Boek Samenvatting
Porto Marie 1738 1795 1888 – Els Langenfeld
Overzicht van het Boek
Titel: Porto Marie 1738 1795 1888
Auteur: Els Langenfeld
Pagina's: 287
Eerste druk: 2013
Huidige druk: Tweede druk 2014
Genre: Historische Fictie/Roman
Oorspronkelijke taal: Nederlands
Onderwerpen: Curaçaose samenleving in de geschiedenis, slavernij, slavenopstanden,
vrijheid, onafhankelijkheid, identiteit en culturele achtergronden.
Korte Samenvatting van het Boek:
Het boek is verdeeld over drie delen: 1738, 1795 en 1888.
Elk deel staat voor het jaartal waarin het verhaal zich afspeelt.
1738
Het verhaal van Mbambo begint met zijn gevangenneming door Arabische handelaren,
waarna hij als slaaf naar een slavenkamp aan de rand van Gao wordt gebracht. Van daaruit
wordt hij samen met andere gevangenen naar de kust vervoerd, waar ze aan boord gaan
van een slavenschip. Tijdens de gruwelijke overtocht van de Atlantische Oceaan ondergaat
Mbambo zware mishandelingen en verliest hij vele medegevangenen. Uiteindelijk strandt het
slavenschip door een storm en Mbambo overleeft door zich vast te klampen aan een stuk
drijfhout. Na dagen op zee te hebben gedobberd, wordt hij alsnog gevonden door blanke
zeelieden. Mbambo wordt als slaaf alsnog geleverd op Curaçao aan de plantage van Porto
Marie. Na een maand van gedwongen werk, verliest Mbambo de controle en vermoordt een
man. Meteen daarop probeert hij te vluchten. Ondanks zijn inspanningen wordt hij echter
opgemerkt en rest hem nog maar één uitweg.
1795
Het tweede deel van het boek concentreert zich op de slavenopstand onder leiding van Tula.
Hoewel Tula zelf niet prominent aanwezig is, worden de gebeurtenissen van de opstand
goed gevolgd. De hoofdpersonages Anna Maria, Assienta, Nejiro, Soleda, Theodoor, Gracia
en Elias geven de zwarte bevolking een stem en laten zien hoe het moet zijn geweest om in
die tijd te leven en de opstand van dichtbij mee te maken. Aan de andere kant van het
spectrum staan kapitein van Westerholt, pastoor Schinck en Juffrouw Johanna Lesire, die
een glimp geven van hoe de blanke bevolking de gebeurtenissen zag. Het verhaal eindigt in
tragedie, vooral voor Anna Maria, die met de gevolgen nog op haar oude dag moet leven.
1888
Het derde deel van het boek belicht het leven van verschillende personages ruim negentig
jaar na de slavenopstand. Centraal staat het verhaal van Anthony Castablanca, een eerlijke
man die de kans krijgt om zijn zoon Mathias naar school te sturen dankzij de genade van
shon Rojer. Echter, zijn plannen worden verstoord wanneer hij wordt beroofd en beschuldigd
van dronkenschap. Zelfs zijn eigen vrouw gelooft hem niet meer. Ondanks zijn wanhopige
pogingen om de waarheid te vertellen, wordt hij telkens weer in de val gelokt. Het verhaal
eindigt met Anthony die geconfronteerd wordt met de harde realiteit van zijn leven, terwijl hij
afscheid neemt van zijn vriendschap en zijn hoop op gerechtigheid verliest.
1
,Lange Samenvatting van het Boek:
Let op! Er zijn notities gemaakt: Dit zijn aantekeningen, die vaak niet in het boek zelf staan.
Notities zijn bedoeld om je helpen, zodat je het verhaal beter kan volgen.
Inhoud van het Boek:
Het boek is onderverdeeld in drie delen. Dit zijn drie delen: 1738 - 1795 - 1888
1738
Mbambo staat in de rij en wacht op zijn beurt. Op zijn hoofd draagt hij het schild van een
zeeschildpad. Langzaam maar zeker schuift hij naar voren en komt aan de beurt. Hij staat
aan de rotsachtige kust van Porto Marie, waar slaven koraalstenen plat hakken. Deze
stenen worden vervolgens op het hoofd van de slaven in de rij geladen. Zodra je geladen
wordt met voldoende stenen, mag je van de bomba terug naar de plantage lopen. Je hoort
de zware stenen te brengen waar het nieuwe terras voor de mangasina wordt gebouwd. Als
je de taak volbrengt, word je beloond met twee kommetjes water. Lukt het je niet om de taak
te volbrengen, dan krijg je niets. En je kan zelfs gestraft worden door minder eten te krijgen.
