Leg uit waarom de huidige codificatie van het
evenredigheidsbeginsel in de Algemene wet bestuursrecht in de
weg kan staan aan het voldoende betrekken van het
burgerperspectief in overheidsbesluitvorming.
Modelantwoord:
Het burgerperspectief houdt in dat de burger centraal wordt gesteld in
overheidsbesluitvorming. Artikel 3:4 lid 2 Awb ziet in dit verband in het
bijzonder op het voorkomen van onevenredige gevolgen van een besluit
voor bepaalde burgers.
Volgens de huidige doctrine moet artikel 3:4 lid 2 Awb worden gelezen in
samenhang met artikel 3:4 lid 1 Awb, op grond waarvan het
bestuursorgaan de rechtstreeks bij het besluit betrokken belangen
afweegt, voor zover niet uit een wettelijk voorschrift of uit de aard van de
uit te oefenen bevoegdheid een beperking voortvloeit. Een wettelijke
bepaling die het bestuursorgaan dwingt in een bepaalde situatie een
besluit met een bepaalde inhoud te nemen, is een dergelijke beperking
(vgl. ABRvS 1 maart 2023, ECLI:NL:RVS:2023:772, r.o. 9.6). Dit betekent
dat het evenredigheidsbeginsel van art. 3:4 lid 2 Awb niet van toepassing
is in geval van de uitoefening van strikt gebonden bevoegdheden, zodat in
dat geval geen rekening kan worden gehouden met de onevenredige
gevolgen van een besluit.
In het conceptwetsvoorstel Wet versterking waarborgfunctie Awb,
dat erop is gericht de menselijke maat in het bestuursrecht te
versterken, wordt voorgesteld om de formulering van het
evenredigheidsbeginsel in de Algemene wet bestuursrecht aan te
passen. Leg concreet uit op welke wijze deze aanpassing
enerzijds het burgerperspectief binnen het bestuursrecht kan
versterken, maar anderzijds nog steeds ontoereikend zal zijn om
het evenredigheidsbeginsel volledig te laten gelden binnen het
bestuursrecht. Betrek in uw antwoord de uitspraak van de
Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 1 maart
2023.
Modelantwoord:
De voorgestelde wijziging kan het burgerperspectief versterken, omdat de
koppeling met art. 3:4 lid 1 Awb wordt losgelaten door de toevoeging “ook
indien het eerste lid de af te wegen belangen beperkt”. Dit betekent dat
ook bij de uitoefening van gebonden bevoegdheden het
evenredigheidsbeginsel van toepassing is en dus burgers kan beschermen
tegen de onevenredige gevolgen van een besluit.
Tegelijk maakt de voorgestelde wijziging het nog steeds niet mogelijk om
wetten zelf aan het evenredigheidsbeginsel te toetsen; art. 3:4 lid 2 Awb
ziet enkel op de toepassing van het evenredigheidsbeginsel op een besluit
dat wordt genomen op grond van een wettelijk voorschrift. Het
toetsingsverbod van artikel 120 Grondwet staat er momenteel aan in de
weg dat wetten (in formele zin) zelf worden getoetst aan de Grondwet en
, aan ongeschreven rechtsbeginselen (zoals het evenredigheidsbeginsel
voor zover dat niet in de Awb is gecodificeerd) (vgl. ABRvS 1 maart 2023,
ECLI:NL:RVS:2023:772, r.o. 9.7-9.10).
In de Wet open overheid heeft zich een verschuiving voorgedaan
van passieve naar actieve openbaarmaking. Leg zowel uit wat
deze verschuiving concreet inhoudt als hoe u deze verschuiving
waardeert vanuit het burgerperspectief.
De Wet open overheid stelt in hoofdstuk 3 actieve openbaarmaking
voorop, d.w.z. openbaarmaking op initiatief van overheidsinstanties zelf,
onder meer door voor bepaalde categorieën van overheidsinformatie tot
actieve openbaarmaking te verplichten. Enkel voor zover
overheidsinformatie niet actief openbaar wordt gemaakt, komt passieve
openbaarmaking zoals geregeld in hoofdstuk 4 in beeld ofwel
openbaarmaking op grond van een informatieverzoek.
