samenvatting 5VWO Economie LWEO Marktgedrag

Economie - boekje 4 - Marktgedrag(5V)


Hoofdstuk 1 Overgeleverd aan de markt
Paragraaf 1.1 De markt van merkloze zwarte t-shirts
collectieve vraag → geeft de marktvraag weer van alle consumenten samen
collectieve aanbod → geeft het marktaanbod weer van alle aanbieders samen
de prijs die in een evenwicht tot stand komt is de evenwichtsprijs/marktprijs
- hele proces van prijsaanpassing tot evenwicht → marktmechanisme

Volledige mededinging / volledige concurrentie --> theoretische marktvorm
→ prijs wordt bepaald door vraag en aanbod
→ een individuele aanbieder heeft geen invloed op de prijs
→ veel vragers en aanbieders
→ homogeen product
→ doorzichtige/ transparante markt
→ vrije toe en aftreding

hoeveelheidsaanpasser → iemand die geen invloed heeft op de marktprijs en alleen zijn aangeboden
hoeveelheid kan variëren.

Paragraaf 1.2 Op zoek naar maximale winst

- GO = P
- MO = P
- p=… is de prijsafzetfunctie
→ geeft aan hoeveel een aanbieder bij elke prijs kan verkopen.
→ bij volledige mededinging is de prijs een gegeven
→ in de grafiek de prijs afzetlijn (horizontaal)

- mk = delta TK : q
→ kosten per 1 extra product

zolang Mo < Mk zal de winst stijgen bij vergroting van afzet
→ dus de MK bepaald hoeveel de winkel zou aanbieden.

aanbodoverschot
afnemende schaarste → Qv < Qa → prijs daalt
→ Qv stijgt
→ Qa daalt
vraagoverschot
toenemende schaatste → Qv > Qa → prijs stijgt
→ Qv daalt
→Qa stijgt
meer bedrijven treden toe op markt
→ groter aanbod dus druk op de prijs
→ winstmarge daalt
→ winst 0 P = GTK

zolang de prijs boven de GVK ligt blijf je nog produceren je verdient nog een deel van de ck terug
p = Gvk → gelijk stoppen met produceren
→ shut-downpunt



1

, Economie - boekje 4 - Marktgedrag(5V)



Paragraaf 1.3 Verschuivende aanbodlijn en vraaglijn

verschuiving aanbodlijn
door toename aantal aanbieders → collectieve aanbodlijn naar rechts
door afname van aantal aanbieders → collectieve aanbodlijn naar links
→ dus als het aantal aanbieders verandert, verandert in de aanbodfunctie
Qa = ap + b de constante factor “b”.


andere oorzaken verschuiven aanbodlijn:
- stijging kosten per eenheid
→ bijv door loonverhoging
→ bijv door heffingen en subsidies


Nieuwe aanbodfunctie heffing afleiden nieuwe aanbodfunctie subsidie afleiden
door p te vervangen door p – heffing. door p te vervangen voor p + subsidie.
→ bijv Qa = p – 10 → bijv Qa = p -50
Qa = (p-5)-10 Qa = (p+10) – 50
Qa = p - 15 Qa = p – 40

verschuiving vraaglijn
door toename aantal vragers → collectieve vraaglijn naar rechts
door afname aantal vragers → collectieve vraaglijn naar links
→ dus als het aantal vragers verandert, verandert in de vraagfunctie
Qv = ap + b de constante factor “b”.

Paragraaf 1.4 Arbeidsmarkt

arbeidsmarkt:
- toetreding arbeidsmarkt beperkt
- uittreding niet makkelijk, sprake van opzegtermijn
- arbeid niet homogeen
- niet transparant
→ informatie asymmetrisch

niet alle kenmerken van volledige mededinging, toch in de economische theorie wel als markt van
volledige mededing,
→ vraag en aanbod bepalen de prijs (loon) en hoeveelheid (werkgelegenheid)

arbeidsmarkt = imperfecte markt
→ doordat niet word voldaan aan prijsregulering door bijv vakbonden en de overheid
→ er is prijsregulering als het marktmechanisme niet vrij kan werken.

Cao →collectieve arbeidsovereenkomst
- overeenkomst over het loon en andere arbeidsvoorwaarden
- afgesloten tussen vakbonden en werkgeversbonden
- bedrijfstakken als de bouw, de metaal en de horeca hebben een bedrijfstak-cao
- grote ondernemingen hebben een bedrijfs-cao



2