Inleiding gezondheidspsychologie
Hoorcollege 1
Doel van de gezondheidspsychologie is begrip ontwikkelen en vergroten van de
biopsychosociale factoren die belangrijk zijn voor:
De bevordering en het in stand houden van e gezondheid
De verbetering van de gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid
De preventie en behandeling van ziekte
De oorzaken van ziektes: bv. de risicofactoren
Toets: 60 juist/onjuist vragen. Censuur rond 67%. Conclusies van onderzoeken kennen!
Etiologie: oorzaak van een ziekte.
H1
Perspectieven van gezondheid:
Visie op ziekte, lichaam, geest
Lekentheorieën
Deskundigen
Cultuur
Leeftijd (zelfstudie)
Visie op ziekte
Modellen:
Biomedisch ziektemodel: ziekte en symptomen hebben een achterliggende fysiologische
verklaring
Biopsychosociaal ziektemodel: ziekte en symptomen zijn een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren (erkenning van de rol van
gedrag)
‘Een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn’ (WHO, 1947)
Lekentheorieën
Positieve gezondheid: niet de afwezigheid van ziekte MAAR het vermogen van mesen om met de
fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven om te gaan en zoveel mogelijk eigen
regie te voeren (Huber, 2012)
Cultuur
Cultuurverschillen:
Ziekteattributies
Individualistische benadering
Collectivistische benadering (Aziatische landen)
Holistische benadering (alles bij elkaar)
(ook kennen) levensloop en gezondheid
, H2
Gezondheidsverschillen:
Individuele verschillen , woonplaats en leefwijze
Omgeving, culturele en sociale factoren
Sociaal economische status (SES)
Minderheidsstatus
Geslacht
Werk
Hoorcollege 2
H3
Body mass index (BMI)
Overgewicht:
Negatieve gevolgen:
- Lichamelijke klachten
- Psychologische klachten
Prevalentie: NL: 48,7% overgewicht
Drugwiel goed kennen!
Leeftijdsspecifieke mortaliteit daal bij stoppen
met roken: aantal sterfgevallen in bepaalde
leeftijdscategorie.
De rol van de gezondheidspsychologie:
(Inzicht verkrijgen in:)
1. Voorspellers/risicofactoren van
ongezond gedrag:
a. Aanleg
b. Nieuwsgierigheid
c. Sociaal leren
d. Sociale druk
e. Gezondheidscognities
f. Zelfbeeld
g. Gewichtsbeheersing
2. In standhoudende factoren van ongezond gedrag
a. Ontspanning
b. Gewoonte
c. Zelfmedicatie
d. Lage zelfeffectiviteit
3. Met deze kennis interventies ontwikkelen om van ongezond gedrag af te komen
a. Primaire preventie
b. Secundaire preventie
Hoorcollege 3
Hoorcollege 1
Doel van de gezondheidspsychologie is begrip ontwikkelen en vergroten van de
biopsychosociale factoren die belangrijk zijn voor:
De bevordering en het in stand houden van e gezondheid
De verbetering van de gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid
De preventie en behandeling van ziekte
De oorzaken van ziektes: bv. de risicofactoren
Toets: 60 juist/onjuist vragen. Censuur rond 67%. Conclusies van onderzoeken kennen!
Etiologie: oorzaak van een ziekte.
H1
Perspectieven van gezondheid:
Visie op ziekte, lichaam, geest
Lekentheorieën
Deskundigen
Cultuur
Leeftijd (zelfstudie)
Visie op ziekte
Modellen:
Biomedisch ziektemodel: ziekte en symptomen hebben een achterliggende fysiologische
verklaring
Biopsychosociaal ziektemodel: ziekte en symptomen zijn een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren (erkenning van de rol van
gedrag)
‘Een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn’ (WHO, 1947)
Lekentheorieën
Positieve gezondheid: niet de afwezigheid van ziekte MAAR het vermogen van mesen om met de
fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven om te gaan en zoveel mogelijk eigen
regie te voeren (Huber, 2012)
Cultuur
Cultuurverschillen:
Ziekteattributies
Individualistische benadering
Collectivistische benadering (Aziatische landen)
Holistische benadering (alles bij elkaar)
(ook kennen) levensloop en gezondheid
, H2
Gezondheidsverschillen:
Individuele verschillen , woonplaats en leefwijze
Omgeving, culturele en sociale factoren
Sociaal economische status (SES)
Minderheidsstatus
Geslacht
Werk
Hoorcollege 2
H3
Body mass index (BMI)
Overgewicht:
Negatieve gevolgen:
- Lichamelijke klachten
- Psychologische klachten
Prevalentie: NL: 48,7% overgewicht
Drugwiel goed kennen!
Leeftijdsspecifieke mortaliteit daal bij stoppen
met roken: aantal sterfgevallen in bepaalde
leeftijdscategorie.
De rol van de gezondheidspsychologie:
(Inzicht verkrijgen in:)
1. Voorspellers/risicofactoren van
ongezond gedrag:
a. Aanleg
b. Nieuwsgierigheid
c. Sociaal leren
d. Sociale druk
e. Gezondheidscognities
f. Zelfbeeld
g. Gewichtsbeheersing
2. In standhoudende factoren van ongezond gedrag
a. Ontspanning
b. Gewoonte
c. Zelfmedicatie
d. Lage zelfeffectiviteit
3. Met deze kennis interventies ontwikkelen om van ongezond gedrag af te komen
a. Primaire preventie
b. Secundaire preventie
Hoorcollege 3
