Werkcollege 1: De mechanisering van de levenloze natuur (Hst 1 en 2)
Waar gaat dit vak/Een bewogen fundament over? En waarom is het van belang voor
bewegingswetenschappers om over dit soort thema's na te denken?
Grondslagen van de bewegingswetenschappen in de historisch context
Grondslag = begin / basis om verder te komen, fundamentele assump<es
Assump<es die ten grondslag liggen in de bewegingswetenschappen in historische context
Nemen wij de omgeving waar? Of zien wij een representaGe die we in ons hoofd hebben gevormd
(die al dan niet correspondeert met de omgeving)? Hoe verhoudt jouw posiGe zich tot het
onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten?
Directe waarneming: We nemen de omgeving direct waar, zonder tussenkomst van representa<es in
!
ons brein. Gibson is een belangrijke voorstander van deze theorie.
Indirecte waarneming: We nemen een representa<e van de wereld waar, geconstrueerd door ons
brein op basis van zintuiglijke informa<e. Dit idee komt voort uit Descartes' filosofie.
Het onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten is relevant voor dit debat. Primaire
kwaliteiten, zoals vorm en beweging, zouden objec<ef bestaan, terwijl secundaire kwaliteiten, zoals
kleur en geluid, in onze waarneming ontstaan. Gibson beargumenteert echter dat de omgeving
affordances bevat, handelingsmogelijkheden die we direct kunnen waarnemen. Dit concept overs<jgt
het onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten.
Waarom is bovenstaand vraagstuk van belang voor de bewegingswetenschappen?
De conceptualisa<e van waarneming beïnvloedt ons begrip van bewegingssturing:
Indirecte waarneming: Focus op informa<everwerking in het brein en het genereren van
motorcommando's.
Directe waarneming: Focus op de interac<e tussen organisme en omgeving, waarbij affordances een
centrale rol spelen.
Kunnen we dieren (en misschien ook mensen) begrijpen als machines? Zijn dieren niets anders dan
materie in beweging die blind de weJen van de mechanica volgen (zoals mechanische uurwerken
en biljartballen dat ook doen)?
Descartes stelde dat dieren machines zijn, zonder inzicht of varia<e in gedrag. Deze visie is
problema<sch:
Darwin's evolu<etheorie toont aan dat dieren complex, adap<ef gedrag vertonen als gevolg van
natuurlijke selec<e. Dierenexperimenten, zoals Darwin's aardwormenstudies, laten zien dat dieren
intelligent en flexibel kunnen handelen.
Mensen overs<jgen de machinemetafoor: We beschikken over taal, bewustzijn, en emo<es.
De machinemetafoor reduceert ons tot passieve objecten gestuurd door mechanische weNen
Leg in je eigen woorden uit waarom het controleprobleem niet ontstaat in het wereldbeeld van
Aristoteles.
Het controleprobleem ontstaat door de scheiding tussen een intelligent brein en een passief lichaam
in het mechanis<sche wereldbeeld.
Aristoteles daarentegen zag intrinsieke doelgerichtheid in de natuur. Beweging is geen gevolg van
externe krachten, maar voortgedreven door een intern streven naar een doel.
Omdat er geen strikte scheiding is tussen 'brein' en 'lichaam' in Aristoteles' filosofie, doet het
controleprobleem zich niet voor.
, Werkcollege 2: De mechanisering van dieren en het menselijk lichaam (Hst 3)
Descartes beweerde dat dieren machines zijn. Wat was zijn argument voor dit standpunt? En denk
je dat dit argument hout snijdt? Heb je je standpunt dat je in het eerste werkcollege hebt
geformuleerd herzien? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
Descartes beargumenteerde dat dieren geen varia<e in gedrag vertonen en niet met inzicht
handelen. Hij zag ze als complexe mechanismen die blindelings herhaaldelijke gedragingen uitvoeren.
Voorbeelden zijn een spin die steeds hetzelfde web maakt en een hond die achtjes draait voor het
liggen. Het argument is zwak. Darwin's evolu<etheorie en dierexperimenten tonen aan dat dieren
wel degelijk complex en flexibel gedrag vertonen.
