Samenvatting - Burgerlijk Procesrecht (LAW3020)

Inhoudsopgave
Lecture 6 januari............................................................................................................. 1
Bijeenkomst 1 - Voorbereiding van het geding, procesingang, procedure in vogelvlucht,
alternatieven.................................................................................................................. 8
Bijeenkomst 2 - Partijen en competentie......................................................................16
Lecture 13 januari......................................................................................................... 26
Bijeenkomst 3 - Verstek, verweer en verwikkelingen....................................................29
Bijeenkomst 4 - Bewijs.................................................................................................. 39
Lecture 20 januari......................................................................................................... 46
Bijeenkomst 5 - Uitspraak en rechtsmiddelen...............................................................53
Bijeenkomst 6 - Beslag - en executierecht....................................................................66




Lecture 6 januari
 Functie van het procesrecht: je moet in een land als je rechtsregels hebt een plek hebben
waar er een beslissing kan komen, iemand moet kunnen zeggen hoe het zit en dat is de

, BURGERLIJK PROCESRECHT

rechter, het is een vorm van geschilbeslechting, bij rechters blijven conflicten vaak bestaan,
maar er worden wel geschillen beslecht
 Regels over het verloop van de procedure
o Geschilbeslechting
o Titelverschaffing: de executoriale titel, hiermee kun je je gelijk hebben maar het ook
afdwingen, in Nederland is dat systeem overlappend dus een uitspraak van de
rechtbank en dan is dat ook meteen een titel
 Recht op een eerlijk proces:

Verschillende rechtsbronnen:
 Internationale verdragen en Europese regelingen
 Grondwet
 Wetboek van burgerlijke rechtsvordering
 Titel 11 boek 3 BW
 Wet RO
 Faillissementswet, onteigeningswet
 Bijzondere regelingen

Wetboek van burgerlijke rechtsvordering  wet modernisering en vereenvoudiging bewijsrecht
per 1 januari 2025

Recht op een eerlijk proces – artikel 6 lid 1 EVRM  geldt alleen voor strafzaken en civiele
zaken
 Het recht op een eerlijk proces kadert het procesrecht
 Uitzonderingen hebben altijd te maken met het recht op een eerlijk proces, de procedure
moet altijd bijgestuurd worden om ervoor te zorgen dat de procedure eerlijk verloopt
 Institutionele beginselen
o Onafhankelijkheid van de rechter
o Onpartijdigheid van de rechter
 Rechters horen zich te verschonen wanneer er een kans is op
partijdigheid
 Schijn van partijdigheid
 Wraken
o Ingesteld bij wet
 Op basis van de wet zou je moeten kunnen weten naar welke rechter je
moet, dat die rechters bestaan en wat hun taken zijn
 Processuele beginselen
o Fair trial beginselen
 Deze beginselen zorgen ervoor dat tijdens de procedure alles eerlijk
verloopt
 Toegang tot de rechter en verbod op excessief formalisme
 Recht van hoor en wederhoor: als ik iets zeg moet de ander er op
kunnen reageren, dit is niet oneindig dus er is een moment dat er
geen stellingen meer aangedragen mogen worden
 Equality of arms: men moet gelijkelijk aan de strijd kunnen
beginnen, dit heeft niet te maken met de advocaat die je kunt
betalen, het gaat erom of je op basis van het procesrecht dezelfde
middelen tot beschikking hebt
 Openbaarheid van behandeling en uitspraak
 Motivering van beslissingen

2

, BURGERLIJK PROCESRECHT

 Behandeling binnen een redelijke termijn: termijnen zijn heel lang
volgens het EVRM, de Nederlandse termijnen gaan hier overheen
 Recht op consistente rechtspraak: dit heeft niet te maken met het
feit dat alle rechters hetzelfde moeten doen, het gaat om het feit
dat er een systeem moet zijn waarbinnen de mogelijkheid tot
cassatie openstaat en dat er geen tegenstrijdigheden zijn, rechters
motiveren uitbundig wanneer ze iets anders doen dan anders
 Recht op tenuitvoerlegging: als je iets niks kunt afdwingen dan
heb je er niks aan, door de executoriale titel kunnen zaken worden
afgedwongen via de deurwaarder

