Samenvatting literatuur vennootschapsbelasting – deel 2
Hoorcollege 9
2.3.0
Fiscale aspecten zouden geen rol mogen spelen bij de voorkeur voor een bepaalde
samenwerkingsvorm en de mate waarin de samenwerking gaat plaatsvinden. De fiscale
wetgever heeft ook in de Wet VPB 1969 diverse bepalingen opgenomen die de samenwerking
fiscaal moeten faciliteren:
- De deelnemingsvrijstelling (art. 13-13k Wet VPB 1969) en de deelnemingsverrekening.
- De bedrijfsfusie (art. 14 Wet VPB 1969).
- De juridische (af)splitsing (art. 13h, 13j en 14a Wet VPB 1969 alsmede art. 3.56 Wet IB
2001 juncto art. 8 lid 1 Wet VPB 1969).
- De juridische fusie (art. 13h, 13k en 14b Wet VPB 1969 alsmede art. 3.57 Wet IB 2001
juncto art. 8 lid 1 Wet VPB 1969).
- De aandelenfusie (art. 13h en 13i Wet VPB 1969 alsmede art. 8 lid 1 Wet VPB 1969
juncto art. 3.55 Wet IB 2001).
- Het fiscale eenheidsregime (art. 15 t/m 15aj alsmede 15a Wet VPB 1969).
De praktijk kent ook andere wijzen van samenwerking die onder bepaalde omstandigheden
boven de fusie of splitsing te verkiezen zijn.
Ook in de publieke sector is samenwerking (in vergaande mate) aanwezig. Dankzij de
inspanningen van de VNG is een van de uitgangspunten van het nieuwe regime voor
overheidsondernemingen in de vennootschapsbelasting dat de samenwerking tussen
overheidslichamen zo min mogelijk fiscaal wordt belemmerd. twee specifieke vrijstellingen:
1. Vrijstelling voor dienstverleningsovereenkomsten. 2. Vrijstelling voor
samenwerkingsverbanden.
Het begrip ‘fusie’ is in wezen een economisch begrip. In de bedrijfseconomie worden drie
soorten fusies onderscheiden: 1. Horizontale fusie van twee partners naast elkaar in de
bedrijfskolom. 2. Verticale fusie, tussen twee opeenvolgende schakels in de bedrijfskolom
(integratie). 3. Conglomerate fusie, tussen twee niet horizontaal en niet verticaal gerelateerde
ondernemingen.
Fusie betekent het samengaan van twee of meer ondernemingen die daarna economisch als
eenheid onder centrale leiding functioneren.
Elk lichaam kan een fusie aangaan, ook zijn fusies mogelijk tussen verschillende lichamen
onderling.
Bij de economische fusie behouden de deelnemende lichamen hun juridische zelfstandigheid.
Bij de juridische fusie daarentegen verliezen een of meer van de deelnemende rechtspersonen
hun juridische zelfstandigheid, in die zin dat zij ophouden te bestaan. Daarnaast bestaat nog de
juridische splitsing die spiegelbeeldig is aan de juridische fusie.
De economische fusie komt voor in twee vormen: de aandelenfusie en de bedrijfsfusie.
- Bij een aandelenfusie neemt een lichaam de uitstaande aandelen van een ander lichaam
over. De contractspartners bij de aandelenfusie zijn dus het overnemende licaham en de
aandeelhouders van het (de) overgenomen lichaam (lichamen).
, De tegenprestatie voor de ontvangen uitstaande aandelen in het overgenomen
lichaam kan bestaan in de toekenning van contanten of van nieuw uit te geven
aandelen door de overnemende NV of in een combinatie van contanten en te
emitteren aandelen. Indien de overnemende BV aan haar overnameverplichtingen
voldoet met eigen, nieuw uitgegeven aandelen, spreekt men van een aandelenruil.
Een bijzondere vorm van overneming van aandelen tegen aandelen en/of geld is het
openbaar bod op aan de beurs genoteerde aandelen (of certificaten daarvan). Een
openbaar bod kan vrijwillig worden uitgebracht of verplicht tot stand komen.
