Samenvatting Leerdoelen Inleiding Recht SJD jaar 1

Leerdoelen inleiding recht:

Hoofdstuk 1 + 2:

Student kan de verschillende doelen van het recht benoemen.
Het doel van het recht is het ordenen van de samenleving en het geven van regels om
conflicten op te lossen zodat de orde kan terugkeren.

Student kan de verschillende indelingen van het recht benoemen en deze in casussen
herkennen.
Het recht is in verschillende rechtsgebieden verdeeld. De rechtsgebieden zijn:
Staatsrecht – geeft grondregels voor de organisatie van de Staat.
Bestuursrecht – geeft regels over de uitoefening van de bestuurstaak van de overheid.
Strafrecht – beschrijft verboden gedragingen waar een straf op staat.
Burgerlijkrecht – regelt de rechtsverhouding tussen burgers onderling, ook wel civielrecht of
privaatrecht genoemd.

Een andere indeling van het recht is gebaseerd op de specifieke rol van de overheid in het
rechtsgebied. We spreken van publiekrecht als de overheid een geheel eigen taak of positie
in een bepaald rechtsgebied heeft. We spreken van privaatrecht als de overheid geen
specifieke rol heeft in het recht, dit is het geval bij het burgerlijk recht.

Publiekrecht Staatsrecht
Bestuursrecht

Privaatrecht Burgerlijk recht



Student weet het verschil tussen materieel recht en formeel recht.
Materieel recht: beschrijft rechten en plichten van mensen en instellingen
Formeel recht: gaat over de handhaving van het materiele recht.

Student kan het begrip wet in formele zin en wet in materiele zin uitleggen.
Een wet in formele zin is een besluit afkomstig van regering en volksvertegenwoordiging
samen, dat volgens een vaste procedure tot stand gekomen is > Wie heeft de wet gemaakt?
Een wet in materiele zin is de verzamelnaam voor alle algemeen verbindende
overheidsvoorschriften > Voor wie is de wet bedoeld?

, Hoofdstuk 7:

Student kan een omschrijving geven van de bestuurstaak.
De taak van de overheid heet de bestuurstaak. De bestuurstaak richt zich op het ordenen
van de samenleving. De bestuurstaak kan worden gezien als het nemen van besluiten voor
individuele gevallen of concrete zaken.

Student kan de begrippen bestuursorgaan, belanghebbende en de verschillende
bestuursrechtelijke besluiten uitleggen aan de hand van wetsartikelen en deze begrippen
herkennen in casussen.
In art. 1:1 Awb wordt de definitie van een bestuursorgaan uitgelegd, namelijk: “een orgaan
van een rechtspersoon dat krachtens publiekrecht is ingesteld, of een ander persoon of
college met enig openbaar gezag bekleed”. Met andere woorden: een bestuursorgaan is een
overheidsorgaan dat een bestuurstaak heeft en bestuursbevoegdheden uitvoert.

In art. 1:2 Awb wordt de belanghebbende gedefinieerd als: degene wiens belang
rechtstreeks bij een besluit betrokken is. Bij “belang” moet worden gedacht aan een
individueel belang. Ook is een eis dat je rechtstreeks geraakt wordt bij het besluit. Alleen
belanghebbende in de zin van de Awb kunnen bezwaar maken en in beroep gaan tegen een
besluit van een bestuursorgaan.

In art. 1:3 Awb staat het begrip besluit omschreven, namelijk: een schriftelijke beslissing van
een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. Voor een besluit
zijn een aantal eisen, namelijk:
- Het besluit moet schriftelijk worden gegeven. Een mondeling besluit is geen besluit in
de zin van de Awb.
- Het besluit moet afkomstig zijn van een bestuursorgaan
- Het besluit moet betrekking hebben tot een publieksrechtelijke rechtshandeling.
-
Er zijn 2 soorten besluiten: beschikkingen en besluiten van algemene strekking. Een
beschikking richt zich op een individu of op een concrete zaak. Een besluit van algemene
strekking is een besluit dat een algemene werking heeft: het geeft algemene regels, is een
langere tijd van kracht en is op meer mensen van toepassing.

Er zijn 3 soorten besluiten van algemene strekking:
1. Algemeen bindende voorschriften: besluiten die algemene regels voorschrijven waar
iedereen zich aan moet houden.
2. Beleidsregels: regels die bestuursorganen maken om aan te geven hoe zij omgaan met
beleidsruimte die een wet hun biedt.
3. Plan: een besluit dat voor samenhang zorgt tussen verschillende onderdelen van een
beleid.