Dermatologie voor Huidtherapeuten
H9 Huidafwijkingen met hyperpigmentatie
9.1 Inleiding
Toename hyperpigmentatie:
Epidermis:
- Toename aantal (actieve) melanocyten
- Toename melanine in de melanocyt, verhoogde productie
- Toename melanine in keratinocyt
- Toename overdracht melaninepigment
- Afname snelheid vh opschuiven van melanine bevattende
keratinocyten -> afschilfering
- Aanwezigheid naevuscellen of atypische melanocyten
Dermis:
- Aanwezigheid melanocyten in dermis (zijn normaal afwezig)
- Aanwezigheid melaninepigment in dermis, melanofagen (bevat normaal
geen melaninepigment), afkomstig uit epidermis? Melanineincontinentie
- Aanwezigheid naevuscellen of atypische melanocyten
9.2 Naevus naevocellularis
9.2.1 Verworven naevus naevocellularis
- Ook wel melanocytaire naevi, moedervlek
- Goedaardig
- Grensvlak naevus: nesten van naevuscellen bij de basaalmembraan
(basale cellaag)
- Samengestelde naevus: ook clusters van naevuscellen in de dermis.
- Dermale naevus: naevuscellen alleen in de dermis (pigment verloren)
- Maximum moedervlekken voor 30e levensjaar (gemiddeld 20-30)
Klinisch beeld:
- Scherp begrensde ronde/ovale laesies, grootte 2-6mm
- Meestal symmetrisch
- Grensvlak naevus: macula, (donker)bruine kleur, geaccentueerde
huidlijnen.
- Samengestelde naevus: meer of minder geheven, halfbolvormig,
papillomateus of verruceus, lichter van kleur.
- Dermale naevi: verheven, papillomateus/koepelvormig, soms gesteeld,
(licht)bruin/huidskleurig.
, Oorzaak:
- Proliferatie van iets afwijkende melanocyten.
- Erfelijk.
- Zonlicht -> opkomen en groter worden.
- Beschadiging door zonnebrand.
- Bulleuze dermatosen.
- Systemische immunosuppresie.
- Verhoogde hormoonspiegel.
- Postoperatieve koorts.
Behandeling en prognose:
- 1 op de 3 melanomen ontstaat uit moedervlek.
- Dermale varianten > nooit kwaadaardig.
- Moedervlekken die veranderen, chirurgisch verwijderen.
- Verheven goedaardige naevi, vlak maken met
elektrochirurgie/chirurgisch verwijderen.
Samengestelde naevus Grensvlak naevus Dermale naevi
9.2.2 Congenitale naevus naevocellularis
- Aanwezig bij geboorte
- Prevalentie 1-2%
- Reuzen-naevus (badpaknaevus) > 20 cm (diameter), zeer zeldzaam
Klinisch beeld:
- Ingedeeld op grootte: klein <1,5cm,
middelgroot 1,5-20cm, groot >20cm
- Rond, ovaal, symmetrisch
- Iets verheven, (licht)bruin
- Onregelmatig en papillomateus
- Soms haren
- Worden vaak dikker, donkerder in
pubertijd (verruceus), kunnen papels en
noduli ontwikkelen
H9 Huidafwijkingen met hyperpigmentatie
9.1 Inleiding
Toename hyperpigmentatie:
Epidermis:
- Toename aantal (actieve) melanocyten
- Toename melanine in de melanocyt, verhoogde productie
- Toename melanine in keratinocyt
- Toename overdracht melaninepigment
- Afname snelheid vh opschuiven van melanine bevattende
keratinocyten -> afschilfering
- Aanwezigheid naevuscellen of atypische melanocyten
Dermis:
- Aanwezigheid melanocyten in dermis (zijn normaal afwezig)
- Aanwezigheid melaninepigment in dermis, melanofagen (bevat normaal
geen melaninepigment), afkomstig uit epidermis? Melanineincontinentie
- Aanwezigheid naevuscellen of atypische melanocyten
9.2 Naevus naevocellularis
9.2.1 Verworven naevus naevocellularis
- Ook wel melanocytaire naevi, moedervlek
- Goedaardig
- Grensvlak naevus: nesten van naevuscellen bij de basaalmembraan
(basale cellaag)
- Samengestelde naevus: ook clusters van naevuscellen in de dermis.
- Dermale naevus: naevuscellen alleen in de dermis (pigment verloren)
- Maximum moedervlekken voor 30e levensjaar (gemiddeld 20-30)
Klinisch beeld:
- Scherp begrensde ronde/ovale laesies, grootte 2-6mm
- Meestal symmetrisch
- Grensvlak naevus: macula, (donker)bruine kleur, geaccentueerde
huidlijnen.
- Samengestelde naevus: meer of minder geheven, halfbolvormig,
papillomateus of verruceus, lichter van kleur.
- Dermale naevi: verheven, papillomateus/koepelvormig, soms gesteeld,
(licht)bruin/huidskleurig.
, Oorzaak:
- Proliferatie van iets afwijkende melanocyten.
- Erfelijk.
- Zonlicht -> opkomen en groter worden.
- Beschadiging door zonnebrand.
- Bulleuze dermatosen.
- Systemische immunosuppresie.
- Verhoogde hormoonspiegel.
- Postoperatieve koorts.
Behandeling en prognose:
- 1 op de 3 melanomen ontstaat uit moedervlek.
- Dermale varianten > nooit kwaadaardig.
- Moedervlekken die veranderen, chirurgisch verwijderen.
- Verheven goedaardige naevi, vlak maken met
elektrochirurgie/chirurgisch verwijderen.
Samengestelde naevus Grensvlak naevus Dermale naevi
9.2.2 Congenitale naevus naevocellularis
- Aanwezig bij geboorte
- Prevalentie 1-2%
- Reuzen-naevus (badpaknaevus) > 20 cm (diameter), zeer zeldzaam
Klinisch beeld:
- Ingedeeld op grootte: klein <1,5cm,
middelgroot 1,5-20cm, groot >20cm
- Rond, ovaal, symmetrisch
- Iets verheven, (licht)bruin
- Onregelmatig en papillomateus
- Soms haren
- Worden vaak dikker, donkerder in
pubertijd (verruceus), kunnen papels en
noduli ontwikkelen