- Bij een bedrijfsfusie neemt het ene lichaam (een zelfstandig onderdeel van) de
onderneming van het andere lichaam over of neemt een nieuw opgericht lichaam de
ondernemingen of zelfstandige onderdelen daarvan van twee (of meer) fuserende
lichamen over.
Het overnemen van de onderneming kan ook nu weer plaatsvinden tegen betaling
van contanten of tegen uitreiking van eigen aandelen dan wel door een combinatie
van beide.
In tegenstelling tot een aandelenfusie blijven de aandelen van wat we hier het
overdragende lichaam noemen in handen van dezelfde aandeelhouders. Het zijn het
overdragende en het overnemende lichaam die bij de bedrijfsfusie de
contractpartners zijn en niet de aandeelhouders van de betrokken lichamen zoals bij
een aandelenfusie.
Verschil in fusietechniek leidt tot een verschillend eindresultaat. Bij de aandelenfusie
wordt de overnemende vennootschap de houdstermaatschappij van de overgenomen
vennootschap. Bij de bedrijfsfusie tegen uitreiking van aandelen is het juist andersom:
daar wordt de overdragende vennootschap (partieel) houdstermaatschappij van de
vennootschap die de onderneming overneemt.
Om in aanmerking te komen voor een fiscaal begeleide aandelenfusie of bedrijfsfusie
mag de tegenprestatie van de overnemer slechts voor een gering gedeelte uit
contanten bestaan. Anders zou de overdrager over voldoende liquide middelen
beschikken om de belastingaanslag ter zake van de bedrijfsfusie te voldoen.
In het geval van een bedrijfsfusie met oprichting van een derde NV/BV is de macht
over het in de nieuwe NV/BV samengebrachte ondernemingsvermogen verdeeld
over de besturen van de beide deelnemende fusiepartners. Dit is juridisch dezelfde
figuur als de joint venture met oprichting van een gemeenschappelijke
dochtermaatschappij.
Zie voorbeeld aandelenfusie pagina 400 en voorbeeld bedrijfsfusie pagina 401.
Of fiscaal ook sprake is van een deelneming bij een bedrijfsfusie in de zin van art. 13 lid 2
onderdeel a Wet VPB 1969, hangt af van de omstandigheden.
Zie voorbeeld aandelenfusie dmv oprichting van een derde NV C, pagina 401.
Uitgangspunt is dat alleen rechtspersonen van dezelfde rechtsvorm een juridische fusie kunnen
aangaan (art. 2:310 lid 1 BW). De NV en de BV gelden daarbij als dezelfde rechtsvorm (art. 2:310
lid 3 BW).
De juridische fusie is de rechtshandeling van twee of meer rehtspersonen, waarbij een van deze
het vermogen van de ander onder algemene titel verkrijgt of waarbij een nieuwe
,rechtspersoon, die bij dee rechtshandeling door hen samen wordt opgericht, hun vermogen
onder algemene titel verkrijgt (art. 2:309 BW). Bij een juridische fusie houden een of meer van
de betrokken lichamen van rechtswege op te bestaan (art. 2:311 lid 1 BW). Ter gelegenheid van
de fusie worden de aandeelhouders van de verdwijnende rechtspersoon van rechtswege
aandeelhouders in de verkrijgende rechtspersoon (art. 2:311 lid 2 BW). Hierop bestaan
uitzonderingen.
Juridische fusie vertoont zowel kenmerken van bedrijfsfusie als van aandelenfusie.
Er zijn twee hoofdvormen van de juridische splitsing:
