De vroedvrouw als hoogrisico expert
Inhoud
Psychopathologie inleiding (Kaatje van Hemelrijk) ................................................... 2
Kering + CTG en STAN (Sophie Rimeaux) ................................................................. 7
Externe versie (Sophie Rimeaux) ......................................................................... 7
STAN foetaal ECG interpretatie (Sophie Rimeaux) ................................................ 7
Microbloedonderzoek (Sophie Rimeaux) ........................................................... 12
Beoordeling van het kind (Sophie Rimeaux) ....................................................... 13
Thuismonitoring - sense4baby (Sophie Rimeaux) ............................................... 15
CTG management (Sophie Rimeaux) ................................................................. 16
Bekkenbodem (Sabine Lambers).......................................................................... 20
Pathologische verloskunde (Ellen Faes) ................................................................ 31
Stemmingsstoornissen (Kaatje van Hemelrijk) ...................................................... 46
Neonatologie (Barbara de Bisschop) .................................................................... 51
Zuurstofmonitoring (Ellen van Gerwen) ................................................................. 64
Kinderwens 3 (Lisbeth Jochems) .......................................................................... 74
Specifieke pathologieën en therapieën (Ellen van Gerwen)..................................... 87
Wetgeving medisch geassisteerde bevruchting (Lise Engels) .................................. 95
Neonatologie (Barbara de Bisschop) .................................................................... 98
Angststoornissen (Kaatje van Hemelrijk) ..............................................................110
Neonatologie (Barbara de Bisschop) ...................................................................114
Psychiatrische stoornissen (Kaatje van Hemelrijk) ................................................122
Neurologische problemen (Barbara de Bisschop) .................................................126
1
,Psychopathologie inleiding (Kaatje van Hemelrijk)
Psychiatrische stoornissen:
• Ernstige lijdensdruk voor zichzelf en/ of anderen
• Beperkingen op een of meerdere levensgebieden (professioneel, sociaal)
• Niet tot doelmatig gedrag komen
• Symptomen zijn niet functioneel
• Symptomen kunnen niet worden verklaard middelengebruik of een somatische aandoening
Etiologie: bio-psychosociaal perspectief
Kwetsbaarheid
+ Heftige acute/chronische stress
Lichamelijke gevolgen Psychologische gevolgen
Biologisch perspectief: Ontregeling in werking neurotransmitters
Psychofarmaca: stofnaam (merknaam) → beide kennen
Antidepressiva: soorten
• Selectieve Serotonine Reuptake Inhibitor
→ Citalopram (cipramil), escitalopram (sipralexa), sertraline (serlain)
• Noradrenaline en Serotonine Reuptake Inhibitor
→ Venlafaxine (effexor), duloxetine (cymbalta)
Als bovenstaande antidepressiva niet werken kan overgegaan worden op Tricyclische
medicatie. Deze werkt op 3 neurotransmitters. Meestal is er een voorkeur voor SSRI’s
• Tricyclische A-D→ Amitriptyline (redomex)
• Overige → Trazodon (trazonal)→ voor vrouwen die niet goed kunnen slapen
Anti-depressiva:
Indicatie: Depressie, angststoornis, OCD, PTSS, eetstoornissen
Anti-depressiva: aandachtspunten:
• Bijwerkingen moderne antidepressiva < oude antidepressiva
• Duurt gemiddeld 4 weken voor het werkt
• Indien men al SSRI neemt voor zwangerschap, zelfde product doornemen
• 24 uur observatie neonaat omwille van risico PPHN (persistente pulmonaire hypertensie neonaat)
