Minor Kind in Zorg deel 1 samenvatting

Minor kind in zorg deel 1


HOORCOLLEGE ZWANGERSCHAP EN BEVALLEN
Fysiologie van de zwangerschap
De duur van de zwangerschap wordt uitgedrukt in het aantal weken dat de menstruatie is
weggebleven (= amenorroe).
De zwangerschapsduur of de amenorroe, wordt berekend vanaf de eerste dag van de laatste
menstruatie, waarbij voor vrouwen met een afwijkende cyclus gecorrigeerd moet worden
alsof zij een cyclus van 28 dagen zouden hebben. De datum waarop de vermoedelijke
bepaling zal plaatsvinden, dis is de à terme datum, is 40 weken (280 dagen) na de eerste dag
van de laatste menstruatie.
A terme datum is de eerste dag van de laatste menstruatie + 7 dagen + negen maanden
Bijvoorbeeld: eerste dag laatste menstruatie is 5 feb 2006, (a terme datum is 12 nov 2006).

Zwangerschapsduur
 Abortus < 16 weken
 Immatuur 16 – 28 weken
 Prematuur 28 – 36 weken
 A terme 37 – 41 weken
 Seroniteit 42 weken of meer

Zwangerschap trimesters
 1e trimester: < 16 weken
 2e trimester: 16 t/m 27 weken
 3e trimester: > 28 weken

Bloeddruk
De systolische bloeddruk blijft in principe constant. Door afname van de perifere weerstand
daalt de diastolische bloeddruk vanaf het 1e trimester, met een laagste niveau rond doe 20-
24 weken. In het 3e trimester stijgt de bloeddruk weer tot het uitgangsniveau.

Ademhaling
Naarmate de uterus groeit wordt het diafragma steeds verder naar boven (craniaal) geduwd.
Doordat de borstomtrek en de ribbenbooghoek daarbij toenemen, wordt de inhoud niet
kleiner. De vitale capaciteit is dan ook onveranderd. Wel neemt de ventilatie in de longen
toe.

Dreigende seritoniteit
= Zwangerschapsduur vanaf 42 weken
 Complicaties:
o Kans op doodgeboorte is groter
o Infarcten in placenta
o Vruchtwater wordt minder
o Baby kan poepen in het vruchtwater
 Inleidingstechnieken
o Eerst primen, oftewel rijpen cervix  de baarmoeder uitrekken
o Foleychatheter of medicatie
o Vliezen breken

, Minor kind in zorg deel 1

o Oxytocine per infuus  weeën opwekken  weeën tellen per 10 minuten

Macrosomie en dysmaturiteit
 Bij een A terme geboortegewicht van > 4500 gram of > P95 spreken we van macrosomie
o Oorzaken:
 Constitutionele erfelijkheid
 Prediabetes, diabetes
 Hydrops foetalis (vocht vasthouden)
 Bij een A terme geboortegewicht van < 2500 gram of < P2,3 spreken we van dysmaturiteit
o Oorzaken:
 Genetisch
 Infecties
 Uteroplacentaire insufficiëntie (voedingstekort bij de kinderen)

Positieve/negatieve dyscongruentie
 Positieve: foetale groeivertraging
o Oorzaken:
 Te veel vruchtwater
 Erfelijkheid
 Diabetes grafidarum zwangerschapsdiabetes
 Hydrops foetalis (vocht vasthouden)
 Negatieve: (te) sterke groei van de foetus
o Oorzaken:
 Omgevingsfactoren (roken, alcohol, durgs)
 Moederlijke factoren (infectie bij moeder)
 Placentaire factoren (niet goed functioneren bijvoorbeeld door hematoom)
 Foetale factoren (aangeboren afwijking, infectie bij de baby)

Diabetes mellitus/diabetes gravidarum
= DM: al aanwezig voor de zwangerschap
 Gevaren
o Verhoogde kans op Intra Uteriene Vruchtdood
o Macrosomie  verhoogde kans op problematiek bij de bevalling
o Glucose regulatie problemen bij de pasgeboren baby

= DG: zwangerschapsdiabetes hypoglykemie
 Risicofactoren
o DG-voorgeschiedenis
o Een BMI > 30 (kg/m2) bij de eerste prenatale controle
o Een eerder kind met een geboortegewicht > P95 of > 4500 gram
o Eerstegraads familielid met diabetes
o Bepaalde etnische groepen waarin diabetes veel voorkomt
o Onverklaarde intra-uteriene vruchtdood in de voorgeschiedenis

 Interventies bij beide:
o Glucose regelmatig meten
o Echoscopie: groei echo’s tijdens de zwangerschap

