Tentamen kritisch denken
Leerdoelen boek ‘Je hebt wel iets te verbergen’
De onderstaande leerdoelen zijn geformuleerd als richtvragen. Let op: alle leerdoelen zijn op
kennisniveau gedefinieerd. Dit zijn geen tentamenvragen!
Hoofdstuk 1
1. Geef aan wat bedoeld wordt met de term ‘black box’ in relatie tot de smartphone. (p. 28)
- Een apparaat dat werkt als een trein maar waarvan de echte werking mysterieus blijft.
Men hoeft zich alleen te richten op de input en de output, niet op de interne complexiteit. Je
weet waar je op moet drukken om de smartphone te gebruiken (input) en je weet wat hier
het resultaat van is (output), maar niemand weet hoe het apparaat dat eigenlijk doet.
2. Wat houdt ‘realtime bidding’ in? (p. 33)
- Een volledig geautomatiseerde veiling. De bieders op die veiling zijn advertentiebedrijven en
onze data de te veilen objecten. Het doel is om zo effectief mogelijk te adverteren.
3. Waarom bieden trackers op jouw gegevens? (p. 32)
- Omdat een advertentie geld op moet leveren doordat mensen erop klikken en iets kopen.
Hoe beter de realtime adverteerder jou weet te doorgronden, hoe effectiever hij kan
adverteren. Het voordeel zit dus in de data meer informatie over jou.
4. Leg uit wat de schrijvers van het boek bedoelen met “de smartphone blijkt een glimmend
surveillanceapparaat waar je toevallig ook mee kunt bellen”. (p. 36)
- De smartphone die op tafel ligt is niet wat het lijkt. Als je naar deze black box kijkt is het een
mooi ding met handige apps, maar als je onder de motorkap kijkt, zie je een systeem dat
gegevens over zijn gebruiker verzamelt, rondstuurt en verkoopt aan de hoogste bieder.
5. Wat wordt bedoeld met de ‘veronachtzaming van de integriteit van context’? (p. 38)
- We ervaren alleen privacyschending als we de informatiestroom niet gepast vinden.
o Bijvoorbeeld: een arts als deskundige is oké, een arts als marketingbedrijf niet.
6. Wat wordt bedoeld met de ‘privacyparadox’? (p. 41)
- De neiging om privacy belangrijk te vinden, maar er niet of nauwelijks naar te handelen.
o Bijv. Facebook die telkens de privacyvoorwaarden wijzigt. Mensen zeggen telkens dat ze
dit heel erg vinden en gaan stoppen met Facebook, maar dit doen ze niet. Ze dreigen dus
stappen te nemen, omdat ze privacy belangrijk vinden, maar doen dit niet.
7. Waarom is het argument dat de consument toestemming aan bedrijven geven om zijn informatie
te verzamelen, niet sterk? (p. 40)
- Omdat cijfers uitwijzen dat niemand de privacyvoorwaarden leest. Het kost bizar veel tijd en
ze begrijpen het toch niet. Daarom gaan ze zonder te lezen steeds akkoord met de
voorwaarden, zoals wij ook allemaal de cookietoestemmingsverzoeken klakkeloos
accepteren.
8. Waarom is het onderscheid ‘privé- en publieke ruimte’ betekenisloos? (p.42/43)
- Omdat je een groot deel van je huis meeneemt als je naar buiten gaat. In je smartphone
staat namelijk van alles; contacten, foto’s , etc. je huis is niet meer bij uitstek de plek waar je
privé dingen doet zoals dat vroeger wel het geval was. Tegelijkertijd zij er nu allerlei partijen
die binnenshuis ons gedrag registreren, namelijk trackers op je telefoon op laptop.
- Ten tweede staat een andere kern van privacyrecht op losse schroeven; het idee dat wij ons
relatief anoniem door de publieke ruimte kunnen bewegen. Zodra wij buiten zijn worden wij
gevolgd door allerlei apparaten geregistreerd en worden onze gangen gevolgd. Smartphones
geven continu je locatie door, etc.