Mbambo beschrijft de route terwijl hij met de zware last loopt. Twee slavinnen lopen voor
hem op rustige pas en praten met elkaar. Eén van de vrouwen trekt zijn aandacht en biedt
zichzelf aan als een hoer. Mbambo draait zich af met afkeer. Hij moet aan zijn vrouw en
zoon denken, die achter zijn gebleven in zijn geboorteland. De vrouwen roepen hem
lachend na. Mbambo verstaat niet veel van wat ze zeggen. De slaventaal is hem nog
vreemd in de oren. Zijn eigen taal is Igbo. Dat kennen ze op het eiland niet. Veel slaven zijn
hun oorspronkelijke taal vergeten en praten alleen de slaventaal nog. Mbambo concentreert
zich weer op het moeilijke weggetje door de mondi. Hij doet het liefst niet aan zijn oude
leven denken. Onderweg komt hij een oudere slaaf tegen, die is gevallen en zijn enkel heeft
gebroken. Mbambo wil hem helpen, maar weet dat hij mogelijk ook hiervoor gestraft kan
worden. Hij spreekt wat troostende woorden in zijn taal en loopt verder. Als hij zijn stenen
heeft afgegeven, probeert hij de opzichter te vertellen over de gewonde man. De opzichter
verstaat hem niet en jaagt hem weg. Terneergeslagen neemt Mbambo zijn water en gaat
zitten. Het enige wat hem bekend voorkomt op het eiland is de zon. Het is dezelfde zon als
in zijn eigen land.
Notitie: We krijgen alvast wat kleine inkijkjes in Mbambo’ s verleden. Hij zegt dat hij pas een
maand geleden is aangekomen met vijf andere negers en negerinnen op de plantage.
Mbambo leefde daarvoor in een stam aan de rand van de woestijn in het land van zijn
voorvaderen. Zijn vrouw Talya en zijn zoontje hoorden bij dat leven. Het leven dat hem is
afgepakt door de blanken. Net voordat hij van het slavenschip af ging, werd hem een andere
naam gegeven door een blanke pastoor: Thomas.
Mbambo vertelt de lezer hoe hij in zijn huidige leven terechtkwam. Samen met zijn jongere
broer Mbari en twee vrienden werd hij gevangengenomen door een Arabische handelaar,
die met een karavaan vanaf het Chadmeer op weg was naar de handelsstad Gao.
Onderweg werd Mbari ziek en snel verhandeld door de slavenhandelaar voor een andere
slaaf. Mbambo heeft hem nooit meer teruggezien. Samen met zijn twee vrienden werd hij
naar een slavenkamp aan de rand van de stad Gao gebracht. Elke dag kwamen er meer
gevangenen aan. Pas toen er meer dan honderd mannen en vrouwen waren, werd een
lange slavenkaravaan gevormd. Deze reisde ruim negentig dagen naar de slavenforten
langs de kust. De gruwelijke tocht liet een spoor van lijken achter, aangezien velen
bezweken aan het moordende tempo, de slechte voeding en de zweepslagen. Niemand
begroef de overledenen, waardoor hyena's en gieren de stoet volgden. Slechts veertig
mannen en vrouwen overleefden de tocht. Mbambo en één van zijn vrienden overleefden
het, maar waren hevig verzwakt. In het slavenfort werden de gevangenen in een soort grot
gezet, waar de enige uitweg een ladder van boven naar beneden was. Daar in het fort sprak
Mbambo met een jonge vrouw van de Fulbestam, die hem vertelde dat veel gevangenen
afkomstig waren van stammen ten zuiden van de bocht in de grote rivier de Niger.
2
, Notitie: De gevangenen in het slavenfort zijn op verschillende manieren daar gekomen. De
vrouw waarmee Mbambo praat, spreekt over slavenhandelaren en slavenjagers. Zelf werd
ze als kind aan een slavenhandelaar verkocht door haar eigen ouders. Toen ze volwassen
werd, werd ze uitgehuwelijkt aan de favoriete slaaf van haar meester. Ze kreeg twee
kinderen. Tijdens de gierstoogst werd hun stam overvallen door slavenjagers. De mannen
verzetten zich, maar werden gedood of gevangengenomen. Oude mannen en vrouwen, en
jonge kinderen werden ook gedood. Ook haar kinderen werden gedood. Alleen de mensen
die in aanmerking kwamen om slaaf te worden, werden doorverkocht.
