Samenvatting Blok 4.2 per leeftijdscategorie

Blok 4.2 KK&J part I


0-12 maanden (infant)
Project 1 (ontwikkeling in de tweede 6 maanden; 6-12 maanden)
- Het sociale gedrag wordt steeds meer georganiseerd rond de belangrijkste verzorger met
een doelgerichtheid die in de eerdere maanden niet werd gezien.
- Ontwikkeling van een speciale band en gevoel van veiligheid bij de aanwezigheid van de
verzorger
- Emotionele ontwikkeling
o Emotionele reacties komen steeds vaker voor en ze veranderen op een aantal
manieren:
 Duidelijk te onderscheiden specifieke emoties ontstaan.
 Emotionele reacties worden steeds directer, i.p.v. dat ze tijd hebben om op
te bouwen.
 Alle klassieke gezichtsuitdrukkingen van emoties beginnen regelmatig te
verschijnen.
o Eind jaar 1: kunnen vorige ervaringen ophalen, uitkomsten anticiperen en
intentioneel gedragen  resultaat: hun emotionele reacties zijn een reactie op
gebeurtenissen met een bepaalde betekenis.
o Baby’s laten echte verassing/verbazing zien
- Emotionele reacties op het onbekende
o 7-10 maanden: baby’s beginnen negatief te reageren op onbekenden  stranger
distress houdt 2-3 maanden aan.
o Gebruik van bekende formats om te interacteren en bekende omgevingen kunnen
de stranger distress verminderen
o De aanwezigheid van de verzorger heeft ook invloed op de situatie
- Emotionele reactie en coping
o De vaardigheden voor emotieregulatie breiden uit en de coping technieken
worden steeds flexibeler, subtieler en bruikbaarder.




1

,  Coping: doelbewust signaleren en beweging maken naar verzorger
wanneer ze worden bedreigd.
 Emotieregulatie is dyadisch: wordt door baby en verzorger samen bereikt.
- De vorming van hechting
o Hechting is een blijvende emotionele band tussen kind en verzorger
o 12 maanden: baby’s willen specifiek opgepakt worden door de verzorger, zoeken
de verzorger wanneer ze van streek zijn en zullen eerder nieuwe omgevingen
verkennen wanneer de verzorger dichtbij is.
o Kenmerken van hechting
 Eind jaar 1: distress bij separatie.
 Eind jaar 1: groet reacties (positieve reacties wanneer verzorger
verschijnt)
 Veilige basis gedrag: verzorger wordt gebruikt als veilige basis voor
exploratie.
- De basis van hechting
o Hechtingsrelatie ontwikkeld in het eerste jaar en blijft zich ontwikkelen tijdens de
kleutertijd en daarna.
o Hechting is anders dan bonding = de initiële emotionele band van de ouders met
de pasgeborene.
o Vroeg contact tussen verzorger en kind is voordelig maar is niet essentieel voor
veilige hechting
o Baby’s hechten aan meerdere personen
 Leer perspectief: hecht aan meerdere personen, wanneer er met meerdere
personen wordt omgegaan  sterkste hechting met de persoon die het
meest betrokken is.
 Evolutionair perspectief: hiërarchie van hechtingsfiguren is essentieel voor
de veiligheid bij dreiging.
o Vroege psychoanalytische en de traditionele leertheorie suggereren dat baby’s
hechten aan de moeder omdat die geassocieerd is met eten.




2

, o Edisons (psychoanalytische) en Bowlby’s (hechtingstheorie) leggen meer de
nadruk op de interactie tussen het kind en de verzorger (hoeft geen eten bij
betrokken te zijn).
 Experiment Harlow  aapjes met warmte en aapjes met eten.
- 2 benaderingen voor het verklaren van individuele verschillen van sociale en emotionele
ontwikkeling
o Erikson/Bowlby: nadruk ligt op de kwaliteit van de zorg en de resulterende
variabiliteit in de veiligheid van de hechting.
o Andere: aangeboren temperament (genetisch en biologisch, voornamelijk tijdens
de zwangerschap en geboorte)
- Patronen van hechting
o Veilige hechting (60-70%)
 Goede balans spelen/onderzoeken en verlangen naar nabijheid van de
verzorger.
 Positieve reactie terugkomst moeder en duidelijk onderscheid tussen
onbekende en moeder
o Angstig-afwerende hechting
 Baby kan niet vertrouwen op de beschikbaarheid en reactiviteit van
verzorger
 Zoekt veel contact met verzorger
 Is redelijk op de hoede bij onbekenden
 Redelijk van streek wanneer verzorger hem verlaat, kan niet gelijk gerust
gesteld worden wanneer verzorger terugkomt
 Mix van fysieke nabijheid en weigering van zulk gedrag
o Angstig- vermijdende hechting
 Makkelijk gescheiden
 Niet op hoede bij onbekende
 Gaat niet huilen bij separatie en vermijdt verzorger bij terugkomst. Dit
gedrag vertonen ze niet bij onbekenden
 Vermijding nog meer uitgesproken bij tweede separatie  baby’s worden
boos.

3