Samenvatting Algemene Histologie (prof. A. Vral)

Histologie
Inhoudstafel:

Histologische technieken
Methode
Fixeren
Inbedden
Snijden
Kleuring bij lichtmicroscopie
Zure en basische kleurstoffen
Andere kleurtechnieken
Contrastering bij elektronenmicroscopie
Observatiemethoden

Epitheel
Bedekkend epitheel
Éénlagig epitheel
Éénlagig plaveiselepitheel
Éénlagig kubisch epitheel
Éénlagig cilindrisch epitheel
Pseudomeerlagig epitheel
Meerlagig epitheel
Verhoornd meerlagig epitheel
Niet-verhoornd meerlagig epitheel
Overgangsepitheel of urotheel

, Oppervlakte specialisaties
Apicale oppervlaktespecialisaties
Laterale oppervlaktespecialisaties
Basale oppervlaktespecialisaties
Klierepitheel
Myo-epitheel
Neuro-epitheel
Transport in epitheelcellen
Vernieuwing van epithelia

Bloed
Bloedplasma
Bloedcellen
Rode bloedlichaampjes, erythrocyten
Witte bloedcellen, leukocyten
Granulocyten
Agranulocyten
Bloedplaatsjes, thrombocyten
Bloedvorming

Bindweefsel
Cellen
Cellen voor aanmaak en onderhoud
Cellen voor reserve en isolisatie
Cellen voor verdediging
Extracellulaire matrix

, Grondstof
Vezels
Types eigenlijk bindweefsel
Vezelrijk bindweefsel
Losmazig bindweefsel
Dens bindweefsel
Embryonaal bindweefsel
Reticulair bindweefsel
Vet bindweefsel
Wit vetweefsel
Bruin vetweefsel

Kraakbeen
Vorming en opbouw
Samenstelling
Cellulaire component
kraakbeenmatrix
Soorten kraakbeen
Hyalien kraakbeen
Elastisch kraakbeen
Vezelig/fibreus kraakbeen, fibrocartilago

Bot
Botcellen
Osteoblasten
Osteocyten

, osteoclasten
Soorten bot
Plexiform (primair) bot
Lamellair (secundair) bot
Compact bot
Spongieus bot
Botvorming – osteogenesis
Direct of desmale botvorming
Indirecte of chondrale botvorming
Botregeneratie
Gewrichten

Spierweefsel
Skeletspierweefsel
Lichtmicroscopie
Elektronenmicroscopie
Contractiemechanisme
Varianten
Groei en regeneratie
Hartspierweefsel
Lichtmicroscopie
Elektronenmicroscopie
Geleidingsysteem
Groei en regeneratie
Glad spierweefsel

, Lichtmicroscopie
Elektronenmicroscopie
Contractiemechanisme

Zenuwweefsel
Algemeen
Zenuwweefsel
Neuronen
Perikaryon
Dendriet
Axon
Synapsen
Onderdelen
Indeling chemische synapsen
Vergelijking met skeletspier en gladde spier
Neuroglia of steunweefsel
Centrale zenuwstelsel
Perifere zenuwstelsel
Zenuwvezels
Zenuwvezels in het PZS
Zenuwvezels in het CZS
Zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel
Periveer zenuwstelsel
Bindweefselhulzen
Degeneratie en regeneratie

,HISTOLOGISCHE TECHNIEKEN
Doel: weefsel observeerbaar maken door LM of EM

Methode
Fixeren
= bewaren van weefsels met behoud van oorspronkelijke structuren
 denatureren van eiwitten!
 permeabiliseren vh celmembraan en poreuzer maken vh weefsel

Hoe?
 chemische fixatie = onderdompelen in chem stof, nl fixatieven (alcohol, formadehyde…)
 koude fixatie = invriezen vh weefsel

Inbedden
= doordrengen met inbedmiddel
 inbedmiddel moet vloeibaar zijn (zodat het in het weefsel gaat) en nadien hard worden
(om te ku snijden )
vb. paraffine, hars, plastic

! Inbedmiddelen zijn hydrofoob (stoten water af)
1) Weefsel ontwateren in alcoholbad
2) Clearing in tolueen = oplosmiddel toedienen dat mengbaar is met alcohol en het
inbedmiddel
Snijden
Gebeurt met snijmachine = microtoom
Kleurstof toegediend  organellen beter zichtbaar

Kleuring bij lichtmicroscopie
Zure en basische kleurstoffen
Haematoxyline-Eosine (HE)
Zure kleurstof (Eosine) reageert met basische weefselcomponenten zoals cytoplasma
Basische kleurstof (Haematoxyline) reageert met zure weefselcomponenten zoals celkern
(bevat DNA)

Metachromasie
= kleuring waarbij het weefsel een andere kleur krijgt dan de gebruikte kleurstof (vb.
toluïdine blauw w paars)
 kraakbeen

Andere kleurtechnieken
Enzymhistochemie met DAB (diaminobenzidine)
 substraat reageert met enzyme en slaat neer

Autoradiografie
 voor meteabolische activiteit

, Histochemische kleurtechnieken
 identificatie v specifieke chemische groepen
 Periodic Acid-Schiff (PAS)
 (gebonden) sacchariden kleuren
 Feulgen kleuring
 DNA

Immunohistochemische (IH) kleurtechnieken
 aantonen specifieke moleculen via antigen/anilichaam binding (antilich w voorzien v
merker)

In Situ Hybridisatie (ISH)
 lokalisatie specifieke nucleotidevolgorden in DNA

Contrastering bij elektronenmicroscopie
Elektronen w versneld en geschoten/bestraald op weefsel
 elektronenstrooiing ka toenemen dr toevoegen zware metalen
zware metalen absorberen e- waardoor dit zwart eruit ziet = elektrondens gebied
vb. OsO4 (bij membranen), uranylacetaat, loodcitraat

Observatiemethoden
Lichtmicroscopie LM
 Scheidend (resolutie)vermogen = capaciteit om 2 punten dicht bij elkaar te onderscheiden
(hoe kleiner de resolutie, hoe beter)
 Glazen lenzen, beeld rechtstreeks op oog, contrast door kleurstof

Elektronenmicroscopie EM
 Verhitten ve wolfraam waardoor e- trillen en afgeschoten w
 Beeld op fotografische plaat, contrast dr zware metalen
Scanning elektronen microscopie SEM
 visualiseert oppervlakken
 bedekt met goud en afgescand door elektronen bundel
Transmissie elektronen microscopie TEM
 interne structuur onderzoeken
 geen 3D beelden

Fluorescentiemicroscopie, interferentie ms…