WERKEN IN GEDWONGEN KADER
HOOFDSTUK 3, 23, 29 EN 30 SAMENVATTING
Hoofdstuk 3
3.1
Wanneer iemand een strafbaar feit pleegt en met de politie in aanraking komt zijn er diverse
fasen te onderscheiden in de rechtsgang. Dat betekent niet dat door iedereen die met de
politie in aanraking komt al deze fasen worden doorlopen; dit is afhankelijk van de ernst van
het strafbare feit of feiten en omstandigheden die gedurende het onderzoek naar voren
komen.
Aanhouding
Als iemand verdacht wordt van een strafbaar feit mag de politie hem aanhouden en verhoren
op het politiebureau. De arrestant mag maximaal zes uur vastgehouden worden in deze
fasen. Ook kan de politie de reclassering informeren als zij weten dat de aangehouden
persoon onder toezicht staat van de reclassering.
In verzekeringstelling
Als blijkt dat er aanleiding is om de verdachte langer vast te houden, wordt hij voorgeleid aan
een (hulp)officier van justitie die kan besluiten om hem in verzekering te stellen. De fase van
in verzekeringstelling duurt maximaal drie dagen en kan bij dringende noodzakelijkheid door
de OvJ eenmaal voor ten hoogste drie dagen worden verlengd.
Daarnaast heeft de verdachte in deze fase recht op een (kosteloze) advocaat. Tevens wordt
de reclassering in kennis gesteld van de in verzekeringstelling en kan besluiten tot
vroeghulpbezoek aan de in verzekering gestelde. Op grond van dat bezoek kan een advies
worden uitgebracht aan de OvJ en de rechter-commissaris, bijvoorbeeld over een mogelijke
schorsing van de hechtenis en de eventuele voorwaarden die daaraan verbonden dienen te
worden.
In bewaringstelling
Als de OvJ vindt dat de verdachte nog langer moet worden vastgehouden vordert hij
voorgeleiding en bevel tot bewaring bij de rechter-commissaris. Deze bewaring duurt
maximaal veertien dagen. De rechter-commissaris kan ook beslissen om de voorlopige
hechtenis te schorsen, en daar eventueel voorwaarden aan koppelen waar de verdachte zich
aan moet houden.
Gevangenhouding
Op vordering van de OvJ beslist de rechter in de raadkamer over de gevangenhouding, van
maximaal negentig dagen. De verdachte is in staat om hiertegen in hoger beroep te gaan bij
het gerechtshof.
, Onderzoek door de rechter-commissaris
De OvJ kan de rechter-commissaris vragen om een onderzoek te starten, want de rechter-
commissaris beschikt over meer bevoegdheden dan de OvJ. De OvJ behoudt de leiding over
de opsporing en is verantwoordelijk voor de vervolging. De rechter-commissaris heeft als
taak om toezicht te houden op het verloop van het onderzoek. Ook zijn de rechter-
commissaris en OvJ in staat om de reclassering om advies te vragen m.b.t. het risico van
recidieven, problematiek van de verdachte en de interventies die nodig zijn om de kans op
herhaling te verkleinen. Dit ten behoeve van de rechtszitting.
Besluit omtrent verdere vervolging
De OvJ is niet verplicht om elke strafzaak voor de rechter te brengen. De volgende besluiten
zijn mogelijk:
Niet vervolgen ofwel (voorwaardelijk) seponeren
Transactie
Strafbeschikking
Aan de rechtbank voorleggen ter vervolging
De eerste drie besluiten kunnen worden afgehandeld op een zogenaamde TOM-zitting
(Taakstraf Openbaar Ministerie) Op een TOM-zitting kan een OvJ een verdachte een
taakstraf (een werkstraf of een leerstraf) of een geldboete, of een combinatie hiervan
aanbieden. Bij deze besloten zitting is het niet de rechter die een straf oplegt maar de officier
van justitie die een straf aanbiedt. Als de verdachte hier niet op ingaat of de taakstraf niet
naar behoren uitvoert, wordt hij of zij alsnog gedagvaard voor de rechter.
Hoger beroep
Indien de verdachte en/of de OvJ het niet eens is of zijn met het vonnis van de rechter dan
kan hij of kunnen zij binnen veertien dagen na de uitspraak beroep instellen bij het
gerechtshof. De uitspraak van het hof wordt arrest genoemd.
Cassatie
Tegen de arresten van gerechtshoven staat voor het OM (Openbaar Ministerie) en de
verdachte beroep open bij de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege in Nederland. De
uitspraak van de Hoge Raad wordt arrest genoemd.
3.2
Tijdens een detentie zorgt de medewerker maatschappelijke dienstverlening, werkzaam
binnen de gevangenis, ervoor dat iedere gedetineerde die langer dan vier maanden in de
gevangenis zal verblijven bij binnenkomst preventief gescreend wordt op vijf gebieden;
1. Bezit van identiteitspapieren
2. Inkomen
3. Schulden
4. Huisvesting
5. Behoefte aan zorg
Inzicht in deze vijf bovenstaande gebieden is belangrijk, omdat de antwoorden hierop de
basis vormen voor een goede resocialisatie en de kans op recidive na vrijlating vermindert.