1. De zuivere splitsing (art. 2:334a lid 2 BW).
2. De afsplitsing (art. 2:334a lid 3 BW).
De aandelenfusie komt verreweg het meeste voor, omdat de procedure voor een aandelenfusie
minder gecompliceerd is dan voor een bedrijfsfusie. De verplichte notariele akte bij een
overdracht van aandelen in het kader van een aandelenfusie leidt ertoe dat registratie van de
aandelenoverdracht automatisch bij de belastingdienst plaatsvindt. bestrijding van
belastingontwijking. Ook komt het voorschrijven van de notariele betrokkenheid de
rechtszekerheid ten goede. Ook zllen de toepasselijke voorschriften van de blokkeringsregeling
in acht moeten worden genomen, de statuten kunnen bepalen dat geen blokkeringsregeling
geldt. In dat geval zijn de aandelen vrij overdraagbaar. De overdracht van een onderneming,
zijnde een samenstel van vermogensbestanddelen, eist echter een veelvoud aan (formele)
handelingen. Dit omdat het civiele reht de onderneming niet kent als een vermogensrechtelijke
eenheid. Een onderneming kan niet als zodanig worden geleverd, alle afzonderlijke activa en
passiva dienen ieder op hun eigen wijze te worden overgedragen.
Aandelenfusie roept deze problemen niet op en is aantrekkelijker dan bedrijfsfusie.
Bij de bedrijfsfusie is het overdragende lichaam in beignsel Vpb. verschuldigd over de bij de
fusie gerealiseerde meerwaarde in het overgedragen ondernemingsvermogen, tenzij een
beroep wordt gedaan op de bedrijfsfusievrijstelling van art. 14 Wet VPB 1969.
De aandelenfusie is ook veel eenvoudiger in tegenstelling tot de juridische fusie. Het voordeel
bij de aandelenfusie is dat het overgenomen lichaam als rechtspersoon in stand blijft, zodat er
niets wijzigt ten aanzien van de handelsnaam, de organisatie, de positie van directeuren en
crediteuren en dergelijke.
De belangrijkste reden voor de bedrijfsfusie is dat de bedrijfsfusiefaciliteit van art. 14 Wet VPB
1969 het mogelijk maakt een gedeelte van een onderneming afzonderlijk aan een ander
lichaam over te dragen, bijvoorbeeld een zelfstandig onderdeel, dat zonder bezwaar kan
worden afgezonderd van de onderneming als geheel. Een andere reden voor de keuze van de
bedrijfsfusie is dat op deze wijze het bezwaar kan worden omzeild dat niet alle aandeelhouders
willen meewerken. Bij een bedrijfsfusie is (in beginsel) de medewerking van de aandeelhouders
van het overdragende lichaam niet nodig. In een aantal gevallen zal wel goedkeuring vereist zijn
voor overdracht van een geheel of een gedeelte van de onderneming of intensieve
samenwerking, hetzij op basis van de wet dan wel de statuten.
Een bedrijfsfusie is ook de aangewezen weg voor lichamen die niet een in aandelen verdeeld
kapitaal bezitten, zoals cooperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, (nijvere) verenigingen
en stichtingen.
, In relatie tot de aandelenfusie valt op te merken dat bij de juridische fusie de AVA casu quo het
bestuur van het verkrijgende lichaam (tenzij de statuten anders bepalen) en de AVA van het
verdwijnende lichaam over de voorgenomen fusie moeten besluiten. Vooral ten aanzien van de
verdwijnende rechtspersoon betekent dit een verschil ten opzichte van de aandelenfusie, omdat
bij de aandelenfusie de aandeelhouders van het overgneomen lichaam zelfstandig besluiten of
zij aan de fusie door middel van ruil van hun aandelen deelnemen.
Vergeleken met de bedrijfsfusie heeft de juridische fusie verder het grote voordeel dat de
oergang van het vemrogen onder algemene titel plaatsvindt, zodat de omslachtige levering van
alle activa en passiva niet hoeft plaats te vinden. De juridische fusie wordt krachtens een
procedure bewerkstelligd.
In het kader van een overname buiten het concern zal de juridische fusie slechts in
betrekkelijk weinig gevallen de voorkeur verdienen boven de aandelenfusie of de
bedrijfsfusie.
In relatie tot de aandelenfusie valt op te merken dat bij de juridische splitsing de AVA van het
verkrijgende lichaam en de AVA van het splitsende lichaam over de voorgenomen splitsing
moeten besluiten. Vergeleken met de bedrijfsfusie heeft de juridische splitsing verder het grote
voordeel dat de overgang van het vermogen onder algemene titel plaatsvindt, zodat de
omslachtige levering van alle activa en passiva niet hoeft plaats te vinden. Een ander voordeel is
dat de aandeelhouders van een verdwijnend lichaam van rechtswege aandeelhouder worden
van het verkrijgende lichaam. Ook is een partiele overgang van het vermogen mogelijk.
