Samenvatting bestuursrecht - Staats en Bestuursrecht (PUB2031)

Samenvatting bestuursrecht

,Bestuursrecht 1
Hoofdstuk 1 1.1 t/m 1.2.4, 1.3.1, 1.3.5, 1.4 , 1.5
Centrale vragen bestuursrecht
- Waar gaat het bestuursrecht over
o Instrumentarium overheidsbestuur
o Normen voor overheidsbestuur
o Mogelijkheden betrokkenen om zich tegen overheidsbestuur te
verzetten
o Gaat over de actieve bemoeienis van de overheid met de
samenleving
- Waarom is overheidsbestuur nodig
o Er wordt actieve overheid bemoeienis verwacht
- Waarom aparte regels bestuursrecht
o Overheid handelt in het algemeen belang
o Rechtspersonen 2:5 bw
o Belangrijkste openbaren lichamen 2:1 bw
o Trias politica van groot belang
o Gericht op bereiken of herstellen legale situatie
- Ordenende, presterende, sturende en arbitrerende functie
o Zorg voor bestaanszekerheid
o Dwingende voorschriften
o Planbevoegdheden
- Bestuursrechtelijke betrekking tussen bestuur en burger
o Legaliteitsbeginsel
 Rechtszekerheid vooraf moet duidelijke zijn waartoe
overheidsorganen bevoegd zijn
o Gelede normstelling
 Bestuursorganen hebben in veel gevallen dat ze zelf
mogen bepalen wat rechtens is
o Discretionaire bevoegdheid
 Veel beleidsruimte / beoordelingsruimte
 Bestuur moet zich wel aan algemene rechtsbeginselen
houden
 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur 
abbb’s
o Zorgvuldigheidsbeginsel 3:2 awb
o Gelijkheidsbeginsel en vertrouwensbeginsel
(ongeschreven)
- Kwaliteit overheidsbestuur waarborgen
o Kwaliteit wetgeving
o Politieke controle
o Controle door de rechter wel grenzen 8:69 awb
 Mag niet de doelmatigheid toetsen
o Bestuurlijk toezicht

,  Repressief hogere organen zijn bevoegd om (achteraf)
besluiten van lagere organen te vernietigen wegens
strijd met recht of algemeen belang
 Preventief sommige besluiten kunnen vooraf aan de
goedkeuring van hogere organen worden onderworpen
Fundamentele beginselen en uitgangspunten
- Democratie
o Volkssoevereiniteit en machtenscheiding
- Legaliteit
o Bevoegdheid moet een grondslag in de wet hebben
- Specialiteit, rechtszeker en gelijkheid, stelselmatigheid en
individuele rechtsbedeling
o Specialiteitsbeginsel
 De overheid moet algemeen belang behartigen
 Bevoegdheden van de overheid worden specifiek
omschreven en zijn toegekend door realisering van
specifieke doeleinde
 3 grondslagen
o 1:2 lid 2 awb
o 3:3 awb  verbod van detournement de
pouvoir
o 3:4 lid 1 awb  codificatie
specialiteitsbeginsel
o Rechtszekerheidbeginsel
 Rechtszekerheid die de burger tegenover de overheid
kan claimen, deze is medebepalend voor de begrenzing
van de inbreuken die van overheidswege op de vrijheid
van de burgers worden gemaakt
 Formele rechtszekerheid beginsel
o Duidelijke begrenzing bestuursbevoegdheid
en op ondubbelzinnigheid in de bepaling van
de rechtspositie van de burger
 Materiele rechtszekerheid beginsel
o Geldende recht vindt ook werkelijke
toepassing en besluiten mogen in beginsel
niet met terugwerkende kracht aan burgers
worden tegengeworpen
o Gelijkheidsbeginsel
 1 gw
 Consistent en doordacht bestuursbeleid
 Gelijke gevallen gelijk behandelen
Algemeen en bijzondere delen bestuursrecht
- Een wetboek van bestuursrecht
o Algemeen wettelijke voorschriften relatie in het algemeen
o Bijzonder wettelijke voorschriften bevoegdheden, rechten en
plichten bestuur en burger op bijzondere terreinen
o Ongeschreven publiekrechtelijke regels en beginselen
- Algemeen deel bestuursrecht
o Bestuursrecht

,  Rechtsregels en beginselen die betrekking hebben op
publiekrechtelijke bevoegdheden, rechten en plichten
 Ongeschreven publiekrechtelijke regels en beginselen
 Procesrecht voor behandeling bestuursrechtelijke
geschillen
De awb
- Doelstellingen
o Bevorderen eenheid binnen bestuursrechtelijke wetgeving
o Systematiseren en vereenvoudigen bestuursrechtelijke
wetgeving
o Codificeren van ontwikkelingen die zich in het
bestuursrechtelijke jurisprudentie hebben afgetekend
o Treffen van algemene voorzieningen
o 4 soorten regels
 Dwingend recht
 Regelend recht
 Aanvullend recht
 Facultatief recht
- Awb en privaatrecht
o Inkleuring privaatrecht 3:1 awb
- Awb en ongeschreven recht
o Rechter kan zich beroepen op ongeschreven recht
Internationalisering en europeanisering
- Inleiding
o Bijzonder bestuursrecht is afkomstig van de eu
o Soms passen bestuursorganen rechtstreeks het europese
recht toe
 moeten verplichtingen uit het evrm nakomen
 soms beschikken ze hierbij over een margin of
appreciation
- procedurele autonomie en harmonisatie
o beginsel procedurele autonomie
 unierecht bemoeit zich in beginsel niet met de wijze
waarop het in de nederlandse rechtsorde wordt
toegepast
o uniewetgever kan beslissen om de wetgeving te harmoniseren
- beginselen gelijkwaaridgheid en doeltreffendheid
o 2 grenzen beginsel procedurele autonomie
 Nationale bestuursrecht mag niet ongunstiger zijn dan
dat welk voor soortgelijke nationale situaties geldt
gelijkwaardigheid
 De regels mogen de uitoefening van de door het
gemeenschapsrecht verleende rechten in de praktijk niet
onmogelijk of moeilijk maken doeltreffendheid
- Rechtstreeks werking en conforme interpretatie
o Bij strijdigheid nationaal en europees moet het nationale wijke
 van gend en loos/ costa enel
o 2 doorwerkingsinstrumenten
 Rechtstreekse werking