Samenvatting map Bewegingsonderwijs in het speellokaal

Hoofdstuk 1: les in vogelvlucht
In de les gaat het om een dynamisch balans tussen:
Inrichting: door dit te zien krijgen kinderen zin, de leerkracht hoeft niet meer veel uit te leggen, het is
ordelijk voor kinderen, verschillende groepen hinderen niet en je kunt 4 of meer activiteiten tegelijk
doen. Het geeft dus zowel de leerkracht als de kinderen houvast.
Activiteiten: kinderen willen graag bewegen als ze met hun inzet een aansprekend doel, belonend
effect of boeiende ervaring krijgen. De activiteiten moeten voor ieder kind een motiverende en
passende uitdaging zijn.
De leerkracht: onder ideale omstandigheden (goede voorbereiding) hoeft de leerkracht niet veel te
doen. Juist omdat de les zo dynamisch verloopt moet de leerkracht goed overzicht houden: helpen
omkleden, mat recht leggen, gedragsregels opstellen, etc. De kinderen kunnen veel zelf, maar alleen
als de leerkracht zich daarvoor inspant.
De kinderen: je moet de les aanpassen op de kinderen. Ieder kind is uniek en heeft een persoonlijke
manier van doen. Ze tonen ook geheel eigen motieven om mee te doen. Vooral voor vierjarigen
moet aandacht zijn.

Hoofdstuk 2: lesbedoelingen
Een goede les hangt samen met bepaalde punten:
Visie en doelstelling:
Bewegen is gedrag. Ons uitgangspunt is de beïnvloeding van het bewegingsgedrag. Voor jonge
kinderen is leren bewegen vanzelfsprekend, en tijdens de bewegingslessen kunnen ze dit verder
uitbreiden. Gedrag is het handelen in een bepaalde context (klas, speelplaats) en is dus bij elke
context anders. In eenzelfde bewegingssituatie zien we verschillende betrokkenheid. We laten in
onderwijs ruimte voor deze verschillen.
De betekenis van een bewegingssituatie kan verschuiven. Iets wat eerst een bewegingssituatie was,
kan dat niet meer worden en andersom. Van het springen over een plas naar het alleen maar
springen in de plas, of van het wachten bij het hek naar het klimmen in het hek.

Doelstelling bewegingsonderwijs: we willen de kinderen leren om deel te nemen aan
bewegingsactiviteiten die nu zinvol voor ze zijn en die perspectief bieden voor deelname later.
Verder uitgewerkt: we proberen te bevorderen dat kinderen in beginsituaties: reeds verworven
mogelijkheden kunnen inzetten, daarbij worden uitgedaagd nieuwe gedragsmogelijkheden te
ontdekken, te onderzoeken en zich eigen te maken, zich zo bewust worden van wat voor hen
persoonlijk zinvol en haalbaar is, waardoor ze zich onderscheiden weten van anderen en eigen
keuzes kunnen maken, respecteren en waarderen dat andere kinderen eigen mogelijkheden,
voorkeuren en grenzen hebben, samen met andere kinderen bewegingsactiviteiten kunnen beginnen
en op gang houden, nieuwe activiteiten als betekenisvol en beantwoordbaar leren onderkennen,
waardoor meer bewegingssituaties beschikbaar komen en toegankelijk worden, ze zo in hun
bewegingsgedrag een ononderbroken ontwikkeling doormaken en daar blijvend plezier aan beleven.
De effecten van een goede gymles zie je ook buiten de speelzaal terug.
Het doel van bewegingsonderwijs is de ontwikkeling van het bewegingsgedrag zelf. We helpen
kinderen om kwaliteiten te ontwikkelen, die ze nu en later kunnen gebruiken in bewegingssituaties.

Er zijn verschillende bewegingsthema’s met een kenmerk en uitdaging, bijv. springen, met een afzet
loskomen v/d grond, vergroten van het zweefmoment. Al de thema’s wil je kleuters leren, maar dit
pas je aan op de groep/individuen. De bewegingsthema’s zijn over de lessen verdeeld in clusters. Per
les komen verschillende thema’s aan de orde, voor de variatie. De clusters worden steeds complexer.
Zo kunnen ze meer toepassen wat ze in de voorgaande clusters daarover hebben geleerd. Niet ieder
thema komt evenveel aan bod, i.v.m. toepassingsmogelijkheden en nut.