Bij een joint venture brengen twee of meer lichamen een bepaalde activiteit onder in een
gezamenlijk daartoe opgericht lichaam. De joint venture maakt het mogelijk dat lichamen met
volledig behoud van hun economische (en juridische) zelfstandigheid op een bepaald terrein
samenwerken. Dat lichamen op een bepaald terrein partieel samenwerken, is dus een
essentieel element van de joint venture. In internationaal verband ziet men regelmatig joint
ventures tussen een onderneming in een geindustrialiseerd land en een onderneming in een
ontwikkelingsland. Joint ventures worden soms voor bepaalde tijd aangegaan, bijvoorbeeld
voor het verrichten van een gezamenlijk project in de bouw. De juridische techniek voor het tot
stand brengen van een joint venture is gelijk aan die voor de bedrijfsfusie. Er wordt een
gedeelte van de onderneming(en) overgedragen aan de nieuwe NV/BV tegen uitreiking van
eigen aandelen door dat lichaam. Het wezenlijke verschil tussen een fusie en een joint venture
is, dat na een fusie een centrale leiding ontstaat, terwijl bij een joint venture twee zelfstandige
lichamen hun eigen beslissingsbevoegdheid behouden.
Zie de twee voorbeelden pagina 409 die het verschil weergeven tussen joint venture en fusie.
Wat betreft de aansprakelijkheid is de joint venture in de vorm van een CV te vergelijken met
die in de vorm van een gezamenlijke dochter-BV: de aansprakelijkheid van de deelnemers (als
commanditaire vennoten) in de joint venture gaat in de regel niet verder dan het door hen
ingebrachte kapitaal. De joint venture in de vorm van een CV zal zelden op basis van
civielrechtelijke motieven worden gekozen. Immers de beperking van de aansprakelijkheid kan
ook worden bereikt door oprichting van een gezamenlijke dochter BV. De opkomst van de CV
Hoorcollege 9
2.3.0
Fiscale aspecten zouden geen rol mogen spelen bij de voorkeur voor een bepaalde
samenwerkingsvorm en de mate waarin de samenwerking gaat plaatsvinden. De fiscale
wetgever heeft ook in de Wet VPB 1969 diverse bepalingen opgenomen die de samenwerking
fiscaal moeten faciliteren:
- De deelnemingsvrijstelling (art. 13-13k Wet VPB 1969) en de deelnemingsverrekening.
- De bedrijfsfusie (art. 14 Wet VPB 1969).
- De juridische (af)splitsing (art. 13h, 13j en 14a Wet VPB 1969 alsmede art. 3.56 Wet IB
2001 juncto art. 8 lid 1 Wet VPB 1969).
- De juridische fusie (art. 13h, 13k en 14b Wet VPB 1969 alsmede art. 3.57 Wet IB 2001
juncto art. 8 lid 1 Wet VPB 1969).
- De aandelenfusie (art. 13h en 13i Wet VPB 1969 alsmede art. 8 lid 1 Wet VPB 1969
juncto art. 3.55 Wet IB 2001).
- Het fiscale eenheidsregime (art. 15 t/m 15aj alsmede 15a Wet VPB 1969).
De praktijk kent ook andere wijzen van samenwerking die onder bepaalde omstandigheden
boven de fusie of splitsing te verkiezen zijn.
Ook in de publieke sector is samenwerking (in vergaande mate) aanwezig. Dankzij de
inspanningen van de VNG is een van de uitgangspunten van het nieuwe regime voor
overheidsondernemingen in de vennootschapsbelasting dat de samenwerking tussen
overheidslichamen zo min mogelijk fiscaal wordt belemmerd. twee specifieke vrijstellingen:
1. Vrijstelling voor dienstverleningsovereenkomsten. 2. Vrijstelling voor
samenwerkingsverbanden.
