Politicologie Hogeschool Rotterdam
Hoofdstuk 1: Wat is politiek?
Meerdere definities bij 1 begrip, om zo een conclusie te trekken.
Politiek:
1. Politiek heeft te maken met de overheid
2. Politiek als verdelingsvraagstuk
3. Politiek als collectief actieprobleem
1. Politiek en de overheid
Politiek is een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn. Politiek is het
overheidsbeleid, alsmede de totstandkoming en effecten er van. Er ligt teveel nadruk op
overheid en overheidsbeleid (bureaucratie).
2. Politiek als verdelingsvraagstuk
Politiek gaat over wie, wat, wanneer en hoe krijgt. De overheid houdt zich overal mee bezig,
maar deze definitie is te breed. De overheid houdt zich niet letterlijk met alles bezig in jouw
leven, zoals wat je eet of hoe je je kleed. Politiek is de gezaghebbende toedeling van
waarden voor een samenleving. De staat is niet de enige die waarden vormt voor de
samenleving, een kerk of moskee kan dat ook.
3. Politiek als collectief actieprobleem
Bij de politiek zijn er collectieve actieproblemen. Een probleem waarbij keuze voor
eigenbelang het collectief belang conflicteren. Treden op bij publieke of collectieve
goederen. Waarom zou ik betalen als het goed er toch is? Bij zwartrijden maak je een keuze
voor eigen belang en dit is in strijdt met het collectief belang. Het is niet-uitsluit baar, maar
niet iedereen hoort het te doen. Politiek is veel meer dan het oplossen van collectieve
actieproblemen.
Politieke problemen
Waarom zijn politieke problemen interessant?
• Weten waar politici zich mee bezig (dienen) te houden.
• Politieke problemen hebben invloed op dagelijks leven.
• Iedereen betaalt middels belasting mee om politieke problemen opgelost te krijgen.
• Het geeft inzicht waar mensen zich mee bezig houden.
Wat is een politiek probleem?
Een als ongewenst en veranderbaar beschouwde situatie, waarbij de overheid betrokken is
of zou moeten zijn.
Verschillende meningen hierover:
1. Mensen hanteren verschillende normen om de werkelijkheid te beoordelen.
2. Mensen ervaren de objectieve werkelijkheid verschillend.
3. Mensen zijn het oneens over welke problemen tot de politiek moeten behoren.
,Politicologie Hogeschool Rotterdam
Hoofdstuk 2: Modellen, politiek, proces en besluitvorming.
Benadering is een specifieke invalshoek voor het bestuderen van verschijnselen
• Politiek-juridische benaderingswijze
• Sociaaleconomische benaderingswijze
• Sociaal-culturele benaderingswijze
Theorie is een geheel van samenhangende begrippen. Theorie van…
Model is een vereenvoudigde weergave van een theorie. Simpel gezegd iets schematisch
weergeven (stromenmodel).
Drie verschillende modellen van het politieke proces:
Model 1: Politiek-systeemmodel (Easton)
Diffuse = je bent een diffuse als je in het probleem mee gaat. Je accepteert de rechtsstaat.
Drie vormen van diffuse:
1. Hoge opkomst bij verkiezingen.
2. Je houden aan de regels, zoals het houden aan een rookverbod op het station.
3. Poldermodel, diffuse zit in het systeem.
4. Lid zijn van een politiek partij.
Drie vormen van gebrek aan diffuse (valt buiten het systeem):
1. Demonstreren zonder vergunning, niet aangevraagd volgens het democratische
systeem (rellen).
2. Uitkeringsfraude.
3. Belastingontduiker.
4. Duo fraude – ingeschreven staan bij een ander adres om extra vergoeding te krijgen.
, Politicologie Hogeschool Rotterdam
Poortwachters zorgen ervoor dat het op de politieke agenda komt, dit zijn er vier:
1. Media
2. Politici
3. Ambtenaren
4. Belangengroepen
Dan is er een conversie, het komt bij de kamer. Zij pakken dit op en verhelpen het probleem.
De conversie is de omzetting van de bepaalde eisen van de samenleving in wetten.
Kritiek, je ziet niet of er een conflict is in de samenleving. Alleen het kleine onderdeel van de
poortwachters. Het kenmerk hiervan is dat er steun nodig is voor een stabiel politiek
systeem. Kernbegrip: stabiliteit. Dit systeem werkt alleen als er genoeg mensen in geloven.
Het werkt niet als er teveel eisen zijn.
Model 2: Beleidsprocesmodel
Politieke agenda gevormd door:
- Publieke agenda
- Officiële agenda
Grote rol voor (massa)media en poortwachters.
Verzamelen en analyseren van
informatie, vervolgens formuleren van
adviezen over te voeren beleid wat
aansluit bij de partij.
Wedstrijdelement tussen partijen.
Drie vormen:
1. Rationeel
2. Incrementeel
3. ‘mixed scanning’
Het uitvoeren van het idee.
