Julie Schoemaker (2709968)
Veiligheid in de Samenleving
Vraag 1:
a) Veiligheid is een ambigue begrip omdat de definitie ervan niet objectief vastgesteld
kan worden. De Bhal (2014) noemt veiligheid ook wel een essentially contested
concept. Dit houdt in dat er algemene consensus is over dat het begrip bestaat, maar er
geen overeenstemming is over wat de betekenis van het begrip is. Volgens Baldwin
(1997) is de vraag wat veiligheid betekent belangrijk om condities te kweken
waaronder veiligheid kan worden bereikt. Veiligheid is mede een ambigue begrip
doordat het samenhangt met een zekere mate van contestedness. Dit betekent dat
veiligheid als concept zo beladen is met waarden dat geen enkele argumentatie ooit
kan leiden tot overeenstemming over één juiste definitie of gebruik van het begrip.
Het streven naar veiligheid gaat namelijk altijd ten koste van andere waarden. Om de
betekenis van veiligheid verder in te vullen moeten er verschillende vragen worden
gesteld zoals; Veiligheid voor wie? En tegen welke dreiging? Zo kan er bijvoorbeeld
onderscheid gemaakt worden tussen objectieve en subjectieve veiligheid. Het verkeer
in Nederland kan aan de hand van ongevalscijfers als veilig worden beschouwd, maar
dit betekent niet dat mensen zich ook per definitie veilig voelen in het verkeer.
b) We leven in een tijd van existentiële crisis en veerkracht wordt hier steeds vaker als
antwoord op geformuleerd. Door de onvoorspelbaarheid en complexiteit van crises
kan niet alles worden voorkomen en moeten we accepteren dat sommige crises nu
eenmaal tot stand komen. Deze kijk op crises vereist een ander begrip van bestuur.
Veerkracht heeft binnen bestuur de neiging om de verantwoordelijkheid van
veiligheid weg te nemen bij de overheid en neer te leggen bij de burgers. Dit wordt
ook wel responsibilisering genoemd. De overheid wordt geconfronteerd met het feit
dat ze veiligheid vandaag de dag niet kan garanderen, waardoor ze de
verantwoordelijkheid bij burgers legt om voor hun eigen samenleving te zorgen. Dit
wordt ook wel resilience governance genoemd. Dit heeft als gevolg dat er resilient
subjects, oftewel veerkrachtige burgers worden gecreëerd. Er wordt van burgers
verwacht dat ze zich bewust zijn van de gevaren in de wereld en dat ze dit moeten
zien als kans om er beter uit te komen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan in het geval van
verwarde personen. In plaats van dat de overheid het zorgstelsel verbetert, wordt
tegen burgers gezegd dat ze hun medemens beter in de gaten moeten houden.
, Vraag 2:
In het onderzoek wordt duidelijk dat het bewustzijn over statelijke dreigingen ook een
stigmatiserend effect kan hebben. Hierdoor bestaat een nieuw kritisch bewustzijn, waarin
mensen zich zorgen maken over de risico’s die kunnen kleven aan te veel bewustzijn van
statelijke dreigingen. Een van de risico’s is het veroordelen of uitsluiten van bepaalde
groepen mensen, oftewel stigmatisering. Volgens het onderzoek spelen de media hier een
bepaalde rol in. De media kunnen een positief effect hebben op het bewustzijn doordat ze
bewustzijn bij mensen aanwakkeren en ervoor zorgen dat er meer aandacht komt voor
statelijke dreiging. Aan de andere kant kunnen de media ook een negatief effect hebben door
bepaalde groepen in verband te brengen met statelijke dreiging waardoor burgers dit
overnemen en er een stigmatiserend effect binnen de samenleving kan ontstaan. Zo kunnen
bepaalde groepen in de samenleving bijvoorbeeld over één kam worden geschoren door
medeburgers omdat zij hen in verband brengen met statelijke dreiging door wat ze in de
media hebben gezien. Als universitair docent zou je bijvoorbeeld Chinese studenten eerder
als ‘verdacht’ kunnen gaan zien aangezien Chinezen in de media vaak in verband worden
gebracht met het ‘stelen’ van kennis. Echter zal het nieuw kritisch bewustzijn ervoor zorgen
dat je er als docent ook bewust van bent dat dit stigmatiserende effect het gevolg kan zijn van
de aanpak van, en aandacht voor statelijke dreiging. Zonder dit nieuw kritisch bewustzijn zou
de aanpak van statelijke dreiging zelfs een bedreiging kunnen zijn voor de democratische
waarden van Nederland, doordat bijvoorbeeld bepaalde groepen mensen beperkt worden in
hun burgerlijke vrijheden omdat zij in verband worden gebracht met statelijke dreiging.
