Vorm & beweging
Hoofdstuk 1 De opbouw van het bewegingsapparaat
Inleiding
Bewegingsapparaat bestaat uit steunweefsel en het dwarsgestreepte spierweefsel.
Steunweefsel bestaat uit bindweefsel, kraakbeen en been.
De kracht van een spier hangt af van de contractiesnelheid en de mate van verkorting van de
spier.
De kracht van een spier kan overgedragen worden op het skelet door myo-tendineuze – en
myofysciale krachtoverdracht.
a. = arteria (arterie=slagader)
aa. = arteriae
lig. = ligamentum (gewrichtsband)
ligg. = ligamenta
m. = musculus (spier
mm. = musculi
n. = nervus (zenuw)
v. = vena (vene=ader)
vv. = venae
Bindweefsel
Bindweefsel bestaat uit 2 samenstellende delen:
1. Cellen, die naar vorm en functie bij elkaar horen.
2. De tussen de cellen gelegen tussenstof of intercellulaire substantie. Deze kun je ook
in 2 onderscheiden
1. De amorfe component, ook wel grondsubstantie
2. Vezelige component, gevorm door collagene, elastische en reticulaire vezels.
Reliëf van het lichaam
Atrofie van de spieren = een vermindering van de hoeveelheid sarcoplasma in de spiervezels.
Personen met leptosome lichaamsbouw hebben weinig vet, lange ledematen.
Atletische personen hebben weinig subcutaan vet en de huid is strak en dik.
Personen met een pycnische lichaamsbouw kun je herkennen aan de ‘rondheid’. Veel
onderhuids vetweefsel en de romp is sterker ontwikkeld dan de ledematen.
, Anatomische terminologie
Caput is het hoofd
Collum is de hals
Cervix is de nek
Truncus is de romp
Membrum superior of bovenste extremiteit is de arm
Membrum inferior of onderste extremiteit is het been
De romp is met de armen verbonden door schoudergordels, deze bestaat uit de clavicula
(het sleutelbeen), de scapula (schouderblad) en de spieren die de romp met het bovenarm
en schoudergordel verbinden.
m. pectoralis major = de grote borstspier
m. latissimus dorsi = de breedste rugspier
De arm wordt onderscheden in de bovenarm, de elleboog, de onderarm, de pols en de hand.
Bovenarm bestaat uit de humurus (opperarmbeen) en de onderarm bestaat uit de ulna
(ellepijp) en de radius (spaakbeen).
Skelet van de hand bestaat uit 8 ossa carpalia of ossa carpi (handwortelbeentjes), 5 ossa
metacarpalia of ossa metacarpi (middenhandsbeentjes) en de phalanges (vingerkootjes)
De bekkengordel die is opgebouwd uit het linker en rechter os coxae (heupbeenderen), is
onderdeel van de romp. Elk os coxae heeft een gewrichtskom (het acetabulum), die samen
met heen dijbeen het heupgewricht vormen.
Tot de dorsale heupspieren behoort onder andere de m. gluteus maximus (grote bilspier)
Het been wordt onderscheden door bovenbeen, knie, het onderbeen, de enkel en de voet.
Femur = dijbeen
Scheenbeen = tibia
Fibula = kuitbeen
Patella = knieschijf
Het skelet van de voet bestaat uit 7 ossa tarsalia of ossa tarsi (voetwortelbeenderen), 5 ossa
metatarsalia of ossa metatarsi (middenvoetsbeenderen) en de phalanges van de tenen.
Hoofdvlakken
- Frontaal vlak, verdeelt het lichaam in een voorste en achterste gedeelte.
- Sagittaal vlak, verdeelt het lichaam in een linker- en rechterdeel.
- Transversaal vlak/transversale doorsnede, verdeelt het lichaam in een onder- en
bovenkant.
Mediaal = meer aan de zijde van het mediane vlak, binnenkant
Lateraal = verder weg van het mediane vlak, buitenkant
Ligt iets tussen mediaal en lateraal wordt het intermediair genoemd.
