Bijeenkomst 5 Straf- en strafprocesrecht
Blz. 277-292 & 314-316
Samenvatting
Blz. 277-292
9.3.2 Verder vervolgen
Er zijn vijf mogelijkheden waarmee de volgende vijf mededelingen van de OvJ
corresponderen, namelijk:
1. De kennisgeving van niet verdere vervolging (sepot)
2. De kennisgeving van voorwaardelijke niet verdere vervolging (voorwaardelijk sepot)
3. De kennisgeving van verdere vervolging
4. De strafbeschikking
5. De dagvaarding
Te vinden in art. 242 en 243 Sv.
Van een technisch sepot is er sprake als de OvJ van mening is dat een vervolging uiteindelijk
niet tot een veroordeling zal leiden (bijvoorbeeld wegens verjaring)
Ook bestaat er het geval dat iemand ten onrechte als verdachte is aangemerkt.
In andere gevallen vindt er een beleidssepot plaats (bijvoorbeeld als de verdachte zelf als is
getroffen door de gevolgen van het delict).
Overigens kan ook al eerder, na het opsporingsonderzoek, zonder dat een daad van
vervolging is verricht (voorwaardelijk) worden geseponeerd (art. 167).
Voorwaarden bij een sepot:
- Schadevergoeding jegens slachtoffer
- Aanvaarden van reclasseringsbegeleiding
- Onder controle stellen van een consultatiebureau voor alcohol en drugs
- Psychologie/psychiatrische behandeling laten stellen
- Straatverboden
Art. 14c Sr
9.3.3 Tweemaal lastiggevallen worden
De ne bis in idem regel (dat niemand door de overheid tweemaal lastiggevallen mag worden
voor hetzelfde feit), geldt voor einduitspraken voor het feit. In het voorbereidende
onderzoek geldt deze regel ook, dit is in art. 255 Sv uitgedrukt.
De wet regelt vijf gevallen waarin in beginsel zowel voor de verdachte als voor de OvJ
processueel de kous af is:
1. Na verdachte’s buitenvervolgingstelling op een bezwaarschrift tegen de dagvaarding
2. Na de kennisgeving van niet verdere vervolging
3. Na de verklaring van de rechtbank, houdende beëindiging der zaak (art. 36)
4. Na de oplegging van een bestuurlijke boete (art. 243 lid 2)
5. Na de voldoening aan de verplichting die in een opgelegde strafbeschikking zijn
gesteld (art. 255a)
De bescherming van art. 255 Sv gaat evenwel minder ver dan die van art. 68 Sr. Zijn er
namelijk nieuwe bezwaren bekend geworden en heeft de R-C toestemming gegeven om een
opsporingsonderzoek in te stellen, dan is hervatting van de vervolging mogelijk (art. 255, lid
2-4). Dit is na een vrijspraak ter zake van hetzelfde feit in beginsel niet mogelijk.
, Zowel van de kennisgeving van niet verdere vervolging als van de sepotmededeling op grond
van art. 167 is het rechtsgevolg dat het een OvJ niet vrijstaat naar believen op het sepot
terug te komen.
Zie blz. 280 & 281
9.3.4 Vervolgingsbeleid
blz. 281-283
Een Nederlandse OvJ heeft niet de plicht tot vervolgen. Opportuniteitsbeginsel.
Het OM biedt de mogelijkheid om recht te individualiseren zonder dat het algemeen belang
daardoor te kort behoeft te komen. ‘summum ius summa iniuria’ summum ius summa iniuria’ = het hoogste recht is
het hoogste onrecht. Zulke bevoegdheden dienen wel te worden begrensd,
gestructureerd en gecontroleerd (door o.a. vervolgingsrichtlijnen).
Bij het begrenzen, structureren en controleren van discretionaire bevoegdheden zijn de
zogenaamde richtlijnen van belang zoals ten aanzien van fraude, discriminatie, dronken
rijden, vuurwapens, drugs etc. Bepaalde richtlijnen is men als recht gaan beschouwen
zoals in de zin van art. 79 RO.
