Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief
H2 Minderjarigheid
Afstammingsrecht: regelt de afstamming tussen ouders en kinderen
- Het kind krijgt hiermee een rechtsbetrekking tot zijn familie
- Dwingend recht
Het EVRM heeft rechtstreekse werking:
- De rechterlijke macht moet alle wetgeving en bestuur direct aan het
EVRM toetsen
- Personen in Nederland kunnen bij de rechter tegen beslissingen van
de overheid bepalingen uit het EVRM inroepen.
Juridisch ouderschap kan op meerdere manieren en op basis van
verschillende grondslagen tot stand komen:
- Moeder door geboorte
Mater semper certa est = door de geboorte is het altijd
zeker wie de moeder is
- Ouder van rechtswege
Juridische vader van een kind is de man die op het moment
van de geboorte van het kind gehuwd is of een geregistreerd
partnerschap heeft met de geboortemoeder
- Ouder door erkenning
Juridisch vaderschap door erkenning
- Ouder via gerechtelijke vaststelling
Gaat om partners die geen juridisch ouder willen zijn, maar
hier toch tot worden aangewezen.
- Ouderschap via adoptie
Gevolgen van ouderschap
- Juridische ouders oefenen in principe gezamenlijk het gezag over
hun kind uit
- Een recht op (en plicht tot) omgang met het kind
- Gezamenlijke onderhoudsplicht voor de ouders en het kind
Ouderlijk gezag
- Heeft uitsluitend betekenis voor de opvoedingsrelatie en eindigt op
het 18e jaar van de jeugdige
- Kan alleen worden beperkt of afgenomen met een maatregel van
kinderbescherming door de kinderrechter
- Enerzijds vrijheid (religie, schoolkeuze, verblijfplaats,
vrijetijdsbesteding, etc), anderzijds wordt de autonomie aan banden
gelegd door publiekrechtelijke bepalingen (leerplichtwet, medische
behandeling, etc)
- Beschouwd als doelbevoegdheid: rechten en plichten voortkomend
uit gezag dienen het belang van het kind
- 3 ingrijpende veranderingen in het gezagsrecht:
Gedachte van toenemende autonomie van minderjarigen is
versterkt
Gezagsrecht is losgekoppeld van het huwelijk
,Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief
Kring van personen die gezag over het kind kunnen krijgen is
uitgebreid
- Heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het bewind
over zijn vermogen en zijn vertegenwoordiging in burgerlijke
handelingen, zowel in als buiten rechte (1:25 BW)
- 2 uitgangspunten bij wie gezag heeft:
Geen gezag hebben: personen die zelf nog minderjarig zijn,
personen die onder curatele staan en personen van wie de
geestvermogens zodanig zijn verstoord dat ze niet in staat zijn
om het gezag uit te oefenen
Aantal ouders met gezag is 2
Bijzondere curator = wordt benoemd bij conflicten tussen ouders en
kind over zaken betreffende de opvoeding of verzorging, verhuizing,
beheer van het vermogen, school- of studiekeuze, contractregeling tussen
de minderjarige en zijn ouders of anderszins.
- Heeft geen gezag
- Moet opkomen voor belangen van de minderjarige (en voert indien
nodig namens hem een rechtszaak)
- Benoeming is altijd gericht op een concreet en specifiek probleem
Scheiding en gezag
- In NL wordt het gezamenlijk gezag in beginsel voortgezet na
scheiding.
- Een minderjarige heeft het recht op een gelijkwaardige verzorging
en opvoeding door beide ouders.
- Ouders die samen het gezag hebben en uit elkaar gaan, moeten een
ouderschapsplan opstellen.
Verdeling opvoedings- en verzorgingstaken
Omgangsregeling tussen jeugdige en ouder waar niet
gewoond wordt
Manier waarop ouders informatie verschaffen
Kinderalimentatie
- In NL zijn er na scheiding 2 mogelijkheden:
Beide ouders delen het voortgezet gezamenlijk gezag
1 van hen krijgt eenhoofdig gezag en de ander niets
Verzoek om eenhoofdig gezag = ouder verzoekt rechtbank om het gezag
over de jeugdige alleen aan deze ouder toe te wijzen
- Moet in het belang zijn van de jeugdige
Dynamisch kindbeeld = er wordt zo goed mogelijk recht gedaan aan de
ontwikkeling richting autonomie en aan de toenemende eigen
verantwoordelijkheid van kinderen
- Geen vervolging mogelijk bij kinderen onder de 12 jaar. 12-18 jaar
valt onder jeugdstrafrecht.
- Recht op participeren/hoorrecht van de minderjarige:
Kinderen van 12 jaar en ouder moeten in NL worden gehoord in
, Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief
procedures over ouderlijk gezag, voogdij en echtscheiding. Bij
jongere kinderen mag het, maar is het niet verplicht.