Descartes beweerde dat het menselijk lichaam een machine is. Zie je deze overtuiging terug in de
vakken die je bij bewegingswetenschappen hebt gehad? MoGveer je antwoord.
Ja, de motortheorie is sterk beïnvloed door het mechanis<sche denken van Descartes. Deze theorie
ziet het lichaam als een passief instrument dat wordt aangestuurd door het brein. Hoewel de
moderne neurowetenschap veel complexer is dan Descartes' ideeën, blijT het idee van centrale
controle aanwezig. Voorbeelden zijn motorprogramma's: Het idee dat complexe bewegingen worden
opgeslagen als kant-en-klare programma's in het brein en focus op hersenac<viteit: Veel
bewegingswetenschappelijk onderzoek richt zich op het meten van hersenac<viteit <jdens bewegen,
wat impliceert dat het brein de 'oorzaak' is van beweging.
Om ons intelligente gedrag te verklaren ging Descartes over tot het introduceren van een
onstoffelijke ziel. Bestaat er volgens jou een andere manier om intelligent gedrag te verklaren
vanuit het mechanisGsche kader? MoGveer je antwoord.
Nee, intelligent gedrag is moeilijk te verklaren vanuit een puur mechanis<sch kader. Machines
kunnen weliswaar complex gedrag vertonen, maar missen het inzicht, de flexibiliteit, en het
aanpassingsvermogen dat kenmerkend is voor intelligent gedrag.
Een alterna<ef is de ac<etheorie die focust op de interac<e tussen organisme en de omgeving.
Intelligen<e is geen eigenschap van het brein alleen, maar ontstaat uit de dynamische rela<e tussen
waarnemen, bewegen en de omgeving. Een ander alterna<ef is de theorie van zelforganisa<e die laat
zien hoe complexe patronen kunnen ontstaan uit de interac<e van eenvoudige elementen, zonder
centrale controle. Dit concept kan wellicht toegepast worden op intelligent gedrag, waarbij
intelligen<e niet 'geprogrammeerd' is, maar emergeert uit de dynamiek van het systeem.
Waar gaat dit vak/Een bewogen fundament over? En waarom is het van belang voor
bewegingswetenschappers om over dit soort thema's na te denken?
Grondslagen van de bewegingswetenschappen in de historisch context
Grondslag = begin / basis om verder te komen, fundamentele assump<es
Assump<es die ten grondslag liggen in de bewegingswetenschappen in historische context
Nemen wij de omgeving waar? Of zien wij een representaGe die we in ons hoofd hebben gevormd
(die al dan niet correspondeert met de omgeving)? Hoe verhoudt jouw posiGe zich tot het
onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten?
Directe waarneming: We nemen de omgeving direct waar, zonder tussenkomst van representa<es in
!
ons brein. Gibson is een belangrijke voorstander van deze theorie.
Indirecte waarneming: We nemen een representa<e van de wereld waar, geconstrueerd door ons
brein op basis van zintuiglijke informa<e. Dit idee komt voort uit Descartes' filosofie.
Het onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten is relevant voor dit debat. Primaire
kwaliteiten, zoals vorm en beweging, zouden objec<ef bestaan, terwijl secundaire kwaliteiten, zoals
kleur en geluid, in onze waarneming ontstaan. Gibson beargumenteert echter dat de omgeving
affordances bevat, handelingsmogelijkheden die we direct kunnen waarnemen. Dit concept overs<jgt
het onderscheid tussen primaire en secundaire kwaliteiten.
Waarom is bovenstaand vraagstuk van belang voor de bewegingswetenschappen?
De conceptualisa<e van waarneming beïnvloedt ons begrip van bewegingssturing:
Indirecte waarneming: Focus op informa<everwerking in het brein en het genereren van
motorcommando's.
Directe waarneming: Focus op de interac<e tussen organisme en omgeving, waarbij affordances een
centrale rol spelen.
Kunnen we dieren (en misschien ook mensen) begrijpen als machines? Zijn dieren niets anders dan
materie in beweging die blind de weJen van de mechanica volgen (zoals mechanische uurwerken
en biljartballen dat ook doen)?
