Portaal samenvatting hoofdstuk 4,8 & 10

TAAL toets blok 1
Portaal
Hoofdstuk 4 mondelinge taalvaardigheid
Mondelinge taalvaardigheid
 Communicatie met anderen en jezelf
 Nieuwe informatie en kennis opdoen en delen
 Expressie geven aan wat je denkt en voelt

Taalverwerving via:
 Imitatie
 Creatieve constructie
 Interactie

Luistervaardigheid als je kan begrijpen, interpreteren en integreren in de kennis of om te zetten in
handelingen.

Deelvaardigheden van luisteren:
 Focussen
 Hoofdzaken van bijzaken scheiden
 Gericht luisteren
 Tussen de regels door te luisteren

Passief luisteren: luisteraar luistert en hoeft geen rekening te houden met de ander
Actief luisteren: de luisteraar laat actief weten dat hij luistert; knikken, hummen, aankijken, vragen
stellen.

Spreekvaardigheid:
 Juiste klank produceren -> spreektechniek
 Weten welk klankenreeks bij welke betekenis hoort, woorden kennen om via spraak iets
duidelijk te maken
 Je moet woorden in logische zinnen kunnen plaatsen.

Beoordeling mondeling presenteren
 Klankkleur
 Accent
 Woordkeus
 Non-verbale communicatie
 Status van de spreker

Verbale taal = de woorden
Prosodiche taal = intonatie, klankkleur, ritme, klemtonen
Non-verbaal = tonen en kijken

CAT= Cognitief Academisch Taalgebruik -> context is abstract of ligt buiten leefomgeving kind
DAT= Dagelijks Algemeen Taalgebruik

Expliciet = duidelijk, letterlijk zo gezegd, uitdrukkelijk
Impliciet = niet uitdrukkelijk gezegd of erbij geschreven

, Kerndoelen : aanbod dat scholen moeten leveren om leerlingen een goed niveau te laten bereiken
Referentiekader: niveau dat leerlingen aan het eind van bijvoorbeeld de basisschool bereikt moeten
hebben
 F1 = eind groep 8
o Fundamentele niveau, S1 = streefniveau voor meer uitdaging en verdieping

Mondelinge taalontwikkeling stimuleren door:
 Taalaanbod
o Optimaal taalaanbod = correct, begrijpelijk en rijk
o Correct: grammaticaal juist en goede uitspraak
o Begrijpelijk: niveau aangepast op kennis leerlingen, ze moeten het begrijpen
o Rijk: nieuwe, moeilijke woorden gebruiken die leerling nog niet beschikt
 Taalruimte
o Kinderen leren via interactie
o Kinderen moeten zelf kunnen oefenen met taal, spreken met andere kinderen
en volwassenen
o Leerkracht zorgt dat kinderen moeten praten, met elkaar in gesprek zijn,
luisteren, beurten verdelen, werken in kleine kringen
 Feedback
o Taalontwikkelingsgerichte feedback: kan gegeven worden op de inhoud(wat is
er gezegd) en op de vorm(hoe is het gezegd). De leerkracht gaat in op het
vertelde, maar zo dat hij de gecorrigeerde vorm meeneemt in het antwoord.
o Impliciete feedback = correcte taalvorm herhalen in eigen reactie zonder kind te
vertellen dat het fout was
o Expliciete feedback = kind vertellen dat het fout was en verbeteren
o Interactiefeedback: feedback op de manier waarop leerlingen met elkaar in
gesprek zijn, gesprekspatronen benoemen. Wie neemt de beurt, wie wacht, wie
levert bijdrage, wie sluit aan, onderlinge verhouding
 Taalstimulering
o Vragen stellen om taalfuncties uit te lokken
o Zelfhandhaving: (ik wil limonade, kijk wat ik kan, dat is van mij)
o Sturen van anderen: (en toen was jij politieagent en ik boef)
o Zelfsturing: ( ik moet een pop zoeken en daarna kleed ik haar aan)
o Structurering: ( mag ik nu, nu ben ik, wil jij nu, we zijn klaar, hij mag)

Conceptualiseren: taal wordt gebruikt om werkelijkheid uit te drukken -> cognitieve taalfuncties
 Rapporteren: benoemen of labelen van voorwerpen of gebeurtenissen
 Beschrijven: uitgebreider en systematischer
 Redeneren: beargumenteerde verbanden leggen, waarom iets kan of hoe het mogelijk is
 Projecteren: taal gebruiken om te verplaatsen in een andere persoon
 Reflecteren: eigen interne processen onder woorden brengen, eigen denkproces benoemen

Vragen stellen:
 Controlevragen: nagaan of de leerstof of instructie begrepen is, stimuleren rapporteren
 Reproductievragen: deel van het vertelde zelf te laten verwoorden, stimuleren rapporteren
 Oplossingsgerichte vragen: richting geven naar de oplossing, stimuleren redeneren
 Meningsvragen: stimuleren eigen mening verwoorden + argumenten, stimuleren redeneren
 Evaluatievragen: achterhalen wat leerling weet of kan, stimuleren redeneren
 Alsof-vragen: leerling verplaatst zich in een ander, stimuleren projecteren
 Diagnostische vragen: ontwikkeling kind in kaart te brengen, stimuleren reflecteren