Samenvatting Zuid-Amerika
3 Zuid-Amerika: wereldspeler?
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Door welke relaties en op welke wijze zijn de landen in Zuid-Amerika
onderling en met de wereld verbonden?
3.1 Relaties binnen Zuid-Amerika
Deelvragen
1 Waaruit bestaat de onderlinge samenwerking tussen de Zuid-
Amerikaanse landen?
2 Waarom is het moeilijk om tot nauwe samenwerking te komen in Zuid-
Amerika?
3 Wat zijn de gevolgen van de bestaande samenwerking voor de
verschillende landen?
Samenwerking en spanningen
Samenwerken is ► Samenwerking wordt gezien als belangrijk, maar is moeilijk te realiseren
moeilijk door de vanwege de vele belangentegenstellingen in Zuid-Amerika.
vele tegenstellingen ● Oorzaken van spanningen gaan over hulpbronnen en grondgebied, over
in belangen en de angst voor economische of politieke overheersing, over buitenlandse
visies. relaties, de politieke koers en de positie in het globaliseringsproces. De
uitersten zijn Chili en Venezuela.
Uitersten zijn Chili
■ Een voorbeeld van een diep ingrijpend conflict was de Salpeteroorlog
en Venezuela.
(omstreeks 1880), waar het ging om het bezit van winstgevende
Salpeteroorlog als stikstofafzettingen. Bolivia werd daardoor een landlocked country. Ook het
voorbeeld. bezit van olievoorraden is een bron van conflict.
Mercosur
Mercosur ► In 1991 ging Mercosur van start met als doel samenwerking op basis van
Douane-unie, interne vrije handel en vrij verkeer. Het betekende het einde van
gericht op vrije protectionisme en importsubstitutie.
interne handel. ● Mercosur heeft een interne markt van 285 miljoen mensen. De douane-
Tegenwicht van unie wil ook de sterke invloed van de V.S. in Zuid-Amerika beperken. Het
V.S./NAFTA. handelsblok is daarmee tegenwicht van de NAFTA.
Trekpaard Brazilië
Zwaar stempel van ► Het succes van Mercosur is vooral aan Brazilië te danken, dat de helft
Brazilië. van de totale uitvoer verzorgt.
Interne handel van ● Voor Brazilië zelf is Mercosur minder belangrijk. Een zwak punt van
Mercosur is beperkt, Mercosur is het beperkte aandeel van de interne handel in het totale
dus kwetsbaar voor handelsvolume. Dat betekent dat Mercosur sterk afhankelijk is van de
de wereldeconomie. wereldeconomie. Dat telt des te meer omdat de uitvoer van grondstoffen
Mercosur kent een
en landbouwproducten erg kenmerkend zijn voor Mercosur.
eenzijdig
● Binnen Mercosur is er een beweging naar protectionisme als gevolg van
exportpakket.
de algemene economische teruggang na 2008, met als voorbeeld
Voorbeelden Argentinië.
Argentinië en ■ Venezuela loopt voorop in de afkeer van vrijhandel. De gedaalde olieprijs
De Geo bovenbouw 5e editie vwo
© ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2017