Samenvatting Focus op jeugdcriminaliteit - hoofdstuk 4

Hoofdstuk 4 – de vele gezichten van jeugdcriminaliteit
4.1 – typen jeugddelinquenten

 Kickgedrag: leeftijdgebonden, vooral voor jongens vaak ‘normaal’ gedrag in
vriendschappen
o Korte, actieve periode van wetsovertreding
 Meelopers/harde kern: doorlopen langere criminele carrières/carrièrecriminaliteit.
o Criminaliteit is van belang voor hun positie en identiteit
 Psychopathologische jeugddeliquent: soms psychische problemen ten grondslag
aan het delictgedrag
o Harde kernjongeren




4.2 – jeugdcriminaliteit als
‘normaal’ kickgedrag
Kickgedrag
 Overgrote deel van jeugdcriminaliteit is leeftijdsgebonden
 Delinquentie is veelal ‘normaal’ gedrag, een vorm van tijdverdrijf
 Delinquent gedrag in een vriendengroep werkt vaak statusverhogend

Jongeren gaan in de adolescentieperiode experimenteren met criminaliteit
 Grenzen verkennen
 Te laat thuis komen
 Leraren uit proberen om te zien hoe ver ze kunnen gaan

Kickgedrag is een vervelend bijverschijnsel van een op zichzelf positief te waarderen
ontwikkeling:
 Het zoeken naar gedragsgrenzen
 Het vinden van zelfcontrole

De gelegenheid maakt de dief
Voornamelijk gelegenheidscriminaliteit: bij het plegen van delicten wordt er gebruik
gemaakt van de gelegenheid die zich toevallig voordoet in plaats van deze (actief) op te
zoeken.
 Zwartrijden, winkeldiefstal, diefstal op school, vandalisme
 Hoe overzichtelijker situaties zijn, des te eerder jongeren afzien van criminaliteit
 Met het ouder worden verdwijnt het criminele gedrag (crime de passage)




4.3 – de harde kern

, De harde kern
 De signalen zijn al vroeg zichtbaar bij de jongere
 “Jong geleerd is oud gedaan” & “zoals de ouderen zongen, zo piepen de jongen”
 De jongeren zijn al op zeer jeugdige leeftijd in aanmerking gekomen met justitie
(soms 6/7 jaar)
 De kinderen krijgen een uitbrander/waarschuwing, maar worden verder ongemoeid
gelaten
o Ernstige gevallen worden gemeld bij de Raad voor de Kinderbescherming

Onverschillige ouders
Jongeren hoeven vaak thuis niet te rekenen om een vervolgactie
Ouders zijn niet geïnteresseerd óf zelfs deelgenoot/voorbeeld in criminele activiteiten
‘dubbele normaal’: jongeren kunnen rekenen op een pak slaag als ze gepakt zijn, maar
de woede geldt hoofdzakelijk voor het feit dat ze zijn gepakt

Onmachtige ouders
Ze weten niet hoe ze pedagogisch moeten reageren

De jongeren leren al op vroege leeftijd dat misdaad loont
 De risico’s (pakkans en straf) zijn gering, de baten (status, financieel gewin) zijn groot
 De jongeren worden niet vaak gepakt, de politie en justitie richten hun aandacht
sterker op de leeftijd 14 jaar en ouder. De jongeren zijn dan bijna ‘volleerde en
geroutineerde’ criminelen

In de eerste plaats is het plegen van criminaliteit een min of meer normaal onderdeel van
hun leven
In de tweede plaats hebben ze daarbij een duidelijk doel voor ogen. (geld, behoud van
status)
er wordt vaak gebruik gemaakt van noodzakelijk of instrumenteel geweld

De jongeren zijn te kwalificeren als calculerende daders die steeds een kosten-
batenafweging maken.
(de jongere wordt geboekt voor slechts 2 strafbare feiten, terwijl hij er misschien wel 20
heeft gepleegd in de laatste 2 maanden)

Partners in crime
De jongeren selecteren van tevoren zorgvuldig wie ze meenemen bij welke delicten,
zoeken helers waar ze hun gestolen goederen kunnen afzetten en passen hun keuze voor
de buit daarop aan

Neveneffect
De jongeren krijgen een steeds geringere band met de conventionele maatschappij
Relaties met belangrijke verbanden (gezin, school, werk) zijn zwak of afwezig




Afwijkend toekomstperspectief