Hieronder vallen ook door de P-G vastgestelde en gepubliceerde regels omtrent de
uitoefening van het beleid van het OM: dit zijn geen amvb’s, maar binden het OM op grond
van beginselen van behoorlijke procesorde en zij lenen zich qua inhoud en strekking ertoe
jegens betrokkenen als rechtsregels te worden toegepast.
De rechter mag het de vervolgingsbeslissing toetsen aan de beginselen van goede orde.
Rechterlijke controle op de vervolgingsbeslissing vindt met mate plaats. Het is mogelijk een
bezwaarschrift tegen de dagvaarding in te dienen (art. 262), maar de beslissing daarop
verdisconteert alleen juridische argumenten en de vraag of er een spoor van bewijs is.
Een rechtstreeks belanghebbende derde (meestal slachtoffer) kan bezwaar hebben dat er
geen vervolging wordt ingesteld derde kan dan een klacht indienen bij het hof (art. 12 Sv).
9.3.5 De dagvaarding
De dagvaarding is een schriftelijk stuk met drie functies:
1. Oproeping
De dagvaarding bevat een oproeping van de verdachte door het OM om te verschijn
op een bepaalde tijd voor een bepaalde rechter. Niet-naleving van de voorschriften
dat een dagvaarding de verdachte ook daadwerkelijk bereikt, kan tot nietigheid van
de dagvaarding of tot schorsing van de behandeling leiden (art. 590/265 Sv).
Tussen de dag van uitreiking aan de verdachte en de dag der terechtzitting moet
ten minste een termijn van tien dagen liggen (voor politierechter 3 dagen, art. 370).
Vijfde Boek, titel I, 5e afdeling SV
Er gaat in de praktijk veel tijd verloren omdat de dagvaarding niet op de bij de wet
voorgeschreven wijze is betekend (art. 588 en 588a) en de verdachte niet verschijnt.
Als het blijkt dat de verdachte niet op het adres van inschrijving in de
basisadministratie woont, dan kan de rechter oproeping op dat adres bevelen (art.
Blz. 277-292 & 314-316
Samenvatting
Blz. 277-292
9.3.2 Verder vervolgen
Er zijn vijf mogelijkheden waarmee de volgende vijf mededelingen van de OvJ
corresponderen, namelijk:
1. De kennisgeving van niet verdere vervolging (sepot)
2. De kennisgeving van voorwaardelijke niet verdere vervolging (voorwaardelijk sepot)
3. De kennisgeving van verdere vervolging
4. De strafbeschikking
5. De dagvaarding
Te vinden in art. 242 en 243 Sv.
Van een technisch sepot is er sprake als de OvJ van mening is dat een vervolging uiteindelijk
niet tot een veroordeling zal leiden (bijvoorbeeld wegens verjaring)
Ook bestaat er het geval dat iemand ten onrechte als verdachte is aangemerkt.
In andere gevallen vindt er een beleidssepot plaats (bijvoorbeeld als de verdachte zelf als is
getroffen door de gevolgen van het delict).
Overigens kan ook al eerder, na het opsporingsonderzoek, zonder dat een daad van
vervolging is verricht (voorwaardelijk) worden geseponeerd (art. 167).
Voorwaarden bij een sepot:
- Schadevergoeding jegens slachtoffer
- Aanvaarden van reclasseringsbegeleiding
- Onder controle stellen van een consultatiebureau voor alcohol en drugs
- Psychologie/psychiatrische behandeling laten stellen
- Straatverboden
Art. 14c Sr
9.3.3 Tweemaal lastiggevallen worden
De ne bis in idem regel (dat niemand door de overheid tweemaal lastiggevallen mag worden
voor hetzelfde feit), geldt voor einduitspraken voor het feit. In het voorbereidende
onderzoek geldt deze regel ook, dit is in art. 255 Sv uitgedrukt.