Fair trial in het wetboek van burgerlijke rechtsvordering:
 Artikel 19 t/m 30 Rv
o Recht van hoor en wederhoor (artikel 19 lid 1 Rv)
o Behandeling binnen een redelijke termijn (artikel 20 Rv)
o De waarheidsplicht (artikel 21 Rv)
o Informatieplicht (artikel 22 en 22b Rv)
o Bescherming van partijen, derden en bedrijfsgeheimen (artikel 22a Rv)
o Volledigheid van beslissing (artikel 23 Rv)
o Partijautonomie en lijdelijkheid (artikel 24 Rv): rechter is gebonden aan wat
partijen aanvoeren en partijen hebben autonomie
o Aanvullen van rechtsgronden (artikel 25 Rv)
o Verbod van rechtsweigering (artikel 26 Rv): rechters moeten een uitspraak doen
o Openbaarheid van de zitting (artikel 27 Rv): normaal zijn civiele zittingen
openbaar, hier zijn uitzonderingen op zoals bijvoorbeeld personen- en
familierecht, standaard zijn zittingen openbaar, rechters willen vaak ook even
weten wie er aanwezig is
o Uitspraak in het openbaar (artikel 29 Rv): uitspraak moet in het openbaar
o Motivering (artikel 30 Rv): er moet blijken op welke gronden de rechter tot een
uitspraak is gekomen

Alternative dispute resolution
 Regeling tussen partijen: partijen vaststellingsovereenkomst, kan tijdens de gehele
procedure
 Mediation: kan voor de procedure, buiten de procedure, binnen de procedure, mediator
gaat met partijen aan de slag, het heeft niet altijd zin maar het is een fijne oplossing want
als het lukt is iedereen tevreden
 Iedereen moet het gevoel hebben dat ze er tevreden mee zijn
 Arbitrage: wordt gebruikt als het gaat om specifieke rechtsgebieden, bijvoorbeeld
bouwrecht, hier krijg je een uitspraak net als die van de rechtbank, als je een titel wilt
moet je hem via een exequatur via de rechtbank laten lopen, als je het er niet mee eens
bent kun je naar de rechtbank maar dan wordt er alleen gekeken naar de procedure en
niet naar de inhoud, dan kan de rechter de uitspraak vernietiging
 Bindend advies: bijvoorbeeld de rijdende rechter, dan teken je een overeenkomst als
partijen met de inhoud dat je stelt je te houden aan het advies van een bepaalde persoon

Procedure bij de civiele rechter
Partijen
 Wie zijn de partijen?

3

, BURGERLIJK PROCESRECHT

o Wat is je grondslag?
 Bijvoorbeeld tussen welke partijen is de overeenkomst? Wie is
aansprakelijk?
 Procesbevoegd?
o Normaliter natuurlijke personen en rechtspersonen, partijen moeten kunnen
procederen en moeten kunnen opkomen in de procedure
 Publieke rechtspersonen (artikel 2:1 BW)
 Je dagvaardt de gemeente en niet het college van B&W
 Kerkgenootschappen (artikel 2:2 BW)
 Privaatrechtelijke rechtspersonen (artikel 2:3 BW)
 GEEN PERSONENVENNOOTSCHAPPEN OF MAATSCHAP MAAR
UITZONDERINGEN
 Vof (bij de maatschap kan dit niet, je moet zorgen dat je alle
maten hebt en de maatschap heeft geen rechtspersoonlijkheid)
 Ondernemingsraad
 Medezeggenschapsraad
 Vereniging zonder rechtsbevoegdheid
 Natuurlijke personen kunnen niet of beperkt procesbevoegd zijn
 Bijvoorbeeld minderjarigen zijn niet handelingsbekwaam en
moeten vertegenwoordigd worden, ouders worden dan
gedagvaard (kunt ouders zelf en als ouder dagvaarden)
o Formele procespartij
o Materiële procespartij
o Optreden in hoedanigheid

Als je weet wie de partijen zijn moet je kijken naar de soorten procedures:
 Dagvaarding (artikel 78 e.v. Rv)
o Standaardprocedure, tenzij in de wet bepaald is dat het een
verzoekschriftprocedure is, is het een dagvaarding, dit staat in de wet
o VORDERING in de wet betekent dagvaarding
o Als er niks staat is het een dagvaarding
 Verzoekschrift (artikel 261 e.v. Rv)
o Verzoeken
 VOVO (dagvaarding kort geding)
 Kijken naar de eis en de grondslag, dit is te vinden buiten rechtsvordering, staat bijna altijd
expliciet in de wet

Verzoekschriften worden met name gebruikt in het personen- en familierecht en het erfrecht, dit
systeem is minder gericht op een gevecht tussen partijen, maar het idee is dat mensen dingen
willen regelen en dat ze dit ook nog gezamenlijk willen doen. Een naam wijzigen bijvoorbeeld is
een typische verzoekschriftprocedure. Een dagvaarding is meer gericht op partijen die tegen
elkaar procederen.

Wisselbepaling: wat gebeurt er als je het verkeerd doet?
 In beginsel: niet ontvankelijk
 MAAR bij een verkeerde keuze moet de rechter de zaak op het goede spoor zetten
krachtens artikel 69 Rv




4