ZSO G2: Riskassessment:
Achtergrondinformatie:
Risicoschatting is een essentieel onderdeel geworden van de individuele tandheelkundige zorg
voor patiënten. Zorg- en behandelplanning kunnen niet effectief en efficiënt plaats vinden
zonder een individuele risicobeoordeling van de patiënt. Dit blijkt echter een lastig en
weerbarstig onderdeel, deels door het ontbreken van wetenschappelijk bewijs van validiteit,
deels omdat het lastig is om nieuwe inzichten te implementeren in de praktijk.
1. Risicoschatting in de cariologie heeft veel overeenkomsten met diagnostiek: we hebben
vaak te maken met een al ingezet ziekteproces. Met andere woorden we zien al
cariëslaesies. Overweeg in dit kader de rol van risicoschatting in de tandheelkunde. Wat
zijn de voorwaarden om risico- schatting efficiënt in te zetten in de individuele zorg?
Denk daarbij aan zaken zoals:
a. Wat doe je met de uitkomst van de risicoschatting?
Risico inschatting wordt gedaan om onder- en overbehandeling te voorkomen. Er
wordt gekeken of een patiënt een hoog/verhoogd of laag/verlaagd cariësrisico
heeft. Consequenties voor de therapie zijn preventie/frequentieperiodiek
mondonderzoek. De therapie van cariës: preventie, lifestyle, fluoride etc., de
therapie van cariëslaesies zijn monitoren en restaureren.
b. Wat is de betrouwbaarheid van de risicoschatting?
De belangrijkste factoren zijn actieve laesies en DMFT (maar alleen bij jonge
patiënten). Overige factoren zijn bijvoorbeeld voeding, mondhygiëne, fluoride.
Valkuilen voor de risicobepaling zijn bijvoorbeeld de arrested cariës en patiënten
die altijd een laag risico hebben gehad en ineens cariës ontwikkelen.
2. Voor zowel diagnostiek als risicoschatting is kwantificering van de kwaliteit van de
meting mogelijk. U dient op de hoogte te zijn van de begrippen sensitiviteit, specificiteit,
juist/fout-positief en juist/fout-negatief, positieve en negatieve predictieve waarde. Zie
hiervoor ook het onderdeel Cariësepidemiologie. Daarnaast kunt u met deze waarden
werken (dat wil zeggen berekenen/schatten). U kunt kort beredeneren waarom het
veranderen van een grenswaarde in de diagnostiek of voorspelling nuttig kan zijn en
welke gevolgen dit heeft.
- Sensitiviteit = vermogen om te herkennen wie dentinecariës ontwikkelen
- Specificiteit = vermogen om te herkennen wie geen dentinecariës ontwikkelen
Achtergrondinformatie:
Risicoschatting is een essentieel onderdeel geworden van de individuele tandheelkundige zorg
voor patiënten. Zorg- en behandelplanning kunnen niet effectief en efficiënt plaats vinden
zonder een individuele risicobeoordeling van de patiënt. Dit blijkt echter een lastig en
weerbarstig onderdeel, deels door het ontbreken van wetenschappelijk bewijs van validiteit,
deels omdat het lastig is om nieuwe inzichten te implementeren in de praktijk.
1. Risicoschatting in de cariologie heeft veel overeenkomsten met diagnostiek: we hebben
vaak te maken met een al ingezet ziekteproces. Met andere woorden we zien al
cariëslaesies. Overweeg in dit kader de rol van risicoschatting in de tandheelkunde. Wat
zijn de voorwaarden om risico- schatting efficiënt in te zetten in de individuele zorg?
Denk daarbij aan zaken zoals:
a. Wat doe je met de uitkomst van de risicoschatting?
Risico inschatting wordt gedaan om onder- en overbehandeling te voorkomen. Er
wordt gekeken of een patiënt een hoog/verhoogd of laag/verlaagd cariësrisico
heeft. Consequenties voor de therapie zijn preventie/frequentieperiodiek
mondonderzoek. De therapie van cariës: preventie, lifestyle, fluoride etc., de
therapie van cariëslaesies zijn monitoren en restaureren.
b. Wat is de betrouwbaarheid van de risicoschatting?
De belangrijkste factoren zijn actieve laesies en DMFT (maar alleen bij jonge
patiënten). Overige factoren zijn bijvoorbeeld voeding, mondhygiëne, fluoride.
Valkuilen voor de risicobepaling zijn bijvoorbeeld de arrested cariës en patiënten
die altijd een laag risico hebben gehad en ineens cariës ontwikkelen.
2. Voor zowel diagnostiek als risicoschatting is kwantificering van de kwaliteit van de
meting mogelijk. U dient op de hoogte te zijn van de begrippen sensitiviteit, specificiteit,
juist/fout-positief en juist/fout-negatief, positieve en negatieve predictieve waarde. Zie
hiervoor ook het onderdeel Cariësepidemiologie. Daarnaast kunt u met deze waarden
werken (dat wil zeggen berekenen/schatten). U kunt kort beredeneren waarom het
veranderen van een grenswaarde in de diagnostiek of voorspelling nuttig kan zijn en
welke gevolgen dit heeft.
- Sensitiviteit = vermogen om te herkennen wie dentinecariës ontwikkelen
- Specificiteit = vermogen om te herkennen wie geen dentinecariës ontwikkelen