De wet regelt vijf gevallen waarin in beginsel zowel voor de verdachte als voor de OvJ
processueel de kous af is:
1. Na verdachte’s buitenvervolgingstelling op een bezwaarschrift tegen de dagvaarding
2. Na de kennisgeving van niet verdere vervolging
3. Na de verklaring van de rechtbank, houdende beëindiging der zaak (art. 36)
4. Na de oplegging van een bestuurlijke boete (art. 243 lid 2)
5. Na de voldoening aan de verplichting die in een opgelegde strafbeschikking zijn
gesteld (art. 255a)
De bescherming van art. 255 Sv gaat evenwel minder ver dan die van art. 68 Sr. Zijn er
namelijk nieuwe bezwaren bekend geworden en heeft de R-C toestemming gegeven om een
opsporingsonderzoek in te stellen, dan is hervatting van de vervolging mogelijk (art. 255, lid
2-4). Dit is na een vrijspraak ter zake van hetzelfde feit in beginsel niet mogelijk.
, Zowel van de kennisgeving van niet verdere vervolging als van de sepotmededeling op grond
van art. 167 is het rechtsgevolg dat het een OvJ niet vrijstaat naar believen op het sepot
terug te komen.
Zie blz. 280 & 281
9.3.4 Vervolgingsbeleid
blz. 281-283
Een Nederlandse OvJ heeft niet de plicht tot vervolgen. Opportuniteitsbeginsel.
Het OM biedt de mogelijkheid om recht te individualiseren zonder dat het algemeen belang
daardoor te kort behoeft te komen. ‘summum ius summa iniuria’ summum ius summa iniuria’ = het hoogste recht is
het hoogste onrecht. Zulke bevoegdheden dienen wel te worden begrensd,
gestructureerd en gecontroleerd (door o.a. vervolgingsrichtlijnen).
Bij het begrenzen, structureren en controleren van discretionaire bevoegdheden zijn de
zogenaamde richtlijnen van belang zoals ten aanzien van fraude, discriminatie, dronken
rijden, vuurwapens, drugs etc. Bepaalde richtlijnen is men als recht gaan beschouwen
zoals in de zin van art. 79 RO.
Hieronder vallen ook door de P-G vastgestelde en gepubliceerde regels omtrent de
uitoefening van het beleid van het OM: dit zijn geen amvb’s, maar binden het OM op grond
van beginselen van behoorlijke procesorde en zij lenen zich qua inhoud en strekking ertoe
jegens betrokkenen als rechtsregels te worden toegepast.
De rechter mag het de vervolgingsbeslissing toetsen aan de beginselen van goede orde.
Rechterlijke controle op de vervolgingsbeslissing vindt met mate plaats. Het is mogelijk een
bezwaarschrift tegen de dagvaarding in te dienen (art. 262), maar de beslissing daarop
verdisconteert alleen juridische argumenten en de vraag of er een spoor van bewijs is.
Een rechtstreeks belanghebbende derde (meestal slachtoffer) kan bezwaar hebben dat er
geen vervolging wordt ingesteld derde kan dan een klacht indienen bij het hof (art. 12 Sv).
9.3.5 De dagvaarding
De dagvaarding is een schriftelijk stuk met drie functies:
1. Oproeping
De dagvaarding bevat een oproeping van de verdachte door het OM om te verschijn
op een bepaalde tijd voor een bepaalde rechter. Niet-naleving van de voorschriften
dat een dagvaarding de verdachte ook daadwerkelijk bereikt, kan tot nietigheid van
de dagvaarding of tot schorsing van de behandeling leiden (art. 590/265 Sv).
Tussen de dag van uitreiking aan de verdachte en de dag der terechtzitting moet
ten minste een termijn van tien dagen liggen (voor politierechter 3 dagen, art. 370).
Vijfde Boek, titel I, 5e afdeling SV
Er gaat in de praktijk veel tijd verloren omdat de dagvaarding niet op de bij de wet
voorgeschreven wijze is betekend (art. 588 en 588a) en de verdachte niet verschijnt.
Als het blijkt dat de verdachte niet op het adres van inschrijving in de
basisadministratie woont, dan kan de rechter oproeping op dat adres bevelen (art.
