Meningitis
Kindergeneeskunde voor kinderverpleegkundigen blz. 227- 229, 470-472, 518
227-229
Neonatale meningitis
Bij de pasgeborene gaat sepsis dikwijls gepaard met meningitis.
Symptomen: zijn aanvankelijk aspecifiek en komen overeen met die bij sepsis.
Daarnaast kunnen neurologische symptomen, zoals convulsies optreden.
De meeste verwekkers van sepsis kunnen ook meningitis veroorzaken.
Virale meningitis door enterovirus verloopt veelal mild, maar gevreesd is
meningtis/encefalitis door herpesvirus.
Bacteriele verwekkers veroorzaken vooral GBS en Listeria monocytogenes een
ernstige meningitis. Hierbij gaat het dan meestal om de ‘late-onset’-vorm, die 1-2
weken na de geboorte optreden.
Antibiotische behandeling bij verdenking op bacteriële meningitis bestaat in eerste
instantie in de combinatie van amoxicilline en een derde-generatie-cefalosporine.
470-472
15.4.3 infecties van meningen en hersenen
Meningitis/encefalitis, relatief zeldzame, maar ernstige infectie bij zuigelingen en
kinderen.
Prognose is afhankelijk van leeftijd, de verwekker, het tijdstip van diagnose en het
instellen van de behandeling, met voor de bacteriële variant in totaal een mortaliteit
van ongeveer 100% en ernstige blijvende gevolgen in ongeveer eenderde van de
gevallen.
Bacteriële meningitis
Verwekker
75% van de meningitiden: E.coli en hemolytisvhe streptokokken. Ook van groep B.
25% worden andere pathogenen gevonden, onder andere Listeria monocytogenese,
enterokokken en Pseudomonas species.
Bij kinderen ouder dan een maand zijn Neisseria meningitidis en Streptococussen
pneumoniae de meest voorkomende verwekkers.
Bij immuunogecompromitteerde kinderen of kinderen met een ventrikeldrain kunnen
andere pathogenen een rol spelen, zoals Staphylococcus epidermis, Salmonella
species enzovoort.
Pathogenese
Bacteriële meningitis ontstaat meestal vanuit een focus in de bovenste luchtwegen.
Om meningitis te veroorzaken, moet een bacterie zich in staat zijn te hechten aan de
slijmvliezen van de gastheer, het epitheel binnen te dringen en te passeren, en
vervolgens te overleven in de bloedbaan.
Meningitisverwekkers kunnen een selectieve voorkeur bezitten voor hechting aan het
endotheel van de hersenvaten, en kunnen de bloed-hersen-barrière passeren.
Wanneer bacteriën eenmaal in de liquor cerebrospinalis zijn beland, worden zij niet of
nauwelijks meer gehinderd door de afweer van de gastheer, doordat de concentratie
van antistoffen en complement in de liquor laag is, terwijl fagocyterende cellen in de
eerste fase geheel ontbreken.
Ontstekingsproces dat tijdens een bacteriële meningitis ontstaat, wordt gekenmerkt
door een toename van leukocyten en plasma-eiwitten, beide afkomstig uit de
circulatie, in de liquor.
Symptomatologie, epidemiologie, diagnose
Kindergeneeskunde voor kinderverpleegkundigen blz. 227- 229, 470-472, 518
227-229
Neonatale meningitis
Bij de pasgeborene gaat sepsis dikwijls gepaard met meningitis.
Symptomen: zijn aanvankelijk aspecifiek en komen overeen met die bij sepsis.
Daarnaast kunnen neurologische symptomen, zoals convulsies optreden.
De meeste verwekkers van sepsis kunnen ook meningitis veroorzaken.
Virale meningitis door enterovirus verloopt veelal mild, maar gevreesd is
meningtis/encefalitis door herpesvirus.
Bacteriele verwekkers veroorzaken vooral GBS en Listeria monocytogenes een
ernstige meningitis. Hierbij gaat het dan meestal om de ‘late-onset’-vorm, die 1-2
weken na de geboorte optreden.
Antibiotische behandeling bij verdenking op bacteriële meningitis bestaat in eerste
instantie in de combinatie van amoxicilline en een derde-generatie-cefalosporine.
470-472
15.4.3 infecties van meningen en hersenen
Meningitis/encefalitis, relatief zeldzame, maar ernstige infectie bij zuigelingen en
kinderen.
Prognose is afhankelijk van leeftijd, de verwekker, het tijdstip van diagnose en het
instellen van de behandeling, met voor de bacteriële variant in totaal een mortaliteit
van ongeveer 100% en ernstige blijvende gevolgen in ongeveer eenderde van de
gevallen.
Bacteriële meningitis
Verwekker
75% van de meningitiden: E.coli en hemolytisvhe streptokokken. Ook van groep B.
25% worden andere pathogenen gevonden, onder andere Listeria monocytogenese,
enterokokken en Pseudomonas species.
Bij kinderen ouder dan een maand zijn Neisseria meningitidis en Streptococussen
pneumoniae de meest voorkomende verwekkers.
Bij immuunogecompromitteerde kinderen of kinderen met een ventrikeldrain kunnen
andere pathogenen een rol spelen, zoals Staphylococcus epidermis, Salmonella
species enzovoort.
Pathogenese
Bacteriële meningitis ontstaat meestal vanuit een focus in de bovenste luchtwegen.
Om meningitis te veroorzaken, moet een bacterie zich in staat zijn te hechten aan de
slijmvliezen van de gastheer, het epitheel binnen te dringen en te passeren, en
vervolgens te overleven in de bloedbaan.
Meningitisverwekkers kunnen een selectieve voorkeur bezitten voor hechting aan het
endotheel van de hersenvaten, en kunnen de bloed-hersen-barrière passeren.
Wanneer bacteriën eenmaal in de liquor cerebrospinalis zijn beland, worden zij niet of
nauwelijks meer gehinderd door de afweer van de gastheer, doordat de concentratie
van antistoffen en complement in de liquor laag is, terwijl fagocyterende cellen in de
eerste fase geheel ontbreken.
Ontstekingsproces dat tijdens een bacteriële meningitis ontstaat, wordt gekenmerkt
door een toename van leukocyten en plasma-eiwitten, beide afkomstig uit de
circulatie, in de liquor.
Symptomatologie, epidemiologie, diagnose