Dagen later worden de gevangenen die nog kunnen lopen uit de grot gehaald. Mbambo
probeert zijn zieke vriend mee naar boven te helpen, maar hij is te zwak en Mbambo wordt
gedwongen om naar boven te gaan zonder hem. Hij moet zijn vriend achterlaten. Boven
worden Mbambo en de anderen voorgeleid aan blanke mannen. Eén van hen onderzoekt
elke gevangene en keurt hen voordat ze verder mogen. Mbambo herinnert zich de verhalen
van zijn grootmoeder bij het kampvuur, waarin zij sprak over blanke duivels. Volgens de
verhalen waren het volgelingen van Mwene Puto, de god van de doden. Deze duivels
zouden op zee wonen in drijvende huizen met hoge bomen zonder bladeren, waar ze witte
wolken aan vastbonden met duivelse krachten om hun huizen te verplaatsen. Deze duivels
hadden geen vrouwen of kinderen. Hun slachtoffers zouden ze verteren. Mbambo had altijd
gedacht dat dit fantasierijke verhalen waren, maar het leek nu werkelijkheid te worden. Een
groot slavenschip lag aan de kust te wachten op de gevangenen. Ze werden gedoopt door
een pastoor, gebrandmerkt en vervolgens met een sloep naar het wachtende schip
gebracht. Eén voor één kregen ze een strop om de nek en werden gedwongen om naar
boven te klimmen. De grootste gevangene zette zich af vlak voordat hij het dek bereikte. Zijn
val werd gebroken door de strop om zijn nek en hij overleed ter plekke. De blanken sneden
het touw door en lieten het lichaam in de zee vallen. Mbambo zag het allemaal gebeuren,
maar stond er verdoofd bij. Zijn geest weigerde de beelden op te nemen. Eenmaal boven
raakte hij buiten bewustzijn.
Notitie: De gevangene wist of vermoedde wat hem te wachten stond. Het is duidelijk dat hij
ervoor koos om zijn leven te beëindigen. Mbambo ziet hem zelfmoord plegen, maar kan het
niet bevatten. Het is duidelijk dat de gevangenen allemaal heftig getraumatiseerd zijn.
Wanneer Mbambo weer bij zijn positieven komt, is hij geketend in het slavenruim van het
slavenschip. Het slavenschip maakt zich los van de kust en komt langzaam op gang. De
komende dagen leert Mbambo dat er een tweede slavenruim is. Het schip had verschillende
slavenforten aan de kust bezocht. Het slavenfort waar Mbambo was vastgehouden was de
laatste. Nu begaf het schip zich naar de volle zee om de overtocht van de Atlantische
Oceaan te maken. Mbambo beschrijft hoe de slaven tijdens de overtocht behandeld werden.
Sommige slaven werden ernstig ziek door de slechte hygiëne, weinig eten en mishandeling.
Enkelen hadden niet eens meer de wil om te leven. Overledenen werden in zee gedumpt.
Ook matrozen werden ziek en ook hun lichamen werden overboord gegooid zonder enige
ceremonie. Mbambo twijfelt of hij in zee moet springen. Het zou een zekere dood zijn, want
aan hun voeten zijn de mannelijke slaven altijd geketend met zware ijzeren boeien. Even
krijgt hij de kans als de matrozen zijn afgeleid door een groep walvissen. Mbambo schuifelt
naar de rand van het schip, maar hij wordt opgemerkt en gegrepen. Hij wordt gestraft met
zweepslagen. Dan wordt hij aan de zijde van het schip gehangen en een aantal keren in zee
ondergedompeld. Tijdens de marteling verbeeldt Mbambo dat hij zijn vrouw Talya en zoontje
Kuna terugziet in zijn geboorteland.