- Recht op initiëren/procespositie van de minderjarige:
mogelijkheid om als minderjarige zelf naar de rechter te stappen. In
NL geldt procesonbekwaamheid van minderjarigen in familie- en
jeugdprocedures. De minderjarige wordt vertegenwoordigd door zijn
ouders met gezag of voogd.
- Risicoaansprakelijkheid: schade toegebracht door kinderen onder de
14 jaar kan niet aan hen worden toegerekend (maar aan ouders). 14-
en 15-jarigen zijn in principe wel aansprakelijk, tenzij ze kunnen
aantonen dat hen niks kan worden verweten. Vanaf 16 jaar zijn
kinderen zelf aansprakelijk.
Kenmerken minderjarigheid
- Staan onder gezag (van ouders of voogd).
- Handelingsonbekwaamheid: niet zelfstandig in juridisch verkeer
kunnen optreden noch zelfstandige serieuze financiële handelingen
kunnen verrichten.
Minderjarige kan rechtshandelingen verrichten, mits
toestemming van wettelijk vertegenwoordiger. De
toestemming wordt verondersteld indien het een
rechtshandeling betreft t.a.v. waarvan in het maatschappelijk
verkeer gebruikelijk is dat minderjarigen van zijn leeftijd deze
zelfstandig verrichten.
Medische behandeling
- Een medische behandeling vereist in principe altijd toestemming van
de patiënt. Bij kinderen onder de 12 jaar speelt de mening van het
kind geen rol, maar bepalen de ouders.
- Tussen de 12 en 16 jaar wordt toestemming van ouders en van de
minderjarige zelf vereist. Bij frictie is stem van minderjarige
doorslaggevend.
- Vanaf 16 jaar mag minderjarige zelf beslissen over een medische
behandeling, voor zover hij in staat wordt geacht tot een redelijke
afweging van de voors en tegens daarvan.
- Verstrekking van anticonceptiemiddelen, behandeling van
geslachtsziekten en abortus zijn mogelijk vanaf 12 jaar in NL.
H3 Jeugdhulp en jeugdbescherming
De belangrijkste uitgangspunten en regels t.a.v. het systeem van
jeugdhulp en jeugdbescherming zijn te vinden in 2 wetten:
- Jeugdwet
Geeft aan hoe de taken, verantwoordelijkheden en
bevoegdheden over de verschillende instanties in het systeem
van jeugdhulp zijn verdeeld
- Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen (BW boek 1)
Richt zich voornamelijk op aanpassing van de wettelijke
gronden die gelden voor oplegging van een
kinderbeschermingsmaatregel
H2 Minderjarigheid
Afstammingsrecht: regelt de afstamming tussen ouders en kinderen
- Het kind krijgt hiermee een rechtsbetrekking tot zijn familie
- Dwingend recht
Het EVRM heeft rechtstreekse werking:
- De rechterlijke macht moet alle wetgeving en bestuur direct aan het
EVRM toetsen
- Personen in Nederland kunnen bij de rechter tegen beslissingen van
de overheid bepalingen uit het EVRM inroepen.
Juridisch ouderschap kan op meerdere manieren en op basis van
verschillende grondslagen tot stand komen:
- Moeder door geboorte
Mater semper certa est = door de geboorte is het altijd
zeker wie de moeder is
- Ouder van rechtswege
Juridische vader van een kind is de man die op het moment
van de geboorte van het kind gehuwd is of een geregistreerd
partnerschap heeft met de geboortemoeder
- Ouder door erkenning
Juridisch vaderschap door erkenning
- Ouder via gerechtelijke vaststelling
Gaat om partners die geen juridisch ouder willen zijn, maar
hier toch tot worden aangewezen.
- Ouderschap via adoptie
Gevolgen van ouderschap
- Juridische ouders oefenen in principe gezamenlijk het gezag over
hun kind uit
- Een recht op (en plicht tot) omgang met het kind
- Gezamenlijke onderhoudsplicht voor de ouders en het kind
Ouderlijk gezag
- Heeft uitsluitend betekenis voor de opvoedingsrelatie en eindigt op
het 18e jaar van de jeugdige
- Kan alleen worden beperkt of afgenomen met een maatregel van
kinderbescherming door de kinderrechter
- Enerzijds vrijheid (religie, schoolkeuze, verblijfplaats,
vrijetijdsbesteding, etc), anderzijds wordt de autonomie aan banden
gelegd door publiekrechtelijke bepalingen (leerplichtwet, medische
behandeling, etc)
- Beschouwd als doelbevoegdheid: rechten en plichten voortkomend
uit gezag dienen het belang van het kind
- 3 ingrijpende veranderingen in het gezagsrecht:
Gedachte van toenemende autonomie van minderjarigen is
versterkt
Gezagsrecht is losgekoppeld van het huwelijk
,Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief
Kring van personen die gezag over het kind kunnen krijgen is
uitgebreid
- Heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het bewind
over zijn vermogen en zijn vertegenwoordiging in burgerlijke
handelingen, zowel in als buiten rechte (1:25 BW)
- 2 uitgangspunten bij wie gezag heeft:
Geen gezag hebben: personen die zelf nog minderjarig zijn,
personen die onder curatele staan en personen van wie de
geestvermogens zodanig zijn verstoord dat ze niet in staat zijn
om het gezag uit te oefenen
Aantal ouders met gezag is 2
Bijzondere curator = wordt benoemd bij conflicten tussen ouders en
kind over zaken betreffende de opvoeding of verzorging, verhuizing,
beheer van het vermogen, school- of studiekeuze, contractregeling tussen
de minderjarige en zijn ouders of anderszins.
