100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting fundamentele wijsbegeerte KUL

Beoordeling
-
Verkocht
-
Pagina's
118
Geüpload op
19-11-2024
Geschreven in
2023/2024

Samenvatting van het volledige boek fundamentele wijsbegeerte Direct geslaagd op examen met leren van de samenvatting

Instelling
Vak











Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Geschreven voor

Instelling
Studie
Vak

Documentinformatie

Geüpload op
19 november 2024
Aantal pagina's
118
Geschreven in
2023/2024
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Contents
0. Inleiding.............................................................................................................................................7
0.1. Wat doet de filosoof? Wat is filosofie?...........................................................................................7
0.2. En toch komt de filosofie tot resultaten.....................................................................................8
0.3. De historiciteit van de filosofie...................................................................................................9
Deel I: De lotgevallen van de filosofische rationaliteit...........................................................................9
1. Hoofdstuk 1: Wijsbegeerte binnen de antieke bestaanshorizon (6 e E v.C -6e E n.C)........................11
1.1. Het ontstaan van de wijsgerige rationaliteit.............................................................................11
1.1.1. Een mythisch wereldbeeld.................................................................................................11
1.1.2. Van mythos naar logos.......................................................................................................11
1.1.3. De natuurfilosofen: het ontstaan van een kosmologie......................................................13
1.1.3.1. Heraclitus: “Alles vloeit”.....................................................................................................14
1.1.3.2. Parmenides: “Het zijnde is, het niet zijnde is niet”.............................................................14
1.1.4. Het ontstaan van de ethiek....................................................................................................15
1.1.4.1. Het relativisme van de sofisten...........................................................................................15
1.1.4.2. Socrates (469-399 v.C.).......................................................................................................16
1.2. De filosofie wordt een systeem................................................................................................17
1.2.1. Plato (428-347 v.C).................................................................................................................17
1.2.1.1. In de ban van Socrates........................................................................................................17
1.2.1.2. De ziel.................................................................................................................................19
1.2.1.3. Het inzichtelijke..................................................................................................................19
1.2.1.4. Het probleem van de morele opvoeding............................................................................19
1.2.1.5. De morele staatsorde.........................................................................................................20
1.2.1.6. De kennis............................................................................................................................21
1.2.1.7. Participatie..........................................................................................................................21
1.2.1.8. Het Goede...........................................................................................................................22
1.2.1.9. Loslaten van het lichamelijke..............................................................................................22
1.2.2. Aristoteles (384-322 v.C.).......................................................................................................23
1.2.2.1. Een systematische wetenschap..........................................................................................23
1.2.2.2. De categoriëen....................................................................................................................24
1.2.2.3. De 4 oorzaken.....................................................................................................................25
1.2.2.4. Vorm en doel: teleologie.....................................................................................................25
1.2.2.5. De ziel als vorm...................................................................................................................26
1.2.2.6. Vorm en materie: hylemorfisme.........................................................................................26
1.2.2.7. Veranderlijkheid: act en potentie.......................................................................................27
1.2.2.8. Ethiek..................................................................................................................................27
1.2.2.9. Het goddelijke.....................................................................................................................29
1.3. De latere oudheid: filosofie als levenswijsheid.........................................................................29
1 Filosofie-samenvatting Victoria_V1-bewerkt

