Samenvatting hoofdstuk 6: het genitaal stelsel

Inhoud
Hoofdstuk 6: Het genitaal stelsel ............................................................................................................. 2
6.1 Inleiding.................................................................................................................................. 2
6.2 Het vrouwelijk genitaal stelsel ....................................................................................................... 2
6.2.1 Het ovarium (eierstok) ............................................................................................................ 2
6.2.2 De tuba uterina (salpinx, eileider) .......................................................................................... 3
6.2.3 De uterus (baarmoeder) ......................................................................................................... 4
6.2.4 De vagina ................................................................................................................................ 6
6.2.5 De uitwendige geslachtsorganen ........................................................................................... 7
6.2.6 De borstklier (mamma)........................................................................................................... 8
6.2.7 Enkele medische termen ivm ziekten en disfunc es ............................................................. 9
6.3 Het mannelijk genitaal stelsel...................................................................................................... 10
6.3.1 Scrotum en tes s .................................................................................................................. 10
6.3.2 De ductus deferens ............................................................................................................... 13
6.3.3 De vesicula seminalis (zaadblaasje) ...................................................................................... 14
6.3.4 De prostata (prostaat) .......................................................................................................... 14
6.3.5 De bulbo-urethrale klieren (klieren van Cowper) ................................................................. 15
6.3.6 De penis ................................................................................................................................ 15
6.3.7 Het perineum........................................................................................................................ 16




1

,Hoofdstuk 6: Het genitaal stelsel
6.1 Inleiding

 Het genitale stelsel omvat de organen die geslachtelijke voortplan ng mogelijk maken
(produc e en rijping van gameten in de gonaden, geslachtsgemeenschap, bevruch ng,
embryonale ontwikkeling)
 Bovendien hebben de inwendige geslachtsorganen belangrijke endocriene func es
o De hormonen die zij produceren, beïnvloeden niet alleen het genitale stelsel


6.2 Het vrouwelijk genitaal stelsel
6.2.1 Het ovarium (eierstok)

 hee vorm v/e afgepla e ovaal (‘suikerboon’)
 de lengteas is 2-4 cm lang
 Het oppervlak is enigszins oneffen door:
o de aanwezigheid van rijpende follikels net onder het oppervlak
o li ekenweefsel van reeds geovuleerde follikels
 gelegen in laterale wand v/h kleine bekken
o via een mesenterium (mesovarium) opgehangen aan een brede, tentvormige plooi
v/h peritoneum in de laterale wand v/h bekken: het ligamentum latum
o via het lig. ovarii proprium is het ovarium aan zijn mediale zijde verbonden met de
uterus
o Aan de laterale zijde v/h ovarium vertrekt het lig. suspensorium ovarii naar de
laterale bekkenwand
 Dit ligament = deel v/h lig. latum
 het vormt het hoogste deel v/d tent v/h lig. latum
 In dit ligament lopen de a. en v. ovarica




2

,  bevat de (defini eve!) voorraad oöcyten
o liggen tussen de zgn. ‘stromacellen’ in de schors v/h ovarium
o hiervan komt een klein gedeelte vanaf de puberteit tot rijping
o Met de menopauze valt de rijping van de eicellen s l
 De bloedvoorziening gebeurt via de a. ovarica
o = een laterale tak v/d aorta abdominalis


6.2.2 De tuba uterina (salpinx, eileider)

 buis van ~ 10 cm lang
 eveneens via een mesenterium (mesosalpinx) aan het lig. latum verbonden
 Het proximale deel is verbonden met de uterus
 Het distale deel is trechtervormig verbreed (infundibulum) en hee op zijn rand tentakel-
ach ge uitlopers (fimbriae)
o Het infundibulum met de fimbriae vormt een kapje tegen de wand v/h ovarium
 moet het opvangen v/d eicel bij de ovula e vergemakkelijken
 fungeert als transportbuis van de (al dan niet bevruchte) eicel naar de uterus
o gebeurt door trilharen v/h epitheel & peristal sche bewegingen v/d wand
o Een vernauwing op het verloop v/d eileider (soms ontstaan tgv een ontsteking) is een
belangrijke oorzaak van infer liteit
 Bevruch ng gebeurt in het distale derde deel v/d eileider (thv ampulla)
 Merk op: het infundibulum v/d tuba uterina opent in de peritoneale holte
o Via de vagina, de uterus en de tuba uterina bestaat er zo een verbinding
(spreidingsweg voor kiemen/infec es) tussen de buitenwereld en de peritoneale
holte




3