Samenvatting - Systemisch denken en handelen

Systemisch denken en handelen


Systemisch denken en handelen

Gedrag wordt niet onderverdeeld in goed of slecht.

 Het is eigen aan het systeem, niet aan het individu.



HS1: De algemene systeemtheorie of AST: ontstaan en
situering


1.1 Systemisch Werken – Algemene Systeemtheorie - Systeem

Systeem = Grieks sustèma = samenstellen = stelsel

Ludwig von Bertalanffy, grondlegger AST definieert systeem als:


Een systeem is een aantal elementen die met elkaar in interactie
staan.
Het gaat om hoe de elementen samenhangen, in relatie staat tot

Het gaat om de doelgerichte betrekkingen tussen alle
deelverhoudingen. Niet de delen of het geheel opzich.

Een systeem is een abstracte constructie vanuit de positie van de
waarnemer.



1.2 Ontstaan van de algemene systeemtheorie

Kiemen lagen in de biologie. (Theorievorming rond organismen – Ludwig
Von Bertalanffy)

Organismen bestuderen in hun wisselwerking met hun omgeving werpt
een ander licht op hun functioneren.

Pioniers AST o.m. Wazlawick, Bateson, Donald Jackson, Salvador Minuchin
en Jay Haley.

 Allen verbonden aan het Mental Research Institute in Palo Alto,
Californië.



1.3 Situering van de systeemtheorie

,Systemisch denken en handelen

Redenen van disfunctioneren liggen in de omgeving van het individu, in
het systeem en vooral in de relaties en interacties tussen mensen.

 Focus op het hier en nu

1.4 De AST: van een persoon gerichte naar een relatiegerichten
benadering: het belang van de wisselwerking

Mensen komen met klachten die meestal met één iemand verband
houden, een individueel probleem.

 mensen staan in relatie tot elkaar.  Wederzijdse beïnvloeding.
(begin 20e eeuw)
Pas vanaf 1950 gezins- en partnerrelatietherapie goed op gang.



Systeemdenken hing samen met een aantal ontwikkelingen, die enerzijds
bedding vormden en waaraan het anderzijds heeft toe bijgedragen:

 De herverdeling tussen (buitenhuis)arbeid en gezin

Invloed op de ontwikkeling van het gezin als samenlevingsvorm, een
emotioneel affectieve en intellectuele eenheid.

 Het normalisatie- en integratieprincipe (eind jaren 70, Ad Van
Gennep)

Zet aan tot her beperken/voorkomen van residentiële opnames en dus
hulpverlening dichter bij het (pleeg)gezin.
Wordt verdergezet in recentere burgerschaps- en
ondersteuningsparadigma.
 Netwerk = partner en steunbron in begeleiding van de cliënt

 De wet van 1965

Problematische opvoedingssituatie (Ter Horst)  Omgeving van het kind,
opvoedingsfiguren en -omstandigheden, aard van het kind, bredere
maatschappelijke context, enz.
In tegenstelling tot ouder wet (1912) ‘Kind in nood’ (nadruk op individu)

 De secularisatie van de zorg

Steeds meer hulpverleners in de zorg zelf eigen gezin  Invloed op
beeldvorming vanuit de hulpverlening op het gezin van de opgenomen
kinderen.

 De opkomst van ouderverenigingen en andere zelfhulpgroepen

Doet vraag naar meer betrokkenheid van gezin bij de zorg luider klinken.

, Systemisch denken en handelen

Ook moet je als agogisch werker zicht hebben op eigen roots,
interactiepatronen, relaties in je gezin van herkomst.  Je werkt met jezelf
als instrument.




Verandering van persoonsgerichte naar relatiegericht benadering
tegenover elkaar:




1.5 De AST: van een lineaire oorzakelijkheid naar een circulaire
oorzakelijkheid

Vanuit opvoeding 1 iemand/groep verantwoordelijk voor situatie. Alle
macht/schuld wordt hierbij gelegd.
Oorzaak – gevolg

= Lineair causaal denken
A


Binnen systeemdenken kijken vanuit een andere oorzakelijkheid:

Circulair causaal denken:

Gedrag van één persoon beïnvloedt
de ander maar dat gedrag is op zijn
beurt ook van invloed op de eerste.