• Minstens 6 maanden nemen
Antipsychotica:
Soorten:
Atypische AP
→ Quetiapine (seroquel) → kun je moe van worden → soms nog extra antidepressiva
erbij, paliperidon (xeplion/trevicta)
Klassieke antipsychotica:
→ Broomperidol (impromen), droperidol, haloperidol (haldol), pipamperon (dipiperon),
levomepromazine (nozinan), prothipendyl (dominal), flupentixol (fluanxol), zuclopentixol (cisordinol),
fluspirileen (imap), pimozide (orap), amisulpride (solian), sulpiride (dogmatil), tiapride (tiapridal)
2
,Indicatie:
• Schizofrenie, bipolaire stoornissen (manische + gemengde episoden), psychotische depressie,
postpartum psychose, therapie resistente majeure depressie
Aandachtspunten:
• Bijwerkingen atypsich antipsychotica < klassieke antipsychotica
o Atypische: gewichtstoename, metabool syndroom, slaperigheid of slapeloosheid,
duizeligheid
o Klassieke: spierstijfheid, speekselvloed, onrust/ bewegingsdrang, metabool syndroom
(diabetes, hypertensie, overgewicht), hormonaal (meer prolactine → verhoogde
melkproductie, stoppen menstruatie)
• Pre- en postnataal geboortegewicht monitoren
• Observatie neonaat na geboorte
Stemmingsstabilisatoren:
Soorten:
• Lithiumcarbonaat (priadel, camcolit, litarex), carbamazepine (tegretol, carbymal), valproïnezuur
(depakine, convulex, propymal), lamotrique (lamotrigine)
Indicatie: Bipolaire stoornis, psychotische klachten
Aandachtspunten:
• Bijwerkingen lithium
o Misselijk, krampen, diarree, gewichtstoename, trillen, concentratie, vergeetachtigheid,
dorst, droge mond, veel plassen
Geen lithium tijdens borstvoeding!
• Nooit depakine tijdens zwangerschap/ borstvoeding!
Benzodiazepines:
Soorten
• Kortwerkend (problemen met in slaap vallen)
→ Brotizolam (Lendormin), flunitrazepam (flunitrazepam EG), loprazolam (dormonoct),
midazolam (buccolam), nitrazepam (mogadon)
• Langwerkend (problemen met doorslapen) pam is meestal een Benzo
→ Diazepam (valium), lorazepam (temesta)
Benzo’s tegen angst/ onrust:
→ Alprazolam (xanax, alpratop, alpraz), bromazepam (lexotan, bromatop), clobazam (frisium),
clorazepaat (dikalium) of dikaliumclorazepaat (tranxene), diazepam (valium, diazetop), lorazepam
(temesta, serenase, lorazetop), oxazepam (oxazepam), prazepam (lysanxia)
Indicatie: Slaapproblemen, chronische spanning
Aandachtspunten
• Bijwerkingen
o Slaperigheid, minder concentratie, geheugenverlies, REM-slaap neemt af, eetlust,
gewichtstoename, minder libido, katergevoel bij wakker worden
• Bij gebruik in peripartum differentiëren tussen incidenteel en chronisch gebruik → middel is
verslavend, dus ook voor de baby → observatie neonaat
Biologisch perspectief: ECT
→ Elektroconvulsietherapie
• Induceren epileptische aanval
• Behandeling van complexe depressieve episodes
• Wordt soms gebruikt in de zwangerschap en geeft goede resultaten
• Proberen neurotransmitters terug in balans te krijgen
3
, Psychologisch perspectief: psychodynamisch model
• Psychische structuur
o ID
▪ Vanaf geboorte
▪ Werkt volgens lustprincipe
o Superego (geweten, je wil alles goed doen)
▪ Ontwikkelt zich tijdens kindertijd
▪ Aangeleerde normen en waarden
o Ego (kan superego onder controle houden)
▪ Identiteit die met conflicten moet omgaan
tussen ID en SUPEREGO
▪ Werkt volgens realiteitsprincipe (je gaat geen broodje eten tijdens bijvoorbeeld een
begrafenis)
Mentale gezondheid
• Mooie balans
• Ego is sterk genoeg
o Impulsen ID temperen
o Innerlijke criticus van SUPEREGO te temperen
Psychische stoornissen
• Disbalans tussen de psychische structuren
• Symptomen= camouflage voor deze disbalans
Inzicht en bewust wording structuren
Psychologisch perspectief:
• Jeugd
Op examen voorbeeldjes →
welke basisbehoefte was hier
niet voldoende bevredigd?