- Heeft geen gezag
- Moet opkomen voor belangen van de minderjarige (en voert indien
nodig namens hem een rechtszaak)
- Benoeming is altijd gericht op een concreet en specifiek probleem
Scheiding en gezag
- In NL wordt het gezamenlijk gezag in beginsel voortgezet na
scheiding.
- Een minderjarige heeft het recht op een gelijkwaardige verzorging
en opvoeding door beide ouders.
- Ouders die samen het gezag hebben en uit elkaar gaan, moeten een
ouderschapsplan opstellen.
Verdeling opvoedings- en verzorgingstaken
Omgangsregeling tussen jeugdige en ouder waar niet
gewoond wordt
Manier waarop ouders informatie verschaffen
Kinderalimentatie
- In NL zijn er na scheiding 2 mogelijkheden:
Beide ouders delen het voortgezet gezamenlijk gezag
1 van hen krijgt eenhoofdig gezag en de ander niets
Verzoek om eenhoofdig gezag = ouder verzoekt rechtbank om het gezag
over de jeugdige alleen aan deze ouder toe te wijzen
- Moet in het belang zijn van de jeugdige
Dynamisch kindbeeld = er wordt zo goed mogelijk recht gedaan aan de
ontwikkeling richting autonomie en aan de toenemende eigen
verantwoordelijkheid van kinderen
- Geen vervolging mogelijk bij kinderen onder de 12 jaar. 12-18 jaar
valt onder jeugdstrafrecht.
- Recht op participeren/hoorrecht van de minderjarige:
Kinderen van 12 jaar en ouder moeten in NL worden gehoord in
, Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief
procedures over ouderlijk gezag, voogdij en echtscheiding. Bij
jongere kinderen mag het, maar is het niet verplicht.
- Recht op initiëren/procespositie van de minderjarige:
mogelijkheid om als minderjarige zelf naar de rechter te stappen. In
NL geldt procesonbekwaamheid van minderjarigen in familie- en
jeugdprocedures. De minderjarige wordt vertegenwoordigd door zijn
ouders met gezag of voogd.
- Risicoaansprakelijkheid: schade toegebracht door kinderen onder de
14 jaar kan niet aan hen worden toegerekend (maar aan ouders). 14-
en 15-jarigen zijn in principe wel aansprakelijk, tenzij ze kunnen
aantonen dat hen niks kan worden verweten. Vanaf 16 jaar zijn
kinderen zelf aansprakelijk.
Kenmerken minderjarigheid
- Staan onder gezag (van ouders of voogd).
- Handelingsonbekwaamheid: niet zelfstandig in juridisch verkeer
kunnen optreden noch zelfstandige serieuze financiële handelingen
kunnen verrichten.
Minderjarige kan rechtshandelingen verrichten, mits
toestemming van wettelijk vertegenwoordiger. De
toestemming wordt verondersteld indien het een
rechtshandeling betreft t.a.v. waarvan in het maatschappelijk
verkeer gebruikelijk is dat minderjarigen van zijn leeftijd deze
zelfstandig verrichten.
Medische behandeling
- Een medische behandeling vereist in principe altijd toestemming van
de patiënt. Bij kinderen onder de 12 jaar speelt de mening van het
kind geen rol, maar bepalen de ouders.
- Tussen de 12 en 16 jaar wordt toestemming van ouders en van de
minderjarige zelf vereist. Bij frictie is stem van minderjarige
doorslaggevend.
- Vanaf 16 jaar mag minderjarige zelf beslissen over een medische
behandeling, voor zover hij in staat wordt geacht tot een redelijke
afweging van de voors en tegens daarvan.
- Verstrekking van anticonceptiemiddelen, behandeling van
geslachtsziekten en abortus zijn mogelijk vanaf 12 jaar in NL.
H3 Jeugdhulp en jeugdbescherming
De belangrijkste uitgangspunten en regels t.a.v. het systeem van
jeugdhulp en jeugdbescherming zijn te vinden in 2 wetten:
- Jeugdwet
Geeft aan hoe de taken, verantwoordelijkheden en
bevoegdheden over de verschillende instanties in het systeem
van jeugdhulp zijn verdeeld
- Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen (BW boek 1)
Richt zich voornamelijk op aanpassing van de wettelijke
gronden die gelden voor oplegging van een
kinderbeschermingsmaatregel
