tMotivational interviewing deel I
- Ben de gids van het gesprek (combinatie van sturen en volgen)
- Voorkom verbeter reflex, je krijgt dan ontkenning, weerstand of opstandigheid. Cliënt raakt
boos, defensief, ongemakkelijk, machteloos (1 op de 20 mensen is het effectief)
- Streef naar cliënt zelf redenen voor veranderen verwoorden
- Ambivalent: zowel voor als tegen iets zijn (‘ja maar’. Ontwikkel ambivalentie. De weg naar
verandering loopt vooral vast op ambivalentie.
- Herken verandertaal en behoudtaal
- Zorgen dat mensen zich rot voelen helpt niet om te veranderen
- Luister met aandacht naar de client en stel de volgende vragen (want mensen raken vooral
overtuigd van wat ze zichzelf horen zeggen)
- Waarom zou je dit willen veranderen
- Hoe zou je deze verandering aan kunnen pakken
- Wat zijn de drie belangrijkste redenen om te veranderen
- Hoe belangrijk is deze verandering voor je, en waarom?
- Vat vervolgens kort samen wat de cliënt heeft gezegd
- En wat ga je doen denk je?
- Mensen voelen zich: betrokken, gesterkt, open en begrepen
Leken Definitie MGV = MGV is een op samenwerking gerichte gespresstijl die iemands eigen
motivatie en bereidheid tot verandering verstrekt.
Definitie voor de professional = MGB is een persoonsgerichte hulpverleningsstijl om het
veelvoorkomende probleem van ambivalentie ten aanzien van veranderingen aan te pakken.
Technische definitie = MGV is een samenwerking gerichte, doelgerichte gespreksstijl met bijzondere
aandacht voor verandertaal. Het is ontworpen om de persoonlijke motivatie en de commitment voor
een bepaald doel te versterken door het ontlokken en verkennen van iemands eigen redenen om te
veranderen in een sfeer van acceptatie en compassie
- Partnerschap: het doel is om de wereld te zien door de ogen van deze persoon in plaats van
er je eigen visie op te plakken
- Acceptatie:
- absolute waarde, respect tonen over hoe iemand is
- accurate empathie, actieve belangstelling tot de belevingswereld van een ander, en
deze willen begrijpen. Aanvoelen van de betekenis van hoe de cliënt de wereld ziet
- autonomie, mensen hun mening accepteert. Keuzevrijheid benadrukken neemt de
verdedigende houding af waardoor veranderingen gemakkelijker optreden
- bevesitiging (affirmatie), erkennen van iemands sterke kanten en inzet
Dus: erkent absolute waarde en potentie als mens, erken en ondersteunt iemands
onherroepelijke autonomie om zijn of haar eigen weg te kiezen, probeert door accurate
empathie iemands belevingswereld te vatten en bevestigt iemands sterke punten en
inspanningen.
- Compassie: actief inzetten voor het welzijn van een ander
- Ontlokken: je hebt wat je nodig hebt, en samen zullen we het vinden. De al aanwezige
beweegredenen voor veranderingen aan te boren en te versterken.
eenmaal hun ambivalentie opgelost ze meestal geheel zelfstandig verder kunnen
Engageren= het proces waarbij 2 partijen een nuttig contact en een werkrelatie aangaan. (eerste
indruk bepalend en niet omkeerbaar)
- voelt de persoon zich in contact met mij op zijn gemakt
- hoe steunend en behulpzaam ben ik
, - heb ik begrip voor het gezichtspunt van de persoon en voor waar deze zich zorgen over
maakt
- hoezeer voel ik mij in dit contact op mijn gemak?
- Voelt het contact aan als een vorm van samenwerken
- Luistert hij/zij naar me en begrijp hij/zij me
- Voel ik me door deze therapeut gerespecteerd
- vertrouw ik deze persoon
- Heb ik iets te zeggen over wat er in dit gesprek gebeurt
- krijg ik keuzes aangeboden in plaats van de standaardbehandeling
- Overlegt hij/zij met me in plaats van me voor te schrijven wat ik moet doen
Focussen = proces waarmee in een gesprek over verandering een bepaalde richting wordt
ingeslagen
- welke veranderdoelen heeft de persoon werkelijk
- streef ik bij deze persoon andere veranderingen na
- werken we samen, aan hetzelfde doel?
- voelt het aan alsof we op dezelfde weg zijn, en niet verschillende kanten opgaan
- heb ik een helder idee over waar we heengaan?