Vraag 3:
Bij de beleidsmaatregelen die worden ingezet voor het tegengaan van radicalisering wordt
vaak ‘veerkracht’ ingezet. Hoewel veerkracht een positieve ondertoon heeft omdat het de
focus legt op sterke punten in plaats van tekortkomingen, kent het putten uit ‘veerkracht’
binnen sociaal beleid ook problematische kanten volgens Stephens en Sieckelinck (2020).
Het problematische aan het gebruik van ‘veerkracht’ is volgens hen dat wat we als een
‘veerkrachtig’ resultaat zien, altijd afhankelijk is van de kenmerken die worden gewaardeerd
door degene die ‘veerkracht’ definieert. Op deze manier wordt ‘veerkracht’ binnen
deradicaliseringsbeleid dus altijd ingezet om een bepaalde vorm van burgerschap te
promoten. ‘Veerkrachtig’ zijn is altijd contextafhankelijk. De een kan het ‘veerkrachtig’
vinden als een leerling de extremistische uitspraken van een klasgenoot negeert, terwijl de
ander het pas ‘veerkrachtig’ vindt als een leerling zich actief tegen deze extremistische
Veiligheid in de Samenleving
Vraag 1:
a) Veiligheid is een ambigue begrip omdat de definitie ervan niet objectief vastgesteld
kan worden. De Bhal (2014) noemt veiligheid ook wel een essentially contested
concept. Dit houdt in dat er algemene consensus is over dat het begrip bestaat, maar er
geen overeenstemming is over wat de betekenis van het begrip is. Volgens Baldwin
(1997) is de vraag wat veiligheid betekent belangrijk om condities te kweken
waaronder veiligheid kan worden bereikt. Veiligheid is mede een ambigue begrip
doordat het samenhangt met een zekere mate van contestedness. Dit betekent dat
veiligheid als concept zo beladen is met waarden dat geen enkele argumentatie ooit
kan leiden tot overeenstemming over één juiste definitie of gebruik van het begrip.
Het streven naar veiligheid gaat namelijk altijd ten koste van andere waarden. Om de
betekenis van veiligheid verder in te vullen moeten er verschillende vragen worden
gesteld zoals; Veiligheid voor wie? En tegen welke dreiging? Zo kan er bijvoorbeeld
onderscheid gemaakt worden tussen objectieve en subjectieve veiligheid. Het verkeer
in Nederland kan aan de hand van ongevalscijfers als veilig worden beschouwd, maar
dit betekent niet dat mensen zich ook per definitie veilig voelen in het verkeer.
b) We leven in een tijd van existentiële crisis en veerkracht wordt hier steeds vaker als
antwoord op geformuleerd. Door de onvoorspelbaarheid en complexiteit van crises
kan niet alles worden voorkomen en moeten we accepteren dat sommige crises nu
eenmaal tot stand komen. Deze kijk op crises vereist een ander begrip van bestuur.
