College 1: inleiding psychologie
De psychologie is de wetenschap die het gedrag van de mens bestudeert. Dit houdt niet enkel in wat
mensen doen en hoe ze het doen, maar ook wat mensen voelen, wat mensen denken en hoe ze tot
beslissingen komen. De psychologie kijkt naar algemene kenmerken van menselijk gedrag, maar ook
naar de verschillen, naar individuen en naar groepen, naar problematisch en naar normaal gedrag.
Psychologie is altijd nodig in de veiligheidswereld, want je hebt altijd te maken met mensen.
Over het algemeen overschatten mensen de eigen mogelijkheden en onderschatten mensen de
gevaren uit de omgeving.
De 4 G’s binnen de psychologie:
Gebeurtenis
Gedachte
Gedrag
Gevoel
Met behulp van deze 4 G’s kan je beschrijven, verklaren, voorspellen en aan de hand daarvan
beïnvloeden.
Wat is onveiligheid?
Instinctief onveilige situaties (aangeboren onveilig gevoel):
• Hoogte, hitte en vuur
• Slangen en insecten, zoals spinnen
• Zware weersomstandigheden, zoals storm, bliksem en donder
• Nieuwe omgeving en onbekende mensen
• Situaties waarin je alleen bent (afdwalen van de groep)
De ijsbergmetafoor:
Zichtbaar
o Gedrag
o Kennis
Onzichtbaar
o Innerlijke processen
o Overtuigingen
o Persoonlijkheid
o Waarden
o Normen
o Missie
Soorten menselijke fouten:
Onbewuste fout
o ‘Doe’ fout
Vergissing – op actie gebaseerd
Vergeten – op geheugen gebaseerd
o ‘Denk’ fout
Fout op kennis gebaseerd (“dacht dat het zo moest”)
, Fout op regel gebaseerd (“regel verkeerd begrepen”)
Bewuste fout
o Routine
o Situationeel
o Exceptioneel
College 2 – gebeurtenis – de perceptie
Als onderdeel van Gebeurtenis: hoe verwerken we informatie uit de wereld om ons heen?
Wat is perceptie?
Kenmerken prikkel
Kenmerken waarnemer
Kenmerken omgeving
Aandacht
Hoe te verklaren? Nature/nurture
Veiligheid
De psychologie is de wetenschap die het gedrag van de mens bestudeert. Dit houdt niet enkel in wat
mensen doen en hoe ze het doen, maar ook wat mensen voelen, wat mensen denken en hoe ze tot
beslissingen komen. De psychologie kijkt naar algemene kenmerken van menselijk gedrag, maar ook
naar de verschillen, naar individuen en naar groepen, naar problematisch en naar normaal gedrag.
Psychologie is altijd nodig in de veiligheidswereld, want je hebt altijd te maken met mensen.
Over het algemeen overschatten mensen de eigen mogelijkheden en onderschatten mensen de
gevaren uit de omgeving.
De 4 G’s binnen de psychologie:
Gebeurtenis
Gedachte
Gedrag
Gevoel
Met behulp van deze 4 G’s kan je beschrijven, verklaren, voorspellen en aan de hand daarvan
beïnvloeden.
Wat is onveiligheid?
Instinctief onveilige situaties (aangeboren onveilig gevoel):
• Hoogte, hitte en vuur
• Slangen en insecten, zoals spinnen
• Zware weersomstandigheden, zoals storm, bliksem en donder
• Nieuwe omgeving en onbekende mensen
• Situaties waarin je alleen bent (afdwalen van de groep)
De ijsbergmetafoor:
Zichtbaar
o Gedrag
o Kennis
Onzichtbaar
o Innerlijke processen
o Overtuigingen
o Persoonlijkheid
o Waarden
o Normen
o Missie
Soorten menselijke fouten:
Onbewuste fout
o ‘Doe’ fout
Vergissing – op actie gebaseerd
Vergeten – op geheugen gebaseerd
o ‘Denk’ fout
Fout op kennis gebaseerd (“dacht dat het zo moest”)
, Fout op regel gebaseerd (“regel verkeerd begrepen”)
Bewuste fout
o Routine
o Situationeel
o Exceptioneel
College 2 – gebeurtenis – de perceptie
Als onderdeel van Gebeurtenis: hoe verwerken we informatie uit de wereld om ons heen?
Wat is perceptie?
Kenmerken prikkel
Kenmerken waarnemer
Kenmerken omgeving
Aandacht
Hoe te verklaren? Nature/nurture
Veiligheid