Het begrip ‘fusie’ is in wezen een economisch begrip. In de bedrijfseconomie worden drie
soorten fusies onderscheiden: 1. Horizontale fusie van twee partners naast elkaar in de
bedrijfskolom. 2. Verticale fusie, tussen twee opeenvolgende schakels in de bedrijfskolom
(integratie). 3. Conglomerate fusie, tussen twee niet horizontaal en niet verticaal gerelateerde
ondernemingen.
Fusie betekent het samengaan van twee of meer ondernemingen die daarna economisch als
eenheid onder centrale leiding functioneren.
Elk lichaam kan een fusie aangaan, ook zijn fusies mogelijk tussen verschillende lichamen
onderling.
Bij de economische fusie behouden de deelnemende lichamen hun juridische zelfstandigheid.
Bij de juridische fusie daarentegen verliezen een of meer van de deelnemende rechtspersonen
hun juridische zelfstandigheid, in die zin dat zij ophouden te bestaan. Daarnaast bestaat nog de
juridische splitsing die spiegelbeeldig is aan de juridische fusie.
De economische fusie komt voor in twee vormen: de aandelenfusie en de bedrijfsfusie.
- Bij een aandelenfusie neemt een lichaam de uitstaande aandelen van een ander lichaam
over. De contractspartners bij de aandelenfusie zijn dus het overnemende licaham en de
aandeelhouders van het (de) overgenomen lichaam (lichamen).
, De tegenprestatie voor de ontvangen uitstaande aandelen in het overgenomen
lichaam kan bestaan in de toekenning van contanten of van nieuw uit te geven
aandelen door de overnemende NV of in een combinatie van contanten en te
emitteren aandelen. Indien de overnemende BV aan haar overnameverplichtingen
voldoet met eigen, nieuw uitgegeven aandelen, spreekt men van een aandelenruil.
Een bijzondere vorm van overneming van aandelen tegen aandelen en/of geld is het
openbaar bod op aan de beurs genoteerde aandelen (of certificaten daarvan). Een
openbaar bod kan vrijwillig worden uitgebracht of verplicht tot stand komen.
- Bij een bedrijfsfusie neemt het ene lichaam (een zelfstandig onderdeel van) de
onderneming van het andere lichaam over of neemt een nieuw opgericht lichaam de
ondernemingen of zelfstandige onderdelen daarvan van twee (of meer) fuserende
lichamen over.
Het overnemen van de onderneming kan ook nu weer plaatsvinden tegen betaling
van contanten of tegen uitreiking van eigen aandelen dan wel door een combinatie
van beide.
In tegenstelling tot een aandelenfusie blijven de aandelen van wat we hier het
overdragende lichaam noemen in handen van dezelfde aandeelhouders. Het zijn het
overdragende en het overnemende lichaam die bij de bedrijfsfusie de
contractpartners zijn en niet de aandeelhouders van de betrokken lichamen zoals bij
een aandelenfusie.
Verschil in fusietechniek leidt tot een verschillend eindresultaat. Bij de aandelenfusie
wordt de overnemende vennootschap de houdstermaatschappij van de overgenomen
vennootschap. Bij de bedrijfsfusie tegen uitreiking van aandelen is het juist andersom:
daar wordt de overdragende vennootschap (partieel) houdstermaatschappij van de
vennootschap die de onderneming overneemt.
Om in aanmerking te komen voor een fiscaal begeleide aandelenfusie of bedrijfsfusie
mag de tegenprestatie van de overnemer slechts voor een gering gedeelte uit
contanten bestaan. Anders zou de overdrager over voldoende liquide middelen
beschikken om de belastingaanslag ter zake van de bedrijfsfusie te voldoen.
In het geval van een bedrijfsfusie met oprichting van een derde NV/BV is de macht
over het in de nieuwe NV/BV samengebrachte ondernemingsvermogen verdeeld
over de besturen van de beide deelnemende fusiepartners. Dit is juridisch dezelfde
figuur als de joint venture met oprichting van een gemeenschappelijke
dochtermaatschappij.
Zie voorbeeld aandelenfusie pagina 400 en voorbeeld bedrijfsfusie pagina 401.
