Artikel 7 (week 3): Impulsive versus reflective influences on health behavior: a
theoretical framework and empirical review
Impulsieve versus reflecterende invloeden op gezondheidsgedrag: een theoretisch kader en
empirisch onderzoek
- In dit artikel stellen de onderzoekers een basiskader voor, voor de voorspelling van
gezondheid gerelateerd gedrag dat (a) reflectieve invloeden (zoals gemeten via
zelfrapportage), (b) impulsieve invloeden (zoals gemeten via impliciete maatregelen)
combineert en (c) situationele of dispositionele moderators die het gewicht
verschuiven tussen reflecterende en impulsieve invloeden
- Dit artikel is een poging om het domein van gezondheid gerelateerde conflicten te
integreren met recente dual-system modellen van impuls versus zelfbeheersing
- In dit artikel wordt gesteld dat veel gezondheidsproblemen kunnen worden
geformuleerd in termen van een conflict tussen directe impulsen enerzijds en
beredeneerde houdingen en normen om gedrag te beperken anderzijds
- De onderzoekers suggereren dat een meer evenwichtige benadering de twee kanten
van het zelfbeheersingsconflict gelijk zou moeten beschouwen, zowel in termen van
theoretische integratie als empirische beoordeling. Dit raamwerk/model stelt voor dat
impulsieve versus reflecterende invloeden beide gezondheidsgedrag kunnen bepalen,
zij het in verschillende mate, afhankelijk van een verscheidenheid aan situationele of
dispositionele randvoorwaarden
- In het typische temptation scenario bestaat er een conflict tussen een positief gewogen
impuls en normen om af te zien van die impuls. Evenzo zijn er ook scenario's,
aangeduid als heroism scenario’s (heldendom scenario's,) waarin een impuls een
negatieve hedonische waarde kan hebben door ongemak, schade of gevaar voor het
organisme te signaleren en deze negatieve impuls moet vervolgens worden
overwonnen (“heroïsch”) voor een groter goed als gezondheid
Zelfbeheersing en gezondheidsgedragingen
Theorieën over sociale psychologie en gerelateerde disciplines:
- Cognitive dissonance theory (Festinger, 1957)
- Reactance theory (Brehm, 1966)
- Self-efficacy theory (Bandura, 1997)
- Social-cognitive theory (Bandura, 1986; Bandura, 2001)
- Theory of reasoned action (Fishbein & Ajzen, 1975)
- Theory of planned behavior (Ajzen, 1991)
Een gemeenschappelijk element van bovenstaande modellen is de veronderstelling dat
gezondheidsgedrag het resultaat is van cognitieve beoordelingsprocessen van de (a)
verwachting en waarde van potentiële gezondheidsbedreigingen en (b) de mogelijke coping-
reacties. Uit deze beoordelingsprocessen kan een gedragsbeslissing worden genomen om de
gezondheidsbedreiging te verminderen.
Baumeister et al. toonden in hun onderzoek over ego-uitputting aan dat wilskracht inderdaad
nodig is voor effectieve zelfregulering in veel gezondheid gerelateerde domeinen. Personen
van wie de zelfregulerende middelen waren uitgeput na het uitvoeren van een initiële
zelfbeheersingstaak, aten meer ongezond voedsel, dronken meer alcohol en speelden in
minder terughoudend seksueel gedrag dan deelnemers die niet waren uitgeput. Een aantal
andere situationele omstandigheden die de normale zelfregulatie van gezondheidsgedrag
verstoren zijn cognitieve belasting, emotionele stress en alcoholintoxicatie.
, Schaars bewijs voor impulsieve invloeden
Impulsen zijn ten eerste specifiek in plaats van niet-specifiek (Baumeister & Heatherton,
1996), die ontstaan wanneer motivaties (bv. dorst of honger) voldoen aan specifieke
activerende stimuli in de omgeving (bv. een koud biertje of de geur van frietjes). De
eigenschap impulsiviteit verwijst daarentegen naar een chronische en algemene neiging om op
impulsen in te werken.
Ten tweede bezit een impuls typisch een sterke stimuleringswaarde die bestaat uit een
primitief hedonisch component.
