Seminar Communicatie en identiteit 1-
Seminar Communicatie en identiteit 2-
Praktische zaken Hulp nodig?
Lees de cursushandleiding Procedurele kwesties: canvas
Roostering en zalen Inhoudelijke kwesties: canvas
Keuzevakken
Info over facultatieve opdrachten komt Persoonlijke kwesties:
donderdag – Docent
– Professionals (studieadviseur;
studentenpsychologen,
Opleidingscommissie: leden gezocht
vertrouwenspersoon)
1 2
Seminar Communicatie en identiteit 3-
Seminar Communicatie en identiteit 4-
Inhoud van het vak De kernboodschap(pen)
Rol van C&I bij kwesties in organisaties Mensen streven naar een positieve
(sociale) identiteit
Kennis
Als ze die niet hebben gaan ze
Gebaseerd op onderzoek
proberen daar wat aan te ‘doen’
Vaak is dat ‘doen’ een of andere vorm
Analyseren van problemen, van communicatie
argumenteren en ‘oplossingen’ bedenken Communicatie vormt de identiteit;
Op basis van onderzoek(svaardigheden) Identiteit beïnvloedt de communicatie
Vooral afhankelijk van ‘de situatie’
3 4
Seminar Communicatie en identiteit 5-
Seminar Communicatie en identiteit 6-
Wat is organisationele
Communicatie
communicatie
het uitwisselen van informatie (van Dale)
“The process by which individuals
Communicatie is de uitwisseling van symbolische stimulate meaning in the minds of other
informatie, die plaatsvindt tussen mensen individuals by means of verbal or
die zich bewust zijn van elkaars aanwezigheid,
onmiddellijk of gemedieerd. nonverbal messages in the context of a
Deze informatie wordt deels bewust, deels onbewust formal organization.”
gegeven, ontvangen en geïnterpreteerd (Oomkes)
Richmond & McCroskey (2009)
Etc.
5 6
,Seminar Communicatie en identiteit 7-
Seminar Communicatie en identiteit 8-
Het proces van communiceren
Het proces van communiceren
Het basismodel
Verzonden
misverstanden Bedoelde Boodschap Boodschap
boodschap zoals zoals
Coderen: zender ruis Decoderen: ontvanger boodschap (medium) ontvangen begrepen
Verzonden
Bedoelde Boodschap Boodschap
boodschap zoals zoals Benader me bij kwesties wordt gezien/gehoord
boodschap (medium) ontvangen begrepen
rondom de opleiding uitnodiging
Contactgegevens getoond afhoudend
feedback
Iedereen toegang tot gelijke informatie
7 8
Seminar Communicatie en identiteit 9-
Seminar Communicatie en identiteit 10-
SIRE-campagne anno 2002... Mogelijke inspanningen zender
De maatschappij
Boodschap goed coderen
Dat ben jij • jargongebruik
• KISS-principe (Keep It Short and Simple)
Bedoelde boodschap: Wees een heer/dame in het verkeer, Goede medium kiezen
tolerantie, normatieve boodschap
Controleren of boodschap is aangekomen
Verzonden boodschap: Humoristisch / ironisch: slecht voorbeeld
Willen leren; feedback vragen (expertise)
Ruis: ‘is voor kinderen’; ‘is reclame’; ‘wat een rare tekst’;
Ruis reduceren (directe communicatie; gelegenheid voor
‘heeft Dick Bruna tegenwoordig ook al een column?’
vragen; juiste communicatie structuur kiezen)
Boodschap zoals ontvangen: O, Henk is een suffe lul
Kees is geen heer in het verkeer
Boodschap zoals begrepen: Men wil dat ik me gedraag zoals Kees
Men wil dat ik me niet gedraag zoals Kees
9 10
Seminar Communicatie en identiteit 11-
Seminar Communicatie en identiteit 12-
Beetje pech voor de zender… Beetje pech voor de zender…
Mensen die dialect spreken verdienen aanzienlijk Maar is dat discriminatie?