4
Inhoud
Psychopathologie inleiding (Kaatje van Hemelrijk) ................................................... 2
Kering + CTG en STAN (Sophie Rimeaux) ................................................................. 7
Externe versie (Sophie Rimeaux) ......................................................................... 7
STAN foetaal ECG interpretatie (Sophie Rimeaux) ................................................ 7
Microbloedonderzoek (Sophie Rimeaux) ........................................................... 12
Beoordeling van het kind (Sophie Rimeaux) ....................................................... 13
Thuismonitoring - sense4baby (Sophie Rimeaux) ............................................... 15
CTG management (Sophie Rimeaux) ................................................................. 16
Bekkenbodem (Sabine Lambers).......................................................................... 20
Pathologische verloskunde (Ellen Faes) ................................................................ 31
Stemmingsstoornissen (Kaatje van Hemelrijk) ...................................................... 46
Neonatologie (Barbara de Bisschop) .................................................................... 51
Zuurstofmonitoring (Ellen van Gerwen) ................................................................. 64
Kinderwens 3 (Lisbeth Jochems) .......................................................................... 74
Specifieke pathologieën en therapieën (Ellen van Gerwen)..................................... 87
Wetgeving medisch geassisteerde bevruchting (Lise Engels) .................................. 95
Neonatologie (Barbara de Bisschop) .................................................................... 98
Angststoornissen (Kaatje van Hemelrijk) ..............................................................110
Neonatologie (Barbara de Bisschop) ...................................................................114
Psychiatrische stoornissen (Kaatje van Hemelrijk) ................................................122
Neurologische problemen (Barbara de Bisschop) .................................................126
1
,Psychopathologie inleiding (Kaatje van Hemelrijk)
Psychiatrische stoornissen:
• Ernstige lijdensdruk voor zichzelf en/ of anderen
• Beperkingen op een of meerdere levensgebieden (professioneel, sociaal)
• Niet tot doelmatig gedrag komen
• Symptomen zijn niet functioneel
• Symptomen kunnen niet worden verklaard middelengebruik of een somatische aandoening
Etiologie: bio-psychosociaal perspectief
Kwetsbaarheid
+ Heftige acute/chronische stress
Lichamelijke gevolgen Psychologische gevolgen
Biologisch perspectief: Ontregeling in werking neurotransmitters
Psychofarmaca: stofnaam (merknaam) → beide kennen
Antidepressiva: soorten
• Selectieve Serotonine Reuptake Inhibitor
→ Citalopram (cipramil), escitalopram (sipralexa), sertraline (serlain)
• Noradrenaline en Serotonine Reuptake Inhibitor
→ Venlafaxine (effexor), duloxetine (cymbalta)
Als bovenstaande antidepressiva niet werken kan overgegaan worden op Tricyclische
medicatie. Deze werkt op 3 neurotransmitters. Meestal is er een voorkeur voor SSRI’s
• Tricyclische A-D→ Amitriptyline (redomex)
• Overige → Trazodon (trazonal)→ voor vrouwen die niet goed kunnen slapen
Anti-depressiva:
Indicatie: Depressie, angststoornis, OCD, PTSS, eetstoornissen
Anti-depressiva: aandachtspunten:
• Bijwerkingen moderne antidepressiva < oude antidepressiva
• Duurt gemiddeld 4 weken voor het werkt
• Indien men al SSRI neemt voor zwangerschap, zelfde product doornemen
• 24 uur observatie neonaat omwille van risico PPHN (persistente pulmonaire hypertensie neonaat)
