Biologie Samenvatting Thema 5 Transport 5 HAVO

Biologie Samenvatting Hoofdstuk 5 Transport
1. Hartstilstand
Hartstilstand = hartkamer fibrilere snel en ongecoördineerd  hart pompt niet meer
effectief  bloedstroom komt tot stilstand  er komt geen zuurstof bij de cellen
- Bel 112
- Reanimeer
- Defibrilleren

Transport via diffusie bij eencellige organismen en dieren die uit enkele cellagen zijn
opgebouwd

Bloedsomloop = transport van stoffen vindt plaats door bloed dat door het lichaam stroomt
- Krachtbron: hart
- Via bloedvaten  stoffen komen sneller bij cellen aan
- Intensieve dissimilatie  veel warmte komt vrij  bloed verdeelt warmte over het
hele lichaam
- Zorgt voor een homogeen (gelijkmatig) en constant intern milieu

EVOLUTIE
Geleedpotigen
- Open circulatiesysteem
- Buisvormig hart

Regenwormen
- Buisvormig hart met hulpharten
- Gesloten bloedsomloop

Inktvissen
- Hart en 2 kieuwharten
- Gesloten bloedsomloop

Gesloten bloedsomloop = bloed is in bloedvaten gescheiden van de lichaamsvloeistof
(transport is effectiever dan bij een open bloedsomloop)

Enkelvoudige bloedsomloop = per omloop stroomt het bloed 1 keer door het hart

Dubbele bloedsomloop = per omloop stroomt het bloed 2 keer door het hart

Rechterhelft van het hart pompt (zuurstofarm) bloed naar beide longen  vanuit de longen
stroomt (zuurstofrijk) bloed naar het hart  hart pompt het (zuurstofrijk) bloed door het
lichaam

Kleine bloedsomloop = rechterharthelft – longen – linkerharthelft
- Zuurstof wordt opgenomen




1

, Grote bloedsomloop = linkerharthelft – organen – rechterharthelft
- Zuurstof en voedingstoffen worden afgegeven
- Koolstofdioxide en afvalstoffen worden opgenomen

2. Het hart
Over het hart lopen bloedvaten: kransslagaders en kransaders
- Voorzien hartspierweefsel van zuurstof en voedingsstoffen
- Koolstofdioxide en afvalstoffen worden afgevoerd
- Monden uit in rechterboezem

Harttussenwand = scheiden linkerharthelft en rechterharthelft

Onderste en bovenste holle ader monden uit in de rechterboezem, het (zuurstofarm) bloed
vanuit het lichaam komt daar weer in het hart

Hartkleppen = scheiden boezems en kamers

Halvemaanvormige kleppen= begin van aorta en longslagader

Diastole = ontspanning hart

Systole = samentrekking hartspierweefsel

Werking van het hart:




Hartkleppen zijn door pezen verbonden met spieren in de hartwand

Systole in de kamer  diastole boezem (en andersom)

Hartpauze = diastole in kamers en boezems

2 harttonen:
- Systole van de kamers  hartkleppen dicht  doffe harttoon
- Einde systole kamers  halvemaanvorige kleppen dicht  heldere harttoon

Hartruis = kleppen sluiten niet goed




2