HOOFDSTUK 3, 23, 29 EN 30 SAMENVATTING
Hoofdstuk 3
3.1
Wanneer iemand een strafbaar feit pleegt en met de politie in aanraking komt zijn er diverse
fasen te onderscheiden in de rechtsgang. Dat betekent niet dat door iedereen die met de
politie in aanraking komt al deze fasen worden doorlopen; dit is afhankelijk van de ernst van
het strafbare feit of feiten en omstandigheden die gedurende het onderzoek naar voren
komen.
Aanhouding
Als iemand verdacht wordt van een strafbaar feit mag de politie hem aanhouden en verhoren
op het politiebureau. De arrestant mag maximaal zes uur vastgehouden worden in deze
fasen. Ook kan de politie de reclassering informeren als zij weten dat de aangehouden
persoon onder toezicht staat van de reclassering.
In verzekeringstelling
Als blijkt dat er aanleiding is om de verdachte langer vast te houden, wordt hij voorgeleid aan
een (hulp)officier van justitie die kan besluiten om hem in verzekering te stellen. De fase van
in verzekeringstelling duurt maximaal drie dagen en kan bij dringende noodzakelijkheid door
de OvJ eenmaal voor ten hoogste drie dagen worden verlengd.
Daarnaast heeft de verdachte in deze fase recht op een (kosteloze) advocaat. Tevens wordt
de reclassering in kennis gesteld van de in verzekeringstelling en kan besluiten tot
vroeghulpbezoek aan de in verzekering gestelde. Op grond van dat bezoek kan een advies
worden uitgebracht aan de OvJ en de rechter-commissaris, bijvoorbeeld over een mogelijke
schorsing van de hechtenis en de eventuele voorwaarden die daaraan verbonden dienen te
worden.
In bewaringstelling
Als de OvJ vindt dat de verdachte nog langer moet worden vastgehouden vordert hij
voorgeleiding en bevel tot bewaring bij de rechter-commissaris. Deze bewaring duurt
maximaal veertien dagen. De rechter-commissaris kan ook beslissen om de voorlopige
hechtenis te schorsen, en daar eventueel voorwaarden aan koppelen waar de verdachte zich
aan moet houden.
Gevangenhouding
Op vordering van de OvJ beslist de rechter in de raadkamer over de gevangenhouding, van
maximaal negentig dagen. De verdachte is in staat om hiertegen in hoger beroep te gaan bij
het gerechtshof.
, Onderzoek door de rechter-commissaris
De OvJ kan de rechter-commissaris vragen om een onderzoek te starten, want de rechter-
commissaris beschikt over meer bevoegdheden dan de OvJ. De OvJ behoudt de leiding over
de opsporing en is verantwoordelijk voor de vervolging. De rechter-commissaris heeft als
taak om toezicht te houden op het verloop van het onderzoek. Ook zijn de rechter-
commissaris en OvJ in staat om de reclassering om advies te vragen m.b.t. het risico van
recidieven, problematiek van de verdachte en de interventies die nodig zijn om de kans op
herhaling te verkleinen. Dit ten behoeve van de rechtszitting.
Besluit omtrent verdere vervolging
De OvJ is niet verplicht om elke strafzaak voor de rechter te brengen. De volgende besluiten
zijn mogelijk:
Niet vervolgen ofwel (voorwaardelijk) seponeren
Transactie
Strafbeschikking
Aan de rechtbank voorleggen ter vervolging
De eerste drie besluiten kunnen worden afgehandeld op een zogenaamde TOM-zitting
(Taakstraf Openbaar Ministerie) Op een TOM-zitting kan een OvJ een verdachte een
taakstraf (een werkstraf of een leerstraf) of een geldboete, of een combinatie hiervan
aanbieden. Bij deze besloten zitting is het niet de rechter die een straf oplegt maar de officier
van justitie die een straf aanbiedt. Als de verdachte hier niet op ingaat of de taakstraf niet
naar behoren uitvoert, wordt hij of zij alsnog gedagvaard voor de rechter.
Hoger beroep
Indien de verdachte en/of de OvJ het niet eens is of zijn met het vonnis van de rechter dan
kan hij of kunnen zij binnen veertien dagen na de uitspraak beroep instellen bij het
gerechtshof. De uitspraak van het hof wordt arrest genoemd.
Cassatie
Tegen de arresten van gerechtshoven staat voor het OM (Openbaar Ministerie) en de
verdachte beroep open bij de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege in Nederland. De
uitspraak van de Hoge Raad wordt arrest genoemd.
3.2
Tijdens een detentie zorgt de medewerker maatschappelijke dienstverlening, werkzaam
binnen de gevangenis, ervoor dat iedere gedetineerde die langer dan vier maanden in de
gevangenis zal verblijven bij binnenkomst preventief gescreend wordt op vijf gebieden;
1. Bezit van identiteitspapieren
2. Inkomen
3. Schulden
4. Huisvesting
5. Behoefte aan zorg
Inzicht in deze vijf bovenstaande gebieden is belangrijk, omdat de antwoorden hierop de
basis vormen voor een goede resocialisatie en de kans op recidive na vrijlating vermindert.