• Minstens 6 maanden nemen
Antipsychotica:
Soorten:
Atypische AP
→ Quetiapine (seroquel) → kun je moe van worden → soms nog extra antidepressiva
erbij, paliperidon (xeplion/trevicta)
Klassieke antipsychotica:
→ Broomperidol (impromen), droperidol, haloperidol (haldol), pipamperon (dipiperon),
levomepromazine (nozinan), prothipendyl (dominal), flupentixol (fluanxol), zuclopentixol (cisordinol),
fluspirileen (imap), pimozide (orap), amisulpride (solian), sulpiride (dogmatil), tiapride (tiapridal)
2
,Indicatie:
• Schizofrenie, bipolaire stoornissen (manische + gemengde episoden), psychotische depressie,
postpartum psychose, therapie resistente majeure depressie
Aandachtspunten:
• Bijwerkingen atypsich antipsychotica < klassieke antipsychotica
o Atypische: gewichtstoename, metabool syndroom, slaperigheid of slapeloosheid,
duizeligheid
o Klassieke: spierstijfheid, speekselvloed, onrust/ bewegingsdrang, metabool syndroom
(diabetes, hypertensie, overgewicht), hormonaal (meer prolactine → verhoogde
melkproductie, stoppen menstruatie)
• Pre- en postnataal geboortegewicht monitoren
• Observatie neonaat na geboorte
Stemmingsstabilisatoren:
Soorten:
• Lithiumcarbonaat (priadel, camcolit, litarex), carbamazepine (tegretol, carbymal), valproïnezuur
(depakine, convulex, propymal), lamotrique (lamotrigine)
Indicatie: Bipolaire stoornis, psychotische klachten
Aandachtspunten:
• Bijwerkingen lithium
o Misselijk, krampen, diarree, gewichtstoename, trillen, concentratie, vergeetachtigheid,
dorst, droge mond, veel plassen
Geen lithium tijdens borstvoeding!
• Nooit depakine tijdens zwangerschap/ borstvoeding!
Benzodiazepines:
Soorten
• Kortwerkend (problemen met in slaap vallen)
→ Brotizolam (Lendormin), flunitrazepam (flunitrazepam EG), loprazolam (dormonoct),
midazolam (buccolam), nitrazepam (mogadon)
• Langwerkend (problemen met doorslapen) pam is meestal een Benzo
→ Diazepam (valium), lorazepam (temesta)
Benzo’s tegen angst/ onrust:
→ Alprazolam (xanax, alpratop, alpraz), bromazepam (lexotan, bromatop), clobazam (frisium),
clorazepaat (dikalium) of dikaliumclorazepaat (tranxene), diazepam (valium, diazetop), lorazepam
(temesta, serenase, lorazetop), oxazepam (oxazepam), prazepam (lysanxia)
Indicatie: Slaapproblemen, chronische spanning
Aandachtspunten
• Bijwerkingen
o Slaperigheid, minder concentratie, geheugenverlies, REM-slaap neemt af, eetlust,
gewichtstoename, minder libido, katergevoel bij wakker worden
• Bij gebruik in peripartum differentiëren tussen incidenteel en chronisch gebruik → middel is
verslavend, dus ook voor de baby → observatie neonaat
Biologisch perspectief: ECT
→ Elektroconvulsietherapie
• Induceren epileptische aanval
• Behandeling van complexe depressieve episodes
• Wordt soms gebruikt in de zwangerschap en geeft goede resultaten
• Proberen neurotransmitters terug in balans te krijgen
3
, Psychologisch perspectief: psychodynamisch model
• Psychische structuur
o ID
▪ Vanaf geboorte
▪ Werkt volgens lustprincipe
o Superego (geweten, je wil alles goed doen)
▪ Ontwikkelt zich tijdens kindertijd
▪ Aangeleerde normen en waarden
o Ego (kan superego onder controle houden)
▪ Identiteit die met conflicten moet omgaan
tussen ID en SUPEREGO
▪ Werkt volgens realiteitsprincipe (je gaat geen broodje eten tijdens bijvoorbeeld een
begrafenis)
Mentale gezondheid
• Mooie balans
• Ego is sterk genoeg
o Impulsen ID temperen
o Innerlijke criticus van SUPEREGO te temperen
Psychische stoornissen
• Disbalans tussen de psychische structuren
• Symptomen= camouflage voor deze disbalans
Inzicht en bewust wording structuren
Psychologisch perspectief:
• Jeugd
Op examen voorbeeldjes →
welke basisbehoefte was hier
niet voldoende bevredigd?
4
