig, zij moeten alles betalen. Vordering heeft
hier geen kans van slagen.
Vervolg casus:
Het Amstel College had al lange tijd last van hinderlijke stroomstoringen als gevolg
waarvan de school regelmatig zonder elektriciteit zat. Op de dag van de brandstichting
door Robbert de Vries heeft een medewerker van elektriciteitsbedrijf Liander de nodige
reparatiewerkzaamheden verricht aan één van de meterkasten van het Amstel College
en hierbij een aantal fouten gemaakt.
Technisch onderzoek na de brand wijst uit dat het brandalarm en de sprinklerinstallatie
in het Amstel College als gevolg van kortsluiting niet hebben gewerkt. Deze kortsluiting
is veroorzaakt door de fouten die de medewerker van Liander heeft gemaakt bij de
uitvoering van zijn werkzaamheden aan de meterkast. Als het brandalarm en de
sprinklerinstallatie wel zouden hebben gewerkt, zou de brand vanuit de fietsenstalling
nooit op het schoolgebouw zijn overgeslagen, zo wijst het technisch onderzoek eveneens
uit.
Liander erkent aansprakelijkheid voor de fout van haar ondergeschikte, maar stelt zich
op het standpunt dat zij niet gehouden is de (gehele) door het Amstel College geleden
schade aan het Amstel College te vergoeden. De brand is immers primair aan de door
Robbert gepleegde brandstichting te wijten. Het Amstel College vordert van Liander
echter vergoeding van de volledige schade.
Vraag 2
Heeft deze vordering van het Amstel College kans van slagen?
Hier is sprake van meervoudige causaliteit. Hierin heb je 4 categorieën. In casus gaat het
om de categorie: samenloop van onzelfstandige oorzaken. Een belangrijk arrest hierbij is
het Aanrijding-arrest(is het feit dat je kan spreken van onzelfstandige oorzaken dat je
ook maar voor een deel de schade hoeft te vergoeden. De Hoge Raad zei nee, je kan voor
de volle 100 procent aansprakelijk worden gesteld voor de schade). De oorzaken heb je
nodig om de brand te laten gebeuren, zou er namelijk één oorzaak wegvallen dan zou
2
causaliteit
CASUS 1
[Deze casus bouwt voort op casus 4 van week 1, hieronder wordt de casus nog eens
weergegeven]
De 15 jarige Robbert de Vries lijdt aan een ernstige vorm van de geestelijke stoornis
schizofrenie. Onder invloed van deze schizofrene stoornis pleegt hij regelmatig strafbare
feiten. In oktober 2014 wordt Robbert opgenomen in een jeugdinrichting van Stichting
Horizon in Amsterdam. Omdat hij in verband met zijn schizofrene stoornis een gevaar vormt
voor zowel zichzelf als zijn omgeving, is het de bedoeling dat Robbert wordt opgenomen op
de gesloten afdeling van de jeugdinrichting. In dezelfde periode wordt echter ook de 17 jarige
Robert de Vries opgenomen en het is de bedoeling dat hij op de open afdeling van de
jeugdinrichting wordt opgenomen. Als gevolg van onoplettendheid binnen de Stichting
Horizon komt de 17 jarige Robert de Vries op de gesloten afdeling en de 15 jarige Robbert
de Vries echter op de open afdeling terecht, als gevolg waarvan er onvoldoende toezicht op
hem wordt gehouden.
Nog voordat deze persoonsverwisseling wordt ontdekt, weet Robbert de Vries in de avond
van 16 oktober 2014 te ontsnappen en steekt onder invloed van zijn schizofrene stoornis zijn
middelbare school het Amstel College in brand. De school brandt volledig af.
Vervolg casus
Het Amstel College stelt zowel Robbert als Stichting Horizon aansprakelijk voor de
schade als gevolg van de brand. Stichting de Horizon besluit daarop de schade te
vergoeden. Stichting Horizon wenst de door haar aan het Amstel College betaalde
schadevergoeding in zijn geheel op Robbert te verhalen.
Vraag 1
Heeft deze vordering kans van slagen?
Hiervoor kijken we naar het kader van pluraliteit. We hebben Robbert die het in de fik
steekt en dus de daadwerkelijke dader en we hebben deinrichting die Robbert op de
verkeerde afdeling plaats. Robbert kan aansprakelijk worden gesteld, artikel 6:165 BW
geestelijke of lichamelijke stoornis staat toerekening niet in de weg. En de inrichting op
grond van 6:162 BW.In casus gaat het over de interne aansprakelijkheid aangezien de
inrichting de kosten op Robbert wil verhalen.