Het voordeel van actieve openbaarmaking is dat openbaarmaking niet
langer afhankelijk is van een informatieverzoek van burgers en dus geen
beroep doet op het doenvermogen van burgers. Op die manier wordt een
drempel weggenomen voor burgers om toegang tot overheidsinformatie te
verkrijgen. Omgekeerd brengt passieve openbaarmaking mee dat de
identiteit van de verzoeker bekend is bij de overheidsinstantie waarbij
wordt verzocht om openbaarmaking. Op die manier kan de
overheidsinstantie eenvoudiger rekening houden met de specifieke
behoeftes van de verzoeker ten aanzien van openbaarmaking. Vanuit het
perspectief van het centraal stellen van de burger kan de verschuiving van
passieve naar actieve openbaarmaking dus zowel positief als negatief
worden gewaardeerd.
“Twitter is begonnen met het verwijderen van blauwe vinkjes voor
geverifieerde gebruikers. Daarmee komt een einde aan de gratis
optie voor bijvoorbeeld politici, journalisten, atleten en bedrijven
om het echtheidskeurmerk te krijgen. Zo'n blauw vinkje is alleen
nog mogelijk tegen betaling.” – bron nos.nl 23 april 2023
Naar aanleiding van bovenstaande is het voor gebruikers niet
meer mogelijk om te weten of de persoon achter het profiel ook
daadwerkelijk de gevolgde persoon is.
Welke impact heeft bovenstaand beleid van Twitter/X op het
functioneren van digitale sociale media. Betrek in uw antwoord de
visie van Balkin.
Balkin beschrijft drie functies voor sociale media namelijk het faciliteren
van publieke opinie, organiseren van publieke opinie en het modereren
van de publieke opinie. (3 punten)
Het weghalen van de blauwe vinkjes zorgt er mogelijk voor dat gebruikers
evenredigheidsbeginsel in de Algemene wet bestuursrecht in de
weg kan staan aan het voldoende betrekken van het
burgerperspectief in overheidsbesluitvorming.
Modelantwoord:
Het burgerperspectief houdt in dat de burger centraal wordt gesteld in
overheidsbesluitvorming. Artikel 3:4 lid 2 Awb ziet in dit verband in het
bijzonder op het voorkomen van onevenredige gevolgen van een besluit
voor bepaalde burgers.
Volgens de huidige doctrine moet artikel 3:4 lid 2 Awb worden gelezen in
samenhang met artikel 3:4 lid 1 Awb, op grond waarvan het
bestuursorgaan de rechtstreeks bij het besluit betrokken belangen
afweegt, voor zover niet uit een wettelijk voorschrift of uit de aard van de
uit te oefenen bevoegdheid een beperking voortvloeit. Een wettelijke
bepaling die het bestuursorgaan dwingt in een bepaalde situatie een
besluit met een bepaalde inhoud te nemen, is een dergelijke beperking
(vgl. ABRvS 1 maart 2023, ECLI:NL:RVS:2023:772, r.o. 9.6). Dit betekent
dat het evenredigheidsbeginsel van art. 3:4 lid 2 Awb niet van toepassing
is in geval van de uitoefening van strikt gebonden bevoegdheden, zodat in
dat geval geen rekening kan worden gehouden met de onevenredige
gevolgen van een besluit.
In het conceptwetsvoorstel Wet versterking waarborgfunctie Awb,
dat erop is gericht de menselijke maat in het bestuursrecht te
versterken, wordt voorgesteld om de formulering van het
evenredigheidsbeginsel in de Algemene wet bestuursrecht aan te
passen. Leg concreet uit op welke wijze deze aanpassing
enerzijds het burgerperspectief binnen het bestuursrecht kan
versterken, maar anderzijds nog steeds ontoereikend zal zijn om
het evenredigheidsbeginsel volledig te laten gelden binnen het
bestuursrecht. Betrek in uw antwoord de uitspraak van de
Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 1 maart
2023.