Plaats- en richting aanduidingen
Ventraal – voorzijde, buikzijde
Dorsaal – achterzijde, rugzijde
Craniaal – schedelzijde, naar boven in de romp
Hoofdstuk 1 De opbouw van het bewegingsapparaat
Inleiding
Bewegingsapparaat bestaat uit steunweefsel en het dwarsgestreepte spierweefsel.
Steunweefsel bestaat uit bindweefsel, kraakbeen en been.
De kracht van een spier hangt af van de contractiesnelheid en de mate van verkorting van de
spier.
De kracht van een spier kan overgedragen worden op het skelet door myo-tendineuze – en
myofysciale krachtoverdracht.
a. = arteria (arterie=slagader)
aa. = arteriae
lig. = ligamentum (gewrichtsband)
ligg. = ligamenta
m. = musculus (spier
mm. = musculi
n. = nervus (zenuw)
v. = vena (vene=ader)
vv. = venae
Bindweefsel
Bindweefsel bestaat uit 2 samenstellende delen:
1. Cellen, die naar vorm en functie bij elkaar horen.
2. De tussen de cellen gelegen tussenstof of intercellulaire substantie. Deze kun je ook
in 2 onderscheiden
1. De amorfe component, ook wel grondsubstantie
2. Vezelige component, gevorm door collagene, elastische en reticulaire vezels.
Reliëf van het lichaam
Atrofie van de spieren = een vermindering van de hoeveelheid sarcoplasma in de spiervezels.
Personen met leptosome lichaamsbouw hebben weinig vet, lange ledematen.
Atletische personen hebben weinig subcutaan vet en de huid is strak en dik.
Personen met een pycnische lichaamsbouw kun je herkennen aan de ‘rondheid’. Veel
onderhuids vetweefsel en de romp is sterker ontwikkeld dan de ledematen.
, Anatomische terminologie
Caput is het hoofd
Collum is de hals
Cervix is de nek
Truncus is de romp
Membrum superior of bovenste extremiteit is de arm
Membrum inferior of onderste extremiteit is het been
De romp is met de armen verbonden door schoudergordels, deze bestaat uit de clavicula
(het sleutelbeen), de scapula (schouderblad) en de spieren die de romp met het bovenarm
en schoudergordel verbinden.
m. pectoralis major = de grote borstspier
m. latissimus dorsi = de breedste rugspier
De arm wordt onderscheden in de bovenarm, de elleboog, de onderarm, de pols en de hand.
Bovenarm bestaat uit de humurus (opperarmbeen) en de onderarm bestaat uit de ulna
(ellepijp) en de radius (spaakbeen).
Skelet van de hand bestaat uit 8 ossa carpalia of ossa carpi (handwortelbeentjes), 5 ossa
metacarpalia of ossa metacarpi (middenhandsbeentjes) en de phalanges (vingerkootjes)
De bekkengordel die is opgebouwd uit het linker en rechter os coxae (heupbeenderen), is
onderdeel van de romp. Elk os coxae heeft een gewrichtskom (het acetabulum), die samen
met heen dijbeen het heupgewricht vormen.
Tot de dorsale heupspieren behoort onder andere de m. gluteus maximus (grote bilspier)
Het been wordt onderscheden door bovenbeen, knie, het onderbeen, de enkel en de voet.
Femur = dijbeen
Scheenbeen = tibia
Fibula = kuitbeen
Patella = knieschijf
Het skelet van de voet bestaat uit 7 ossa tarsalia of ossa tarsi (voetwortelbeenderen), 5 ossa
metatarsalia of ossa metatarsi (middenvoetsbeenderen) en de phalanges van de tenen.
Hoofdvlakken
- Frontaal vlak, verdeelt het lichaam in een voorste en achterste gedeelte.
- Sagittaal vlak, verdeelt het lichaam in een linker- en rechterdeel.
- Transversaal vlak/transversale doorsnede, verdeelt het lichaam in een onder- en
bovenkant.
Mediaal = meer aan de zijde van het mediane vlak, binnenkant
Lateraal = verder weg van het mediane vlak, buitenkant
Ligt iets tussen mediaal en lateraal wordt het intermediair genoemd.
Plaats- en richting aanduidingen
Ventraal – voorzijde, buikzijde
Dorsaal – achterzijde, rugzijde
Craniaal – schedelzijde, naar boven in de romp