Ten derde omvat een impuls typisch een gedragsmatige neiging om te handelen, vaak een
drang om de verleiding te benaderen of te consumeren.
Een dual-system framework van impulsieve versus reflecterende invloeden op
gezondheidsgedrag
Deze modellen delen de veronderstelling dat structureel verschillende systemen voor
informatieverwerking ten grondslag liggen aan de productie van impulsief versus beredeneerd
gedrag.
Impulsieve invloeden op gezondheidsgedrag
Vanuit het perspectief van de RIM (Strack & Deutsch, 2004) wordt aangenomen dat impulsen
in het impulsieve systeem worden geactiveerd door de activering van associatieve clusters in
langetermijngeheugen in nauwe interactie met perceptuele stimulusinput.
Herhaalde ervaring met chips kan bijvoorbeeld leiden tot de vorming van een associatieve
cluster die het concept van chips, een positief hedonisch effect dat door het organisme wordt
gegenereerd en het gedragsschema dat tot het positieve effect heeft geleid (de chips in je
mond stoppen). Eenmaal gevormd, kunnen dergelijke associatieve clusters snel worden
gereactiveerd door perceptuele input in nauwe interactie met interne triggerende
omstandigheden zoals honger, dorst of andere innerlijke toestanden.
Vanuit een functioneel perspectief “bereid” iemand zich voor om snel te evalueren en te
reageren op de omgeving in overeenstemming met de behoeften en eerdere leerervaringen.
Hoe kunnen impulsen goed worden beoordeeld? Zoals gesuggereerd door dual-system
modellen:
1. Een goede mate van impuls moet inspelen op de associatieve structuur die hedonische
of gedragsreacties genereert die worden veroorzaakt bij het tegenkomen van een
stimulus.
2. Impulsbeoordeling moet interferentie van bewust gecontroleerde verwerking
minimaliseren.
3. Impulsbeoordeling moet voldoende gevoelig zijn om situationele variaties in
impulssterkte te vangen als gevolg van veranderingen in lichamelijke behoefte
theoretical framework and empirical review
Impulsieve versus reflecterende invloeden op gezondheidsgedrag: een theoretisch kader en
empirisch onderzoek
- In dit artikel stellen de onderzoekers een basiskader voor, voor de voorspelling van
gezondheid gerelateerd gedrag dat (a) reflectieve invloeden (zoals gemeten via
zelfrapportage), (b) impulsieve invloeden (zoals gemeten via impliciete maatregelen)
combineert en (c) situationele of dispositionele moderators die het gewicht
verschuiven tussen reflecterende en impulsieve invloeden
- Dit artikel is een poging om het domein van gezondheid gerelateerde conflicten te
integreren met recente dual-system modellen van impuls versus zelfbeheersing
- In dit artikel wordt gesteld dat veel gezondheidsproblemen kunnen worden
geformuleerd in termen van een conflict tussen directe impulsen enerzijds en
beredeneerde houdingen en normen om gedrag te beperken anderzijds
- De onderzoekers suggereren dat een meer evenwichtige benadering de twee kanten
van het zelfbeheersingsconflict gelijk zou moeten beschouwen, zowel in termen van
theoretische integratie als empirische beoordeling. Dit raamwerk/model stelt voor dat
impulsieve versus reflecterende invloeden beide gezondheidsgedrag kunnen bepalen,
zij het in verschillende mate, afhankelijk van een verscheidenheid aan situationele of
dispositionele randvoorwaarden
- In het typische temptation scenario bestaat er een conflict tussen een positief gewogen
impuls en normen om af te zien van die impuls. Evenzo zijn er ook scenario's,
aangeduid als heroism scenario’s (heldendom scenario's,) waarin een impuls een
negatieve hedonische waarde kan hebben door ongemak, schade of gevaar voor het
organisme te signaleren en deze negatieve impuls moet vervolgens worden
overwonnen (“heroïsch”) voor een groter goed als gezondheid
Zelfbeheersing en gezondheidsgedragingen
Theorieën over sociale psychologie en gerelateerde disciplines:
- Cognitive dissonance theory (Festinger, 1957)
- Reactance theory (Brehm, 1966)
- Self-efficacy theory (Bandura, 1997)
- Social-cognitive theory (Bandura, 1986; Bandura, 2001)
- Theory of reasoned action (Fishbein & Ajzen, 1975)
- Theory of planned behavior (Ajzen, 1991)
Een gemeenschappelijk element van bovenstaande modellen is de veronderstelling dat
gezondheidsgedrag het resultaat is van cognitieve beoordelingsprocessen van de (a)
verwachting en waarde van potentiële gezondheidsbedreigingen en (b) de mogelijke coping-
reacties. Uit deze beoordelingsprocessen kan een gedragsbeslissing worden genomen om de
gezondheidsbedreiging te verminderen.