Modelantwoord:
De voorgestelde wijziging kan het burgerperspectief versterken, omdat de
koppeling met art. 3:4 lid 1 Awb wordt losgelaten door de toevoeging “ook
indien het eerste lid de af te wegen belangen beperkt”. Dit betekent dat
ook bij de uitoefening van gebonden bevoegdheden het
evenredigheidsbeginsel van toepassing is en dus burgers kan beschermen
tegen de onevenredige gevolgen van een besluit.
Tegelijk maakt de voorgestelde wijziging het nog steeds niet mogelijk om
wetten zelf aan het evenredigheidsbeginsel te toetsen; art. 3:4 lid 2 Awb
ziet enkel op de toepassing van het evenredigheidsbeginsel op een besluit
dat wordt genomen op grond van een wettelijk voorschrift. Het
toetsingsverbod van artikel 120 Grondwet staat er momenteel aan in de
weg dat wetten (in formele zin) zelf worden getoetst aan de Grondwet en
, aan ongeschreven rechtsbeginselen (zoals het evenredigheidsbeginsel
voor zover dat niet in de Awb is gecodificeerd) (vgl. ABRvS 1 maart 2023,
ECLI:NL:RVS:2023:772, r.o. 9.7-9.10).
In de Wet open overheid heeft zich een verschuiving voorgedaan
van passieve naar actieve openbaarmaking. Leg zowel uit wat
deze verschuiving concreet inhoudt als hoe u deze verschuiving
waardeert vanuit het burgerperspectief.
De Wet open overheid stelt in hoofdstuk 3 actieve openbaarmaking
voorop, d.w.z. openbaarmaking op initiatief van overheidsinstanties zelf,
onder meer door voor bepaalde categorieën van overheidsinformatie tot
actieve openbaarmaking te verplichten. Enkel voor zover
overheidsinformatie niet actief openbaar wordt gemaakt, komt passieve
openbaarmaking zoals geregeld in hoofdstuk 4 in beeld ofwel
openbaarmaking op grond van een informatieverzoek.
Het voordeel van actieve openbaarmaking is dat openbaarmaking niet
langer afhankelijk is van een informatieverzoek van burgers en dus geen
beroep doet op het doenvermogen van burgers. Op die manier wordt een
drempel weggenomen voor burgers om toegang tot overheidsinformatie te
verkrijgen. Omgekeerd brengt passieve openbaarmaking mee dat de
identiteit van de verzoeker bekend is bij de overheidsinstantie waarbij
wordt verzocht om openbaarmaking. Op die manier kan de
overheidsinstantie eenvoudiger rekening houden met de specifieke
behoeftes van de verzoeker ten aanzien van openbaarmaking. Vanuit het
perspectief van het centraal stellen van de burger kan de verschuiving van
passieve naar actieve openbaarmaking dus zowel positief als negatief
worden gewaardeerd.
“Twitter is begonnen met het verwijderen van blauwe vinkjes voor
geverifieerde gebruikers. Daarmee komt een einde aan de gratis
optie voor bijvoorbeeld politici, journalisten, atleten en bedrijven
om het echtheidskeurmerk te krijgen. Zo'n blauw vinkje is alleen
nog mogelijk tegen betaling.” – bron nos.nl 23 april 2023
Naar aanleiding van bovenstaande is het voor gebruikers niet
meer mogelijk om te weten of de persoon achter het profiel ook
daadwerkelijk de gevolgde persoon is.
Welke impact heeft bovenstaand beleid van Twitter/X op het
functioneren van digitale sociale media. Betrek in uw antwoord de
visie van Balkin.
Balkin beschrijft drie functies voor sociale media namelijk het faciliteren
van publieke opinie, organiseren van publieke opinie en het modereren
van de publieke opinie. (3 punten)
Het weghalen van de blauwe vinkjes zorgt er mogelijk voor dat gebruikers