Besluitvorming (beleidsbepaling)
Hoofdstuk 1: Wat is politiek?
Meerdere definities bij 1 begrip, om zo een conclusie te trekken.
Politiek:
1. Politiek heeft te maken met de overheid
2. Politiek als verdelingsvraagstuk
3. Politiek als collectief actieprobleem
1. Politiek en de overheid
Politiek is een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn. Politiek is het
overheidsbeleid, alsmede de totstandkoming en effecten er van. Er ligt teveel nadruk op
overheid en overheidsbeleid (bureaucratie).
2. Politiek als verdelingsvraagstuk
Politiek gaat over wie, wat, wanneer en hoe krijgt. De overheid houdt zich overal mee bezig,
maar deze definitie is te breed. De overheid houdt zich niet letterlijk met alles bezig in jouw
leven, zoals wat je eet of hoe je je kleed. Politiek is de gezaghebbende toedeling van
waarden voor een samenleving. De staat is niet de enige die waarden vormt voor de
samenleving, een kerk of moskee kan dat ook.
3. Politiek als collectief actieprobleem
Bij de politiek zijn er collectieve actieproblemen. Een probleem waarbij keuze voor
eigenbelang het collectief belang conflicteren. Treden op bij publieke of collectieve
goederen. Waarom zou ik betalen als het goed er toch is? Bij zwartrijden maak je een keuze
voor eigen belang en dit is in strijdt met het collectief belang. Het is niet-uitsluit baar, maar
niet iedereen hoort het te doen. Politiek is veel meer dan het oplossen van collectieve
actieproblemen.
Politieke problemen
Waarom zijn politieke problemen interessant?
• Weten waar politici zich mee bezig (dienen) te houden.
• Politieke problemen hebben invloed op dagelijks leven.
• Iedereen betaalt middels belasting mee om politieke problemen opgelost te krijgen.
• Het geeft inzicht waar mensen zich mee bezig houden.
Wat is een politiek probleem?
Een als ongewenst en veranderbaar beschouwde situatie, waarbij de overheid betrokken is
of zou moeten zijn.
Verschillende meningen hierover:
1. Mensen hanteren verschillende normen om de werkelijkheid te beoordelen.
2. Mensen ervaren de objectieve werkelijkheid verschillend.
3. Mensen zijn het oneens over welke problemen tot de politiek moeten behoren.
,Politicologie Hogeschool Rotterdam
Hoofdstuk 2: Modellen, politiek, proces en besluitvorming.
Benadering is een specifieke invalshoek voor het bestuderen van verschijnselen
• Politiek-juridische benaderingswijze
• Sociaaleconomische benaderingswijze
• Sociaal-culturele benaderingswijze
Theorie is een geheel van samenhangende begrippen. Theorie van…
Model is een vereenvoudigde weergave van een theorie. Simpel gezegd iets schematisch
weergeven (stromenmodel).
Drie verschillende modellen van het politieke proces:
Model 1: Politiek-systeemmodel (Easton)
Diffuse = je bent een diffuse als je in het probleem mee gaat. Je accepteert de rechtsstaat.
Drie vormen van diffuse:
1. Hoge opkomst bij verkiezingen.
2. Je houden aan de regels, zoals het houden aan een rookverbod op het station.
3. Poldermodel, diffuse zit in het systeem.
4. Lid zijn van een politiek partij.
Drie vormen van gebrek aan diffuse (valt buiten het systeem):
1. Demonstreren zonder vergunning, niet aangevraagd volgens het democratische
systeem (rellen).
2. Uitkeringsfraude.
3. Belastingontduiker.
4. Duo fraude – ingeschreven staan bij een ander adres om extra vergoeding te krijgen.
, Politicologie Hogeschool Rotterdam
Poortwachters zorgen ervoor dat het op de politieke agenda komt, dit zijn er vier:
1. Media
2. Politici
3. Ambtenaren
4. Belangengroepen
Dan is er een conversie, het komt bij de kamer. Zij pakken dit op en verhelpen het probleem.
De conversie is de omzetting van de bepaalde eisen van de samenleving in wetten.
Kritiek, je ziet niet of er een conflict is in de samenleving. Alleen het kleine onderdeel van de
poortwachters. Het kenmerk hiervan is dat er steun nodig is voor een stabiel politiek
systeem. Kernbegrip: stabiliteit. Dit systeem werkt alleen als er genoeg mensen in geloven.
Het werkt niet als er teveel eisen zijn.
Model 2: Beleidsprocesmodel
Politieke agenda gevormd door:
- Publieke agenda
- Officiële agenda
Grote rol voor (massa)media en poortwachters.
Verzamelen en analyseren van
informatie, vervolgens formuleren van
adviezen over te voeren beleid wat
aansluit bij de partij.
Wedstrijdelement tussen partijen.
Drie vormen:
1. Rationeel
2. Incrementeel
3. ‘mixed scanning’
Het uitvoeren van het idee.
Besluitvorming (beleidsbepaling)
