Samenvatting - Statistiek 1

STATISTIEK 1
LES 1: ALGEMENE INFORMATIE EN SITUERING
ALGEMENE INFORMATIE

• REKENTOESTEL NIET VERGETEN OP EXAMEN!!!!!!!
• Formules niet kennen! Krijgen we op het examen in een formularium!
• JAMOVI komt niet op het examen in januari! → enkel bij de oefenen die ook op punten staan tijdens het se-
mester


DE EVALUATIE
1. Schriftelijk examen – 90%
• 20 meerkeuzevragen met giscorrectie
(oefencolleges en inzicht en theoretisch)
• 2 open vragen (Thema 2 en 3 → complexer)
• Gesloten boek
• Toegelaten: rekenmachine (breng je
zelf mee) en formularium (dit voorzien wij)
• Examenperiode januari 1EP

2. JAMOVI opdrachten – 10%
• 4 opdrachten op punten
• Begeleide zelfstudie JAMOVI
• Te maken tijdens semester

,LES 1: DE STATISTIEK IN HET ONDERZOEK
BELANGRIJKE BEGRIPPEN

• kwaliteitsvol onderzoek – voorwaarden van Brinkman
• onderzoeksfasen – operationalisering
• experiment – correlationeel onderzoek – kwalitatief – kwantitatief
• variabele – afhankelijke variabele – onafhankelijke variabele – covariaat
• causaliteit – criteria van Hume & Mill

• populatie – steekproef – steekproeftrekkingen
• beschrijvende statistiek – inductieve statistiek

WAT IS STATISTIEK?

Wetenschap van (Niet kennen = ter illustratie)
• Gegevensverzameling
• Classificeren van gegevens
• Samenvatten van gegevens
• Organiseren van gegevens
• Analyseren van gegevens
• Interpreteren van gegevens
• = gegevens op een systematische manier verwerken




Gegevens verzameld via een steekproef van een populatie

• Populatie
= de bestudeerde groep

• Steekproef
= een selectie uit de populatie




Rood = populatie → je kan nooit de volledige populatie bevragen! Omwille van diverse redenen
Blauw = steekproef → vertegenwoordigd de achterliggende populatie

Bv. Populatie = alles studenten van toegepaste psychologie
Steekproef = wij die nu in de les zitten die een vragenlijst invullen
→ Maar als dit over internationaal gaat = is dit niet representatief (te kleine steekproef voor een te grote populatie)
→ als dat over TM is = dat wel representatief

De verhouding van je steekproef en je populatie hangt af van hoe dat je je populatie definieert

,Gegevens geanalysseerd via beschrijvende of inductieve statistiek


Beschrijvende statistiek
• Kenmerken/parameters bepalen van steekproef
• Geen veralgemeningen naar populatie
Inductieve statistiek
• Kenmerken/parameters bepalen van populatie
• Van steekproef naar populatie
= inductieve redenering (<> deductief)
• Extra vertaalslag nodig = foutgevoelig



2 varianten van statistiek

1. Beschrijvende statistiek = beperken van hoe dat onze steekproef eruit ziet → beperken tot deze steekproef.
Wat we hier behalen niet overnemen naar de volledig populatie
Concreet = je gaat aan de slag met mensen die je effectief bevraagd hebt
Gemiddelde en mediaan

2. Inductieve statistiek = die gaat proberen de steekproef (een goede representatieve) kan ik misschien veral-
gemeningen maken bij de populatie
(Komt vooral aan bod in statistiek 2!)

WAT IS ONDERZOEK?

We hebben fundamenteel onderzoek (kennis vragen) en praktijkonderzoek (niet altijd relevant om te weten)
Onderzoek leidt tot uitspraken
• Deterministische uitspraken = wetmatigheden → wetten, dat is wat het is, als dat gebeurt dan gebeurt dat =
zekerheid (voor ons werkveld nooit het geval!)
• Probabilistische uitspraken = waarschijnlijkheden/onzekerheden → we gaan veel dingen te weten komen
op groepsniveau, de gemiddelde persoon maar het heeft nooit de zekerheid dat het gaat werken voor een
individueel niveau → kansberekening/onzekerheid
• Onderzoek binnen gedragswetenschappen = probabilistisch
• Onzekerheden afkomstig van…
… werken met mensen = onvermijdelijk
… afkomstig van slecht onderzoeksopzet = vermijdelijk
… (her)interpretatie van gepubliceerde onderzoeken = wees kritisch
Een steekproef eigenlijk ook niet altijd representatief → die willen vaak mee doen aan het onderzoek, die-
gene die niet willen mee doen doen ook niet mee

, Statistiek en uitspraken:

Deduceren = afleiden uit → op basis van een gekende populatie, eigenschappen
gaat afleiden → is pure filosofie, gaan we niet echt kunnen toepassen op weten-
schappelijk basis
➔ wat voor IEDEREEN van toepassing is (populatie),
is ook STEEDS van toepassing op ieder individu uit de populatie

➔ Deterministische uitspraken


Induceren = gevolgen trekken uit, iets afleiden over een populatie
➔ wat voor een DEEL van toepassing is (steekproef),
is MOGELIJKS ook van toepassing op de rest van de populatie

➔ Probabilistische uitspraken

Inductieve statistiek
= de statistiek die op basis van een steekproef probabilistische
uitspraken probeert te maken over de populatie
= kansberekeningen worden gebruikt om
de mate van onzekerheid uit te drukken


KWALITEITSVOL ONDERZOEK
Kwaliteitsvolle gegevens bekomen kwaliteitsvol Onderzoek (Brinkman, 2006)
4tal criteria → vaststaande regels waar dat ieder onderzoek aan moet voldoen
1. Objectiviteit = instelling als onderzoekers, hoe dat jij die gegevens verzameld → eigen persoonlijke opvattin-
gen opzij schuiven → jezelf als robot inzetten, gevoelloos kijken naar de resultaten!
2. Controleerbaarheid = hangt sterk samen met 3 → van A tot Z het onderzoek perfect kan uitvoeren, perfect
kan voorspellen wanneer je welke stap je wanneer moet uitvoeren, de inhoud van de vragenlijst en wanneer
deze ingezet moet worden → je weet hoe je met de gegevens moet omgaan → rekening houden met alle
dingen die kunnen gebeuren (Bv. iemand die ziek valt → wat doe je dan?)
3. Herhaalbaarheid = als je weet hoe dat alles perfect loopt, dan kan je alles uitschrijven in een draaiboek →
dit zorgt ervoor dat iemand anders dit identiek kan herhalen en alles hetzelfde kan doen
4. Systematiek = iets theoretischer, dat je niet zomaar alles bij elkaar gooit → je doet vooronderzoek, je weet
wat je wilt bereiken en welke vragen beantwoord moeten worden → vooronderzoek op uw eigen onderzoek
→ op een duidelijk lijn liggen met iets wat als eens is onderzocht
Eens je je gegevens hebt kan je kritische kijken naar wat je gegevens nog beter kunnen maken




FAKE NEWS
→ kort door de bocht in-
terpreteren!