Veerkracht heeft binnen bestuur de neiging om de verantwoordelijkheid van
veiligheid weg te nemen bij de overheid en neer te leggen bij de burgers. Dit wordt
ook wel responsibilisering genoemd. De overheid wordt geconfronteerd met het feit
dat ze veiligheid vandaag de dag niet kan garanderen, waardoor ze de
verantwoordelijkheid bij burgers legt om voor hun eigen samenleving te zorgen. Dit
wordt ook wel resilience governance genoemd. Dit heeft als gevolg dat er resilient
subjects, oftewel veerkrachtige burgers worden gecreëerd. Er wordt van burgers
verwacht dat ze zich bewust zijn van de gevaren in de wereld en dat ze dit moeten
zien als kans om er beter uit te komen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan in het geval van
verwarde personen. In plaats van dat de overheid het zorgstelsel verbetert, wordt
tegen burgers gezegd dat ze hun medemens beter in de gaten moeten houden.
, Vraag 2:
In het onderzoek wordt duidelijk dat het bewustzijn over statelijke dreigingen ook een
stigmatiserend effect kan hebben. Hierdoor bestaat een nieuw kritisch bewustzijn, waarin
mensen zich zorgen maken over de risico’s die kunnen kleven aan te veel bewustzijn van
statelijke dreigingen. Een van de risico’s is het veroordelen of uitsluiten van bepaalde
groepen mensen, oftewel stigmatisering. Volgens het onderzoek spelen de media hier een
bepaalde rol in. De media kunnen een positief effect hebben op het bewustzijn doordat ze
bewustzijn bij mensen aanwakkeren en ervoor zorgen dat er meer aandacht komt voor
statelijke dreiging. Aan de andere kant kunnen de media ook een negatief effect hebben door
bepaalde groepen in verband te brengen met statelijke dreiging waardoor burgers dit
overnemen en er een stigmatiserend effect binnen de samenleving kan ontstaan. Zo kunnen
bepaalde groepen in de samenleving bijvoorbeeld over één kam worden geschoren door
medeburgers omdat zij hen in verband brengen met statelijke dreiging door wat ze in de
media hebben gezien. Als universitair docent zou je bijvoorbeeld Chinese studenten eerder
als ‘verdacht’ kunnen gaan zien aangezien Chinezen in de media vaak in verband worden
gebracht met het ‘stelen’ van kennis. Echter zal het nieuw kritisch bewustzijn ervoor zorgen
dat je er als docent ook bewust van bent dat dit stigmatiserende effect het gevolg kan zijn van
de aanpak van, en aandacht voor statelijke dreiging. Zonder dit nieuw kritisch bewustzijn zou
de aanpak van statelijke dreiging zelfs een bedreiging kunnen zijn voor de democratische
waarden van Nederland, doordat bijvoorbeeld bepaalde groepen mensen beperkt worden in
hun burgerlijke vrijheden omdat zij in verband worden gebracht met statelijke dreiging.
Vraag 3:
Bij de beleidsmaatregelen die worden ingezet voor het tegengaan van radicalisering wordt
vaak ‘veerkracht’ ingezet. Hoewel veerkracht een positieve ondertoon heeft omdat het de
focus legt op sterke punten in plaats van tekortkomingen, kent het putten uit ‘veerkracht’
binnen sociaal beleid ook problematische kanten volgens Stephens en Sieckelinck (2020).
Het problematische aan het gebruik van ‘veerkracht’ is volgens hen dat wat we als een
‘veerkrachtig’ resultaat zien, altijd afhankelijk is van de kenmerken die worden gewaardeerd
door degene die ‘veerkracht’ definieert. Op deze manier wordt ‘veerkracht’ binnen
deradicaliseringsbeleid dus altijd ingezet om een bepaalde vorm van burgerschap te
promoten. ‘Veerkrachtig’ zijn is altijd contextafhankelijk. De een kan het ‘veerkrachtig’
vinden als een leerling de extremistische uitspraken van een klasgenoot negeert, terwijl de
ander het pas ‘veerkrachtig’ vindt als een leerling zich actief tegen deze extremistische