Een harde stomp tegen zijn ribben brengt Mbambo terug naar het heden. De slaaf die de
nieuwe muur van de mangasina behandelde met specie heeft hem geraakt. Mbambo beseft
dat hij een slavenschip op de natte muur heeft getekend terwijl hij verzonken was in zijn
eigen herinneringen. De slaaf is boos dat hij het werk moet overdoen en probeert Mbambo
weg te jagen met boze woorden. Mbambo ziet echter de slaaf niet. In plaats daarvan
3
Porto Marie 1738 1795 1888 – Els Langenfeld
Overzicht van het Boek
Titel: Porto Marie 1738 1795 1888
Auteur: Els Langenfeld
Pagina's: 287
Eerste druk: 2013
Huidige druk: Tweede druk 2014
Genre: Historische Fictie/Roman
Oorspronkelijke taal: Nederlands
Onderwerpen: Curaçaose samenleving in de geschiedenis, slavernij, slavenopstanden,
vrijheid, onafhankelijkheid, identiteit en culturele achtergronden.
Korte Samenvatting van het Boek:
Het boek is verdeeld over drie delen: 1738, 1795 en 1888.
Elk deel staat voor het jaartal waarin het verhaal zich afspeelt.
1738
Het verhaal van Mbambo begint met zijn gevangenneming door Arabische handelaren,
waarna hij als slaaf naar een slavenkamp aan de rand van Gao wordt gebracht. Van daaruit
wordt hij samen met andere gevangenen naar de kust vervoerd, waar ze aan boord gaan
van een slavenschip. Tijdens de gruwelijke overtocht van de Atlantische Oceaan ondergaat
Mbambo zware mishandelingen en verliest hij vele medegevangenen. Uiteindelijk strandt het
slavenschip door een storm en Mbambo overleeft door zich vast te klampen aan een stuk
drijfhout. Na dagen op zee te hebben gedobberd, wordt hij alsnog gevonden door blanke
zeelieden. Mbambo wordt als slaaf alsnog geleverd op Curaçao aan de plantage van Porto
Marie. Na een maand van gedwongen werk, verliest Mbambo de controle en vermoordt een
man. Meteen daarop probeert hij te vluchten. Ondanks zijn inspanningen wordt hij echter
opgemerkt en rest hem nog maar één uitweg.
1795
Het tweede deel van het boek concentreert zich op de slavenopstand onder leiding van Tula.
Hoewel Tula zelf niet prominent aanwezig is, worden de gebeurtenissen van de opstand
goed gevolgd. De hoofdpersonages Anna Maria, Assienta, Nejiro, Soleda, Theodoor, Gracia
en Elias geven de zwarte bevolking een stem en laten zien hoe het moet zijn geweest om in
die tijd te leven en de opstand van dichtbij mee te maken. Aan de andere kant van het
spectrum staan kapitein van Westerholt, pastoor Schinck en Juffrouw Johanna Lesire, die
een glimp geven van hoe de blanke bevolking de gebeurtenissen zag. Het verhaal eindigt in
tragedie, vooral voor Anna Maria, die met de gevolgen nog op haar oude dag moet leven.
1888
Het derde deel van het boek belicht het leven van verschillende personages ruim negentig
jaar na de slavenopstand. Centraal staat het verhaal van Anthony Castablanca, een eerlijke
man die de kans krijgt om zijn zoon Mathias naar school te sturen dankzij de genade van
shon Rojer. Echter, zijn plannen worden verstoord wanneer hij wordt beroofd en beschuldigd
van dronkenschap. Zelfs zijn eigen vrouw gelooft hem niet meer. Ondanks zijn wanhopige
pogingen om de waarheid te vertellen, wordt hij telkens weer in de val gelokt. Het verhaal
eindigt met Anthony die geconfronteerd wordt met de harde realiteit van zijn leven, terwijl hij
afscheid neemt van zijn vriendschap en zijn hoop op gerechtigheid verliest.
1
,Lange Samenvatting van het Boek:
Let op! Er zijn notities gemaakt: Dit zijn aantekeningen, die vaak niet in het boek zelf staan.
Notities zijn bedoeld om je helpen, zodat je het verhaal beter kan volgen.
Inhoud van het Boek:
Het boek is onderverdeeld in drie delen. Dit zijn drie delen: 1738 - 1795 - 1888
1738
Mbambo staat in de rij en wacht op zijn beurt. Op zijn hoofd draagt hij het schild van een
zeeschildpad. Langzaam maar zeker schuift hij naar voren en komt aan de beurt. Hij staat
aan de rotsachtige kust van Porto Marie, waar slaven koraalstenen plat hakken. Deze
stenen worden vervolgens op het hoofd van de slaven in de rij geladen. Zodra je geladen
wordt met voldoende stenen, mag je van de bomba terug naar de plantage lopen. Je hoort
de zware stenen te brengen waar het nieuwe terras voor de mangasina wordt gebouwd. Als
je de taak volbrengt, word je beloond met twee kommetjes water. Lukt het je niet om de taak
te volbrengen, dan krijg je niets. En je kan zelfs gestraft worden door minder eten te krijgen.