minder dan degenen die ‘algemeen Nederlands’
spreken. vanzelfsprekend als dat beleid is
Het inkomensverschil is voornamelijk het geval bij
mannen, hoogopgeleiden en mensen uit de verste grote kans dat organisaties verontwaardigd
uithoeken van het land. Het verschil in salaris bedraagt reageren op de suggestie dat er sprake is van
5 tot 15 procent. discriminatie
(Prof. van Ours, Universiteit van Tilburg, 2016)
‘Situationeel’ effect: invloed van (weinig
beheersbare) omstandigheden
11 12
,Seminar Communicatie en identiteit 13-
Seminar Communicatie en identiteit 14-
Beetje pech voor de zender…
Mondeling of schriftelijk?
Volgens de onderzoeker verdient iemand in de Verenigde
Staten die 'zwart' praat gemiddeld 12 procent minder dan
iemand die blank klinkt.
Je bent leidinggevende en
verantwoordelijk voor de communicatie
mensen die dialect spreken maken minder carrière en over een ingrijpende reorganisatie.
komen minder ver op school (Prof. Kraaykamp, Radboud
Universiteit Nijmegen)
Goede uitleg is belangrijk.
Hoe ga je dit communiceren aan het
En dan zijn het niet eens zichtbare personeel: mondeling of schriftelijk? En
kenmerken. Puur taalgebruik/stemgeluid waarom?
13 14
Seminar Communicatie en identiteit 15-
Seminar Communicatie en identiteit 16-
In organisaties: Management en Communicatie & organisaties
medium Problemen bij communicatie in organisaties
0,9
• de hiërarchie/organisatiestructuur
0,8 Tevredenheid met
0,7 communicatie • boodschap die (al dan niet) overkomt
0,6
• (creëren van de) inhoud van formele communicatie
0,5 Mondeling
0,4 Geschreven • betekenis die aan de communicatie-uiting wordt
0,3 verleend
0,2
• informatie overload
0,1
Mediasensitief:
0 • ‘cultuurverschillen’ (bv. professies, afdelingen)
succesvol?
Ambigue Niet-ambigue Managementkwaliteiten: • communicatieklimaat (open/ondersteunend vs.
situatie situatie succesvol? gesloten/defensief)
15 16
Seminar Communicatie en identiteit 17-
Seminar Communicatie en identiteit 18-
De ontvanger nader geanalyseerd Correlatie tussen politieke
voorkeur en vaccinatiegraad
Ontvanger
Sociale identiteit
Boodschap zoals Boodschap zoals
ontvangen begrepen
Motivatie, persoon,
situatie, bekwaamheid,
intelligentie
feedback
17 18
, Seminar Communicatie en identiteit 19-
Seminar Communicatie en identiteit 20-
Informatieverwerking Informatieverwerking
•a
• Ook vooral gericht op de manier waarop
individuen informatie verwerken
• nogal psychologisch;
• uiterst ‘cognitief’: hersenprocessen
• ‘cognitive miser’
• stereotypen
• besluitvorming Cognitie, ook wel kenvermogen, is de mentale
activiteit en het proces van kennisverwerving
• Beïnvloeding van gedrag door waarneming en het verwerken van de
daarmee opgedane informatie door het denken
19 20
Seminar Communicatie en identiteit 21-
Seminar Communicatie en identiteit 22-
Informatieverwerking Elaboration likelihood model
• elaboration likelihood model (Petty &
Cacioppo)
Geen motivatie: perifere route
Geen bekwaamheid: perifere route
Toch ook attitudeverandering: met
https://en.wikipedia.org/wiki/Elaboration_likelihood_model
verleidelijke ‘cues’
21 22
Seminar Communicatie en identiteit 23-
Seminar Communicatie en identiteit 24-
Elaboration likelihood model Elaboration likelihood model
Waarom is men niet gemotiveerd om
informatie te verwerken als het gaat om
belangrijke kwesties?
Wel motivatie + bekwaamheid: - Vaststaande mening
- Raakt identiteit
Soms wel, soms geen blijvende - ‘dubieuze’ bron
attitudeverandering - Gevoel onder druk te worden gezet
- Te druk
- ‘Information overload’
23 24
Seminar Communicatie en identiteit 2-
Praktische zaken Hulp nodig?