, Minor kind in zorg deel 1

o Internist en diabetesverpleegkundige zijn nauw betrokken
o Bevalling in het ziekenhuis
o Observatie van pasgeboren baby

Rhesusantagonisme
Treedt op als een resusnegatieve vrouw in verwachting is van een resuspositief kind.
 Als rode bloedcellen van de foetus (vooral bij de bevalling/keizersnede, maar ook bij
vruchtwaterpunctie) in de bloedbaan van de moeder terechtkomen kunnen die de
productie van antistoffen veroorzaken, wat bij latere zwangerschappen problemen bij de
vrucht kan geven doordat de antilichamen een gevaar vormen voor de foetus.
 Moeder vormt antistoffen tegen het kind
o Bij het 1e kind is dit meestal geen probleem
o Antistoffen van de moeder breken, bloedcellen van de 2e baby af
 Interventies:
o Rhesus negatieve moeder krijgt gedurende de zwangerschap en na de bevalling (als
kind rhesus positief blijkt) de rhesusprik (wordt gemaakt uit menselijk plasma)
o Baby wordt behandeld met UV licht
o Eventueel wisseltransfusie


Intra-uteriene infectie
= Prematuur en/of langdurig gebroken vliezen: omdat er een open verbinding is tussen de
baby en het baringskanaal, hierdoor kan er infectie ontstaan
 Voorbeelden infecties:
o CMV (virus)
o Parvo b19 (virus)
o Toxoplasmose (eencellig parasiet)
o Lisaria (bacterie)
 Interventies:
o Voorlichting geven over preventiemaatregelen tegen toxoplasmose, virus- en
bacteriële infecties (geen kattenbak verschonen, geen rauwmelkse kazen, rauw en
gedroogd vlees, goed groeten en fruit wassen)
o Bij prematuur gebroken vliezen  klinische opnamen
 Observatie zwangere (vitale functies, aspect vruchtwater)
 Observatie foetus (hartslag, mate van bewegelijkheid)
o Bij a terme gebroken vliezen (> 37 weken)
 Inleiding baring na 24-72 uur

Zwangerschapshypertensie
= verandering in de bleodsomloop en cardiovasculaire functie
 Bloeddruk hoger dan 130/80 mmHg, of stijging van 20 na 30 mmHg is reden tot extra
controle
 Je bloedvolume is hoger tijdens de zwangerschap, bloeddruk wordt er niet hoger van
 Interventies:
o Rust
o Medicatie
o Monitoring

, Minor kind in zorg deel 1



Pre-eclampsie
= Zwangerschapsvergiftiging
Bij pre-eclampsie is er naast zwangerschapshypertensie ook sprake van eiwitverlies in de
urine  kom je achter doordat bij een verhoogde bloeddruk de urine is gecontroleerd op de
aanwezigheid van eiwit.
 Diagnose:
o Bloeddrukmeting
o Urinecontrole op eiwit
 Klachten: (begint vaak met lichamelijke klachten)
o Bandgevoel (alsof er een strakke band om je bovenbuik zit)
o Hoofdpijn en visusklachten (sterretjes zien, lichtflitsen)
o Tintelende vingers
o Oedeem (perifeer en centraal)
o Algehele malaise
De ernst van het verloop verschilt per persoon. Sommige vrouwen hebben lange tijd weinig
of geen klachten, anderen worden in korte tijd ernstig ziek. Bij pre-eclampsie kunnen stuipen
optreden, we spreken dan van eclampsie  convulsies, onbedoelde elektrische lading in de
hersenen.

HELLP-syndroom
Bij HELLP-syndroom is er sprake van:
 Bloedafbraak
 Verstoorde leverfunctie
 Afbraak van bloedplaatjes
 Je bloed hevig door

Interventies bij pre-eclampsie en het HELLP-syndroom
Monitoring, middels klinische opname
 RR meten (4-6x per dag)
 Foetale controle: echo’s (groei en doppler) en CTG bewaking

Behandeling (=symptoombestrijding)
 Rust
 Bloeddruk verlagen (bloeddrukmedicatie, tablet en/of intraveneus)
 Voorkomen/behandelen insult (magnesiumsulfaat intraveneus)

De enige echte oplossing
 Zwangerschap termineren bij achteruitgang maternale of foetale conditie
o Inleiding bevalling of (spoed)keizersnede

Vaginaal bloedverlies
Oorzaken
 Innestelingsbloeding
 Poliep
 Extra goede doorbloeding
 Vaatje geknapt na het vrijen