Mbambo beschrijft de route terwijl hij met de zware last loopt. Twee slavinnen lopen voor
hem op rustige pas en praten met elkaar. Eén van de vrouwen trekt zijn aandacht en biedt
zichzelf aan als een hoer. Mbambo draait zich af met afkeer. Hij moet aan zijn vrouw en
zoon denken, die achter zijn gebleven in zijn geboorteland. De vrouwen roepen hem
lachend na. Mbambo verstaat niet veel van wat ze zeggen. De slaventaal is hem nog
vreemd in de oren. Zijn eigen taal is Igbo. Dat kennen ze op het eiland niet. Veel slaven zijn
hun oorspronkelijke taal vergeten en praten alleen de slaventaal nog. Mbambo concentreert
zich weer op het moeilijke weggetje door de mondi. Hij doet het liefst niet aan zijn oude
leven denken. Onderweg komt hij een oudere slaaf tegen, die is gevallen en zijn enkel heeft
gebroken. Mbambo wil hem helpen, maar weet dat hij mogelijk ook hiervoor gestraft kan
worden. Hij spreekt wat troostende woorden in zijn taal en loopt verder. Als hij zijn stenen
heeft afgegeven, probeert hij de opzichter te vertellen over de gewonde man. De opzichter
verstaat hem niet en jaagt hem weg. Terneergeslagen neemt Mbambo zijn water en gaat
zitten. Het enige wat hem bekend voorkomt op het eiland is de zon. Het is dezelfde zon als
in zijn eigen land.
Notitie: We krijgen alvast wat kleine inkijkjes in Mbambo’ s verleden. Hij zegt dat hij pas een
maand geleden is aangekomen met vijf andere negers en negerinnen op de plantage.
Mbambo leefde daarvoor in een stam aan de rand van de woestijn in het land van zijn
voorvaderen. Zijn vrouw Talya en zijn zoontje hoorden bij dat leven. Het leven dat hem is
afgepakt door de blanken. Net voordat hij van het slavenschip af ging, werd hem een andere
naam gegeven door een blanke pastoor: Thomas.
Mbambo vertelt de lezer hoe hij in zijn huidige leven terechtkwam. Samen met zijn jongere
broer Mbari en twee vrienden werd hij gevangengenomen door een Arabische handelaar,
die met een karavaan vanaf het Chadmeer op weg was naar de handelsstad Gao.
Onderweg werd Mbari ziek en snel verhandeld door de slavenhandelaar voor een andere
slaaf. Mbambo heeft hem nooit meer teruggezien. Samen met zijn twee vrienden werd hij
naar een slavenkamp aan de rand van de stad Gao gebracht. Elke dag kwamen er meer
gevangenen aan. Pas toen er meer dan honderd mannen en vrouwen waren, werd een
lange slavenkaravaan gevormd. Deze reisde ruim negentig dagen naar de slavenforten
langs de kust. De gruwelijke tocht liet een spoor van lijken achter, aangezien velen
bezweken aan het moordende tempo, de slechte voeding en de zweepslagen. Niemand
begroef de overledenen, waardoor hyena's en gieren de stoet volgden. Slechts veertig
mannen en vrouwen overleefden de tocht. Mbambo en één van zijn vrienden overleefden
het, maar waren hevig verzwakt. In het slavenfort werden de gevangenen in een soort grot
gezet, waar de enige uitweg een ladder van boven naar beneden was. Daar in het fort sprak
Mbambo met een jonge vrouw van de Fulbestam, die hem vertelde dat veel gevangenen
afkomstig waren van stammen ten zuiden van de bocht in de grote rivier de Niger.
2
, Notitie: De gevangenen in het slavenfort zijn op verschillende manieren daar gekomen. De
vrouw waarmee Mbambo praat, spreekt over slavenhandelaren en slavenjagers. Zelf werd
ze als kind aan een slavenhandelaar verkocht door haar eigen ouders. Toen ze volwassen
werd, werd ze uitgehuwelijkt aan de favoriete slaaf van haar meester. Ze kreeg twee
kinderen. Tijdens de gierstoogst werd hun stam overvallen door slavenjagers. De mannen
verzetten zich, maar werden gedood of gevangengenomen. Oude mannen en vrouwen, en
jonge kinderen werden ook gedood. Ook haar kinderen werden gedood. Alleen de mensen
die in aanmerking kwamen om slaaf te worden, werden doorverkocht.