Normaal geldt de hoofdelijke aansprakelijkheid, artikel 6:102 BW want ze zijn beide
aansprakelijk te houden. Ze zijn dus hoofdelijk verbonden. De onderlinge draagplicht,
het interne, gaan we bepalen aan de hand van de maatstaf van artikel 6:101 BW, hierin
staat de causale maatstaf. Maar we handelen dit niet af op grond van artikel 6:101 BW,
maar aan de hand van het bijzondere artikel 6:165 lid 2 want we hebben met deze
situatie te maken!! Dus Robbert kan ook worden aangesproken door het Amstel College,
maar dat gebeurt hier niet want Horizon wordt aangesproken, dit gaat over de externe
aansprakelijkheid. Maar wij hebben het in casus over de interne draagplicht, namelijk
kan de Horizon de schadevergoeding verhalen op Robbert. De draagplicht. Op grond
1
, van artikel 6:165 lid 2 heeft de vordering geen kans van slagen, aangezien de
Horizon onvoldoende toezicht heeft gehouden waardoor de dader Robbert toe
kon slaan en er schade is ontstaan bij de benadeelde. De hoofdregel van artikel
6:101 jo 6:102 BW gaat hier dus niet op!
Onderlinge draagplicht. 6:10 BW bepaling die ziet op de algemene situatie van meerdere
schuldenaren, hoofdelijk verbonden schuldenaren, ruim toepassingsbereik, ruimer dan
aansprakelijkheidsrecht. Hoofdregel aansprakelijkheidsrecht is 6:102 BW (verwijst naar
6:10), hoofdregel: evenredigheid.
Aanrijdingsarrest: onzelfstandige oorzaken, denk je 1 oorzaak weg, dan is de schade niet
ontstaan. Multicausaliteit. Gaat over de externe aansprakelijk. Hier niet van toepassing.
Gewoon 100% aansprakelijk. Onderling kan hij wel weer deel op Beek verhalen.
102 intern, naar analogie wordt 101 toegepast
101 extern, evenredigheid. Primair causale maatstaf, met mogelijke billijkheidscorrectie.
Hier geldt bijzondere regel: 6:165 lid 2 BW onvoldoende toezicht stichting, de derde is
jegens de dader verplicht tot bijdrage in de schadevergoeding voor het gehele bedrag.
Intern is de Stichting volledig draagplichtig, zij moeten alles betalen. Vordering heeft
hier geen kans van slagen.
Vervolg casus:
Het Amstel College had al lange tijd last van hinderlijke stroomstoringen als gevolg
waarvan de school regelmatig zonder elektriciteit zat. Op de dag van de brandstichting
door Robbert de Vries heeft een medewerker van elektriciteitsbedrijf Liander de nodige
reparatiewerkzaamheden verricht aan één van de meterkasten van het Amstel College
en hierbij een aantal fouten gemaakt.
Technisch onderzoek na de brand wijst uit dat het brandalarm en de sprinklerinstallatie
in het Amstel College als gevolg van kortsluiting niet hebben gewerkt. Deze kortsluiting
is veroorzaakt door de fouten die de medewerker van Liander heeft gemaakt bij de
uitvoering van zijn werkzaamheden aan de meterkast. Als het brandalarm en de
sprinklerinstallatie wel zouden hebben gewerkt, zou de brand vanuit de fietsenstalling
nooit op het schoolgebouw zijn overgeslagen, zo wijst het technisch onderzoek eveneens
uit.
Liander erkent aansprakelijkheid voor de fout van haar ondergeschikte, maar stelt zich
op het standpunt dat zij niet gehouden is de (gehele) door het Amstel College geleden
schade aan het Amstel College te vergoeden. De brand is immers primair aan de door
Robbert gepleegde brandstichting te wijten. Het Amstel College vordert van Liander
echter vergoeding van de volledige schade.
Vraag 2
Heeft deze vordering van het Amstel College kans van slagen?
Hier is sprake van meervoudige causaliteit. Hierin heb je 4 categorieën. In casus gaat het
om de categorie: samenloop van onzelfstandige oorzaken. Een belangrijk arrest hierbij is
het Aanrijding-arrest(is het feit dat je kan spreken van onzelfstandige oorzaken dat je
ook maar voor een deel de schade hoeft te vergoeden. De Hoge Raad zei nee, je kan voor
de volle 100 procent aansprakelijk worden gesteld voor de schade). De oorzaken heb je
nodig om de brand te laten gebeuren, zou er namelijk één oorzaak wegvallen dan zou
2