Of fiscaal ook sprake is van een deelneming bij een bedrijfsfusie in de zin van art. 13 lid 2
onderdeel a Wet VPB 1969, hangt af van de omstandigheden.
Zie voorbeeld aandelenfusie dmv oprichting van een derde NV C, pagina 401.
Uitgangspunt is dat alleen rechtspersonen van dezelfde rechtsvorm een juridische fusie kunnen
aangaan (art. 2:310 lid 1 BW). De NV en de BV gelden daarbij als dezelfde rechtsvorm (art. 2:310
lid 3 BW).
De juridische fusie is de rechtshandeling van twee of meer rehtspersonen, waarbij een van deze
het vermogen van de ander onder algemene titel verkrijgt of waarbij een nieuwe
,rechtspersoon, die bij dee rechtshandeling door hen samen wordt opgericht, hun vermogen
onder algemene titel verkrijgt (art. 2:309 BW). Bij een juridische fusie houden een of meer van
de betrokken lichamen van rechtswege op te bestaan (art. 2:311 lid 1 BW). Ter gelegenheid van
de fusie worden de aandeelhouders van de verdwijnende rechtspersoon van rechtswege
aandeelhouders in de verkrijgende rechtspersoon (art. 2:311 lid 2 BW). Hierop bestaan
uitzonderingen.
Juridische fusie vertoont zowel kenmerken van bedrijfsfusie als van aandelenfusie.
Er zijn twee hoofdvormen van de juridische splitsing:
1. De zuivere splitsing (art. 2:334a lid 2 BW).
2. De afsplitsing (art. 2:334a lid 3 BW).
De aandelenfusie komt verreweg het meeste voor, omdat de procedure voor een aandelenfusie
minder gecompliceerd is dan voor een bedrijfsfusie. De verplichte notariele akte bij een
overdracht van aandelen in het kader van een aandelenfusie leidt ertoe dat registratie van de
aandelenoverdracht automatisch bij de belastingdienst plaatsvindt. bestrijding van
belastingontwijking. Ook komt het voorschrijven van de notariele betrokkenheid de
rechtszekerheid ten goede. Ook zllen de toepasselijke voorschriften van de blokkeringsregeling
in acht moeten worden genomen, de statuten kunnen bepalen dat geen blokkeringsregeling
geldt. In dat geval zijn de aandelen vrij overdraagbaar. De overdracht van een onderneming,
zijnde een samenstel van vermogensbestanddelen, eist echter een veelvoud aan (formele)
handelingen. Dit omdat het civiele reht de onderneming niet kent als een vermogensrechtelijke
eenheid. Een onderneming kan niet als zodanig worden geleverd, alle afzonderlijke activa en
passiva dienen ieder op hun eigen wijze te worden overgedragen.
Aandelenfusie roept deze problemen niet op en is aantrekkelijker dan bedrijfsfusie.
Bij de bedrijfsfusie is het overdragende lichaam in beignsel Vpb. verschuldigd over de bij de
fusie gerealiseerde meerwaarde in het overgedragen ondernemingsvermogen, tenzij een
beroep wordt gedaan op de bedrijfsfusievrijstelling van art. 14 Wet VPB 1969.
De aandelenfusie is ook veel eenvoudiger in tegenstelling tot de juridische fusie. Het voordeel
bij de aandelenfusie is dat het overgenomen lichaam als rechtspersoon in stand blijft, zodat er
niets wijzigt ten aanzien van de handelsnaam, de organisatie, de positie van directeuren en
crediteuren en dergelijke.
De belangrijkste reden voor de bedrijfsfusie is dat de bedrijfsfusiefaciliteit van art. 14 Wet VPB
1969 het mogelijk maakt een gedeelte van een onderneming afzonderlijk aan een ander
lichaam over te dragen, bijvoorbeeld een zelfstandig onderdeel, dat zonder bezwaar kan
worden afgezonderd van de onderneming als geheel. Een andere reden voor de keuze van de
bedrijfsfusie is dat op deze wijze het bezwaar kan worden omzeild dat niet alle aandeelhouders
willen meewerken. Bij een bedrijfsfusie is (in beginsel) de medewerking van de aandeelhouders
van het overdragende lichaam niet nodig. In een aantal gevallen zal wel goedkeuring vereist zijn
voor overdracht van een geheel of een gedeelte van de onderneming of intensieve
samenwerking, hetzij op basis van de wet dan wel de statuten.
