Tijd van Burgers en Stoommachines 1800-1900
Kenmerkend Aspect: De Industriële Revolutie die in de westerse wereld de basis
legde voor een industriële samenleving.
Aan het einde van de 15e eeuw werkten de meeste mensen in een gilde. Dit hield in dat je
(als je lid was van een gilde) volgens bepaalde regels en met bepaalde mensen dingen
mocht produceren. Het gilde bepaalde alleen zo veel dat er een soort monopolie ontstond en
heel veel mensen die niet lid waren geen werk hadden. Daar kwam op het platteland een
einde aan toen daar de huisnijverheid ontstond. Dit hield in dat een ondernemer
grondstoffen leverde en de productie regelde (wat een gilde ook deed). Het verschil met de
gilden was alleen dat deze ondernemer zich niet bemoeide met de ambachtelijke kant.
Daarom was dit een goed alternatief voor het stedelijk gilde.
Het thuiswerken en stof maken met een spinnewiel kostte alleen ontzettend veel tijd. John
Kay deed de eerste uitvinding in de Engelse textielindustrie: de schietspoel. Hiermee kon je
veel sneller en veel makkelijker de stof maken en de schietspoel nam het werk over van
zestien spinners. Dit is de eerste uitvinding die een aanzet gaf tot de Industriële Revolutie.
Hierna verhoogde de vraag naar stoffen omdat er meer geproduceerd ging worden. De
volgende uitvinding kwam om de hoek kijken: spinning Jenny. Beide machines werden nog
wel gebruikt in de huisnijverheid en moesten met de hand bediend worden. Met de derde en
laatste uitvinding kwam daar verandering in. het Waterframe kon met energie van een
waterrad werken met 1 arbeider en kon in 1 uur 200 keer zoveel produceren als iemand aan
een spinnewiel kon. Deze machine was alleen niet geschikt voor thuis en dus werden en
fabrieken gebouwd. Met de steeds verbeterde versie van een textielmachine kwam dus de
industriële revolutie op gang.
De gevolgen van het bouwen van fabrieken voor de bevolking was dat er een werkgever
kwam die voortaan de werktijden zou bepalen. Je kon niet langer zelf weten wanneer je tijd
had om te gaan weven, want dat kon nu alleen als het waterrad draaide. Ze werkgever wilde
natuurlijk dat de machines zo lang mogelijk bediend werden en dus werd het werken in de
fabrieken best wel zwaar. Er was sprake van massaproductie en de verhouding tussen
werkgever en werknemer werd steeds minder persoonlijk.
Agrarisch-Urbane samenleving Industriële samenleving
Kenmerkend Aspect: De Industriële Revolutie die in de westerse wereld de basis
legde voor een industriële samenleving.
Aan het einde van de 15e eeuw werkten de meeste mensen in een gilde. Dit hield in dat je
(als je lid was van een gilde) volgens bepaalde regels en met bepaalde mensen dingen
mocht produceren. Het gilde bepaalde alleen zo veel dat er een soort monopolie ontstond en
heel veel mensen die niet lid waren geen werk hadden. Daar kwam op het platteland een
einde aan toen daar de huisnijverheid ontstond. Dit hield in dat een ondernemer
grondstoffen leverde en de productie regelde (wat een gilde ook deed). Het verschil met de
gilden was alleen dat deze ondernemer zich niet bemoeide met de ambachtelijke kant.
Daarom was dit een goed alternatief voor het stedelijk gilde.
Het thuiswerken en stof maken met een spinnewiel kostte alleen ontzettend veel tijd. John
Kay deed de eerste uitvinding in de Engelse textielindustrie: de schietspoel. Hiermee kon je
veel sneller en veel makkelijker de stof maken en de schietspoel nam het werk over van
zestien spinners. Dit is de eerste uitvinding die een aanzet gaf tot de Industriële Revolutie.
Hierna verhoogde de vraag naar stoffen omdat er meer geproduceerd ging worden. De
volgende uitvinding kwam om de hoek kijken: spinning Jenny. Beide machines werden nog
wel gebruikt in de huisnijverheid en moesten met de hand bediend worden. Met de derde en
laatste uitvinding kwam daar verandering in. het Waterframe kon met energie van een
waterrad werken met 1 arbeider en kon in 1 uur 200 keer zoveel produceren als iemand aan
een spinnewiel kon. Deze machine was alleen niet geschikt voor thuis en dus werden en
fabrieken gebouwd. Met de steeds verbeterde versie van een textielmachine kwam dus de
industriële revolutie op gang.
De gevolgen van het bouwen van fabrieken voor de bevolking was dat er een werkgever
kwam die voortaan de werktijden zou bepalen. Je kon niet langer zelf weten wanneer je tijd
had om te gaan weven, want dat kon nu alleen als het waterrad draaide. Ze werkgever wilde
natuurlijk dat de machines zo lang mogelijk bediend werden en dus werd het werken in de
fabrieken best wel zwaar. Er was sprake van massaproductie en de verhouding tussen
werkgever en werknemer werd steeds minder persoonlijk.
Agrarisch-Urbane samenleving Industriële samenleving