Dagen later worden de gevangenen die nog kunnen lopen uit de grot gehaald. Mbambo
probeert zijn zieke vriend mee naar boven te helpen, maar hij is te zwak en Mbambo wordt
gedwongen om naar boven te gaan zonder hem. Hij moet zijn vriend achterlaten. Boven
worden Mbambo en de anderen voorgeleid aan blanke mannen. Eén van hen onderzoekt
elke gevangene en keurt hen voordat ze verder mogen. Mbambo herinnert zich de verhalen
van zijn grootmoeder bij het kampvuur, waarin zij sprak over blanke duivels. Volgens de
verhalen waren het volgelingen van Mwene Puto, de god van de doden. Deze duivels
zouden op zee wonen in drijvende huizen met hoge bomen zonder bladeren, waar ze witte
wolken aan vastbonden met duivelse krachten om hun huizen te verplaatsen. Deze duivels
hadden geen vrouwen of kinderen. Hun slachtoffers zouden ze verteren. Mbambo had altijd
gedacht dat dit fantasierijke verhalen waren, maar het leek nu werkelijkheid te worden. Een
groot slavenschip lag aan de kust te wachten op de gevangenen. Ze werden gedoopt door
een pastoor, gebrandmerkt en vervolgens met een sloep naar het wachtende schip
gebracht. Eén voor één kregen ze een strop om de nek en werden gedwongen om naar
boven te klimmen. De grootste gevangene zette zich af vlak voordat hij het dek bereikte. Zijn
val werd gebroken door de strop om zijn nek en hij overleed ter plekke. De blanken sneden
het touw door en lieten het lichaam in de zee vallen. Mbambo zag het allemaal gebeuren,
maar stond er verdoofd bij. Zijn geest weigerde de beelden op te nemen. Eenmaal boven
raakte hij buiten bewustzijn.
Notitie: De gevangene wist of vermoedde wat hem te wachten stond. Het is duidelijk dat hij
ervoor koos om zijn leven te beëindigen. Mbambo ziet hem zelfmoord plegen, maar kan het
niet bevatten. Het is duidelijk dat de gevangenen allemaal heftig getraumatiseerd zijn.
Wanneer Mbambo weer bij zijn positieven komt, is hij geketend in het slavenruim van het
slavenschip. Het slavenschip maakt zich los van de kust en komt langzaam op gang. De
komende dagen leert Mbambo dat er een tweede slavenruim is. Het schip had verschillende
slavenforten aan de kust bezocht. Het slavenfort waar Mbambo was vastgehouden was de
laatste. Nu begaf het schip zich naar de volle zee om de overtocht van de Atlantische
Oceaan te maken. Mbambo beschrijft hoe de slaven tijdens de overtocht behandeld werden.
Sommige slaven werden ernstig ziek door de slechte hygiëne, weinig eten en mishandeling.
Enkelen hadden niet eens meer de wil om te leven. Overledenen werden in zee gedumpt.
Ook matrozen werden ziek en ook hun lichamen werden overboord gegooid zonder enige
ceremonie. Mbambo twijfelt of hij in zee moet springen. Het zou een zekere dood zijn, want
aan hun voeten zijn de mannelijke slaven altijd geketend met zware ijzeren boeien. Even
krijgt hij de kans als de matrozen zijn afgeleid door een groep walvissen. Mbambo schuifelt
naar de rand van het schip, maar hij wordt opgemerkt en gegrepen. Hij wordt gestraft met
zweepslagen. Dan wordt hij aan de zijde van het schip gehangen en een aantal keren in zee
ondergedompeld. Tijdens de marteling verbeeldt Mbambo dat hij zijn vrouw Talya en zoontje
Kuna terugziet in zijn geboorteland.
Een harde stomp tegen zijn ribben brengt Mbambo terug naar het heden. De slaaf die de
nieuwe muur van de mangasina behandelde met specie heeft hem geraakt. Mbambo beseft
dat hij een slavenschip op de natte muur heeft getekend terwijl hij verzonken was in zijn
eigen herinneringen. De slaaf is boos dat hij het werk moet overdoen en probeert Mbambo
weg te jagen met boze woorden. Mbambo ziet echter de slaaf niet. In plaats daarvan
3