Een bedrijfsfusie is ook de aangewezen weg voor lichamen die niet een in aandelen verdeeld
kapitaal bezitten, zoals cooperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, (nijvere) verenigingen
en stichtingen.
, In relatie tot de aandelenfusie valt op te merken dat bij de juridische fusie de AVA casu quo het
bestuur van het verkrijgende lichaam (tenzij de statuten anders bepalen) en de AVA van het
verdwijnende lichaam over de voorgenomen fusie moeten besluiten. Vooral ten aanzien van de
verdwijnende rechtspersoon betekent dit een verschil ten opzichte van de aandelenfusie, omdat
bij de aandelenfusie de aandeelhouders van het overgneomen lichaam zelfstandig besluiten of
zij aan de fusie door middel van ruil van hun aandelen deelnemen.
Vergeleken met de bedrijfsfusie heeft de juridische fusie verder het grote voordeel dat de
oergang van het vemrogen onder algemene titel plaatsvindt, zodat de omslachtige levering van
alle activa en passiva niet hoeft plaats te vinden. De juridische fusie wordt krachtens een
procedure bewerkstelligd.
In het kader van een overname buiten het concern zal de juridische fusie slechts in
betrekkelijk weinig gevallen de voorkeur verdienen boven de aandelenfusie of de
bedrijfsfusie.
In relatie tot de aandelenfusie valt op te merken dat bij de juridische splitsing de AVA van het
verkrijgende lichaam en de AVA van het splitsende lichaam over de voorgenomen splitsing
moeten besluiten. Vergeleken met de bedrijfsfusie heeft de juridische splitsing verder het grote
voordeel dat de overgang van het vermogen onder algemene titel plaatsvindt, zodat de
omslachtige levering van alle activa en passiva niet hoeft plaats te vinden. Een ander voordeel is
dat de aandeelhouders van een verdwijnend lichaam van rechtswege aandeelhouder worden
van het verkrijgende lichaam. Ook is een partiele overgang van het vermogen mogelijk.
Bij een joint venture brengen twee of meer lichamen een bepaalde activiteit onder in een
gezamenlijk daartoe opgericht lichaam. De joint venture maakt het mogelijk dat lichamen met
volledig behoud van hun economische (en juridische) zelfstandigheid op een bepaald terrein
samenwerken. Dat lichamen op een bepaald terrein partieel samenwerken, is dus een
essentieel element van de joint venture. In internationaal verband ziet men regelmatig joint
ventures tussen een onderneming in een geindustrialiseerd land en een onderneming in een
ontwikkelingsland. Joint ventures worden soms voor bepaalde tijd aangegaan, bijvoorbeeld
voor het verrichten van een gezamenlijk project in de bouw. De juridische techniek voor het tot
stand brengen van een joint venture is gelijk aan die voor de bedrijfsfusie. Er wordt een
gedeelte van de onderneming(en) overgedragen aan de nieuwe NV/BV tegen uitreiking van
eigen aandelen door dat lichaam. Het wezenlijke verschil tussen een fusie en een joint venture
is, dat na een fusie een centrale leiding ontstaat, terwijl bij een joint venture twee zelfstandige
lichamen hun eigen beslissingsbevoegdheid behouden.
Zie de twee voorbeelden pagina 409 die het verschil weergeven tussen joint venture en fusie.
Wat betreft de aansprakelijkheid is de joint venture in de vorm van een CV te vergelijken met
die in de vorm van een gezamenlijke dochter-BV: de aansprakelijkheid van de deelnemers (als
commanditaire vennoten) in de joint venture gaat in de regel niet verder dan het door hen
ingebrachte kapitaal. De joint venture in de vorm van een CV zal zelden op basis van
civielrechtelijke motieven worden gekozen. Immers de beperking van de aansprakelijkheid kan
ook worden bereikt door oprichting van een gezamenlijke dochter BV. De opkomst van de CV