- lijkt het contact meer op dansen of op worstelen?
Ontlokken = de persoon de argumenten voor verandering laten verwoorden
- wat zijn voor deze persoon redenen om te veranderen
- heeft diens aarzeling betrekking op zelfvertrouwen of op het belang van verandering
- welke verandertaal hoor ik
- stuur ik niet te snel in een bepaalde richting, of mik ik niet te hoog
- neig ik ertoe door de verbeter reflex zelf verander argumenten aan te dragen?
Plannen = ontwikkelen vastbeslotenheid om te veranderen en formuleren van actieplan. iemand wil
veranderen → cliënt gaat informatie inwinnen. = koppeling tussen verandertaal en verandergedrag
- wat is een redleijke volgende stap richting verandering
- wat helpt deze persoon om vooruit te komen
- denk ik eraan plannen meer te ontlokken dan voor te schrijven
- als ik benodigde informatie en advies aanrijk, heb ik daarvoor dan toestemming?
- lukt het met om niet-opdringerige nieuwsgierigheid op te brengen voor deze persoon?
Basiscommunicatie vaardigheden (ORBS+)
● Open vragen stellen
○ Let erop dat je na elke vraag 2x reflecteerd.
● Bevestigen: van bv goede eigenschappen
○ Zelf bevestigen of de cliënt laten bevestigen
○ Begint met de woorden u of jij
● reflectief luisteren
○ Reflecteer met een stelling en niet met een vraag (begint vaak met je of u)
○ Je hoeft de woorden bedoelt u dat u… klopt het dat ik u hoor zeggen dat…. weg te
halen.
○ Complexe reflecties → je gaat je voortborduren op.
○ Om zelfonderzoek te bevorderen kan je soms beter een onderschatting maken over
de emoties
woorden die de spreker zegt → horen → woorden die luisteraar hoort → ontcijferen (decoderen) →
wat de luisteraar denkt de dat gehoorde woorden betekenen → reflecteren → wat de spreker bedoelt
→ verboodschappen (encoderen) → woorden die de spreker zegt
● samenvatten
○ Vraag na de samenvatting ‘mis ik nog iets?’ ‘en wat nog meer?
○ Verbindende samenvatting. Samenvatten met iets wat je eerder in (een anderse)
gesprek gehoord hebt
- Ben de gids van het gesprek (combinatie van sturen en volgen)
- Voorkom verbeter reflex, je krijgt dan ontkenning, weerstand of opstandigheid. Cliënt raakt
boos, defensief, ongemakkelijk, machteloos (1 op de 20 mensen is het effectief)
- Streef naar cliënt zelf redenen voor veranderen verwoorden
- Ambivalent: zowel voor als tegen iets zijn (‘ja maar’. Ontwikkel ambivalentie. De weg naar
verandering loopt vooral vast op ambivalentie.
- Herken verandertaal en behoudtaal
- Zorgen dat mensen zich rot voelen helpt niet om te veranderen
- Luister met aandacht naar de client en stel de volgende vragen (want mensen raken vooral
overtuigd van wat ze zichzelf horen zeggen)
- Waarom zou je dit willen veranderen
- Hoe zou je deze verandering aan kunnen pakken
- Wat zijn de drie belangrijkste redenen om te veranderen
- Hoe belangrijk is deze verandering voor je, en waarom?
- Vat vervolgens kort samen wat de cliënt heeft gezegd
- En wat ga je doen denk je?
- Mensen voelen zich: betrokken, gesterkt, open en begrepen
Leken Definitie MGV = MGV is een op samenwerking gerichte gespresstijl die iemands eigen
motivatie en bereidheid tot verandering verstrekt.
Definitie voor de professional = MGB is een persoonsgerichte hulpverleningsstijl om het
veelvoorkomende probleem van ambivalentie ten aanzien van veranderingen aan te pakken.
Technische definitie = MGV is een samenwerking gerichte, doelgerichte gespreksstijl met bijzondere
aandacht voor verandertaal. Het is ontworpen om de persoonlijke motivatie en de commitment voor
een bepaald doel te versterken door het ontlokken en verkennen van iemands eigen redenen om te
veranderen in een sfeer van acceptatie en compassie
- Partnerschap: het doel is om de wereld te zien door de ogen van deze persoon in plaats van
er je eigen visie op te plakken
- Acceptatie:
- absolute waarde, respect tonen over hoe iemand is
- accurate empathie, actieve belangstelling tot de belevingswereld van een ander, en
deze willen begrijpen. Aanvoelen van de betekenis van hoe de cliënt de wereld ziet
- autonomie, mensen hun mening accepteert. Keuzevrijheid benadrukken neemt de
verdedigende houding af waardoor veranderingen gemakkelijker optreden
- bevesitiging (affirmatie), erkennen van iemands sterke kanten en inzet
Dus: erkent absolute waarde en potentie als mens, erken en ondersteunt iemands
onherroepelijke autonomie om zijn of haar eigen weg te kiezen, probeert door accurate
empathie iemands belevingswereld te vatten en bevestigt iemands sterke punten en
inspanningen.