Descartes stelde dat dieren machines zijn, zonder inzicht of varia<e in gedrag. Deze visie is
problema<sch:
Darwin's evolu<etheorie toont aan dat dieren complex, adap<ef gedrag vertonen als gevolg van
natuurlijke selec<e. Dierenexperimenten, zoals Darwin's aardwormenstudies, laten zien dat dieren
intelligent en flexibel kunnen handelen.
Mensen overs<jgen de machinemetafoor: We beschikken over taal, bewustzijn, en emo<es.
De machinemetafoor reduceert ons tot passieve objecten gestuurd door mechanische weNen
Leg in je eigen woorden uit waarom het controleprobleem niet ontstaat in het wereldbeeld van
Aristoteles.
Het controleprobleem ontstaat door de scheiding tussen een intelligent brein en een passief lichaam
in het mechanis<sche wereldbeeld.
Aristoteles daarentegen zag intrinsieke doelgerichtheid in de natuur. Beweging is geen gevolg van
externe krachten, maar voortgedreven door een intern streven naar een doel.
Omdat er geen strikte scheiding is tussen 'brein' en 'lichaam' in Aristoteles' filosofie, doet het
controleprobleem zich niet voor.
, Werkcollege 2: De mechanisering van dieren en het menselijk lichaam (Hst 3)
Descartes beweerde dat dieren machines zijn. Wat was zijn argument voor dit standpunt? En denk
je dat dit argument hout snijdt? Heb je je standpunt dat je in het eerste werkcollege hebt
geformuleerd herzien? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
Descartes beargumenteerde dat dieren geen varia<e in gedrag vertonen en niet met inzicht
handelen. Hij zag ze als complexe mechanismen die blindelings herhaaldelijke gedragingen uitvoeren.
Voorbeelden zijn een spin die steeds hetzelfde web maakt en een hond die achtjes draait voor het
liggen. Het argument is zwak. Darwin's evolu<etheorie en dierexperimenten tonen aan dat dieren
wel degelijk complex en flexibel gedrag vertonen.
Descartes beweerde dat het menselijk lichaam een machine is. Zie je deze overtuiging terug in de
vakken die je bij bewegingswetenschappen hebt gehad? MoGveer je antwoord.
Ja, de motortheorie is sterk beïnvloed door het mechanis<sche denken van Descartes. Deze theorie
ziet het lichaam als een passief instrument dat wordt aangestuurd door het brein. Hoewel de
moderne neurowetenschap veel complexer is dan Descartes' ideeën, blijT het idee van centrale
controle aanwezig. Voorbeelden zijn motorprogramma's: Het idee dat complexe bewegingen worden
opgeslagen als kant-en-klare programma's in het brein en focus op hersenac<viteit: Veel
bewegingswetenschappelijk onderzoek richt zich op het meten van hersenac<viteit <jdens bewegen,
wat impliceert dat het brein de 'oorzaak' is van beweging.
Om ons intelligente gedrag te verklaren ging Descartes over tot het introduceren van een
onstoffelijke ziel. Bestaat er volgens jou een andere manier om intelligent gedrag te verklaren
vanuit het mechanisGsche kader? MoGveer je antwoord.
Nee, intelligent gedrag is moeilijk te verklaren vanuit een puur mechanis<sch kader. Machines
kunnen weliswaar complex gedrag vertonen, maar missen het inzicht, de flexibiliteit, en het
aanpassingsvermogen dat kenmerkend is voor intelligent gedrag.
Een alterna<ef is de ac<etheorie die focust op de interac<e tussen organisme en de omgeving.
Intelligen<e is geen eigenschap van het brein alleen, maar ontstaat uit de dynamische rela<e tussen
waarnemen, bewegen en de omgeving. Een ander alterna<ef is de theorie van zelforganisa<e die laat
zien hoe complexe patronen kunnen ontstaan uit de interac<e van eenvoudige elementen, zonder
centrale controle. Dit concept kan wellicht toegepast worden op intelligent gedrag, waarbij
intelligen<e niet 'geprogrammeerd' is, maar emergeert uit de dynamiek van het systeem.
