Multimodaliteit: taal, tekst,
beeld en vertalen
Inhoudsopgave
Teksttypes............................................................................................... 1
Enkele voorbeelden (uit de les)................................................................................2
Semiothiek............................................................................................... 4
Multimodaliteit vs. semiotiek....................................................................................5
Onderzoek rond multimodaliteit............................................................................5
Beeldtaal................................................................................................. 5
Beeldgeletterdheid (visual literacy): vaardigheden....................................5
GSR-beeldanalyse..................................................................................................... 6
Belangrijke Gestalttwetten.......................................................................................7
Semiotische analyse van stilstaande beelden (semiotic analysis of still
images)......................................................................................................... 8
Model van Peirce...................................................................................................... 9
Oefeningen in de les............................................................................................10
Analyse van foto’s.................................................................................................. 12
Semiotische analyse van stilstaande beelden.........................................................13
Beeld in literatuur: boekomslagen.......................................................................14
Boekomslagen: censuur......................................................................................15
Semiotische vertalingen..........................................................................16
Vertaling volgens Roman Jakobson (1896-1982)....................................................16
Audiovisueel vertalen..............................................................................16
Audiovisueel vertalen: modaliteiten........................................................................16
Visuele compensatie............................................................................................... 17
Analyse van bewegende beelden.............................................................18
Teksttypes
Reiss, een Duitse onderzoekster werkte van 1971 tot 2000 aan een
functionele aanpak die gericht was op het systematiseren van de beoordeling
,van van vertalingen. Met andere woorde, Reiss heeft een taxonomie ontwikkeld
die we kunnen toepassen op talen.
Reiss maakte hieruit 3 verschillende soorten teksttypes op, met 2
aanvullende categorieën.
Het eerste teksttype is informatieve teksten. Hierin was een logische
taaldimensie aanwezig. Informatieve teksten zijn inhoudsgericht. Een voorbeeld
is een encyclopedie.
Het tweede teksttype is operatieve teksten. Operatieve teksten zijn
appelatief of dialogisch en moet de lezer dus aanspreken en/of tot actie
aanzetten. Operatieve teksten willen gedragsreacties uitlokken. Een voorbeeld is
reclame.
Het dere teksttype is expressieve teksten. Deze hebben een esthetische
taaldimensie. Ze willen dus kunst zijn. Een voorbeeld hiervan zijn alle teksten die
onder de verzamelnaam “literatuur” zitten, ofwel: een roman, poëzie, een
theaterstuk, etc.
Reiss zorgde later ook voor 2 aanvullende categorieën.
De eerste categorie is audio-mediale teksten. Dit zijn alle teksten (kunnen
informatieve, operatieve en expressieve teksten zijn) die aangevult zijn met
visuele beelden of muziek. Denk maar aan een advertentie tijdens een
Youtubevideo, dit is een operatieve en audio-mediale tekst.
De tweede categorie is hybride teksten. Hybride teksten zijn teksten die
niet in één categorie vallen, en dus bijvoorbeeld zowel operatief als esthetisch
zijn. In de onderstaande driehoek worden enkele voorbeeldne van hybride
teksten geïdentificeerd.
Een biografie is een duidelijk voorbeeld van een hybride tekst.
Enkele voorbeelden (uit de les)
, = expressieve tekst: een roman
Representeert een ruraal gebied, het wit staat mogelijks voor een onschuldig
kind.
= operatieve tekst. Toont de frisheid van cola
= informatieve tekst. Hypertekstualiteit aanwezig: er zijn verschillende
hyperlinks die je naar andere websites brengen. Wetenschappelijke tekst.
beeld en vertalen
Inhoudsopgave
Teksttypes............................................................................................... 1
Enkele voorbeelden (uit de les)................................................................................2
Semiothiek............................................................................................... 4
Multimodaliteit vs. semiotiek....................................................................................5
Onderzoek rond multimodaliteit............................................................................5
Beeldtaal................................................................................................. 5
Beeldgeletterdheid (visual literacy): vaardigheden....................................5
GSR-beeldanalyse..................................................................................................... 6
Belangrijke Gestalttwetten.......................................................................................7
Semiotische analyse van stilstaande beelden (semiotic analysis of still
images)......................................................................................................... 8
Model van Peirce...................................................................................................... 9
Oefeningen in de les............................................................................................10
Analyse van foto’s.................................................................................................. 12
Semiotische analyse van stilstaande beelden.........................................................13
Beeld in literatuur: boekomslagen.......................................................................14
Boekomslagen: censuur......................................................................................15
Semiotische vertalingen..........................................................................16
Vertaling volgens Roman Jakobson (1896-1982)....................................................16
Audiovisueel vertalen..............................................................................16
Audiovisueel vertalen: modaliteiten........................................................................16
Visuele compensatie............................................................................................... 17
Analyse van bewegende beelden.............................................................18
Teksttypes
Reiss, een Duitse onderzoekster werkte van 1971 tot 2000 aan een
functionele aanpak die gericht was op het systematiseren van de beoordeling
,van van vertalingen. Met andere woorde, Reiss heeft een taxonomie ontwikkeld
die we kunnen toepassen op talen.
Reiss maakte hieruit 3 verschillende soorten teksttypes op, met 2
aanvullende categorieën.
Het eerste teksttype is informatieve teksten. Hierin was een logische
taaldimensie aanwezig. Informatieve teksten zijn inhoudsgericht. Een voorbeeld
is een encyclopedie.
Het tweede teksttype is operatieve teksten. Operatieve teksten zijn
appelatief of dialogisch en moet de lezer dus aanspreken en/of tot actie
aanzetten. Operatieve teksten willen gedragsreacties uitlokken. Een voorbeeld is
reclame.
Het dere teksttype is expressieve teksten. Deze hebben een esthetische
taaldimensie. Ze willen dus kunst zijn. Een voorbeeld hiervan zijn alle teksten die
onder de verzamelnaam “literatuur” zitten, ofwel: een roman, poëzie, een
theaterstuk, etc.
Reiss zorgde later ook voor 2 aanvullende categorieën.
De eerste categorie is audio-mediale teksten. Dit zijn alle teksten (kunnen
informatieve, operatieve en expressieve teksten zijn) die aangevult zijn met
visuele beelden of muziek. Denk maar aan een advertentie tijdens een
Youtubevideo, dit is een operatieve en audio-mediale tekst.
De tweede categorie is hybride teksten. Hybride teksten zijn teksten die
niet in één categorie vallen, en dus bijvoorbeeld zowel operatief als esthetisch
zijn. In de onderstaande driehoek worden enkele voorbeeldne van hybride
teksten geïdentificeerd.
Een biografie is een duidelijk voorbeeld van een hybride tekst.
Enkele voorbeelden (uit de les)
, = expressieve tekst: een roman
Representeert een ruraal gebied, het wit staat mogelijks voor een onschuldig
kind.
= operatieve tekst. Toont de frisheid van cola
= informatieve tekst. Hypertekstualiteit aanwezig: er zijn verschillende
hyperlinks die je naar andere websites brengen. Wetenschappelijke tekst.