- Compassie: actief inzetten voor het welzijn van een ander
- Ontlokken: je hebt wat je nodig hebt, en samen zullen we het vinden. De al aanwezige
beweegredenen voor veranderingen aan te boren en te versterken.
eenmaal hun ambivalentie opgelost ze meestal geheel zelfstandig verder kunnen
Engageren= het proces waarbij 2 partijen een nuttig contact en een werkrelatie aangaan. (eerste
indruk bepalend en niet omkeerbaar)
- voelt de persoon zich in contact met mij op zijn gemakt
- hoe steunend en behulpzaam ben ik
, - heb ik begrip voor het gezichtspunt van de persoon en voor waar deze zich zorgen over
maakt
- hoezeer voel ik mij in dit contact op mijn gemak?
- Voelt het contact aan als een vorm van samenwerken
- Luistert hij/zij naar me en begrijp hij/zij me
- Voel ik me door deze therapeut gerespecteerd
- vertrouw ik deze persoon
- Heb ik iets te zeggen over wat er in dit gesprek gebeurt
- krijg ik keuzes aangeboden in plaats van de standaardbehandeling
- Overlegt hij/zij met me in plaats van me voor te schrijven wat ik moet doen
Focussen = proces waarmee in een gesprek over verandering een bepaalde richting wordt
ingeslagen
- welke veranderdoelen heeft de persoon werkelijk
- streef ik bij deze persoon andere veranderingen na
- werken we samen, aan hetzelfde doel?
- voelt het aan alsof we op dezelfde weg zijn, en niet verschillende kanten opgaan
- heb ik een helder idee over waar we heengaan?
- lijkt het contact meer op dansen of op worstelen?
Ontlokken = de persoon de argumenten voor verandering laten verwoorden
- wat zijn voor deze persoon redenen om te veranderen
- heeft diens aarzeling betrekking op zelfvertrouwen of op het belang van verandering
- welke verandertaal hoor ik
- stuur ik niet te snel in een bepaalde richting, of mik ik niet te hoog
- neig ik ertoe door de verbeter reflex zelf verander argumenten aan te dragen?
Plannen = ontwikkelen vastbeslotenheid om te veranderen en formuleren van actieplan. iemand wil
veranderen → cliënt gaat informatie inwinnen. = koppeling tussen verandertaal en verandergedrag
- wat is een redleijke volgende stap richting verandering
- wat helpt deze persoon om vooruit te komen
- denk ik eraan plannen meer te ontlokken dan voor te schrijven
- als ik benodigde informatie en advies aanrijk, heb ik daarvoor dan toestemming?
- lukt het met om niet-opdringerige nieuwsgierigheid op te brengen voor deze persoon?
Basiscommunicatie vaardigheden (ORBS+)
● Open vragen stellen
○ Let erop dat je na elke vraag 2x reflecteerd.
● Bevestigen: van bv goede eigenschappen
○ Zelf bevestigen of de cliënt laten bevestigen
○ Begint met de woorden u of jij
● reflectief luisteren
○ Reflecteer met een stelling en niet met een vraag (begint vaak met je of u)
○ Je hoeft de woorden bedoelt u dat u… klopt het dat ik u hoor zeggen dat…. weg te
halen.
○ Complexe reflecties → je gaat je voortborduren op.
○ Om zelfonderzoek te bevorderen kan je soms beter een onderschatting maken over
de emoties
woorden die de spreker zegt → horen → woorden die luisteraar hoort → ontcijferen (decoderen) →
wat de luisteraar denkt de dat gehoorde woorden betekenen → reflecteren → wat de spreker bedoelt
→ verboodschappen (encoderen) → woorden die de spreker zegt
● samenvatten
○ Vraag na de samenvatting ‘mis ik nog iets?’ ‘en wat nog meer?
○ Verbindende samenvatting. Samenvatten met iets wat je eerder in (een anderse)
gesprek gehoord hebt