, 1.3.1. Schaalvergroting: het hellenisme (323-30 v.C.) en het Romeinse Rijk (200 v.C.-475 n.C)......30
1.3.1.1. Schaalvergroting op politiek vlak........................................................................................30
1.3.1.2. Schaalvergroting op politiek vlak: gevolgen........................................................................30
1.3.2. De Stoa...................................................................................................................................31
1.3.3. Het epicurisme.......................................................................................................................32
1.3.4. Het neoplatonisme................................................................................................................32
2. Hoofdstuk 2 Het Middeleeuwse perspectief (5e-15e eeuw)............................................................34
2.0. Inleiding........................................................................................................................................34
2.0.1. Een verschuiving van de machtsverhoudingen in Europa..........................................................34
2.0.2. Het christendom = een belangrijke integrerende maatschappelijke factor...............................34
2.1. De vroege middeleeuwen. Augustinus (354-430).........................................................................35
2.1.1. De wil en de rede.......................................................................................................................35
2.1.2. De verlichting van het verstand (illuminatie).............................................................................36
2.1.3. Philosophia Christiania...............................................................................................................36
2.1.3.1. Kenmerken van de christelijke filosofie..................................................................................37
2.1.4. Het vroeg-middeleeuwse geestesleven.....................................................................................37
2.1.4.1. Auctoritates............................................................................................................................37
2.1.4.2. De christelijke filosofie: bijna exclusief augustiniaans, en dus platoons.................................38
2.2. De volle middeleeuwen: herontdekking van Aristoteles..............................................................38
2.2.1. Middeleeuwse (aristotelische) natuurfilosofie..........................................................................38
2.3. De integratie van Aristoteles........................................................................................................39
2.3.1. Aristotelische conflictstof..........................................................................................................39
2.3.2. De synthese van Thomas van Aquino (1215-1274)....................................................................40
2.3.2.1. Rede en geloof........................................................................................................................40
2.3.2.2. De kennis................................................................................................................................41
2.3.2.3. De universalia.........................................................................................................................42
2.3.2.4. God.........................................................................................................................................42
2.3.2.5. De menselijke ziel...................................................................................................................42
2.3.2.6. Ethiek......................................................................................................................................43
2.3.3. Het nominalisme van Willem van Ockham (1285-1348)............................................................44
2.3.3.1. Het nominalisme: een reactie tegen het filosofisch realisme.................................................44
2.3.3.2. Aandacht voor het particuliere...............................................................................................45
2.3.3.3. Het “scheermes van Ockham”….............................................................................................45
2.3.3.4. …scheert aan twee kanten......................................................................................................46
3. Hoofdstuk 3: De crisis van de moderniteit (15e-19e eeuw).............................................................46
3.1. De moderne wijsbegeeerte ten dienste van wetenschap en subject........................................46
3.1.1. Het rationalisme van René Descartes (1596-1650)................................................................46
3.1.1.1. Wiskunde en rationalisme..................................................................................................46
3.1.1.2. De twijfel.............................................................................................................................47
2 Filosofie-samenvatting Victoria_V1-bewerkt

, 3.1.1.3. Eerste zekerheid: “je pense donc je suis”...........................................................................47
3.1.1.4. Dualisme.............................................................................................................................48
3.1.1.5. Het probleem van de brug..................................................................................................48
3.1.1.6. Tweede zekerheid: het bestaan van God............................................................................49
3.1.1.7. Derde zekerheid: het bestaan van de buitenwereld...........................................................50
3.1.1.8. Conclusie: de mathematische structuur van de werkelijkheid............................................51
3.1.2. Het empirisme: John Locke (1632-1704) en David Hume (1711-1776)..................................51
3.1.2.1. John Locke : “No innate ideas!”..........................................................................................52
3.1.2.2. David Hume: Scepticisme....................................................................................................52
3.1.2.3. Uit de PPT, niet in handboek...............................................................................................54
3.1.3. Het kritisch idealisme van Immanuel Kant (1724-1804)........................................................55
3.1.3.1. Context : de Verlichting.......................................................................................................55
3.1.3.2. Wat is de redelijkheid?.......................................................................................................55
3.1.3.3. Rationalisme en empirisme.................................................................................................55
3.1.3.4. Copernicaanse revolutie.....................................................................................................57
3.1.3.5. Transcendentaal standpunt................................................................................................57
3.1.3.6. Analyse van het kenproces : Fase 1. Transcendentale estethiek........................................58
3.1.3.7. Fase 2. Transcendentale analytiek......................................................................................58
3.1.3.8. Fase 3: Transcendentale dialectiek.....................................................................................59
3.1.3.9. De metafysica als onmogelijke wetenschap........................................................................59
3.1.3.10. Kritiek van de praktische rede...........................................................................................60
3.1.4. Het absolute idealisme: Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831)...................................61
3.1.4.1. Hegel’s reactie tegen Kant..................................................................................................61
3.1.4.2. Absoluut idealisme..............................................................................................................61
3.1.4.3. De dialectische methode....................................................................................................61
3.1.4.4. De Geest.............................................................................................................................63
3.1.5. Filosofie als maatschappelijke praktijk: Karl Marx (1818-1883).............................................63
3.1.5.1. Historisch materialisme : de oorzaak van vervreemding....................................................63
3.1.5.2. Kritiek op Hegel...................................................................................................................64
3.1.5.3. Arbeid.................................................................................................................................64
3.1.5.4. Zelf-vervreemding...............................................................................................................65
3.1.5.5. Klassenstrijd........................................................................................................................66
4. Hoofdstuk 4: Het einde van de Moderniteit? (19e-20e eeuw)........................................................66
4.1. Revolutie...................................................................................................................................66
4.2. De grenzen van het geloof in de wetenschap...........................................................................66
4.2.1. August Compte: de belangrijkste grondlegger van het positivisme.......................................66
4.2.2. Het vooruitgansgeloof ter discussie.......................................................................................67
4.3. De onttroning van het subject..................................................................................................67
4.4. Een wijsgerige revolutie............................................................................................................68
3 Filosofie-samenvatting Victoria_V1-bewerkt

