,Samenvatting het geneeskundig proces 7e druk grundmeijer 9789036822602
,Samenvatting het geneeskundig proces 7e druk grundmeijer 9789036822602
, Samenvatting het geneeskundig proces 7e druk grundmeijer 9789036822602
Hoofdstuk 1 Een klacht… en dan?
1.1 Inleiding
Ziek zijn kun je op vele manieren interpreteren. Als je je ziek voelt, of als je klachten hebt,
hoef je niet meteen ziek te zíjn. Andersom gedraagt ook niet iedereen die ziek is zich
daadwerkelijk alsof hij ziek is. Ziekte (disease) wordt door de wetenschap gedefinieerd als
het bestaan van objectiveerbare en meetbare biomedische afwijkingen van het normale
fysiologische functioneren, al dan niet gepaard met klachten en/of ziek voelen. Die klachten
en het ziektegevoel zijn namelijk subjectief, en in het Engels spreekt men dan van ‘illness’.
1.2 Klachten
Persoonlijkheid, tijd en cultuur zijn van invloed op het ervaren van klachten. Ook de
wetenschappelijke visie op wat ‘normaal’ of ‘gezond’ is verandert, en is niet objectief. Binnen
de geneeskunde wordt met behulp van statistieken gedefinieerd wat ‘normaal’ is. Zo wordt de
95% van de gemeten waarden rondom het gemiddelde bij een onderzoek ‘normaal’ genoemd.
1.3 Klagen
Als men klaagt, oftewel uiting geeft aan een klacht, dan is het doel dat iemand anders kennis
neemt van de klacht en er vervolgens op reageert. Bij het klagen speelt de inhoud, maar ook
de betrekking een belangrijke rol. De inhoud betreft de informatie die door middel van het
klagen wordt gegeven (‘ik heb buikpijn’). De betrekking is de bedoeling die de persoon heeft
met het uiten van de klacht (‘help me, roep een arts, troost me’). Dit tweede aspect kan vaak
alleen opgemaakt worden uit non-verbale uitingen. De arts moet zich er constant van bewust
zijn dat de patiënt een doel heeft met een klacht.
1.4 Zich ziek voelen
De definite voor gezondheid die door de Wereldgezondheidsorganisatie is opgesteld luidt dat
gezondheid een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn is. Als we
deze definitie voor gezondheid hanteren dan is in principe de gehele wereldbevolking ziek.
1.5 De ziekenrol
Als iemand de ziekenrol aanneemt, en dus patiënt wordt, dan heeft dat verscheidene gevolgen:
De patiënt moet hulp inroepen en therapeutische adviezen opvolgen.
De patiënt moet zelf meewerken om weer beter te worden
De patiënt is in principe niet verantwoordelijk voor de ziekt
De patiënt hoeft (gedeeltelijk) zijn dagelijkse taken niet meer te doen
1.6 Ziektegedrag
Ziektegedrag is de manier waarop symptomen door een bepaald persoon waargenomen en
geëvalueerd worden en de manier waarop diegene vervolgens op de symptomen reageert.
Hierbij spelen een aantal begrippen een belangrijke rol. De self-efficacy is de mate waarin een
persoon zelf invloed heeft, of denkt te hebben, op de ervaren klachten. Attributies en health
beliefs wijzen op de opvattingen die men heeft over een klacht, zowel over wie of wat een
bijdrage heeft geleverd aan het ontstaan van de klacht als over de ontwikkeling van de klacht
in de toekomst. Ziektegedrag valt binnen het bredere begrip ‘coping’ (het omgaan met
klachten), en duidt vooral op de aanpassingen die men maakt naar aanleiding van de klachten,
naar vermogen en onvermogen. Ziektegedrag vindt plaats om (verdere) ziekte te voorkomen,
een verklaring te zoeken voor een klacht en om een effectieve behandeling te zoeken. Van
voorkomen van ziekte is niet-roken een voorbeeld.