STAALNAME
Stalen voor laboratoriumonderzoek:
o Bloed
o Urine
o Faeces
o Huid
o Inwendig vocht (thorax, abdomen, hersenvocht, …
Belang labotesten
Inhuis labo
o = staat indexx machien in prakijk die direct bloed gaat
analyseren
o Opsturen naar extern labo als er geen inhuis labo is – of voor
meer specifieke testen (duurt langer)
Opsturen naar extern labo
Eigenaars hechten veel belang aan staalnames – gebeurd dus veel
in praktijk
Inhuis labo
Meeste problemen in de pre-analytische fase:
o Juiste staal nemen, correct gebruik van materiaal
Fouten rond het nemen van het staal (te grote spuit
waardoor er te veel zuigkracht gecreerd is en cellen
beschadigd)
o Bewaring staal en transport
Sommige bewaren in een koelkast en sommige niet
o Identificatie staal
Staal onderweg gemengd met andere stalen (bloedbuis
in transport weggeglipt en dan geen juiste identificatie
dan kwijt)
o Aanvraagformulier
1. BLOEDSTAALNAME
1.1. ALGEMENE RICHTLIJNEN
Lipemie vermijden
o = vermijden dat vet in staal zit
o Te veel vet in staal
o Afwijkende resultaten
o Nuchtere patient (12u)
o Lipemie vermijden door patiënt te laten vasten – dan mooi
helder serum, anders kunnen we bepaalde waarden niet juist
interpreteren
o Patiënt goed gevast maar toch lipemie dan heeft patiënt last
van de lever of andere onderliggende ziektes
1
, Hemolyse vermijden
o = de afbraak van rode bloedcellen vermijden
o Beschadiging RBC (wand) waardoor Hb vrijkomt
Beschadiging rode bloedcellen kan pathologie zijn –
patiënten geen afwijking maar toch hemolyse dan
verkeerde kleur van serum
Hoe dikker naald, hoe minder kans op beschadiging van
rode bloedcellen
o Roodverkleuring serum/plasma
o Vnl tijdens of na de bloedname
Bloed nemen thv vena jugularis
o Verkeerde test resultaten
o Te hoge onderdruk (bloed in spuit):
Vermijd te hevige zuigkracht: dikke naald, korte naald,
spuit afgestemd op volume
o Te krachtig bloed in tube spuiten:
Naald verwijderen vooraleer in buidjes
o Overdreven schudden meet staal:
Zwenken staal, niet schudden
o Te lang en aaneen te hoge snelheid centrifugeren:
Richtlijnen volgen
o Verkeerde bewaring staal (diepvries, warme temperaturen)
Op koele temperatuur bewaren, vermijd direct zonlicht
o Te lange bewaring
Tijd tussen staalname en onderzoek zo kort mogelijk
houden
Stress vermijden
o Stress –adrenaline vrijzetting
o Effect op hematologie resultaten (stressbeeld)
o Effect op glucosegehalte (hyperglycemie) – katten!
Katten met stress gaan hoog glucosegehalte hebben in
bloed – we gaan flutosamine aanvragen dan want geeft
glucose van over lange tijd weer iin bloed
1.2. VOORBEREIDING EN MATERIAAL
SPUIT EN NAALD
Spuit
o Afhankelijk van het totale bloedvolume dat nodig is (bv. 2x2ml)
o Zo klein mogelijk
Naald
o Afhankelijk van patient (vene, grootte patiënt, gevoeligheid)
o Zo groot mogelijk (dikte), zo kort mogelijk (lengte)
2
Stalen voor laboratoriumonderzoek:
o Bloed
o Urine
o Faeces
o Huid
o Inwendig vocht (thorax, abdomen, hersenvocht, …
Belang labotesten
Inhuis labo
o = staat indexx machien in prakijk die direct bloed gaat
analyseren
o Opsturen naar extern labo als er geen inhuis labo is – of voor
meer specifieke testen (duurt langer)
Opsturen naar extern labo
Eigenaars hechten veel belang aan staalnames – gebeurd dus veel
in praktijk
Inhuis labo
Meeste problemen in de pre-analytische fase:
o Juiste staal nemen, correct gebruik van materiaal
Fouten rond het nemen van het staal (te grote spuit
waardoor er te veel zuigkracht gecreerd is en cellen
beschadigd)
o Bewaring staal en transport
Sommige bewaren in een koelkast en sommige niet
o Identificatie staal
Staal onderweg gemengd met andere stalen (bloedbuis
in transport weggeglipt en dan geen juiste identificatie
dan kwijt)
o Aanvraagformulier
1. BLOEDSTAALNAME
1.1. ALGEMENE RICHTLIJNEN
Lipemie vermijden
o = vermijden dat vet in staal zit
o Te veel vet in staal
o Afwijkende resultaten
o Nuchtere patient (12u)
o Lipemie vermijden door patiënt te laten vasten – dan mooi
helder serum, anders kunnen we bepaalde waarden niet juist
interpreteren
o Patiënt goed gevast maar toch lipemie dan heeft patiënt last
van de lever of andere onderliggende ziektes
1
, Hemolyse vermijden
o = de afbraak van rode bloedcellen vermijden
o Beschadiging RBC (wand) waardoor Hb vrijkomt
Beschadiging rode bloedcellen kan pathologie zijn –
patiënten geen afwijking maar toch hemolyse dan
verkeerde kleur van serum
Hoe dikker naald, hoe minder kans op beschadiging van
rode bloedcellen
o Roodverkleuring serum/plasma
o Vnl tijdens of na de bloedname
Bloed nemen thv vena jugularis
o Verkeerde test resultaten
o Te hoge onderdruk (bloed in spuit):
Vermijd te hevige zuigkracht: dikke naald, korte naald,
spuit afgestemd op volume
o Te krachtig bloed in tube spuiten:
Naald verwijderen vooraleer in buidjes
o Overdreven schudden meet staal:
Zwenken staal, niet schudden
o Te lang en aaneen te hoge snelheid centrifugeren:
Richtlijnen volgen
o Verkeerde bewaring staal (diepvries, warme temperaturen)
Op koele temperatuur bewaren, vermijd direct zonlicht
o Te lange bewaring
Tijd tussen staalname en onderzoek zo kort mogelijk
houden
Stress vermijden
o Stress –adrenaline vrijzetting
o Effect op hematologie resultaten (stressbeeld)
o Effect op glucosegehalte (hyperglycemie) – katten!
Katten met stress gaan hoog glucosegehalte hebben in
bloed – we gaan flutosamine aanvragen dan want geeft
glucose van over lange tijd weer iin bloed
1.2. VOORBEREIDING EN MATERIAAL
SPUIT EN NAALD
Spuit
o Afhankelijk van het totale bloedvolume dat nodig is (bv. 2x2ml)
o Zo klein mogelijk
Naald
o Afhankelijk van patient (vene, grootte patiënt, gevoeligheid)
o Zo groot mogelijk (dikte), zo kort mogelijk (lengte)
2