Baumeister et al. toonden in hun onderzoek over ego-uitputting aan dat wilskracht inderdaad
nodig is voor effectieve zelfregulering in veel gezondheid gerelateerde domeinen. Personen
van wie de zelfregulerende middelen waren uitgeput na het uitvoeren van een initiële
zelfbeheersingstaak, aten meer ongezond voedsel, dronken meer alcohol en speelden in
minder terughoudend seksueel gedrag dan deelnemers die niet waren uitgeput. Een aantal
andere situationele omstandigheden die de normale zelfregulatie van gezondheidsgedrag
verstoren zijn cognitieve belasting, emotionele stress en alcoholintoxicatie.
, Schaars bewijs voor impulsieve invloeden
Impulsen zijn ten eerste specifiek in plaats van niet-specifiek (Baumeister & Heatherton,
1996), die ontstaan wanneer motivaties (bv. dorst of honger) voldoen aan specifieke
activerende stimuli in de omgeving (bv. een koud biertje of de geur van frietjes). De
eigenschap impulsiviteit verwijst daarentegen naar een chronische en algemene neiging om op
impulsen in te werken.
Ten tweede bezit een impuls typisch een sterke stimuleringswaarde die bestaat uit een
primitief hedonisch component.
Ten derde omvat een impuls typisch een gedragsmatige neiging om te handelen, vaak een
drang om de verleiding te benaderen of te consumeren.
Een dual-system framework van impulsieve versus reflecterende invloeden op
gezondheidsgedrag
Deze modellen delen de veronderstelling dat structureel verschillende systemen voor
informatieverwerking ten grondslag liggen aan de productie van impulsief versus beredeneerd
gedrag.
Impulsieve invloeden op gezondheidsgedrag
Vanuit het perspectief van de RIM (Strack & Deutsch, 2004) wordt aangenomen dat impulsen
in het impulsieve systeem worden geactiveerd door de activering van associatieve clusters in
langetermijngeheugen in nauwe interactie met perceptuele stimulusinput.
Herhaalde ervaring met chips kan bijvoorbeeld leiden tot de vorming van een associatieve
cluster die het concept van chips, een positief hedonisch effect dat door het organisme wordt
gegenereerd en het gedragsschema dat tot het positieve effect heeft geleid (de chips in je
mond stoppen). Eenmaal gevormd, kunnen dergelijke associatieve clusters snel worden
gereactiveerd door perceptuele input in nauwe interactie met interne triggerende
omstandigheden zoals honger, dorst of andere innerlijke toestanden.
Vanuit een functioneel perspectief “bereid” iemand zich voor om snel te evalueren en te
reageren op de omgeving in overeenstemming met de behoeften en eerdere leerervaringen.
Hoe kunnen impulsen goed worden beoordeeld? Zoals gesuggereerd door dual-system
modellen:
1. Een goede mate van impuls moet inspelen op de associatieve structuur die hedonische
of gedragsreacties genereert die worden veroorzaakt bij het tegenkomen van een
stimulus.
2. Impulsbeoordeling moet interferentie van bewust gecontroleerde verwerking
minimaliseren.
3. Impulsbeoordeling moet voldoende gevoelig zijn om situationele variaties in
impulssterkte te vangen als gevolg van veranderingen in lichamelijke behoefte
