Bedrijfseconomie - Theorie Module l Christian Holthof
1. Inleiding
1.1 Beknopte geschiedenis en de ketenvorming van de hotelsector
500 v. Christus (periode van de Perzen & Babyloniërs): oudste hotelvorm
“Karavansera” veilige onderkomens langs de handelswegen naar Oost-Europa
en Azië.
Romeinse periode: eerste herbergen opgericht langs de heirbanen.
Middel Eeuwen: logies in de vorm van kloosters er abdijen langs de belangrijke
handelswegen en bergpassen of in grote steden. Kregen de naam “hospitium”
16e Eeuw: ontstaan eerste postroutes en posthuizen. Herbergen kregen nieuwe
functie nl. postdienst met gelegenheid tot overnachting.
Opkomst spoorwegen: reizigers zochten hotels vlakbij de spoorwegstations.
Na WO ll: men reist minder met de trein, gaat meer gebruik maken van
personenwagens. Hotels verspreidde zich meer. Er ontstonden familiehotels en
ketenhotels. Eén van de bekendste pioniers Conrad Hilton (1887-1979)
Geïntegreerde ketenhotels: de aangesloten hotels dragen dezelfde naam van de
hotelketen en beantwoorden aan dezelfde comfort- en uitbatingseisen.
Vrije ketenhotels: lossere vorm van samenwerking, waarbij vooral ondersteunend
wordt gewerkt op vlak van gezamenlijke promotie.
Managementcontract: er is een overeenkomst gesloten tussen een
managementgroep en een hoteleigenaar (investeerder), waarbij de
managementgroep de volledige verantwoordelijkheid neemt voor het beheer van het
hotel. Zorgt voor het personeel, handleidingen, procedures, marketing ect. Merendeel
bij geïntegreerde ketelhotels. Het beheer wordt vergoed d.m.v. management fees. De
hotelwinsten zijn voor de hoteleigenaar.
Franchisingcontract: contract tussen geïntegreerde ketenhotel en onafhankelijke
hoteleigenaar, waarbij het recht wordt verleend aan de franchisenemer (tegen
betaling), gebruik te maken van de merknaam, de knowhow en het gespecialiseerde
dienstverleningssysteem.
Verschil managementcontract en franchisingcontract: bij een franchisingcontract
moet de hoteleigenaar zelf instaan voor het personeel en de uitbating.
USAH – Uniform System of Accounts for Hotels: eerste editie gepubliceerd in 1926.
Het eerste succesvolle uniforme boekhoudsysteem.
1.2 Uniform System of Accounts for Hotels – Income Statement
Resultatenrekening: ingedeeld in drie grote sectors:
1. De opdeling van resultaten volgens diverse hotelafdelingen (Kamers, Food &
Beverage, Telefoon, Shops ect.)
2. De niet-verdeelde werkingskosten (Undistributed Operating Expenses)
3. Management fees en Fixed Charges
Deel 1: in het eerste deel van de resultatenrekening volgens het USAH worden de
omzetcijfers weergeven voor iedere hotelafdeling die opbrengsten genereren. De
direct kosten verbonden met de desbetreffende hotelafdelingen worden eveneens
gerapporteerd.
Directe kosten die we aantreffen in een hotel:
1
,Bedrijfseconomie - Theorie Module l Christian Holthof
1. Cost of Sales: kosten vinden we niet terug bij de kamerafdeling, daar
kamerverhuringen geen kosten van verkoop veroorzaken en er geen
kamervoorraden worden aangelegd.
2. Payroll & Related Expenses: lonen.
3. Other Expenses: wasserijkosten voor de lakens, commissies aan
touroperators, kosten i.v.m. reservatie systemen, guest supplies, drukken van
menukaarten ect.
Deel 2: de Undistributed Operating Expenses. Voor iedere categorie kunnen er
loonkosten (payroll and related expenses) en andere kosten (other costs) ontstaan:
1. Administrative and General (A&G)
2. Data Processing
3. Human Resources (HR)
4. Transportation
5. Marketing
6. Property Operation and Maintenance
7. Energie Costs
Deel 3: kosten: fixed charges en management fees. De management fees zijn
enkel van belang voor geïntegreerde ketenhotels die werken met een
managementcontract:
1. Huurkosten
2. Eigendomsbelastingen
3. Interestkosten
4. Afschrijvingen en waardeverminderingen
5. Verzekeringskosten
Afdeling Omze Insla Directe Overige Resulta
t g loonkost directe at
en kosten
Kamers
Restaurant
Bar
Telefoon
Subtotaal
Indirecte werkingskosten
Human Resources
Finance
A&G
Marketing
Onderhoud en herstellingen
Energie
Subtotaal van de indirecte werkingskosten
Bruto-exploitatieresultaat
Fixed charges
Verzekeringen
Eigendomsbelastingen
Afschrijvingen
Interesten
Subtotaal van de fixed charges
Resultaat vóór belastingen
2. Kostenstructuur en kostprijsberekening in de hotelsector
2
, Bedrijfseconomie - Theorie Module l Christian Holthof
2.1 Het begrip kosten
Schroef: “kosten zijn waarde-eenheden die voor de productie moeten opgeofferd
worden.” Bij de toepassing op een hotel stellen we vast dat niet alle voor de productie
opgeofferde middelen uitgaven zijn (verkopen van maaltijden, verhuren van kamers).
1. Boekhoudkundige waardeverminderingen: (bedrijfskosten) afschrijven van
het hotelgebouw, het meubilair, de keukeninstallaties.
2. Kaskosten: grondstoffen, kosten m.b.t. marketing, arbeidskosten,
bureelkosten.
2.2 Vaste en variabele kosten
Vaste kosten zijn kosten die niet veranderen op korte termijn met de omvang van de
productie en de verkoop in een hotel. (vb. afschrijvingen, interestkosten, huurkosten)
Variabele kosten zijn de kosten die vermeerderen of verminderen naargelang de
verkoop vermeerdert of vermindert in een hotel. (vb. grondstof verbruik F&B, guest
supplies)
Variabele kosten kunnen proportioneel toenemen of degressief zijn met de
toename in productie of verkoop. Bij een proportionele toename zullen wanneer het
aantal verkochte maaltijden stijgt met 10% de grondstofkosten ook met 10% stijgen.
Voor het dalen insgelijks.
Voor hotels is het moeilijk hun vaste kosten te verlagen aangezien deze meestal 75%
van de totale kosten omvang bevatten. Hierdoor moeten hotel markt- en
verkoopsgeoriënteerd werken. Het opdrijven van kamerbezettingscijfers en het
verbeteren van de gemiddelde kamerprijs zijn prioriteit.
Stepkost: constant binnen een bepaalde productieomvang, maar variabel over
verschillende productie omvangen (het aanwerven van een extra).
Gemengde kosten: stepkosten; half(semi)- vaste kosten of half(semi)-variabele
kosten. Het vaste gedeelte van de gemengde kosten in onafhankelijk van de
verkoopactiviteiten, terwijl het variabele gedeelte proportioneel varieert met het
verkoopvolume.
in een hotel: telefoonkosten (vast: huur telefoon, abonnementskosten / variabel:
kost van de gevoerde telefoongesprekken) salarissen van managers (vast:
basissalaris / variabel: bonussen) onderhoud en herstellingen (vast: minimum
bedrag dat noodzakelijk is om het hotel te onderhouden bij lage
kamerbezettingscijfers / variabel: bijkomend onderhoud dat noodzakelijk is bij hogere
kamerbezettingscijfers)
2.3 Totale kosten
Totale kosten: optelling van de vaste-, variabele-, step- en gemengde kosten.
2.4 Marginale kosten of differentiële kosten
Marginale kosten: kost die één extra product/gast/groep gasten met zich
meebrengt.
2.5 Directe en indirecte kosten
3
1. Inleiding
1.1 Beknopte geschiedenis en de ketenvorming van de hotelsector
500 v. Christus (periode van de Perzen & Babyloniërs): oudste hotelvorm
“Karavansera” veilige onderkomens langs de handelswegen naar Oost-Europa
en Azië.
Romeinse periode: eerste herbergen opgericht langs de heirbanen.
Middel Eeuwen: logies in de vorm van kloosters er abdijen langs de belangrijke
handelswegen en bergpassen of in grote steden. Kregen de naam “hospitium”
16e Eeuw: ontstaan eerste postroutes en posthuizen. Herbergen kregen nieuwe
functie nl. postdienst met gelegenheid tot overnachting.
Opkomst spoorwegen: reizigers zochten hotels vlakbij de spoorwegstations.
Na WO ll: men reist minder met de trein, gaat meer gebruik maken van
personenwagens. Hotels verspreidde zich meer. Er ontstonden familiehotels en
ketenhotels. Eén van de bekendste pioniers Conrad Hilton (1887-1979)
Geïntegreerde ketenhotels: de aangesloten hotels dragen dezelfde naam van de
hotelketen en beantwoorden aan dezelfde comfort- en uitbatingseisen.
Vrije ketenhotels: lossere vorm van samenwerking, waarbij vooral ondersteunend
wordt gewerkt op vlak van gezamenlijke promotie.
Managementcontract: er is een overeenkomst gesloten tussen een
managementgroep en een hoteleigenaar (investeerder), waarbij de
managementgroep de volledige verantwoordelijkheid neemt voor het beheer van het
hotel. Zorgt voor het personeel, handleidingen, procedures, marketing ect. Merendeel
bij geïntegreerde ketelhotels. Het beheer wordt vergoed d.m.v. management fees. De
hotelwinsten zijn voor de hoteleigenaar.
Franchisingcontract: contract tussen geïntegreerde ketenhotel en onafhankelijke
hoteleigenaar, waarbij het recht wordt verleend aan de franchisenemer (tegen
betaling), gebruik te maken van de merknaam, de knowhow en het gespecialiseerde
dienstverleningssysteem.
Verschil managementcontract en franchisingcontract: bij een franchisingcontract
moet de hoteleigenaar zelf instaan voor het personeel en de uitbating.
USAH – Uniform System of Accounts for Hotels: eerste editie gepubliceerd in 1926.
Het eerste succesvolle uniforme boekhoudsysteem.
1.2 Uniform System of Accounts for Hotels – Income Statement
Resultatenrekening: ingedeeld in drie grote sectors:
1. De opdeling van resultaten volgens diverse hotelafdelingen (Kamers, Food &
Beverage, Telefoon, Shops ect.)
2. De niet-verdeelde werkingskosten (Undistributed Operating Expenses)
3. Management fees en Fixed Charges
Deel 1: in het eerste deel van de resultatenrekening volgens het USAH worden de
omzetcijfers weergeven voor iedere hotelafdeling die opbrengsten genereren. De
direct kosten verbonden met de desbetreffende hotelafdelingen worden eveneens
gerapporteerd.
Directe kosten die we aantreffen in een hotel:
1
,Bedrijfseconomie - Theorie Module l Christian Holthof
1. Cost of Sales: kosten vinden we niet terug bij de kamerafdeling, daar
kamerverhuringen geen kosten van verkoop veroorzaken en er geen
kamervoorraden worden aangelegd.
2. Payroll & Related Expenses: lonen.
3. Other Expenses: wasserijkosten voor de lakens, commissies aan
touroperators, kosten i.v.m. reservatie systemen, guest supplies, drukken van
menukaarten ect.
Deel 2: de Undistributed Operating Expenses. Voor iedere categorie kunnen er
loonkosten (payroll and related expenses) en andere kosten (other costs) ontstaan:
1. Administrative and General (A&G)
2. Data Processing
3. Human Resources (HR)
4. Transportation
5. Marketing
6. Property Operation and Maintenance
7. Energie Costs
Deel 3: kosten: fixed charges en management fees. De management fees zijn
enkel van belang voor geïntegreerde ketenhotels die werken met een
managementcontract:
1. Huurkosten
2. Eigendomsbelastingen
3. Interestkosten
4. Afschrijvingen en waardeverminderingen
5. Verzekeringskosten
Afdeling Omze Insla Directe Overige Resulta
t g loonkost directe at
en kosten
Kamers
Restaurant
Bar
Telefoon
Subtotaal
Indirecte werkingskosten
Human Resources
Finance
A&G
Marketing
Onderhoud en herstellingen
Energie
Subtotaal van de indirecte werkingskosten
Bruto-exploitatieresultaat
Fixed charges
Verzekeringen
Eigendomsbelastingen
Afschrijvingen
Interesten
Subtotaal van de fixed charges
Resultaat vóór belastingen
2. Kostenstructuur en kostprijsberekening in de hotelsector
2
, Bedrijfseconomie - Theorie Module l Christian Holthof
2.1 Het begrip kosten
Schroef: “kosten zijn waarde-eenheden die voor de productie moeten opgeofferd
worden.” Bij de toepassing op een hotel stellen we vast dat niet alle voor de productie
opgeofferde middelen uitgaven zijn (verkopen van maaltijden, verhuren van kamers).
1. Boekhoudkundige waardeverminderingen: (bedrijfskosten) afschrijven van
het hotelgebouw, het meubilair, de keukeninstallaties.
2. Kaskosten: grondstoffen, kosten m.b.t. marketing, arbeidskosten,
bureelkosten.
2.2 Vaste en variabele kosten
Vaste kosten zijn kosten die niet veranderen op korte termijn met de omvang van de
productie en de verkoop in een hotel. (vb. afschrijvingen, interestkosten, huurkosten)
Variabele kosten zijn de kosten die vermeerderen of verminderen naargelang de
verkoop vermeerdert of vermindert in een hotel. (vb. grondstof verbruik F&B, guest
supplies)
Variabele kosten kunnen proportioneel toenemen of degressief zijn met de
toename in productie of verkoop. Bij een proportionele toename zullen wanneer het
aantal verkochte maaltijden stijgt met 10% de grondstofkosten ook met 10% stijgen.
Voor het dalen insgelijks.
Voor hotels is het moeilijk hun vaste kosten te verlagen aangezien deze meestal 75%
van de totale kosten omvang bevatten. Hierdoor moeten hotel markt- en
verkoopsgeoriënteerd werken. Het opdrijven van kamerbezettingscijfers en het
verbeteren van de gemiddelde kamerprijs zijn prioriteit.
Stepkost: constant binnen een bepaalde productieomvang, maar variabel over
verschillende productie omvangen (het aanwerven van een extra).
Gemengde kosten: stepkosten; half(semi)- vaste kosten of half(semi)-variabele
kosten. Het vaste gedeelte van de gemengde kosten in onafhankelijk van de
verkoopactiviteiten, terwijl het variabele gedeelte proportioneel varieert met het
verkoopvolume.
in een hotel: telefoonkosten (vast: huur telefoon, abonnementskosten / variabel:
kost van de gevoerde telefoongesprekken) salarissen van managers (vast:
basissalaris / variabel: bonussen) onderhoud en herstellingen (vast: minimum
bedrag dat noodzakelijk is om het hotel te onderhouden bij lage
kamerbezettingscijfers / variabel: bijkomend onderhoud dat noodzakelijk is bij hogere
kamerbezettingscijfers)
2.3 Totale kosten
Totale kosten: optelling van de vaste-, variabele-, step- en gemengde kosten.
2.4 Marginale kosten of differentiële kosten
Marginale kosten: kost die één extra product/gast/groep gasten met zich
meebrengt.
2.5 Directe en indirecte kosten
3