Lees de cursushandleiding Procedurele kwesties: canvas
Roostering en zalen Inhoudelijke kwesties: canvas
Keuzevakken
Info over facultatieve opdrachten komt Persoonlijke kwesties:
donderdag – Docent
– Professionals (studieadviseur;
studentenpsychologen,
Opleidingscommissie: leden gezocht
vertrouwenspersoon)
1 2
Seminar Communicatie en identiteit 3-
Seminar Communicatie en identiteit 4-
Inhoud van het vak De kernboodschap(pen)
Rol van C&I bij kwesties in organisaties Mensen streven naar een positieve
(sociale) identiteit
Kennis
Als ze die niet hebben gaan ze
Gebaseerd op onderzoek
proberen daar wat aan te ‘doen’
Vaak is dat ‘doen’ een of andere vorm
Analyseren van problemen, van communicatie
argumenteren en ‘oplossingen’ bedenken Communicatie vormt de identiteit;
Op basis van onderzoek(svaardigheden) Identiteit beïnvloedt de communicatie
Vooral afhankelijk van ‘de situatie’
3 4
Seminar Communicatie en identiteit 5-
Seminar Communicatie en identiteit 6-
Wat is organisationele
Communicatie
communicatie
het uitwisselen van informatie (van Dale)
“The process by which individuals
Communicatie is de uitwisseling van symbolische stimulate meaning in the minds of other
informatie, die plaatsvindt tussen mensen individuals by means of verbal or
die zich bewust zijn van elkaars aanwezigheid,
onmiddellijk of gemedieerd. nonverbal messages in the context of a
Deze informatie wordt deels bewust, deels onbewust formal organization.”
gegeven, ontvangen en geïnterpreteerd (Oomkes)
Richmond & McCroskey (2009)
Etc.
5 6
,Seminar Communicatie en identiteit 7-
Seminar Communicatie en identiteit 8-
Het proces van communiceren
Het proces van communiceren
Het basismodel
Verzonden
misverstanden Bedoelde Boodschap Boodschap
boodschap zoals zoals
Coderen: zender ruis Decoderen: ontvanger boodschap (medium) ontvangen begrepen
Verzonden
Bedoelde Boodschap Boodschap
boodschap zoals zoals Benader me bij kwesties wordt gezien/gehoord
boodschap (medium) ontvangen begrepen
rondom de opleiding uitnodiging
Contactgegevens getoond afhoudend
feedback
Iedereen toegang tot gelijke informatie
7 8
Seminar Communicatie en identiteit 9-
Seminar Communicatie en identiteit 10-
SIRE-campagne anno 2002... Mogelijke inspanningen zender
De maatschappij
Boodschap goed coderen
Dat ben jij • jargongebruik
• KISS-principe (Keep It Short and Simple)
Bedoelde boodschap: Wees een heer/dame in het verkeer, Goede medium kiezen
tolerantie, normatieve boodschap
Controleren of boodschap is aangekomen
Verzonden boodschap: Humoristisch / ironisch: slecht voorbeeld
Willen leren; feedback vragen (expertise)
Ruis: ‘is voor kinderen’; ‘is reclame’; ‘wat een rare tekst’;
Ruis reduceren (directe communicatie; gelegenheid voor
‘heeft Dick Bruna tegenwoordig ook al een column?’
vragen; juiste communicatie structuur kiezen)
Boodschap zoals ontvangen: O, Henk is een suffe lul
Kees is geen heer in het verkeer
Boodschap zoals begrepen: Men wil dat ik me gedraag zoals Kees
Men wil dat ik me niet gedraag zoals Kees
9 10
Seminar Communicatie en identiteit 11-
Seminar Communicatie en identiteit 12-
Beetje pech voor de zender… Beetje pech voor de zender…
Mensen die dialect spreken verdienen aanzienlijk Maar is dat discriminatie?
minder dan degenen die ‘algemeen Nederlands’
spreken. vanzelfsprekend als dat beleid is
Het inkomensverschil is voornamelijk het geval bij
mannen, hoogopgeleiden en mensen uit de verste grote kans dat organisaties verontwaardigd
uithoeken van het land. Het verschil in salaris bedraagt reageren op de suggestie dat er sprake is van
5 tot 15 procent. discriminatie
(Prof. van Ours, Universiteit van Tilburg, 2016)
‘Situationeel’ effect: invloed van (weinig
beheersbare) omstandigheden
11 12
,Seminar Communicatie en identiteit 13-
Seminar Communicatie en identiteit 14-
Beetje pech voor de zender…
Mondeling of schriftelijk?
Volgens de onderzoeker verdient iemand in de Verenigde
Staten die 'zwart' praat gemiddeld 12 procent minder dan
iemand die blank klinkt.
Je bent leidinggevende en
verantwoordelijk voor de communicatie
mensen die dialect spreken maken minder carrière en over een ingrijpende reorganisatie.
komen minder ver op school (Prof. Kraaykamp, Radboud
Universiteit Nijmegen)
Goede uitleg is belangrijk.
Hoe ga je dit communiceren aan het
En dan zijn het niet eens zichtbare personeel: mondeling of schriftelijk? En
kenmerken. Puur taalgebruik/stemgeluid waarom?
13 14
Seminar Communicatie en identiteit 15-
Seminar Communicatie en identiteit 16-
In organisaties: Management en Communicatie & organisaties
medium Problemen bij communicatie in organisaties
0,9
• de hiërarchie/organisatiestructuur
0,8 Tevredenheid met
0,7 communicatie • boodschap die (al dan niet) overkomt
0,6
• (creëren van de) inhoud van formele communicatie
0,5 Mondeling
0,4 Geschreven • betekenis die aan de communicatie-uiting wordt
0,3 verleend
0,2
• informatie overload
0,1
Mediasensitief:
0 • ‘cultuurverschillen’ (bv. professies, afdelingen)
succesvol?
Ambigue Niet-ambigue Managementkwaliteiten: • communicatieklimaat (open/ondersteunend vs.
situatie situatie succesvol? gesloten/defensief)
15 16
Seminar Communicatie en identiteit 17-
Seminar Communicatie en identiteit 18-
De ontvanger nader geanalyseerd Correlatie tussen politieke
voorkeur en vaccinatiegraad
Ontvanger
Sociale identiteit
Boodschap zoals Boodschap zoals
ontvangen begrepen
Motivatie, persoon,
situatie, bekwaamheid,
intelligentie
feedback
17 18
, Seminar Communicatie en identiteit 19-
Seminar Communicatie en identiteit 20-
Informatieverwerking Informatieverwerking
•a
• Ook vooral gericht op de manier waarop
individuen informatie verwerken
• nogal psychologisch;
• uiterst ‘cognitief’: hersenprocessen
• ‘cognitive miser’
• stereotypen
• besluitvorming Cognitie, ook wel kenvermogen, is de mentale
activiteit en het proces van kennisverwerving
• Beïnvloeding van gedrag door waarneming en het verwerken van de
daarmee opgedane informatie door het denken
19 20
Seminar Communicatie en identiteit 21-
Seminar Communicatie en identiteit 22-
Informatieverwerking Elaboration likelihood model
• elaboration likelihood model (Petty &
Cacioppo)
Geen motivatie: perifere route
Geen bekwaamheid: perifere route
Toch ook attitudeverandering: met
https://en.wikipedia.org/wiki/Elaboration_likelihood_model
verleidelijke ‘cues’
21 22
Seminar Communicatie en identiteit 23-
Seminar Communicatie en identiteit 24-
Elaboration likelihood model Elaboration likelihood model
Waarom is men niet gemotiveerd om
informatie te verwerken als het gaat om
belangrijke kwesties?
Wel motivatie + bekwaamheid: - Vaststaande mening
- Raakt identiteit
Soms wel, soms geen blijvende - ‘dubieuze’ bron
attitudeverandering - Gevoel onder druk te worden gezet
- Te druk
- ‘Information overload’
23 24