Leerdoelen boek ‘Je hebt wel iets te verbergen’
De onderstaande leerdoelen zijn geformuleerd als richtvragen. Let op: alle leerdoelen zijn op
kennisniveau gedefinieerd. Dit zijn geen tentamenvragen!
Hoofdstuk 1
1. Geef aan wat bedoeld wordt met de term ‘black box’ in relatie tot de smartphone. (p. 28)
- Een apparaat dat werkt als een trein maar waarvan de echte werking mysterieus blijft.
Men hoeft zich alleen te richten op de input en de output, niet op de interne complexiteit. Je
weet waar je op moet drukken om de smartphone te gebruiken (input) en je weet wat hier
het resultaat van is (output), maar niemand weet hoe het apparaat dat eigenlijk doet.
2. Wat houdt ‘realtime bidding’ in? (p. 33)
- Een volledig geautomatiseerde veiling. De bieders op die veiling zijn advertentiebedrijven en
onze data de te veilen objecten. Het doel is om zo effectief mogelijk te adverteren.
3. Waarom bieden trackers op jouw gegevens? (p. 32)
- Omdat een advertentie geld op moet leveren doordat mensen erop klikken en iets kopen.
Hoe beter de realtime adverteerder jou weet te doorgronden, hoe effectiever hij kan
adverteren. Het voordeel zit dus in de data meer informatie over jou.
4. Leg uit wat de schrijvers van het boek bedoelen met “de smartphone blijkt een glimmend
surveillanceapparaat waar je toevallig ook mee kunt bellen”. (p. 36)
- De smartphone die op tafel ligt is niet wat het lijkt. Als je naar deze black box kijkt is het een
mooi ding met handige apps, maar als je onder de motorkap kijkt, zie je een systeem dat
gegevens over zijn gebruiker verzamelt, rondstuurt en verkoopt aan de hoogste bieder.
5. Wat wordt bedoeld met de ‘veronachtzaming van de integriteit van context’? (p. 38)
- We ervaren alleen privacyschending als we de informatiestroom niet gepast vinden.
o Bijvoorbeeld: een arts als deskundige is oké, een arts als marketingbedrijf niet.
6. Wat wordt bedoeld met de ‘privacyparadox’? (p. 41)
- De neiging om privacy belangrijk te vinden, maar er niet of nauwelijks naar te handelen.
o Bijv. Facebook die telkens de privacyvoorwaarden wijzigt. Mensen zeggen telkens dat ze
dit heel erg vinden en gaan stoppen met Facebook, maar dit doen ze niet. Ze dreigen dus
stappen te nemen, omdat ze privacy belangrijk vinden, maar doen dit niet.
7. Waarom is het argument dat de consument toestemming aan bedrijven geven om zijn informatie
te verzamelen, niet sterk? (p. 40)
- Omdat cijfers uitwijzen dat niemand de privacyvoorwaarden leest. Het kost bizar veel tijd en
ze begrijpen het toch niet. Daarom gaan ze zonder te lezen steeds akkoord met de
voorwaarden, zoals wij ook allemaal de cookietoestemmingsverzoeken klakkeloos
accepteren.
8. Waarom is het onderscheid ‘privé- en publieke ruimte’ betekenisloos? (p.42/43)
- Omdat je een groot deel van je huis meeneemt als je naar buiten gaat. In je smartphone
staat namelijk van alles; contacten, foto’s , etc. je huis is niet meer bij uitstek de plek waar je
privé dingen doet zoals dat vroeger wel het geval was. Tegelijkertijd zij er nu allerlei partijen
die binnenshuis ons gedrag registreren, namelijk trackers op je telefoon op laptop.
- Ten tweede staat een andere kern van privacyrecht op losse schroeven; het idee dat wij ons
relatief anoniem door de publieke ruimte kunnen bewegen. Zodra wij buiten zijn worden wij
gevolgd door allerlei apparaten geregistreerd en worden onze gangen gevolgd. Smartphones
geven continu je locatie door, etc.