, 4.4.1. Kritiek op Hegel......................................................................................................................68
4.4.2. Nieuwe klemtonen in de hedendaagse filosofie....................................................................68
4.4.3. Friedrich Nietzsche (1844 -1900), de filosoof met de hamer.................................................69
4.4.3.1. Afwijzing van “de” waarheid...............................................................................................69
4.4.3.2. Afwijzing van het “platonisme” en de joods-christelijke traditie........................................70
4.4.3.3. Afwijzing van de moraal......................................................................................................70
4.4.3.4. Afwijzing van de religie.......................................................................................................70
4.4.3.5. Hoe moet het nu verder?....................................................................................................71
4.4.4. Edmund Husserl (1859-1938) en de fenomenologie..............................................................71
4.4.4.1. De crisis van de wetenschappelijke rationaliteit.................................................................71
4.4.4.2. Transcendentaal standpunt................................................................................................72
4.4.4.3. Fenomenologie...................................................................................................................73
4.4.4.4. Intentionaliteit....................................................................................................................74
4.4.4.5. De leefwereld als (re)constructie........................................................................................74
4.4.4.6. Objectiviteit........................................................................................................................74
4.4.5. Martin Heidegger (1899-1976) en de existentiële fenomenologie........................................75
4.4.5.1. Dassein................................................................................................................................76
4.4.5.2. Existentialen........................................................................................................................76
4.4.5.3. Zorg: onze omgang met de dingen in de wereld.................................................................77
4.4.5.4. Mit-sein en Mit-Dasein.......................................................................................................77
4.4.5.5. Het “men” (das Man)..........................................................................................................77
4.4.5.6. Openheid (Entschlossenheit)..............................................................................................77
4.4.5.7. Tijdelijkheid.........................................................................................................................78
4.4.5.8. Angst...................................................................................................................................79
4.4.5.9. De dood..............................................................................................................................79
4.4.5.10. Zijn en tijd – en verder......................................................................................................79
4.4.6. Het existentialisme van Sartre: de vrijheid ten top gedreven................................................80
4.4.6.1. “Pour soi” en “en soi”.........................................................................................................80
4.4.6.2. L’être et le néant.................................................................................................................81
4.4.6.3. Tot vrijheid gedoemd..........................................................................................................82
4.4.7. De deconstructie van Jacques Derrida (1930-2004)...............................................................83
4.4.7.1. Het structuralisme..............................................................................................................83
4.4.7.2. De taal.................................................................................................................................84
4.4.7.3. Depreciatie van het schrift..................................................................................................84
4.4.7.3.1. Plato.................................................................................................................................84
4.4.7.3.2. Commentaar van Derrida op Plato...................................................................................85
4.4.7.4. La différance.......................................................................................................................85
4.4.7.5. De wereld als tekst..............................................................................................................86
4.4.7.6. Deconstructie......................................................................................................................87
4 Filosofie-samenvatting Victoria_V1-bewerkt
€20,66
Krijg toegang tot het volledige document:

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Maak kennis met de verkoper
Seller avatar
victoria19

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
victoria19 Katholieke Universiteit Leuven
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
0
Lid sinds
1 jaar
Aantal volgers
0
Documenten
2
Laatst verkocht
-

0,0

0 beoordelingen

5
0
4
0
3
0
2
0
1
0

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen