SAMENVATTING
MIDDELEEUWEN
A SHORT HISTORY OF THE MIDDLE AGES – B.H. ROSENWEIN
,INHOUDSOPGAVE
KENMERKENDE ASPECTEN ....................................................................................................................2
CHAPTER ONE – PRELUDE: THE ROMAN WORLD TRANSFORMD C. 300 – C. 600 ........................ 3
THE PROVINCIALIZATION OF THE EMPIRE (C. 250 – C. 350) ....................................................... 3
CHAPTER TWO: THE EMERGENCE OF SIBLING CULTURES (C. 600 – C. 700) ................................. 5
SAVING BYZANTIUM ...................................................................................................................... 5
THE RISE OF THE ‘’BEST COMMUNITY’’ ISLAM ............................................................................ 6
THE MAKING OF WESTERN EUROPE ............................................................................................ 6
CHAPTER THREE: CREATING NEW IDENTITIES (750 – 900)............................................................. 8
AN EMPIRE IN SPITE OF ITSELF ..................................................................................................... 8
CHAPTER FOUR: POLITICAL COMMUNITIES REORDERD (900 – 1050) ..........................................11
DIVISION AND DEVELOPMENT IN THE ISLAMIC WORLD ............................................................11
THE WEST: FRAGMENTATION AND RESILIENCE ..........................................................................11
CHAPTER FIVE: NEW CONFIGURATIONS (1050 – 1150) ................................................................... 14
THE QUICKENING OF THE EUROPEAN ECONOMY ...................................................................... 14
CHURCH REFORM AND ITS AFTHERMATH .................................................................................. 15
RULERS WITH CLOUT .................................................................................................................... 17
NEW FORM OF LEARNING AND RELIGIOUS EXPRESSION ......................................................... 18
CHAPTER SIX: INSTITUTIONALIZING ASPIRATIONS (C. 1150 – C. 1250) ......................................... 18
THE INSTITUTUIONALIZATION OF GOVERNMENT IN THE WEST ............................................... 18
CULTURE AND INSTITUTIONS IN TOWN AND COUNTYSIDE ...................................................... 21
EUROPEAN AGGRESSION WITHIN AND WITHOUT ..................................................................... 22
CHAPTER SEVEN: TENSIONS AND RECONCILIATIONS (C. 1250 – C. 1350) .....................................23
A GLOBAL ECONOMY ....................................................................................................................23
XENOPHOBIA ................................................................................................................................ 24
STRENGTHENED MONARCHS AND THEIR ADAPTATIONS......................................................... 24
THE CHURCH MILITANT, HUMILIATED, AND REVAMPED...........................................................25
THE SCHOLASTIC SYNTHESIS AND ITS FRAYING .........................................................................25
CHAPTER EIGHT: CATASTROPHE AND CREATIVITY (C. 1350 – C. 1500) ..........................................25
CRISIS AND CONSOLIDATIONS.....................................................................................................25
THE CHURCH DIVIDED...................................................................................................................27
1
, KENMERKENDE ASPECTEN
Tijdvak 2: Grieken en Romeinen – Oudheid van 3000 v.Chr. tot 500 n.Chr.
Kenmerkende aspecten:
3. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek
in de Griekse stadstaat.
4. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde.
6. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van
Noordwest-Europa.
7. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische
godsdiensten.
Tijdvak 3: Monniken en Ridders – Vroege middeleeuwen van 500 tot 1000
Kenmerkende aspecten:
8. De verspreiding van het christendom in geheel Europa.
9. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.
10. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarische-urbane cultuur een
zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.
11. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
Tijdvak 4: Steden en staten – Late middeleeuwen van 1000 tot 1500
Kenmerkende aspecten:
12. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving.
13. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
14. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben.
15. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van de
kruistochten.
16. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
2
MIDDELEEUWEN
A SHORT HISTORY OF THE MIDDLE AGES – B.H. ROSENWEIN
,INHOUDSOPGAVE
KENMERKENDE ASPECTEN ....................................................................................................................2
CHAPTER ONE – PRELUDE: THE ROMAN WORLD TRANSFORMD C. 300 – C. 600 ........................ 3
THE PROVINCIALIZATION OF THE EMPIRE (C. 250 – C. 350) ....................................................... 3
CHAPTER TWO: THE EMERGENCE OF SIBLING CULTURES (C. 600 – C. 700) ................................. 5
SAVING BYZANTIUM ...................................................................................................................... 5
THE RISE OF THE ‘’BEST COMMUNITY’’ ISLAM ............................................................................ 6
THE MAKING OF WESTERN EUROPE ............................................................................................ 6
CHAPTER THREE: CREATING NEW IDENTITIES (750 – 900)............................................................. 8
AN EMPIRE IN SPITE OF ITSELF ..................................................................................................... 8
CHAPTER FOUR: POLITICAL COMMUNITIES REORDERD (900 – 1050) ..........................................11
DIVISION AND DEVELOPMENT IN THE ISLAMIC WORLD ............................................................11
THE WEST: FRAGMENTATION AND RESILIENCE ..........................................................................11
CHAPTER FIVE: NEW CONFIGURATIONS (1050 – 1150) ................................................................... 14
THE QUICKENING OF THE EUROPEAN ECONOMY ...................................................................... 14
CHURCH REFORM AND ITS AFTHERMATH .................................................................................. 15
RULERS WITH CLOUT .................................................................................................................... 17
NEW FORM OF LEARNING AND RELIGIOUS EXPRESSION ......................................................... 18
CHAPTER SIX: INSTITUTIONALIZING ASPIRATIONS (C. 1150 – C. 1250) ......................................... 18
THE INSTITUTUIONALIZATION OF GOVERNMENT IN THE WEST ............................................... 18
CULTURE AND INSTITUTIONS IN TOWN AND COUNTYSIDE ...................................................... 21
EUROPEAN AGGRESSION WITHIN AND WITHOUT ..................................................................... 22
CHAPTER SEVEN: TENSIONS AND RECONCILIATIONS (C. 1250 – C. 1350) .....................................23
A GLOBAL ECONOMY ....................................................................................................................23
XENOPHOBIA ................................................................................................................................ 24
STRENGTHENED MONARCHS AND THEIR ADAPTATIONS......................................................... 24
THE CHURCH MILITANT, HUMILIATED, AND REVAMPED...........................................................25
THE SCHOLASTIC SYNTHESIS AND ITS FRAYING .........................................................................25
CHAPTER EIGHT: CATASTROPHE AND CREATIVITY (C. 1350 – C. 1500) ..........................................25
CRISIS AND CONSOLIDATIONS.....................................................................................................25
THE CHURCH DIVIDED...................................................................................................................27
1
, KENMERKENDE ASPECTEN
Tijdvak 2: Grieken en Romeinen – Oudheid van 3000 v.Chr. tot 500 n.Chr.
Kenmerkende aspecten:
3. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek
in de Griekse stadstaat.
4. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde.
6. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van
Noordwest-Europa.
7. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische
godsdiensten.
Tijdvak 3: Monniken en Ridders – Vroege middeleeuwen van 500 tot 1000
Kenmerkende aspecten:
8. De verspreiding van het christendom in geheel Europa.
9. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.
10. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarische-urbane cultuur een
zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.
11. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
Tijdvak 4: Steden en staten – Late middeleeuwen van 1000 tot 1500
Kenmerkende aspecten:
12. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving.
13. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
14. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben.
15. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van de
kruistochten.
16. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
2
